Gürültü Kirliliği Nasıl Önlenir
kaynağı değiştir]
kaynağı değiştir]
Türkiye’de evde beslenilen hayvanların çok ses çıkarması hali gürültü kirliliği ve çevreyi rahatsız etme kapsamına alınmış ve şikayet etme hakkı tanınmıştır. &#;Kat Mülkiyeti Kanunu’nun Maddesi gereğince apartman sakinleri şikayette bulunurken öncelikle apartman yönetimi planı kontrol ediliyor. Planda “Kedi köpek, tavuk, keçi gibi hayvanlar beslenemez” gibi bir kural bulunuyorsa herhangi bir gürültü söz konusu olmasa bile şikayet etmek mümkün. Bu kuralın olmaması durumunda ise yine Kat Mülkiyeti Kanunu maddesine dayanılarak şikayet edilebilir. Gürültü kapsamında yer alan hayvan sesleri şikayeti halinde ses ölçümü yapılabilir, beslenen hayvanın gürültü kirliliği yaratmadığına dair hüküm verilerek tahliye talebi reddedilebilir.[6]
4. sınıf Fen Bilimleri ders konularından olan ses kirliliği çevremizde yüksek ses titreşimlerinden meydana gelir ve kişileri olumsuz etkiler. Gürültü kirliliği olarak da adlandırılan bu yüksek sesler kişilerde duyu bozukluklarının oluşmasına yol açabilir. Peki ses kirliliği nasıl meydana gelir, etkileri nelerdir ve önlemek için neler yapılmalıdır?
SES KİRLİLİĞİ NEDİR?
İşitme, insanlarda da hayvanlarda da en önemli duyudur. İşitme sayesinde çevremizde olup bitenleri kolaylıkla algılayabiliriz ve bireyler ile karşılıklı iletişim kurabiliriz. Hayvanlar için de işitme doğada hayatta kalmaları için çok önemlidir. Ses kirliliğinin olduğu ortamlar kişileri hem bedenen hem de zihnen olumsuz etkiler. Düzensiz olarak, yüksek şekilde gerçekleşen her ses kirliliği kategorisinde yer alır. Ses kirliliğinin artması ise büyükşehirlerdeki kentleşmenin ve sanayileşmenin artması, nüfus artışına paralel olarak artan konutlaşma ve trafiğe bağlıdır.
SES KİRLİLİĞİNİN NEDENLERİ
Yukarıda yer alan bu nedenler kısa ve uzun süreli ses kirliliklerine yol açabilir. Şiddet derecesi de her zaman aynı şekilde meydana gelmez. Ancak bir ev ya da okul çevresinde bulunan ve ses kirliliğine yol açan oluşumlar bireyleri uzun süreli olarak rahatsız eder.
SES KİRLİLİĞİNİN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
İnsan sağlığı üzerinde ses kirliliği pek çok olumsuz etkiye neden olur. Ses seviyesinin çok yüksek olduğu alanlarda kişilerin uzun süreli kalması zamanla işitme sorunlarına yol açabilir. İşitme sorunu yaşayan bireyler de fiziksel rahatsızlığın yanı sıra psikolojik olarak da kendini iyi hissetmez.
Ses kirliliği hem geçici hem de kalıcı sorunlara yol açar. Genel olarak birkaç günlük işitme kayıpları olarak bu sorunlar kendini gösterse de ses kirliliğinin derecesine göre kalıcı sorunlarla da karşı karşıya kalınabilir. İşte ses kirliliğine maruz kalan bireylerde görülen fizyolojik ve psikolojik sorunlar:
SES KİRLİLİĞİ ÖNLEME YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Ses kirliliğini önlemek için farklı ve basit önlemler alınabilir. İşte ses kirliliğini önlemenizi sağlayacak yöntemler:
Bu basit ve kolay önlemler sayesinde ses kirliliğinin önüne geçebilir, duyma kalitenizin zarar görmesini engelleyebilirsiniz. Aksi halde ses kirliliğine yoğun olarak maruz kalan kişiler günlük hayatlarını ve bedenlerini olumsuz etkileyecek pek çok sorunla karşı karşıya kalabilir.
