Güzellik Ve Estetik Amaçlı Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Hukukî Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Bu Yönetmeliğin amacı; insanların güzellik ve/veya estetik amaçlı olarak başvurdukları sağlık kuruluşlarının açılmalarına, faaliyetlerine ve denetlenmelerine dair usûl ve esasları, genel sağlığın korunması bakımından düzenlemektir.

Kapsam

Bu Yönetmelik; bağımsız işyerleri şeklinde veya tıp merkezi, özel dal merkezi, özel hastane, otel, tatil köyü gibi kurum veya kuruluşlar bünyesinde güzellik ve/veya estetik amaçlı olarak açılan sağlık kuruluşları ile bu sağlık kuruluşlarının sahibi olan gerçek veya tüzel kişileri kapsar.

Hukukî dayanak

Bu Yönetmelik; sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununa, sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendine ve sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,

b) Genel Müdürlük: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,

c) Müdürlük: İl Sağlık Müdürlüğünü,

d) Sağlık Kuruluşu: Güzellik ve estetik merkezi, güzellik salonu, saç ekim merkezi, güzellik enstitüsü gibi isimler altında faaliyet gösteren, güzellik ve estetik amaçlı olarak kişilere cilt ve vücut bakımı, makyaj, epilasyon ve benzeri hizmetlerin verildiği özel sağlık kuruluşlarını,

e) Sertifika: Güzellik ve estetik amaçlı olarak kişilere uygulayacakları tıbbî işlemlerle ilgili olarak Bakanlıkça veya Bakanlık tarafından yetki verilen kuruluşlarca açılan eğitimi başarı ile tamamlayan tabipler adına düzenlenen belgeyi,

f) Sertifikalı Tabip: sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna göre Türkiye’de mesleğini icra etme hak ve yetkisi bulunan ve bu maddenin (e) bendinde belirtilen sertifikaya sahip olan tabibi,

g) Uzman Tabip: Tıpta uzmanlık mevzuatına göre Dermatoloji ile Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahî dallarında uzmanlık belgesine sahip olan tabibi,

h) Tabip: Sağlık kuruluşunda görev yapan ve bu maddenin (f) ve (g) bentlerinde tanımlanan uzman tabip ile sertifikalı tabibi,

ı) Güzellik Uzmanı: sayılı Çıraklık ve Meslekî Eğitim Kanunu kapsamında güzellik uzmanlığı meslek dalında ustalık belgesine sahip olan kişileri ve bu konuda ön lisans veya lisans eğitimi düzeyinde diploması olanlar ile yurtdışında gördükleri eğitimlerinin ilgili mevzuat uyarınca denklikleri kabul edilmiş kişileri,

i) Uygunluk Belgesi: Sağlık kuruluşunun faaliyet gösterebilmesi amacıyla Müdürlük tarafından düzenlenen belgeyi,

j) Personel Çalışma Belgesi: Sağlık kuruluşunda çalışacak personelin tamamı için Müdürlük tarafından düzenlenecek belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Sağlık Kuruluşlarının Türleri ve Açılması

Sağlık kuruluşu türleri

Sağlık kuruluşları; faaliyet alanları, hizmet altyapı özellikleri ile hizmet veren personelin niteliğine göre, merkez veya salon olarak açılabilirler.

Merkezler

Merkezler; tabip sorumluluğunda açılan ve bu tabiple birlikte başka bir tabibin veya güzellik uzmanının görev yaptığı, bünyesinde bulundurdukları birimlere göre gerekli asgarî standart donanım ve personel desteği ile güzellik ve estetik amaçlı olarak çeşitli uygulamalar yapılan özel sağlık kuruluşlarıdır.

Salonlar

Salonlar; gerçek veya tüzel kişileri tarafından bir güzellik uzmanının sorumluluğunda açılan ve bünyesinde bulundurdukları birimlere göre gerekli asgarî standart donanım ve personel desteği ile güzellik ve estetik amaçlı olarak faaliyet gösteren özel sağlık kuruluşlarıdır.

Sağlık kuruluşunun açılması

Sağlık kuruluşları müstakil olarak açılabileceği gibi; 9/3/ tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre açılan tıp merkezleri ve cilt hastalıkları ve plastik ve rekonstrüktif cerrahî özel dal merkezleri ile özel hastaneler mevzuatı uyarınca ruhsatlandıran özel hastaneler bünyesinde ünite şeklinde açılabilir.

Otel, tatil köyü gibi turistik amaçlı olarak faaliyet gösteren yerlerde de sağlık kuruluşları açılabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Başvuru ve Uygunluk Belgesi

Başvuru

Sağlık kuruluşu açacak olanlar bizzat veya mesul müdürleri vasıtasıyla, hangi tür sağlık kuruluşunu açacaklarını belirten ve açılış ile ilgili işlemlerin başlatılmasını talep eden bir dilekçe ile Müdürlüğe başvururlar.