İşitme fonksiyonları kusursuz biçimde çalışan canlıların rahatlıkla algılayabildiği periyodik basınç değişimine ses denir. Nesnel bir kavram olan ses, çevreye dalgalar hâlinde yayılarak etkileşim sağlar. İletişim unsurlarının başında gelen konuşma, ses yoluyla gerçekleştirilir. Böylece bireyler, ses sayesinde hem birbirlerini hem de çevreyi son derece kolay bir şekilde algılayabilir. Ses, duyguları ifade etmenin en etkili ve basit yollarından biridir. Bu unsur, verimli bir sosyal yaşantının oluşabilmesi için büyük oranda önem arz eder.
Ses sisteminde rolü bulunan organlar; akciğerler, nefes borusu, ağız, gırtlak ve burun olarak sıralanabilir. Görüldüğü üzere birçok organ, sesi üretmek için bir arada çalışır. İnsanoğlunun en büyüleyici doğal enstrümanı olarak anılan ses, çevreyi doğru şekilde algılamak için önemlidir. Ses kalitesinin, kişilerin birbirleriyle etkili bir iletişim kurmasını sağlarken psikolojik açıdan son derece mühim bir yer tuttuğu da yadsınamaz bir gerçektir.
Işık da tıpkı ses gibi canlıların hayatında önemli bir yere sahiptir. Canlılar, ışık sayesinde çevresindeki varlıkları daha rahat algılar. Gözlerin görme duyusunu kullanabilmesi için bir miktar aydınlığa ihtiyaç vardır. Yeteri kadar ışık, nesneler üzerinden göze yansıyarak görme işleminin gerçekleştirilmesini sağlar. Bu anlamda ışığın tüm canlılar için son derece büyük bir önemi vardır.
Doğal ve yapay olarak ikiye ayrılan ışığın en önemli kaynaklarından biri Güneş’tir. Güneş, ışınlarıyla Dünya’yı aydınlatarak gündüzü oluşturan temel yapı taşıdır. D vitaminin ana kaynağı olan bu ışınlar, bitkilerin gelişmesinde de etkin bir rol oynar. Öyle ki insanlar, doğal ışıktan daha fazla yararlanabilmek için paneller üretir. Böylesine önemli olan bu unsur, enerji olarak da kullanılır. Her iki unsur da hayatın devam edebilmesi için elzem olan ögelerdir.
Ses ve ışık seviyesinin canlıların geneli için rahatsız edici bir düzeye ulaşması bir tür kirlilik oluşturur. Bu anlamda “Gürültü kirliliği nedir?” sorusu öne çıkar. Ses kirliliği olarak da bilinen gürültü kirliliği, işitme duyusu kusursuz şekilde çalışan her canlının yaşamını olumsuz etkileyen, dengesini bozan her türlü ses oluşumudur. Desibel ile ifade edilen ses seviyesi, 70 ve üzerine çıktığında birçok kişi için rahatsız edici bir hâl almaya başlar. Örnek verilecek olursa yoğun trafik ve araç gürültüsü, 70 desibele tekabül eder. İşitme sistemine zarar verdiği kabul edilen gürültü kirliliğinin desibel sınırı ise 85 olarak belirtilir.
Gürültü kirliliği, birçok frekansın aynı anda üst üste gelmesi olarak adlandırılır. Gürültü kirliliğine neden olan kaynaklar, çevredeki canlıları hem psikolojik hem de fizyolojik olarak olumsuz şekilde etkiler. Işık kirliliği de tıpkı gürültü gibi tüm canlıları olumsuz etkileyen bir durumdur. Işık kirliliği; gökyüzü aydınlatmaları, ışık taşması, kamaştırıcı ve aşırı ölçüde ışık olarak gruplandırılır. Işık kirliliğinin temel sebebi ışıkların tamamıyla yanlış bir biçimde kullanılmasıdır.
Bu noktada ışık kirliliği nedir sorusunun cevabı önem arz eder. Işığın yanlış yerde ve yanlış miktarda kullanılması ışık kirliliğine neden olur. Öğrenmenin %95’inin görmeyle tamamlandığı dünyada ışık kirliliği oldukça önemli bir problemdir. Canlıları tıpkı gürültü kirliliği gibi hem fizyolojik hem de psikolojik anlamda olumsuz etkileyen bu durum aynı zamanda ekonomik bir kayba da neden olur. Modernleşmeyle birlikte kentlerde sıklıkla karşılaşılan ışık kirliliği, çeşitli planlamalar ve yasal düzenlemelerle önüne geçilebilmesi mümkün bir sorundur.
Gürültü ve ışık kirliliği, birbirinden farklı pek çok faktöre bağlı olarak gelişir. Bu sorunlar, çevreye olumsuz bir etki yaysa da toplu bir bilinçlenme ile üstesinden gelinemeyecek problemler değildir. Bu nedenle her ikisinin de oluşum sebepleri ayrı ayrı incelenmelidir. Yaşadığımız çağın büyük sorunlarından biri olan “Işık kirliliği nasıl oluşur?” sorusunun cevabı, yapılan hataları telafi edebilmek için oldukça önemlidir. Işık kirliliğinin nedenleri arasında yapay ışıkların gereksiz yön ve yerlerde, bilinçsiz şekilde kullanılması bulunur. Yanlış konumlandırılan ışıklar, işlevsiz dizayn edilmiş konutlar ve endüstriyel dış mekân aydınlatmaları, ışık kirliliğinin sebeplerini oluşturur.
Hatalı kullanım yüzünden ışığın yaklaşık %30’u hedeflenen bölgeyi aydınlatamaz. Bu da ışık kirliliğinin olumsuz etkilerinin yanı sıra büyük bir israf olarak kayıtlara geçer. Gürültü kirliliğinin nedenlerini öğrenmek de bilinçlenebilmek adına son derece önemli bir adımdır. Gürültü kirliliği özellikle yapay ses kaynaklarının çıkardığı ses dalgalarının üst üste binmesiyle oluşur. Fabrika ve sanayi makineleri, toplu taşıma araçları gibi beşerî aletlerden çıkan sesler yüksek ve düzensiz bir netliğe sahip olduğu için gürültü olarak nitelendirilir. Okul, cadde ve alışveriş merkezi gibi insanların kalabalık olduğu yerde de gürültü kirliliği kaçınılmaz bir gerçektir.
Işık kirliliğinin sonuçları, başta insanlar olmak üzere tüm canlıları ve çevreyi olumsuz şekilde etkiler. Tıpkı ışık gibi gürültü kirliliğinin sonuçları da dikkate alınması gereken bir gerçektir. Her iki unsurun da rahatsız edici biçimde kullanılması, fizyolojik anlamda tüm çevreyi etkiler. Ayrıca bu kirliliklerin yarattığı psikolojik tahribat da oldukça önemlidir. Kavramlar insan sağlığına ve çevreye karşı olan etkilerine göre ikiye ayrılabilir.
Gürültü kirliliğinin zararları, insan sağlığı üzerinde son derece olumsuz etkilere sahiptir. Fizyolojik anlamda kısmi ya da tam işitme kaybına yol açan gürültü, bireylerin hipertansiyon ve kulak çınlaması gibi rahatsızlıklar yaşamasına sebep olabilir. Yüksek ve düzensiz sese sürekli olarak maruz kalan kişiler, psikolojik açıdan stres ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklardan muzdarip olabilir.
Işık kirliliği ise insanların uyku problemleri yaşamasına neden olur. Uyku düzeninin bozulması bireylerin çeşitli hastalıklara yakalanma riskini artırır. Bu duruma kalitesiz bir uyku sırasında melatonin hormonunun tam anlamıyla salgılanmaması örnek verilebilir. Buna bağlı olarak oluşamayan östrojen hormonu, kadınlarda meme kanserine neden olabilir. Çocukların gelişimi için uyku esnasında salgılanması gereken hormonlar da ışık nedeniyle sekteye uğrayacağı için büyüme tam anlamıyla sağlanamayabilir. Ayrıca uykusuzluk, uzun vadede depresyon, sinir ve anksiyete problemlerine yol açar.