Dilekçeye ekli başvuru dosyasında bulunması gereken bilgi ve belgeler şunlardır:

a) Sağlık kuruluşunun faaliyet göstereceği adresi, sağlık kuruluşunun unvanını, açılacak birimleri, sahibini veya sahiplerini belirten ve mesul müdürce imzalı dilekçe,

b) Sağlık kuruluşunun odalar şeklinde ve bütün mekanlarının ne amaçla kullanılacağını gösteren en az 1/ ölçekli ve hizmet sınırları içerisinde bulunduğu sağlık ocağı görevlileri tarafından yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış plan örneği,

c) Sağlık kuruluşu bir şirket tarafından açılacak ise, ticaret sicil gazetesinin ve şirket ortaklarının son durumunu gösteren yetkili mercilerden alınan belgenin bir örneği,

d) Sağlık kuruluşunda çalışacak tabiplerin yapacakları tıbbî işlemleri liste halinde bildiren ve bu listede gösterilen işlemler için gerekli araç, gereç, cihaz ve malzemenin bulundurulacağının belirtildiği mesul müdürce düzenlenmiş imzalı taahhütnâme,

e) Sağlık kuruluşunda güzellik uzmanınca yapılacak uygulamaların bildirildiği ve buna göre bulundurulması zorunlu araç, gereç ve malzemelerin asgarî nitelik ve miktarlarını gösteren mesul müdür tarafından düzenlenen liste,

f) Sağlık kuruluşu bünyesinde bulundurulacak cihazlar ile ilgili 26 ncı maddede belirtilen belgelerin birer örneği,

g) Sağlık kuruluşunda çalışan tabiplerin diplomaları, uzmanlık belgeleri veya sertifikalarının noter tasdikli örnekleri, nüfus cüzdanlarının suretleri ile ikişer adet vesikalık fotoğrafları,

h) Sağlık kuruluşunda çalışacak bütün tabipler için bağlı oldukları tabip odası tarafından düzenlenen ve çalışacağı özel sağlık kuruluşunun belirtildiği belgelerin örneği,

ı) Sağlık kuruluşunda çalışan güzellik uzmanı ve diğer personelin, kuruluşta yapacakları işlere göre diplomalarının ve/veya ilgili belgelerinin noter tasdikli örnekleri, nüfus cüzdanlarının suretleri ile ikişer adet vesikalık fotoğrafları,

i) Sağlık kuruluşunda çalışacak olan sağlık personelinin tamamının, herhangi bir kamu kuruluşunda görev yapıp yapmadıklarını beyan eden dilekçeleri ile görev yaptıklarını beyan edenlerin dilekçeleri ekinde görev yaptıkları kamu kurum ve kuruluşlarından, sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunda öngörülen tazminatların, söz konusu sağlık personeli için düzenlenecek personel çalışma belgesinin tarihinin bildirilmesinden itibaren maaşlarından kesilmeye başlanılacağını bildirir belgeler,

j) Sağlık kuruluşu, Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre tıp merkezi veya cilt hastalıkları ile plastik ve rekonstrüktif cerrahî özel dal merkezi veya özel hastane bünyesinde açılıyor ise, uygunluk belgesinin veya özel hastane ruhsatının mesul müdürce onaylı örneği,

Ünite şeklinde açılan yerlerden (c) bendindeki belge ve güzellik salonları açılırken (d), (g), (h) ve (i) bentlerinde sözü edilen belgeler istenmez.

Başvurunun değerlendirilmesi

Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesine göre gerçekleştirilen başvuru, öncelikle dosya üzerinde incelenir. Başvuru dosyasında eksiklik yok ise, sağlık kuruluşunun açılmasının Yönetmeliğe uygun olup olmadığının incelenmesi için Müdürlük tarafından görevlendirilen ve Yönetmelik kapsamındaki konularla ilgili olan birisi tabip olmak üzere, en az iki kişiden oluşturulan denetim ekibi tarafından yerinde inceleme yapılır. İnceleme sonucunda Yönetmelik hükümlerine uygunluğu tespit edilen kuruluşlara, Ek-1’deki Uygunluk Belgesi, Ek-2’deki Mesul Müdürlük Belgesi ve Ek-3’deki Personel Çalışma Belgeleri düzenlenir.

Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kuruluşlarını açan ve işletenlerce, şube niteliğinde ikinci bir sağlık kuruluşunun açılmak istenmesi veya kuruluşun faaliyet gösterdiği adresin değişmesi durumlarında 9 uncu maddede belirtilen evraklar ile başvuru aynen tekrarlanır.

İKİNCİ KISIM

Sağlık Kuruluşlarının Alt Yapı Standartları

BİRİNCİ BÖLÜM

Personel Standartları ve Çalışacak Personellerin Görev ve Yetkileri

Mesul müdürün görev ve yetkileri

Sağlık kuruluşunda, faaliyet gösterildiği süre boyunca bir mesul müdür bulunur. Mesul müdür, merkezlerde tabip; salonlarda ise, güzellik uzmanı olmak zorundadır. Mesul müdür, sadece bir sağlık kuruluşunda mesul müdürlük görevini üstlenebilir. Mesul müdürler, her ne suretle olursa olsun bir başka sağlık kuruluşunda çalışamazlar; ancak, mesul müdürlük yaptıkları kuruluşta aynı zamanda mesleklerini icra edebilirler. Mesul müdür, hem idarî ve hem de uygulanan işlemlerden uygulayıcılarla birlikte sorumludur.

Mesul müdürün görevleri ve yetkileri şunlardır:

a) Açılış ve faaliyetler ile ilgili her türlü izin işlemlerini yürütmek,

b) İşleyişte tanımlanmış alt yapı ve hizmet kalite standartlarının korunması ve sürdürülmesini sağlamak,

c) Sağlık kuruluşunun faaliyetlerinde, fizik alt yapı, personel, cihaz ve malzemelerde meydana gelen tüm değişiklikleri zamanında Müdürlüğe bildirmek,

d) Sağlık kuruluşunda görevine son verilen veya ayrılan personelin çalışma izin belgesini, ayrılış tarihinden itibaren en geç bir hafta içerisinde Müdürlüğe iade etmek,

e) Sağlık kuruluşunun çalışma saatleri içerisinde hizmetlerin düzenli ve sürekli olarak yürütülmesini sağlamak,

f) Sağlık kuruluşu adına ilgili belgeleri onaylamak,

g) Sağlık kuruluşunda verilen hizmetlerin ilgililer tarafından layıkı ile yerine getirilmesini sağlamak üzere gerekli iç denetimleri yapmak,

h) Denetimler sırasında yetkililere gereken bilgi ve belgeleri sunmak ve denetime yardımcı olmak,

ı) İlgili sağlık mevzuatında belirtilen ve yetkililerce tanımlanacak diğer görevleri yerine getirmek,

i) Uygulanan işlemler sırasında oluşan tıbbî atıkların usûlüne uygun şekilde imhasının yapılmasını sağlamak,

j) Sağlık kuruluşunda bulundurulan cihaz ve malzemelerin sterilizasyonunun yapılmasını sağlamak,

k) Çalışan personelin bulaşıcı hastalıklar yönünden periyodik olarak muayenelerini yaptırmak.

Tabibin görev ve yetkileri

Tabip, sadece bir merkezde çalışabilir. Tabip, sağlık kuruluşunda uyguladığı tıbbî işlemlerden ve bu işlemler sonucu oluşabilecek komplikasyonlardan ve hasta kayıtlarının düzenli tutulmasından, mesul müdür ile birlikte sorumludur.

Tabiplerin uygulayacakları tıbbî işlemler şunlardır:

a) Sivilce tedavisi,

b) Lazer, krioterapi, koterizasyon, intradermal enjeksiyon metotları ile siğil, skar dokusu gibi oluşumların cilt yüzeyinden eksizyonu,

c) Ciltteki damar genişlemeleri, pigmentasyon (lekeler/çiller) ve kırışıklıkların azaltılmasına yönelik lazer uygulamaları,

d) Lazer cihazı, %35’lik oranın üzerindeki alfa hidroksi asitler ve türevlerinin kullanımı ile derin peeling işlemleri,

e) Cilt içerisine terapotik veya kozmetik amaçlı yapılan her türlü enjeksiyonlar,

f) Cilde yapılan uygulamalar ile ilgili oluşabilecek yan etkilere müdahaleler,

g) Saç ekimi (restorasyonu) uygulamaları,

h) Kişinin fazla kilolarını vermesi (zayıflama) için gerekli işlemlerin, tıbbî değerlendirmelerle birlikte planlanmasını ve uygulanmasını sağlamak.

Güzellik uzmanının görev ve yetkileri

Güzellik uzmanı; yetkili oldukları uygulamalardan, bu uygulamalar sonucu oluşabilecek komplikasyonlardan ve kuruluşa başvuran kişilerin kayıtlarının düzenli tutulmasından mesul müdür ile birlikte sorumludur.

Güzellik uzmanı, uyguladıkları işlemler ile ilgili olarak sorumluluğu altında olan ve 15 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen diğer personele hizmet içi eğitim verir.

Güzellik uzmanının birimlerde uygulayacakları işlemler ve görevleri şunlardır:

1) Cilt (yüz ve boyun ) Bakım Biriminde:

a) Kozmetik preparatlarla ve cihazlarla yapılan her türlü cilt temizliği uygulaması,

b) Cildin her türlü bakımlarının yapılması,

c) Cilde çeşitli ürünleri yedirilmek suretiyle yapılan iontoforez uygulamaları,

d) Cildin bakımı ve desteklenmesine yönelik yüzeysel olarak %35’lik oranın altındaki alfa hidroksi asitler ve türevlerinin kullanımı suretiyle kimyasal veya bitkisel peeling uygulamaları,

e) Cildin bakımı ve desteklenmesine yönelik mekanik peeling (mikropeeling) uygulamaları,

f) Makyaj uygulamaları,

g) Kozmetik amaçlı çizimle yapılan kaş şekillendirmeleri uygulamaları,

h) Protez kirpik ile ilgili uygulamalar,

ı) Cilt tipine uygun ürün önerilmesi,

i) Myo lifting ve pasif jimnastik uygulaması,

j) Vakum uygulamaları,

k) Reflexofizyolojik uygulamalar,

l) Sıcak/soğuk uygulamaları,

m) Her türlü masaj uygulamaları,

2) Epilasyon/Depilasyon Biriminde:

a) Lazer ve foto epilasyon uygulamaları haricinde diğer metotlar ile epilasyon ve depilasyon işlemleri,

b) Ağda uygulanması,

3) El ve Ayak Bakım Biriminde:

a) Kozmetik preparatlarla ve cihazlarla yapılan her türlü el ve ayak cilt temizliği uygulaması,

b) El ve ayak cildinin her türlü bakımlarının yapılması,

c) Manikür, pedikür işlemleri,

d) Protez tırnak uygulamaları,

4) Vücut Bakım (Sellülit) Biriminde:

a) Vücutta çeşitli cihazlarla yapılan sellülit giderici uygulamalar,

b) Cilde uygulanan aletli ve/veya elle yapılan her türlü masaj,

c) El ve alet ile lenf drenaj uygulaması,

d) Lifting uygulaması,

5) Solaryum biriminde: Bronzlaştırıcı solaryum uygulamaları.

Diyetisyenin görev ve yetkileri

Zayıflama bölümü açılması halinde sağlık kuruluşunda, diyetisyen çalıştırılır. Diyetisyen, tabibin sorumluluğunda, kişinin besin gruplarına göre alması gereken kaloriyi hesaplayarak uygun diyet listesini hazırlar ve ayrıca, beslenmesi ile ilgili diğer hususlarda zayıflamak isteyen kişiye eğitim verir.

Diğer personel

sayılı Çıraklık ve Meslekî Eğitim Kanunu kapsamında güzellik uzmanlığı meslek dalında kalfalık belgesi alanlar ile Milli Eğitim Bakanlığının ilgili mevzuatına göre açılan okullar veya kurslardan alınmış belgeye sahip olan kişiler, güzellik uzmanının sorumluluğunda çalışabilirler.

Aktif Jimnastik biriminde, beden eğitimi veya spor konusunda ön lisans veya lisans düzeyinde öğrenim görmüş veyahut bu konuda eğitim aldığını belirleyen belgesi bulunan en az bir kişinin çalıştırılması gerekir.

Kuaför bölümünde, bu alanda ustalık ve kalfalık belgesini haiz olan en az bir kişinin çalıştırılması gerekir.

Manikür, pedikür uygulaması için, Milli Eğitim Bakanlığının ilgili mevzuatına göre açılan okullardan veya kurslardan alınmış belgeye sahip olan kişiler çalıştırılabilir.

Masaj Uygulamaları için, masörlük veya masözlük konusunda eğitim aldığını belirleyen belgesi bulunan kişiler çalıştırılabilir.

Merkezlerde gerek duyulur ise, tabibin sorumluluğunda fizyoterapist, sağlık memuru, hemşire gibi sağlık alanında eğitim görmüş personel çalışabilir.

Bu sağlık kuruluşlarında temizlik ve sekreterya işlemleri için istenildiği takdirde eleman görevlendirilir.

Bu Yönetmelikte belirtilen kıyafet ve kimlik kartları düzenlemesine, kuruluşta çalışan bütün personel uymak zorundadır.

İKİNCİ BÖLÜM

Fizik Altyapı Standartları

Binanın iç mekan ve fizik altyapı durumu

Sağlık kuruluşunun zemini düz, pürüzsüz, dezenfeksiyona uygun ve kolayca temizlenebilir özellikte döşenmiş olmalıdır. Birim ve bölümler faaliyet alanlarının özelliğine göre beton, alçıpan, suntalam ve benzeri malzemelerle yapılmış bölmeler ile birbirinden ayrılmış olmalıdır. Tüm birimlerde havalandırma ve aydınlatma, yeterli olacak şekilde sağlanır.

Ortak kullanılan mekanlar

Sağlık kuruluşunda, bütün birim/bölümlerin ortak kullanacağı aşağıda belirtilen nitelikleri haiz mekanlar bulunur:

a) Bekleme salonu: Kişilerin kullanımına uygun şekilde döşenmiş, kişinin karşılandığı, yapılacak uygulama ve işlemlere kadar beklediği, içerisinde sekreterya bölümünün yer aldığı ve kullanım amacına uygun olarak yeterli büyüklükte alan,

b) Muayene odası: Merkezlerde, tabibin gerekli tıbbî muayene yapacağı ve gerekli görür ise reçete yazacağı asgarî 6 metrekare büyüklüğünde, içinde acil müdahale için gerekli ilaçlar, asgarî tıbbi araç ve gereçlerin bulunduğu bağımsız bir mekan,

c) Tuvalet,

d) Arşiv birimi: Kişilerin kullanım alanından izole edilmiş kapalı bir bölme veya oda,

e) Atık toplama birimi: Kişilerin kullanım alanlarından izole edilmiş ve atıklar için kapalı bir konteynır veya kabın bulunduğu alan,

f) Sterilizasyon birimi.

Merkezlerde kullanılan tıbbî malzemelerin imhası, Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.

Ayrıca bu kuruluşlarda devamlı akar şekilde sıcak su tertibatı bulunmalıdır.

Sağlık kuruluşunun bünyesinde bulundurduğu birim/birimlerin özelliğine ve uygulanan işlemlerin niteliğine göre gerekli ise, ihtiyacı karşılayacak sayıda duş olmalıdır.

Birimler

Merkezler ve salonlar; Cilt (yüz ve boyun) Bakım Birimi, Epilasyon/Depilasyon Birimi, Vücut Bakım (sellülit) Birimi, Aktif Jimnastik Birimi, El ve Ayak Bakım Birimi ve Bronzlaştırıcı Biriminden oluşur.

Bu birimlerin hepsi birden veya yalnız bir kısmı sağlık kuruluşunun bünyesinde bulunabilir. Mevcut birimlerin her biri için yeterli büyüklükte alana sahip birer mekan ayrılır. Birimlerin özelliğine göre bu mekanlar, müstakil olarak birbirinden ayrılmış ortak mekanda ayrı yerler halinde düzenlenir. Ayrıca tabibin yapacağı tıbbî işlemlerin özelliğine göre, müstakil mekanlar veya özel bölümler içerisinde gerekli tıbbî araç ve gereçlerin bulunması gerekir.

Bölümler

Sağlık kuruluşu bünyesinde Zayıflama bölümü, Saç ekim bölümü ve Kuaför bölümü bulundurulabilir.

Zayıflama bölümü

Bünyelerinde Vücut Bakım (sellülit) Birimi ve/veya Aktif Jimnastik Birimi bulunduran merkezlerde tabibin sorumluluğunda Zayıflama Bölümü kurulabilir. Bu bölümde diyetisyen için, ayrı bir çalışma mekanın olması gerekir.

Saç ekim (restorasyon) bölümü

Saç ekim bölümü; merkez bünyesinde, asgari 12 metrekare büyüklüğünde, sterilizasyona uygun olacak şekilde zemini ve duvarları düz ve pürüzsüz, ultraviyole oda sterilizasyon sistemi bulunan, havalandırması uygun şartlarda yapılan, içinde bulundurulması gerekli asgari araç gereç ve ekipmanlar bulunan bağımsız bir mekan içinde kurulur.

Kuaför bölümü

Sağlık kuruluşu bünyesinde bağımsız bir mekan içinde kuaför bölümü bulundurabilir. Ancak, tıp merkezi, özel dal merkezi bünyesinde açılan ünitelerde bu bölüm bulunmaz. Bu bölümün açılışı ile ilgili mevzuata göre yetkili makamlardan izin alınır.

Birim/bölüm ve odaların kapısında birim/bölümün adı, duvarında birimde çalışan personelin Personel Çalışma Belgelerinin aslı, varsa diploma ve diğer belgelerinin aslı asılı bulunur.

Bekleme salonunda bulundurulacak tabela ve listeler

Sağlık kuruluşuna ait Uygunluk Belgesinin aslı, Mesul Müdürlük Belgesinin aslı, kuruluşta tüm çalışanların isimlerinin ve görevlerinin yazılı olduğu bir tabela, uygulanan metotların ücretlerini gösterir fiyat listesi, sağlık kuruluşu ile ilgili şikayetlerin yapılabileceği müdürlük telefonlarının bulunduğu liste, başvuran kişilerce kolayca okunabilecek şekilde bekleme salonunun uygun bir yerine asılır.

Tabela

Sağlık kuruluşunun türüne göre tabelasında ve kullanılan basılı materyallerinde, bu Yönetmelik hükümlerince tanımlanan " Güzellik Merkezi" veya " Güzellik Salonu" unvanı yer alır.

Ayrıca sağlık kuruluşlarının bünyesinde bulunan birim/bölümler ve çalışan tabip ve/veya güzellik uzmanının isimleri bu tabelada belirtilebilir.

Sterilizasyon

Sağlık kuruluşlarında uygulanacak olan işlemler ve tıbbi müdahalelerde kullanılan malzemelerin sterilizasyonunu sağlamak için kimyasal dezenfektanlar ve/veya ısılı sterilizatörler ve/veya UV sterilizatörlerin bulunduğu sterilizasyon birimi kurulur. Kullanılacak sterilizasyon yönteminin özelliğine göre bu birim, diğer birimlerden ayrılmış olarak müstakil veya ortak mekanda ayrı bölümler halinde düzenlenir.

Araç, gereç ve malzeme

Sağlık kuruluşlarında, bünyesinde açılacak her birim/bölüm için gerekli olan ve Ek-4’de belirtilen asgarî araç gereçlerin bulundurulması zorunludur.

Merkez olarak açılacak sağlık kuruluşunda, Ek-5’de belirtilen asgari tıbbi malzeme ve donanım ile Ek-6’da belirtilen asgari ilaçların bulundurulması zorunludur.

Uygulamalarda var ise, disposible sarf malzemelerinin kullanımı zorunludur. Bu malzemeler herhangi bir şekilde ikinci kez kullanılamaz.

Sağlık kuruluşunun bünyesinde bulunan ve Ek-4’de belirtilen cihazların yerli üretim olması halinde, cihazın ilgili TSE standartlarına uygun olması zorunlu olup, bunun belgelendirilmesi gerekir. TSE belgesi bulunmayan cihazlar için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenmiş İmalat Belgesinin bulunması gerekir. Yurtdışından ithal edilen cihazlarda ise, CE belgesi olması aranır. Ancak CE belgesi olmayan cihazlar için, ithal edildiği ülkede kullanılıp satıldığına dair ilgili yetkili resmî otoritelerince onaylı sertifikalarının orijinal belgelerinin ibraz edilmesi gerekir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Kuruluşun İşleyişi

BİRİNCİ BÖLÜM

Kuruluşun Çalışma Usul ve Esasları

Çalışma usûl ve esasları

Sağlık kuruluşlarında, tabipler ve/veya güzellik uzmanları tarafından kişiye yapılacak işlemler ve sonucunda ortaya çıkabilecek komplikasyonların anlatılması gereklidir. Sağlık kuruluşlarının bünyelerinde bulunan birimlerde yapılacak uygulamalar çalışan kişilerin yetkileri ile sınırlıdır.

Sağlık kuruluşları faaliyet göstermek istedikleri gün ve saatleri Müdürlüğe bildirmek zorundadır. Bu, gün ve saatler dışında faaliyette bulunmak istediklerinde Müdürlükten izin almak gerekir.

Sağlık kuruluşu bünyesine ekleyeceği her yeni birim/bölüm için, gerekli belgelerle Müdürlüğe başvurarak Uygunluk Belgesine bu birimi/bölümü ilave ettirir.

Sağlık kuruluşuna alınan ve kullanılması istenilen her türlü yeni cihaz ile ilgili olarak 26 ncı maddede belirtilen belgelerle birlikte Müdürlüğe bildirim yapılması gerekir.

Kıyafet ve kimlik kartı

Sağlık kuruluşlarında görev yapan personel, hizmetlerine uygun önlük veya üniforma giymek zorundadırlar.

Ayrıca bütün çalışanlar yakalarında adını, soyadını, unvanını veya mesleğini belirten fotoğraflı ve mesul müdürün imzasını taşıyan bir kimlik kartı bulundurur.

İKİNCİ BÖLÜM

Kayıt ve Bildirim Sistemi

Kayıt sistemi

Başvuran her kişinin kimlik bilgileri, yapılan uygulamanın adı, kişiye yapılan tavsiyeler Ek-7’deki Uygulama Kayıt Defterine yazılır. Ayrıca, güzellik merkezlerinde tabipler tarafından yapılan muayeneler, tıbbî müdahaleler, verilen reçeteler Ek-8’deki Protokol Kayıt Defterine kayıt edilir.

Arşiv

Sağlık kuruluşuna başvuran kişilere yapılan müdahale ve uygulamalar kişilere ait dosya veya kartlara işlenerek bu bilgiler arşivde muhafaza edilir. Sağlık kuruluşunda yazışma, kayıt ve benzeri işlemlerin bilgisayar ortamında gerçekleştirilmesi, bu Yönetmelik ile öngörülen yazılı kayıt sisteminin bulundurulma zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Çeşitli ve Son Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Denetim

Sağlık kuruluşları, Müdürlük tarafından oluşturulan ekipler tarafından düzenli olarak denetlenir. Şikayet, soruşturma ve Bakanlık merkez teşkilatının veya Müdürlüğün talebi üzerine yapılacak olağan dışı denetimler hariç olmak üzere, olağan denetimler en az 6 ayda bir yapılır. Denetimlerde, Ek’da yer alan Denetleme Formu doldurulur. Bu formdan iki nüsha düzenlenerek bir nüshası, sağlık kuruluşuna bırakılır. Denetim ile ilgili sonuçlar, Ek-9’da yer alan Müdürlüğe ait Teftiş ve Denetim Defterine yazılır.

Denetimler, denetim işlemi için görevlendirilen biri tabip olmak kaydıyla en az iki sağlık personeli tarafından gerçekleştirilir.

Denetimlerde tespit edilen eksiklikler için, Denetleme Formunda eksikliğin giderilmesi için verilecek süre sütununda belirlenen süreler verilir. Bu süre içerisinde, belirlenen eksikliğini gidermediği tespit edilen sağlık kuruluşunun faaliyeti, bu Formda belirtilen süre boyunca durdurulur. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan sağlık kuruluşunun verilen süre sonunda eksikliklerini gidermediği tespit edildiği takdirde, sağlık kuruluşunun Uygunluk Belgesi iptal edilmek üzere geri alınır.

Denetimlerde, Denetim Formundaki birden çok eksikliğin aynı anda tespit edildiği durumlarda, eksikliklerin giderilmesi için tanınacak süre veya eksiklikler giderilmediğinde uygulanacak faaliyeti durdurma süresi, Formda belirlenen en uzun süredir.

Devir

Sağlık kuruluşlarının devredilmesi halinde devralanlar, işbu Yönetmelik hükümlerine ve ilgili diğer mevzuata uymak zorundadır. Aynı zamanda denetim esnasında eksik ve aksaklıklardan dolayı devralan, devredenin sorumluluklarını da almış sayılır. Bu yüzden, önceden devredene verilen süre, devralana da verilmiş sayılarak ek bir süre verilmez.

Sağlık kuruluşunu devir alan kişi adına Uygunluk Belgesi almak üzere, devir sözleşmesinin noter tasdikli sureti ile 9 uncu maddenin (a) bendinde ve gerektiğinde (c) bendinde belirtilen belgeler ile birlikte Müdürlüğe devraldıkları tarihten itibaren on beş gün içinde başvururlar. Başvurunun uygun görülmemesi halinde durum, ilgililere en geç beş gün içinde yazı ile bildirilir.

Yasaklar ve uyulması gereken hususlar

Bu Yönetmelik kapsamındaki sağlık kuruluşları ile kişiler, Yönetmelik hükümlerine ve aşağıda belirlenen yasaklara ve hususlara uymak zorundadırlar:

a) Sağlık kuruluşu Uygunluk Belgesi almadan faaliyete geçemez.

b) Tabip unvanı kazanmamış intern, stajyer öğrenciler ve uzmanlık eğitimi gören asistanlar, ilgili mevzuat hükümlerine göre gerekli izinleri olmayan Türk soylu yabancı tabipler sağlık kuruluşunda çalıştırılamaz.

c) Sağlık kuruluşunda çalışan güzellik uzmanları, başvuran kişilere hiçbir surette deri içine enjeksiyonla müdahalede bulunamaz.

d) Sağlık kuruluşu bir şirket ise, şirketin faaliyet alanına giren diğer işler sağlık kuruluşunda yapılamaz.

e) Salonlar bünyesinde açılan Cilt (yüz ve boyun) Bakım Birimi, Epilasyon/Depilasyon Birimi, Vücut Bakım (sellülit) Birimi, El Ayak Bakım Biriminde, güzellik uzmanının uygulayacağı işlemler haricinde başka bir uygulama yapılamaz.

Bu nedenle bulundurulacak araç ve gereçler de yalnızca müsaade edilen uygulamalara yönelik olmalıdır.

f) Bu sağlık kuruluşlarında Bakanlık tarafından üretim veya ithal izni verilen ürünler dışında hiçbir ilaç, kozmetik bulundurulamaz, kullanılamaz ve satılamaz.

g) Sağlık kuruluşunun bünyesinde olmayan faaliyetler ve fiyatlar konusunda reklam verilemez.

h) Sağlık kuruluşu şubesinin tabelasında, şubede verilecek hizmetler dışında başkaca hizmetler belirtilemez.

ı) Sağlık kuruluşunda herhangi bir faaliyet alanının veya birimin, yetkisi olmayan kişiler tarafından kullanımı yasaktır.

i) Sağlık kuruluşları, vatandaşın yanlış algılamalarının ve haksız rekabetin önlenmesi amacıyla; resmî sağlık kuruluşlarınca kullanılan isimleri ticarî isim olarak kullanamaz ve tabelalarında belirtemezler.

j) Tescilli isimler, tescil sahibinin yazılı izni bulunmadan sağlık kuruluşları tarafından kullanılamaz.

Reklam, tanıtım ve bilgilendirme

Sağlık kuruluşları; insanları yanıltıcı, bir şekilde paniğe sevk edici, yanlış yönlendirici reklam, tanıtım ve sair faaliyette bulunamazlar.

Merkezler bünyesinde veya müstakil olan güzellik salonları sundukları hizmet, uyguladıkları metotlar, kullandıkları her türlü cihaz ve benzeri araçlar ile ilgili olarak kitle iletişim araçları, elektronik ortam, görsel işitsel araçlar, yazılı materyallerle doğrudan ve dolaylı olarak tüketici konumundaki kitleye yönelik reklam, tanıtım veya bilgilendirme yapabilirler, yaptıkları uygulamaları reklam materyallerinde belirtebilirler.

Merkezler, tabibin tarafından yapılması gereken tıbbî işlemlerle ilgili olarak sadece sağlık kuruluşuna başvuran kişilerin kullanımına yönelik olmak üzere; sağlığı geliştirici ve koruyucu nitelikte olan temel bilgileri, sağlık kuruluşunun faaliyeti kapsamındaki işlerle ilgili sağlık sorunları, bu sorunlardan korunma veya sağlık sorunlarının kişide meydana getirdiği olumsuzlukların şahsi tedbirler aracılığı ile giderilmesi veya azaltılması hakkında bilgileri içeren eğitim materyalleri hazırlayabilirler.

Müeyyideler

Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında fiillerinin niteliğine göre, sayılı Türk Ceza Kanununun, sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın hükümleri uygulanır.

Ayrıca, bu Yönetmelikte belirlenen usûl ve esaslara uymayanlar ile yasaklara aykırı hareket edenlere bu Yönetmelikte öngörülen müeyyideler uygulanır.

Hüküm bulunmayan haller ve ek düzenlemeler

Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, ilgili diğer mevzuatın hükümleri uygulanır.

Bu Yönetmelikte belirtilen sertifika eğitimine dair hususlar; Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren en geç üç ay içinde Bakanlıkça çıkarılacak bir genelge ile düzenlenir.

İKİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan hükümler

14/11/ tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Güzellik ve Estetik Amaçlı Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce faaliyete geçmiş olan sağlık kuruluşları, bu Yönetmelik yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde, fizik yüzölçümleri hariç olmak kaydıyla, bu Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilir. Yapılan denetimler sonucunda uygunluğu sağlamamış olduğu anlaşılan sağlık kuruluşlarının faaliyetleri, eksiklikleri veya aykırılıkları giderilinceye kadar Müdürlükçe durdurulur.

Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce faaliyete geçmiş olan güzellik merkezi mesul müdürlüğünü yürüten sertifikalı tabiplerin en geç bir yıl içinde bu Yönetmelikte belirtilen sertifikaya sahip olması gerekir.

Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce faaliyete geçmiş olan sağlık kuruluşlarında bulunan cihazlar ile ilgili olarak 9 uncu maddenin (f) bendinde istenilen belgeleri eksik olanlar, bu cihazlar ile ilgili liste düzenleyerek Müdürlüğe bildiririler.

Bu bildirimlerin, Yönetmelik yürürlüğe girmesinden itibaren bir ay içinde yapılması zorunludur. Müdürlükçe, bildirilen cihazlarla ilgili yerinde tespit yapılır ve uygun görülen cihazlar onaylanır. Başvuru dosyasına onaylı listeler konulur. Sağlık kuruluşunda kullanılan tüm cihazlar, tek bir seferde taahhütnâme ile Müdürlüğe bildirilir. Sonradan yapılan bildirimler veya belgeleri olmayan cihazlarla ilgili ek bir liste kabul edilmez.

Yürürlük

Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

Öncelikle şunu belirtmek gerekir. Güzellik Salonları ve Güzellik Merkezleri arasında fark vardır. Güzellik salonlarını ve merkezlerinin işleyişini hukuki anlamda düzenleyen ve daha önce yürürlükte olan Güzellik ve Estetik Amaçlı Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik, tarih ve sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır. Buna göre Güzellik “Merkezi” ibaresi kaldırılarak, “Poliklinik ve Estetik amaçlı Sağlık Kuruluşları, Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Yönetmeliği” kapsamı altına alınmıştır ve Sağlık Bakanlığı tarafından denetimleri sürdürülmektedir. Güzellik salonları ise 10/08/ tarihli ve sayılı resmî gazetede yayınlanan “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik” kapsamında ruhsatlandırılıp denetlenmektedir.

Güzellik merkezlerinde yapılan işlemlerden dolayı hukuki bir ihtilaf yaşanabilir. Merkeze gelip birtakım güzellik işlemleri yaptıran kişiler birer tüketici konumundadır. Çünkü merkezler ve hizmetten yararlanan kişiler arasındaki ilişki tüketici kanunu bağlamında bir hizmet ilişkisi kurulmaktadır. Bu sebeple ücret iadesi, talep edilen ve ödenen hizmetin alınamaması gibi uyuşmazlıklar söz konusu olduğunda sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uygulanmaktadır. Burada alınan hizmetin bedeline göre başvurucu mercii ilçe tüketici hakem heyeti ve il tüketici hakem heyeti olarak değişmektedir. Hakem heyetini aşan bir sınır olduğu zaman ise uyuşmazlık tüketici mahkemelerinde görülmektedir.

Merkezlerin hukuki ihtilaflarının bir de ceza hukuku bakımından boyutu da bulunmaktadır. Makinelerin yanlış kullanımından kaynaklı veya tüketicinin kendileri ile ilgili vermiş olduğu sağlık/tıbbi bilgileri göz ardı ederek hatalı işlem yapılması sonucu kişinin vücudunda veya yüzünde yanıklar ve kalıcı iz meydana gelebilmektedir.  Bu sonuçlar Ceza Hukuku bağlamında genellikle taksirle yaralama suçu kapsamında ele alınmaktadır. Taksirle yaralama suçu Türk Ceza Kanunu’nda Maddede düzenlenmiş olup failin öngörülebilir bir neticeyi “öngörmeyerek” dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı bir hareketle yaralama teşkil eden fiili işlemesi demektir. Bu gibi durumlarda, yanlış işlem sonucu bir yaralanma, yanık meydana geldiğinde kişi derhal bir sağlık kurumundan yaralanmaya ilişkin durum bildirir sağlık raporu almalıdır çünkü kişi alınacak olan bu raporla yaşadığı mağduriyeti yargı merciine kanıtlayabilecektir.

Kişi kurumdan raporu aldıktan sonra bulunduğu yere bağlı olarak adliyeye giderek savcılık makamlarına şikâyette bulunabilir. Akabinde sunmuş olduğu deliller savcılık makamınca dikkate alınacak ve yanlış işlemi uygulayan kişi ve işletme hakkında kovuşturma başlatılacaktır. Taksirle yaralama suçunun cezası 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasıdır.

 Kişi, bu yanlış uygulama sebebiyle kalıcı bir ize sahip olmuş ve bu izden dolayı bir zarara uğramış olabilir. Örneğin kişi mankendir ve yüzünde ikinci derece bir yanık izi oluşmuştur. Yanık izi, işini etkilediğinden dolayı kişilik hakkı da zarara uğramıştır. Böylece kişi hukuk mahkemelerinde (bu durumda tüketici mahkemesi) maddi-manevi tazminat davası açarak zararını kanıtlamak suretiyle zararının giderilmesini mahkemeden talep edebilir. Kanunda yapılan düzenlemeler gereğince hâkim, maddi tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler. Zarar gören tarafından talep edilecek manevi tazminatta hâkim, kişinin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, başvuruda bulunana uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir.

Aynı anda hem ceza yargılaması (şikâyet) hem de hukuk yargılaması (maddi-manevi tazminat) yürütülebilir. Kişi yapılan işlemden dolayı zarara uğradığından bahisle dava açabilmenin yanı sıra, merkezle arasındaki sözleşmede hizmetin ayıplı verilmesinden dolayı da dava açabilmektedir. Örneğin, sözleşmeye göre lazer epilasyon sonucunun 1 yılda garanti verileceğini sözleşmede düzenleyen merkezin, kişiye karşı edimini yerine getirme yükümlülüğü bulunmaktadır. Sözleşmedeki diğer taraf olan, hizmetten yararlanan kişinin ise merkeze karşı ücreti ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Kişi ücreti sözleşme gereği ödemiş ancak sözleşmede kendisine karşı yerine getirilmesi gerekilen hizmet ifa edilmemişse kişi Tüketici Kanunu gereği ayıplı hizmete ilişkin hükümlerden yararlanarak tazminat davası açabilir.

Kısaca bahsetmek gerekir ki; ayıplı hizmet, sözleşmede belirlenen süre içinde başlamaması veya taraflarca kararlaştırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan hizmettir. Tüketici, sözleşmeden doğan hizmetin yerine getirilmemesinden dolayı oluşan ayıplı hizmette, kanunun kendisine tanıdığı seçimlik haklarını kullanabilir. Sözleşmeden dönebilir, hizmetin yeniden görülmesini isteyebilir ya da hizmet görülmediyse ödenen bedelin iadesini isteyebilir. Bunun yanı sıra hizmetin görülmemesinden dolayı bir zarara uğramışsa dava açtığı mahkemeden tazminat da talep edebilir.

Bir diğer hukuki ihtilaf güzellik merkezinin ruhsatsız çalışması ve işlemlerin ilgili alanla ilişkin lisans/ uzmanlık diplomasına sahip olmayan biri tarafından yapılması durumudur. İnsanlara güzelliği vaat ederek yanlış bir işlem yapan veya hiç yapmayan kişiler hakkında Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen dolandırıcılık suçundan şikâyette bulunabilir. Çünkü burada fail, güzelliği vaat etmekte ve daha sonrasında vaat ettiği işlemi yapmamaktadır. Uzmanlık diplomasına sahip biri gibi davranarak kişilere hukuka ve tıbba aykırı bir şekilde botoks yapan kişi hakkında dolandırıcılık suçundan şikâyette bulunabilir. Ve yapılan zararlı botoks işleminden dolayı yüzde kalıcı bir iz oluşmuş ise maddi-manevi tazminat talebinde bulunabilir. Dolandırıcılık suçu ceza kanunumuzda düzenlenmiş olup bu suçu işleyen fail hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmedilir. Mahkeme, dosyada mevcut deliller üzerinden dolandırıcılık suçu işleyen kişi hakkında uygulanacak cezaya karar verecektir.

Avukat Elvan Kılıç

www elvankilic com