Gürültü ve ışık kirliliğinin zararları sadece insanlarla sınırlı değildir. Her iki unsur, çevre için de rahatsız edici etkilere sahiptir. Orman ya da tarla gibi alanların gereksiz şekilde aydınlatılması bazı yararlı böcek türlerinin yok olmasına neden olur. Gece aktifleşen hayvanlar fazla aydınlatma sebebiyle körlük yaşayabilirler. Örneğin yumurtadan yeni çıkan bir caretta caretta, sahil ışıklarından dolayı denize ulaşamaz. Fazla ışık bitkilerin gelişiminde de olumsuz etkilere sahiptir. Ekosistemlere zarar veren ışık kirliliği, her sene milyonlarca ton karbondioksit salınımına neden olur. Bu da hava kirliliğine ve sera etkisine yol açar.
“Sera Etkisi Nedir?” sorusunun cevabı sıklıkla araştırılır. Dünya’nın ömrünü kısaltan sera etkisi, önlem almak için bilinçlenmemiz gereken önemli bir küresel ısınma sorunudur. Sera gazları doğrudan hava kirliliği ile ilgilidir. Bu sebeple Hava Kirliliği Nedir? sorusu da cevaplanması gereken sorular arasındadır. Hava kirliliği fazla ışıklandırma nedeniyle zararlı gazların salınmasıyla ortaya çıktığı gibi çeşitli fabrika ve egzoz sistemleri yüzünden de büyük bir sorun hâlini alır. Bu şekilde gelişen hava kirliliği, zararlı gazların başıboş şekilde salınmasına neden olarak sera etkisine yol açar. Sera etkisi, doğada ekosistemleri bozarak göç düzenini değiştirirken insanlarda da kansere yakalanma riskini artırır.
Gürültü kirliliğinin etkileri de çevre üzerinde son derece olumsuz etkilere sahiptir. Atmosferde şok dalgaları yaratan yüksek sesler, yer içerisinde sarsıntı yaratır. Dolayısıyla çevrede bulunan binalar da bu ses seviyesinden zarar görür. Gürültüden hasar almamak için binaların ve sanayilerin birbirinden mutlaka doğru şekilde ayrılması gerekir.
Hem çevrenin hem de insanların daha sağlıklı bir yaşam sürebilmesi için bu konular hakkında birtakım önlemlerin alınması faydalı olur. Bu noktada gürültü kirliliği nasıl önlenir sorusunun cevabı oldukça önemli bir yere sahiptir. Trafik gürültüsünü azaltmak için çeşitli gürültü tüpleri inşa edilebilir. Bu sayede araçların çıkardığı sesler absorbe edilerek dışarıya çıkan ses azaltılır. Gürültü kirliliği önlemleri için bir gürültü haritası çıkararak sanayi bölgeleri yaşam alanlarından ayrılabilir. Makineler nedeniyle fazla ses çıkaran sanayi ve fabrikaların çevresi yeşillendirilerek ağaçların gürültüyü hapsetmesi sağlanabilir.
Işık kirliliği önlemleri arasında da yapılabilecek birçok faaliyet bulunur. Işık kaynaklarını seçerken kızılötesi ve morötesi ışıkların filtrelendiği sistemler kullanılmalıdır. Bu sistemler, amacına uygun bir yere, doğru biçimde yerleştirilmelidir. Gece belirli saatlerden sonra aydınlatma sistemleri daha loş bir hâle getirilmelidir. Tek renkli ışık kaynaklarını kullanmak da oldukça önemlidir. Gökyüzünün bulanıklaşmasını önlemek için gözlemevi çevresindeki yerleşim yerleri kontrol altında tutulabilir. Bu önlemler sayesinde ışık kirliliğinin de önüne geçilebilir.
181490 181491 181492 181493 181494
batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir