Hac Işareti Ve Anlamı
kaynağı değiştir]
Ana madde: Svastika
Gamalı haç veya swastika, tarih öncesi dönemlerden kalma sembol. Gamalı haç ismi Yunanca gama (Γ) harfine atfen verilmiştir. Svastika kelimesi Sanskritçe'deki su (iyi) ve asti (olmak) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. "İyi olmak, mutlu ve sağlıklı olmak" anlamlarına gelir.[2]
Svastika Hinduizm, Budizm ve Jainizm'e göre kutsaldır. Sonradan Nazi Almanya'sı tarafından amblem olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Temel haç figürleri[değiştir Ortalama çeşit haç modeli vardır. Evet yanlış duymadınız çeşit haç vardır. Çoğunun birden fazla adı ve anlamı vardır. Kayalara yapılan oyma, kabartma haçlar burada önemli bişeyler olduğunu anlatır. Önce hacın hangi model olduğunu anlamalıyız ki ne için yapıldığını bilelim.
Genel haç çözümlerine bakacak olursak önce kanatlarına bakacaksın, hangi kanat uzunsa yön orasıdır. Haç yere yatay kayada yapılmış; her kanadı eşitse, mezar en fazla metre çevresindedir.
Definecilikte birden fazla haç işareti kullanılmaktadır. Bunların bir kısmı define ile alakalı bir kısmıda mezar ile alakalıdır. Bazı haçların ise dini sembol olarak kullanılmıştır. genel itibarıyla tüm haçlar koruma amaçlı yapılmıştır. Örnek olarak eski ev duvarındaki haç evi korumakla yükümlü arazide kayaya yapılmış bir haçta ya mezarı yada parayı korumakla yükümlüdür.
Haçlar genellikle mezarlar için kullanılmıştır. yön olarak uzun kolu veya yanında bulunan bir işaret ufak oyuk gibi veya daha ufak bir haç gibi yön belirtmektedir. Üzerinde hilal gibi yarım yuvarlak olanlar büyük ihtimalle oda içerisinde anlamına gelebilir. Yuvarlak içerisindeki haç ise en fazla beş adım etrafında aranmalıdır . Burada aranacak şey çökme hafif yığma olmalıdır.
- Haç daire içene alınmadan her kanadı eşit ve kanatları dışa bombeyli ise bu yakınlarda tek mezar der. Yani yukarıda aile mezarı dediğimin aynısıdır ama sadece daire içine alınmamış sade olmasıdır.
Kayalara dikey yapılan ve alt kanadı uzun olan haç işaretleri ise yazmakla bitmeyecek kadar anlam taşır. Bunların emaresi arkada, önde, sağda ve solda her tarafta olabilir. İlk bakılacak nokta tam karşısıdır. 2. bakılacak nokta ise yere paralel duran kanatların uzun yada kısa olanı varmı ona bakmaktır. Hiç bir ip ucu alamaz iseniz tam arkasına bakabilirsiniz. Yalnız burada şu incelik vardır. Emaresi arkasında olan haç işaretinin yüzü güneye bakıyor olması gerekir. Yüzü güneye bakmayan haç işaretlerinde emare arkada olmaz. Buda inanışla alakalı durum, tehlike en çok güney tarafından gelir, güneşin öğle saatlerinde olduğu noktaya dikkat edin. Çünkü bu saatte şeytanın lejyonları süpürgeler üzerinde dolaşır. Haç onlara karşı mükemmel koruyucu kalkandır.
Bu sebepten dolayı haçın yüzü öğle saatlerinde güneşe bakar şekilde betimlenmiş ise burada haçın arkasına bakılır.
Eğer bir haçın yüzü kuzeye bakıyorsa bu haçın arkasına hiç bakmayın olmaz. tehlike güneyde haçın yüzü kuzeye bakar şekilde olması demek haçın göremediği nokta demektir. mantık yürütürseniz ne demek istediğimi anlarsınız. demek'ki yüzü kuzeye bakan haçların emaresi her daim karşıda olur. güneye bakanların ise 4 tarafına bakabilirsiniz. tabi bu son paragrafta anlattıklarım için geçerlidir.
Haç Diğer Usta Görüşleri
Haçların hepsi aslında birer tılsım işaretidir, bir haçın neyi tılsımladığını anlamak kolaydır, en çok mezar ve defineleri korumak için haç yapılır. Yön bulmak için kanatların farklı boyutlarda olması, kanatların çatal yapması, bazende çatalın içe değil dışa bombeyli olması gibi benzer incelikler anlamları tamamen değiştir.
Aile putlarındaki haç işaretleri kanat yapısı her zaman dışa bombeyli şekilde olur. Tek mezara hitaben yapılan haç işaretleri ise içe doğru betimlendiği gibi tam olarak bölgeyi koruma amaçlı yapıldığı zamanda çoktur. Bu anlattığım haçlar daire içine alınmış türlerdendir. Daire içine alınmış haçların tılsımı güçlü olur.
Haç işareti önemsiz hiç bir yere yapılmamış yapılmaz. Haçlar bazen istavroz dediğimiz şekilde bazende aile putu şeklinde karşımıza çıkar, sonuçta hepsi haç işaretidir tek farkları anlamlarıdır. Aile putu dediğimiz haçların yanında aile mezarı, istavroz yanında ise sade mezar yada mezarlık bölgesi vardır. Yani nekropoldür.
Kanatları içe yada dışa bombeli haç işareti yine sık karşımıza çıkan türlerdir, bunlarda yakın bölgede mezar olduğunu anlatır, yatay kolları alt alta 2 adet olan haçlar ise kubbe yada papalık sembolü ile alakalıdır. 8 kollu haç ise günah çıkarma haçıdır. Eşit kollara sahip haçlar ise hemen arkasında mezar anlamındadır.
Diğer usta görüşü: Nalın ortasında haç varsa burada mağara vardır bu mağaranın iki yerde parası olup mağaranın içinde sağa doğru çıkılan dar bir geçit vardır bu dar geçidin içinde 3 yığın halinde parayı görürsün zaten bu geçitte sağ duvarda ok işareti mahzen girişini gösterir mahzenden düz giremezsin yan gelip önce bir omuzunu sokar öyle geçersin. Mahzene indikten sonra 2 oda göreceksin sağ odada kocaman bir yalak taşı vardır, tıpkı çeşmelerin önündeki yalak taşları gibi; bu taşın içi som altınla doludur, üzeri açıktır.
Diğer Tecrübe: Kaya altında haç çıkarsa bu doğru yerdesiniz demektir bu dos doğru yemin işaretidir bu mezar 2 katlı olup 1. mezarın altında giriş kapağı vardır, kapak kaldırıldığında 7 basamaklı merdivenle inilir 3. basamak tuzaklı-dır, dikkat burada kaval kemiğinizi kırabilirsiniz. tuzağı bertaraf edip girersen 1 oda dolusu variyet le karşılaşırsın.
Bir Tecrübe Daha: Daire içinde haç varsa bu günün saati ile alakalıdır, günün hangi saatinde güneşe doğru gideceğini anlatır. En erken 10 en geç öğleden sonra 16 arasıdır; bu yönde belirgin bir kaya vardır, tıpkı lahit gibi görünür, biz buna tepsi kaya deriz. Bu kayanın üzeri kanepe gibi düzdür yanları murç izleriyle doludur; burada devasa büyüklükte mezar olup 4 metre derinliktedir.
- Aile putuna benzeyen kalın kolları ve bacakları olan haçlar papaz mahzenine işarettir, bulunduğu yerdeki ark takip edilirse direk papaz mahzenine gidersin burada 4 oda vardır. Baş papazın mezarı yardımcısının mezarı, kilise eşyaları, birde boş oda vardır. Kilise eşyaları arasında çan vardır, dikkat edin çana zarar vermeyin çok değerlidir.
Diğer Çözüm: Eski evlerin dış cephesinde haç varsa dikkate almayın bu evi kötülüklerden korumak için yapılmaktadır Define ile alakası yoktur; evin içinde oda içerisinde haç varsa işte bu Define işaretidir, meblağ yukarıdadır, taban tarafta aramayın; mesela eşiklik yada zemin altına kulak verme, mal üst tarafta olup üzeri ya horasan sıvadır, yada yapı taşlarının içindedir, bu tür gömüler dedektör ile rahatça alınabilir.. bu anlatım ev tabanında define yoktur anlamına gelmesin, duvarda haç varsa meblağ yukarıdadır burayı ayırt etmelisiniz.
Diğer Çözüm: Büyük haç varsa burada zirve tepe vardır, bu tepeye put dağı denir. Put dağının tepesi kadın memesi gibidir. dağın yarma yapan yerinden altına girilir. Giriş kapısı üzerinde murçlanmış tabiattan olma büyük bir kaya vardır, altı giriştir. İç odalarda kazanlar, siniler, tepsiler, ev eşyaları, heykeller ne ararsan vardır. buradaki ayrıntı haç put haçı değildir ama dağ put dağıdır. Kaynak Define Sohbeti MendereS izinsiz kopyalanamaz başka yerde yayınlanamaz&#; bir başka makalede görüşmek üzere esen kalın.
En Tehlikeli Haçlar
Haçlar arasında en tehlikeli olanı ise daire içine alınmış haç işaretleridir. Biz buna daire içinde haç deriz. Bu haç diğerlerinden farklı olarak din adamlarının mezarlarını temsilen yapılmaktadır, bulunduğu yer ciddi şekilde tılsımlı olup özellikle gün batımından sonra çalışma yapılması tavsiye edilmez.
Burada şu notu da unutmayalım, tüm haçlar tılsımlıdır en güçlü tılsımların başında gelir, 2. sırada ise yılan işareti gelmektedir, yılan tılsımından çok kişinin canının yandığını biliyoruz haç bundan daha tesirlidir, eğer aynı kayada yada aynı bölgede hem yılan hemde haç varsa oradaki malı almanız neredeyse imkansızdır.
İstavroz
En çok mezarlık alanlarında olur hemen yakınında mezar vardır, bak hangi kanadı uzunsa mezar hemen yanda uzun kanat tarafındadır, istavrozu kır içinde para var yalanına inanmayın işareti kırmayın. içinde para falan yok bu haç işaretinin bir çeşitidir çoğu anlam haçla benzerlik gösterir.
Çarpı ( X ) Çarpı işareti son nokta olarak açıklansa bazı tecrübeler bunun her zaman aynı olmadığını göstermektedir. Sebebi ise, çarpı işaretleri üzerinde yapmış olduğumuz çok ayrıntılı çalışmalardır. Yön verici ve hedef şaşırtan yanıltıcı işaretler vardır. Dikkat edilmesi gereken önemli nokta ise, çarpı işaretine yönlendirmiş bir önceki işaretin çarpıya zıt tarafında araştırma sürdürülmelidir. Bunun haricinde ise, çarpı işaretinde farklılık gösteren uçları istikametlerinde ve ters istikametlerinde araştırma yapılırken, mağara olabilecek kayalara dikkat edilmesinide önermekteyiz.
Başka yorum: Eğer x işareti 7 cm küçük ise son nokta anlamındadır aranılan şeyin x işaretinin 15 metre çevresindedir. eğer x işaretinin etrafında 2 inci bir işaret var ise arasındaki mesafe ölçülür bulunan her bir santimetre bir adım farz edilerek işaret yönüne adımlayın aranılan şey oradadır.
Başka bir görüş: istavroz işaretleri mezarlık alanlarında kullanılır. bazen sınır bölge bazende son nokta anlamına gelir. arazinin durumuna göre anlamı değişebilir. yanındaki işaretler çözüm için size yardımcı olacaktır.
Tam olarak şu şekildedir.
- 1- Sınır bölge
- 2- Mezarlık alanı
- 3- Son nokta
- 4- Uzun tarafına git
- 5- Burası tılsımlıdır
- Tılsımlı İstavroz
Diğer Görüşler: İstavroz Hristiyanlık başta olmak üzere birçok kültürde yaygın olarak kullanılan en eski semboldür. İstavrozun biçimsel olarak özgün anlatımı onun insan vücuduna benzetilmesidir. H. İsa&#;nın kol ve bacaklarının bağlanıp üzerinde öldürüldüğü darağacının şekli ve bu olay, yüzyıllar boyu Hristiyan dünyası üzerinde çok üzücü ve kalıcı bir etki yapmış ve İstavrozda böylelikle, kutsal bir sembol olmuştur. Öte yandan istavroz, üzerine İsa&#;nın kutsal kanı sürüldüğünden, günahlardan arınma ve şefaat dileme aracı olmuştur. burada şunuda bilmeliyiz haç ve istavroz aynı mantığın ürünleridir.
Altın, gümüş, taş, kristal, tahta, cam vb. bir çok maddeden yapılan istavrozlar ise bilhassa Hristiyan aleminde en çok rağbet edilen tılsımlar dandır. Genelde boyunda ve bir zincirin ucunda kullanılan bu istavrozların, yüzük hatta küpe olanları bile mevcuttur. İstavrozlar taşıyan kişiyi hastalıklardan , kötülüklerden, büyülerden ve vampirlerden koruduğuna inanılan tılsımlardır.
Bu istavrozlar mezar başlarında kayalara oyma şekilde yapılır, bundaki amaç ise mezara gelecek olası kötülüklerden korumak içindir, istavroz olan yer mutlaka tılsımlanmıştır. bu tılsımların günümüzde ne kadar etkili yada değil kestirmek zor. Bu istavrozların bir kısmı tekil mezarları temsil ederken bir kısmı&#;da mezarlık alanlarını korumak için yapılmıştır Neredeyse tüm nekropollerde istavroz işaretine rastlamak mümkündür.
Her istavrozda 4 kanat bulunur; kanatlar eşit büyüklükte ise burası tam yeridir, kanatlardan biri uzunsa ki mutlaka uzun olur işte istavrozun koruduğu alan burasıdır, yani define, mezar, küp ne ararsanız uzun taraftadır.
Aile Putu
Aile putu dediğimiz kalın kolları ve bacakları olan haçlar papaz mahzenine işarettir, bulunduğu yerdeki ark takip edilirse direk papaz mahzenine gidersin, burada 4 oda vardır, baş papazın mezarı yardımcısının mezarı, kilise eşyaları, birde boş oda vardır. kilise eşyaları içinde en değerlisi çandır dikkat çana zarar vermeyin.
Aile mezarını temsil eder, mezarlar işarete yakın olur, bu işarete bakarak değil okşayarak çözülmesi gerekir, elinizi işaretin yapıldığı kayaya koyun ve hafifçe okşamaya başlayın, sizin düz sandığınız kaya aslında düz değildir, hafif yumurta şişliklerini fark edeceksiniz onları takip edin elinizin gittiği yer yöndür aile putlarında en çok rastlanan çözüm yöntemi budur.
Topluca yapılan yemin işaretidir. İstavroz da denilir, tüm kolları eşitse gömü bulunduğu kayanın altındadır, eşit değilse farklı olan kolun baktığı yönde araştırma yap. Asil aile mezarı da çıkmaktadır. çevresinde doğal yapıya aykırı unsurlar aranmalıdır. son nokta olduğunu anlamanız için elinizi işaretin altına sokun, kayada yumurta yada daha küçük çıkıntı varsa yer burasıdır.
Kesin aile mezarıdır işaretin olduğu kayadan çok uzak gitmeden mezar yerleri bulunur, buna daire içinde haçta denir bir tür tılsımlama işleminin gerçekleştirildiği kesindir. putun bulunduğu kaya tıraşlanmış ise tıraşlanmış yeri elinizle okşayarak bombey yapan tarafa bakılır.
Diğer Yorum: Üst düzey asker mezarıdır ölen kişi eşi ve çocukları olarak tam ailenin mezarını simgeler, mezarlar oda şeklindedir her bir mezar için farklı odalar tasarlanmıştır tüm aile tek odada kalmamaktadır bunun tecrübesi defalarca yaşanmıştır. mezarlarda bolca heykel ve objelere rastlamak mümkündür ayrıca günlük ihtiyaçlar için gerekli tüm malzemeler yine mezarda bulunabilir. mezar yerine gelince işaretten çok fazla uzaklaşmamak kaydıyla yakın çevrede boşluk testi yapın bulursunuz.
Diğer; Aile putu adı üstünde aile mezarıdır, mezarlar metreyi geçmez hemen çevresine bakın tüm ailenin mezarı buradadır, put aileyi kötülüklerden korumak için yapılır genelde güney tarafına bakar, yada sabahtan akşama kadar güneşe yüzü denk gelecek şekilde tasarlanmıştır bunun anlamı ritüelle alakalıdır. dairenin içindeki haçın kanatlarına iyi bakın biri farklıdır farklı olan kanat tarafına gidin mezar yerleri oradadır.
- Putlar Aile mezarı olduğu kadar yemin işareti olarakta kullanılmıştır, çoğu eşkiya belgeleri ve haritalarda son nokta put ile verilmiştir. bir haritada 2 put resmi varsa burada bir çeşme olup 11 arşın gerisinde 2 ester yükü mal alınır. Belgede putlar mezar olarak verilmişse put mezarı mal mezarıdır mallar horasan ile kapatılmış hepsi birer putla nişanlıdır.
Diğer Usta görüşü; Put tekse son noktadır, güzel parası vardır, her ne hadar aşle mezarı yakınlarında bulunsada eşkiyaların son noktaları putla işaretlediği açıktır. put olan yerden çok uzak gitöeyin para buralardadır.
Diğer görüş: Aile putu aile mezarıdır, aslında haçtır, putun ortasına bakılırsa haç görünür. Çevresinde doğal yapıya aykırı unsurlar aranmalıdır. istavrozun altındaki bağlı yuvarlak onun mezar amaçlı değil saklı olan amaçlı olduğunu uçlarının ikisinin kapalı birinin açık olması gidilmesi gereken yönü, noktalar ise 4 parça halinde gömüldüğünü gösterir. 10 metreden uzakta değil, 2 metreden derin değildir. Cihazla kolayca tespit edilip hepsi çıkarılabilir.
Aile putu dediğimiz kalın kolları ve bacakları olan haçlar papaz mahzenine işarettir, bulunduğu yerdeki ark takip edilirse direk papaz mahzenine gidersin, burada 4 oda vardır, baş papazın mezarı yardımcısının mezarı, kilise eşyaları, birde boş oda vardır. kilise eşyaları içinde en değerlisi çandır dikkat çana zarar vermeyin.
Aile mezarını temsil eder, mezarlar işarete yakın olur, bu işarete bakarak değil okşayarak çözülmesi gerekir, elinizi işaretin yapıldığı kayaya koyun ve hafifçe okşamaya başlayın, sizin düz sandığınız kaya aslında düz değildir, hafif yumurta şişliklerini fark edeceksiniz onları takip edin elinizin gittiği yer yöndür aile putlarında en çok rastlanan çözüm yöntemi budur.
Kesin aile mezarıdır işaretin olduğu kayadan çok uzak gitmeden mezar yerleri bulunur, buna daire içinde haçta denir bir tür tılsımlama işleminin gerçekleştirildiği kesindir. putun bulunduğu kaya tıraşlanmış ise tıraşlanmış yeri elinizle okşayarak bombey yapan tarafa bakılır.
Aile putu varsa burada aile mezarı var demektir, buna daire içinde haç işaretide denilebilir, mezarları korumak için yapılan bir tür haç işaretidir aile mezarlığı işarete çok uzak olmaz, bu işarette yön veren en önemli nokta işaretin bulunduğu kayanın yüzeyinde yontma varmı ona bakılır. kayanın yüzünü elinizle şöyle bir sıvazladığınızda elinize bombey yapan yer gelecektir, gözle görünmeyen fakat elle sıvazladığınızda fark ettiğiniz farklılıkların tamamı yön verme amaçlı gizli şifrelerdir buralardan yardım alarak yön bulabilir, mezarların giriş yerlerini tespit edebilirsiniz. putların tam olarak aile mezarı olduğunu anlamak için haç kanatlarının içe dışa hilal yapmasından anlayabilirsiniz. medeniyete göre değişen tek büyük mezarı anlatan putlarda vardır..
Diğer adı çarpı olarak bilinen bu işaret mezarlık alanındaysa bu mezara yakın olduğunuzu anlatır, Bazen sınır bölge, bazen mezarlık bölgesine giriş yaptınız, bazende son nokta anlamına gelmektedir. haç işaretinden farklı olarak daha küçük defin işlemlerinde kullanıldığı düşünülmektedir, haçla ortak noktası her ikisi de tılsım dediğimiz koruma amaçlı yapılmış işaretlerdir, Tüm kolları eşit olan bir istavrozun gömüsü kayanın kendisinde olma ihtimali vardır, bir kolu uzun olan istavrozların uzun kolunun yön verdiği düşünülmektedir. isatvroz olan bölgede bolca yuvarlak oyma varsa burası mezarlık alanıdır, en değerli mezarlar istavroz olan noktalardaki mezarlardır.
Önemli Eşkiya Putları
1- Mahzenlerdeki kapalı tandırlara yük koyulur ve karşı yarma kayalığa çeşitli mezarlar yapılmıştır oyma ve kaya mağara mezarlarıdır. tüm mezarlar put işareti olarak yükleri nişanlıdır.
2- Oturak taşına oturunca sağımıza gelen yönde 15 adım mesafedeki kayada 3 put varsa, işte Nikae Kralının darphanesi barudadır. 12 oda buradadır.
3- Manda şeklinde bir taşta 7 adet put varsa, burada 30 santim kalınlığında 3 metre eninde 3 metre genişliğinde bir taş daha vardır bu taş kapaktır. Kapak kaldırılınca, merdivenlerden kilitli kapıya ulaşılır, kapıdan girilince içride sağlı sollu tam 38 oda vardır.
Papaz İşareti
Papaz varsa papaz mahseniz vardır, bu kilise mahseni olabilir çevrede haç işareti arabmalıdır. Örnek papazın boynundaki madalya ve baktığı ya da işaret ettiği yön önemlidir. İtinalı bir çalışma yapılmalıdır.
Adam resminin başı etrafında daire varsa, haç varsa Hıristiyan azizi resmidir. Kilise resmidir. Gömü ifade etmez. Hristiyanlık dönemi tarihi eserlerde çokça vardır. Lütfen tahrip etmeyiniz. Bazende baktığı yön hedef saptırma amaçlıdır.
Haç Sözlük Anlamı
Hristiyanlığın simgesi sayılan haç kelimesinin aslı Ermenicedir ve birbirini dikey olarak kesen 2 çizgiden oluşan şekil; istavroz, salib anlamına gelmektedir. İstavroz sözcüğünün kökeni de Yunanca&#;dır ve haç çıkarmak veya istavroz çıkarmak ise aynı şeyi ifade etmektedir. Haç dört çivi demek olan çarmıh kelimesi de benzer şekilde haç manasında kullanılmakta, suçluyu haça germek için kurulmuş put şeklindeki darağacına işaret etmektedir.
Çarmıh (çehar mili), çapraz olarak üst üste konmuş iki tahtadan meydana gelen bir işkence aletidir, ölüm cezasına çarptırılanları bu çarmıhın üzerine gerip işkence ile öldürürlerdi. Şu halde Farsça&#;da, üst üste konulan bu iki parça değil; bunların dört ucu kastedildiği için çarmıh (dört çivi) denmiş olduğu ortaya çıkmaktadır.
Batı dillerinde haç karşılığı olarak Latince cnıx köküne dayanan cross, croix ve kreuz sözcükleri bulunmaktadır. Haçın önce İranlılar ve daha sonra Romalılar tarafından uygulanan bir işkence aleti olduğu, suçlunun bu alete, bağlanarak veya çivilenerek idam edildiği belirtilmektedir.
Istılahta ise haç, Hristiyanlığın sembolü edilen artı şeklinde işaret olarak bilinmektedir. İsa&#;nın haç şeklindeki bir şey üzerinde çarmıha gerilerek öldüğüne inanılması ve ölümü sonrası haçın onun mezarına konulduğunun kabul edilmesi nedeniyle haç Hristiyanlıkta dinsel bir sembol haline gelmiştir.
Ha&#; nedir ?
Haç kelimesi Türkçe'ye Ermenice'den geçmiştir. Batı dillerinde haç karşılığı olarak Latince crux köküne dayanan cross (İng.), croix (Fr.) ve kreuz (Alm.) kelimeleri kullanılır. Grekçe'si stavros olup Türkçe'ye istavroz biçiminde girmiştir. Grekçe'de stavros başlangıçta Homeros'un da kullandığı şekliyle "direk, sivri uçlu kazık, sırık" anlamına gelirken daha sonra haç karşılığında kullanılmıştır (Bauer, s. ). Kelimenin İbrânîce'si talah, Arapça'sı salîb, Farsça'sı "dört çivi" anlamında çehâr mîhtır. Son terkip Türkçe'ye çarmıh olarak geçmiştir ki bu bir idam şeklidir (bk. ÇARMIH).
Tarih öncesi dönemlerden bugüne kadar başta Hıristiyanlık olmak üzere pek çok din ve öğretide geniş sembolik değeri bulunan haçın değişik şekilleri olup başlıcaları şunlardır: 1. Grek haçı (crux quadrata). Bu haçın kolları birbirine eşittir (+). 2. Latin haçı (crux immassa). Bu haçın alt kısmı uzundur (†). 3. Tau haçı (crux commissa). Bu haç "T" şeklinde olup buna "St. Antony haçı" da denilmektedir. 4. St. Andrew haçı (crux decussata). Birbirine çapraz iki koldan oluşmaktadır (×). 5. Kulplu haç (crux ansata). Bu haç Latin haçı şeklindedir, fakat üst kısım ovaldir (). 6. Gamalı haç (crux gammata). Grek haçı şeklinde olup kolları Grek alfabesindeki gama harfine benzemektedir (). 7. Malta haçı. Dört kolu eşit ve uçları çentiklidir (✠). 8. Lorraine haçı. Yatay iki veya üç kolu bulunan haçtır (). 9. Kelt haçı. Latin haçı biçimindedir, ancak kolların kesiştiği yer daire içinde bulunmaktadır (). Peter haçı. Latin haçının ters şeklidir (). Papalık haçı. Latin haçı biçiminde ise de üç adet yatay kolu vardır ().
Haç çeşitlerinin sembolize ettiği anlamlar şöyle özetlenebilir: Kolları birbirine eşit olan haç uzayın temel yönlerine doğru bir yayılımı veya açılımı ifade eder. Bu haç, Sumerler ve Asurlular'da göğü ve onun tanrısı Anu'yu sembolize etmekteydi. Grekler arasında Apollon'un asâsı zaman zaman haç şeklinde tasvir edilirdi. Bronz dönemine ait halklar arasında olduğu gibi Galyalılar'da da bu haça rastlanmaktadır. Ayrıca Orta Amerika, Meksika ve Peru'da rastlanan eşit kollu haç dört ana yönü göstermektedir. Çin'de ise eşit kollu haç yeryüzünü ifade eden bir kare içine çizilmektedir. Kulplu haç Mısır'da rastlanan haç şekli olup hiyeroglif yazısında ankh diye okunmakta ve "hayat" anlamına gelmektedir. Aynı zamanda "hayatın anahtarı" diye de adlandırılan bu haç motifi Eski Mısır'da tanrının, rahibin veya kralın eline tutuşturulmuş olarak tasvir edilmekte, hayatı ve yaşamayı sembolize etmektedir. "T" şeklindeki haç Grekçe'deki "T" harfine benzediği için "T (tau) haçı" olarak adlandırılır ve menşei Mısır'daki kulplu haça kadar çıkar. Gamalı haç, dört dik açı oluşturacak şekilde haç kollarına eklenen tâli hatlardan oluşmaktadır. Grekler arasında Kıbrıs, Rodos ve Atina'da, ayrıca İtalya'da rastlanmaktadır. Hindistan'da bu haç kollar sağa doğru ise swastika, sola doğru ise sauvastika adını alır. Budistler gamalı haçı Buda'nın ayak izleri üzerinde kullanırlar. Çin'e ve Japonya'ya Budizm ile birlikte girmiştir. Tang sülâlesinden İmparatoriçe Wu swastikanın güneş işareti olarak kullanılması için emir vermiştir. Hintliler'de swastika erkek prensibi ve tanrı Ganesa'yı, sauvastika ise dişi prensibi ve tanrıça Kâlî'yi temsil eder.
Haç motifi Mezopotamya'da milâttan önce 'lerden beri kullanılmıştır. Asurlular ve Sumerler'de dört eşit kollu haç Tanrı Anu'nun işareti, Mısır'da ise sonsuz hayatın sembolü idi. Asur Babilon kültür çevresinde hayat ağacını, Anadolu'da Hititler arasında sonsuzluğu sembolize etmek üzere kullanılıyordu. Bu haçın Bronz çağı Kafkasya'sından İrlanda'ya kadar yayıldığı bilinmektedir. Milâttan önce 'den beri Hindistan'da Mohenjo Daro'daki mühür ve kaplar üzerinde bol miktarda svastika motifi bulunmuştur. Bu motif Hinduizm'de her şeye hâkim olduğunu ifade etmek üzere Vişnu'nun sembolü olarak kullanılırdı. Budist gelenekte haç Buda'nın ayak izini sembolize eder. Haç Tibet'te prehistorik devirlerden beri ölümsüzlüğün sembolü olarak kullanılmış, Çin'de bolluk ve bereketin sembolü olmuştur. Grekler'de Dionysos ve Eleusis sır dinlerinin yeniden doğum ritlerinden sonra cemaate kabul edilen kişinin göğsüne bir haç konurdu; bu haç sonsuz mutluluğu, sevgiyi ve kudreti sembolize ederdi. Güney Amerika'da Peru'daki Chavin de Huanter Tapınağı'nın galerileri haç şeklinde inşa edilmiş, bu tapınağın duvarlarında, ayrıca Meksika'da Palenque'deki Maya kalıntılarında haç biçiminde şekiller bulunmuştur.
Hıristiyanlık'ta haç en önemli dinî-ikonografik şekil ve semboldür. Hıristiyan inancına göre çarmıha gerilmek suretiyle haçta can veren Hz. Îsâ, insanlığın aslî günahına kefâret olmak üzere kendini feda ettiği için haç onun kurban oluşunun sembolüdür. Bununla birlikte haçın bu sembolik yorumu Hıristiyanlığa yahudi zealotlardan geçmiş olmalıdır. Zira zealotlar arasında haç şehid oluşun sembolüydü. Îsâ, haçı kendisi ve İncil uğruna canını feda etmenin sembolü olarak değerlendirmiştir (Matta, 16/; Markos, 8/; Luka, 9/). Bu fedakârlığın amacı insanlığın kurtuluşu olduğu için haç kurtuluşun da sembolüdür. Pavlus'a göre haç İncil'in özeti (Korintoslular'a I. Mektup, 1/17; Galatyalılar'a Mektup, 6/12), Tanrı ile insan arasında uzlaşma aracı (Koloseliler'e Mektup, 1/20) ve Îsâ ile birleşmenin mistik sembolüdür (Galatyalılar'a Mektup, 2/20; 5/24; Romalılar'a Mektup, 6/6).
Yeni Ahid içerisinde haç (stauros) kavramı sadece kullanılan materyale delâlet ederken Paul ile ortaya çıkmaya başlayan haç teolojisi kilise babaları tarafından geliştirildi. Irenaeus'a göre haç kozmik hakikatin gözle görünür halidir. Haç üzerinde idam edilmek suretiyle Îsâ kozmosu özetlemiştir. Lactantius'a göre Îsâ haç üzerinde kollarını açarak bu haliyle bütün insanları kucaklamıştır.
Tasvirî bir hıristiyan sembolü olarak haç motiflerine Roma katakomblarından itibaren rastlanır. Bu motif, İmparator I. Konstantinos tarafından bayraklar üzerine yerleştirilmiştir. Orta Bizans çağından itibaren bazı kiliseler haç biçiminde yapılmıştır. Haç üzerinde acı çeken Îsâ tasvirleri V. yüzyıldan önceye gitmez. Rönesans döneminde bu figür sanatçılar tarafından yaygın olarak kullanılmıştır. Hıristiyan geleneğine göre Îsâ'nın üzerinde gerilip idam edildiği asıl haç, İmparator I. Konstantinos'un annesi Helena tarafından 'da Filistin'e yaptığı hac yolculuğu sırasında keşfedilmiştir. Ortaçağ'lara ait bir efsane olan "haçın bulunuşu" hikâyesine göre Îsâ'nın haçı Şît tarafından Eden bahçesinden alınmış ve nesilden nesile aktarılmış, nihayet Helena bu haçı Kudüs'te toprak içerisinde bulmuş, haçın yanında Îsâ'nın başına konulan yazılı levha ile çiviler de ele geçirilmiştir. Helena çivileri oğluna göndermiş, haç ve yazılı levha ise kutsal mekânında bırakılmıştır. 'te Sâsânîler Kudüs'ü zaptettiklerinde, içinde haçın da bulunduğu kutsal emanetler başşehir Ktesiphon'a (Medâin) taşınmıştır. Kutsal emanetlerin yeniden Kudüs'e getirilmesi için Herakleios'un yılında başlattığı sefer başarıyla sonuçlanmış ve haç yerine konmuştur. Bundan dolayı Haçlılar Herakleios'u ilk haçlı sayarlar.
Avrupalılar'a göre Haçlı seferlerinin ortaya çıkışının temel sebeplerinden biri Îsâ'nın haçını ele geçirmektir. Bu arzu seferlerde o kadar etkili olmuştur ki bu seferlere "haçlı seferleri" (expeditio crucis), XII. yüzyıldan itibaren savaşlara katılan gruplara da "haç ile işaretlenen" (crucesignati) adı verilmiştir. Bugün Batı'da Haçlılar karşılığında kullanılan "crusaders" ve "croisades" kelimeleri bu ikinci kelimeden türemiştir. Savaşlara katılan herkesin omuzuna özel bir merasimle kırmızı haç motifi dikilirdi.
Haça ait bazı parçaların Haçlı seferleriyle Batı âlemine getirildiği şeklinde yaygın bir inanç vardır. Orta ve Yeni çağlarda bu parçaların sayısı o kadar artmıştı ki Katolik kilisesi bunların mûcizevî olarak çoğaldığı doktrinini ilân etmişti. Bu haça ait olduğuna inanılan bazı parçalar günümüzde Roma'daki Santa Croce Bazilikası'nda sergilenmektedir.
Haçla ilgili olarak kilisece kabul edilmiş pek çok merasim vardır. Dinî tören sırasında yürüyüş kortejinde "crux gestatoria" denilen haçın piskoposların önü sıra taşınması yaygın bir âdettir.
Hıristiyan ikonografyasında haç Îsâ'nın hem ölümünü hem de mevcudiyetini ifade etmektedir. Kilisece kullanılan haç türlerinden "T" şeklindeki haç bir kazığa bağlanmış yılanı, yani kurbanla galebe çalınan ölümü sembolize etmektedir. Tek çaprazlı haç İncil haçıdır. Bu haçın dört kolu insan tabiatındaki bozulmuş dört unsuru, dünyanın her tarafından Mesîh'in cazibesine kapılıp gelen insanları, insan ruhunun faziletlerini ifade etmektedir. İki kollu haçta üstteki kol Pilatus'un "Nâsıralı Îsâ, yahudilerin kralı" tabelasını, alttaki ise Mesîh'in kollarını göstermektedir. Üç kollu haç kilise hiyerarşisinde bir semboldür ve papalık tacına, kardinal külâhına ve piskopos âyin başlığına tekabül etmektedir. XV. yüzyıldan itibaren sadece papa üç kollu haç taşıyabilmektedir. İki kollu haç kardinale ve başpiskoposa, tek kollu haç ise piskoposa aittir.
VI. yüzyılda Büyük Gregory, haçın Helena tarafından bulunuşunu kutlamak üzere "haçın bulunuşu" bayramını tesis etmiştir. Roma Katolik Kilisesi'nce 3 Mayıs'ta kutlanan bu bayram IX. yüzyılda Katolik takvimine eklenmişse de 'ta Papa XXIII. Johannes tarafından kilise takviminden çıkarılmıştır. Bir diğer önemli haç bayramı, sihirbazların (Matta, 2) Îsâ'yı ziyarete gelmelerini kutlamak amacıyla 6 Ocak'ta yapılan "haçın suya atılması" veya Epiphani'dir. Doğu kiliselerinde aynı tarihte Mesîh'in vaftizi de kutlanmaktadır. Bu bayramın 'ten beri kutlandığı bilinmektedir. Doğu kiliseleri için haçla ilgili bir başka önemli bayram Eylülün 14'ünde kutlanan "kutsal haç günü"dür. 'ten itibaren kutlanmaya başlandığı anlaşılan bu bayram VII. yüzyılda Batı'ya geçmiştir.
Bayramların dışında Kudüs'te hac vaktinde Îsâ'nın çarmıha gerildiğine inanılan mekânlar dolaşılır. Ayrıca çeşitli kiliselerde haç parçalarına ait olduğu kabul edilen kutsal emanetleri ziyaret etme geleneği de oldukça yaygındır.
Duadan sonra haç çıkarma âdetinin ilk defa ne zaman başladığı kesin olarak bilinmemektedir. Haç çıkarma işlemi özellikle günahlara tövbe ritinden sonra yerine getirilir. Katolikler haç çıkarırken ellerini önce alın kısmına, ardından göğüs ve daha sonra da sol ve sağ omuzlar hizasına koyarken Ortodokslar önce alın kısmına, sonra sırayla sağ ve sol omuz üzerine getirirler. Protestanlar haç çıkarmaz; Lutherci Protestanlar ise yalnızca toplu kutlamalarda haç çıkarır.
Kur'ân-ı Kerîm'de salîb kelimesi geçmemekle birlikte "asmak, çarmıha germek suretiyle idam etmek" anlamındaki salb kökünden türemiş değişik sîgalar yer almaktadır (bk. en-Nisâ 4/; el-Mâide 5/33; Yûsuf 12/41; el-A'râf 7/; Tâhâ 20/71; eş-Şuarâ 26/49). Kur'an'ın bildirdiğine göre yahudiler Hz. Îsâ'yı ne öldürmüşler ne de asmışlardır (en-Nisâ 4/). Salîb kelimesi hadislerde kıyamet tasvirlerinde geçmektedir. Ebû Saîd el-Hudrî'nin rivayetine göre kıyamet günü, "Herkes taptığının peşine düşsün" denilecek, salîb ehli de salîblerinin ardınca cehenneme gidecektir (Buhârî, "Tevḥîd", 24).
Hıristiyanların haça aşırı saygı göstermeleri, ibadetlerini bir haç önünde yapmaları, müslümanlar nazarında haçın hıristiyanlarca put telakki edildiği kanaatine yol açmış ve onların haça taptıkları düşünülmüştür.
Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi
kaynağı değiştir]
Ortalama çeşit haç modeli vardır. Evet yanlış duymadınız çeşit haç vardır. Çoğunun birden fazla adı ve anlamı vardır. Kayalara yapılan oyma, kabartma haçlar burada önemli bişeyler olduğunu anlatır. Önce hacın hangi model olduğunu anlamalıyız ki ne için yapıldığını bilelim.
Genel haç çözümlerine bakacak olursak önce kanatlarına bakacaksın, hangi kanat uzunsa yön orasıdır. Haç yere yatay kayada yapılmış; her kanadı eşitse, mezar en fazla metre çevresindedir.
Definecilikte birden fazla haç işareti kullanılmaktadır. Bunların bir kısmı define ile alakalı bir kısmıda mezar ile alakalıdır. Bazı haçların ise dini sembol olarak kullanılmıştır. genel itibarıyla tüm haçlar koruma amaçlı yapılmıştır. Örnek olarak eski ev duvarındaki haç evi korumakla yükümlü arazide kayaya yapılmış bir haçta ya mezarı yada parayı korumakla yükümlüdür.
Haçlar genellikle mezarlar için kullanılmıştır. yön olarak uzun kolu veya yanında bulunan bir işaret ufak oyuk gibi veya daha ufak bir haç gibi yön belirtmektedir. Üzerinde hilal gibi yarım yuvarlak olanlar büyük ihtimalle oda içerisinde anlamına gelebilir. Yuvarlak içerisindeki haç ise en fazla beş adım etrafında aranmalıdır . Burada aranacak şey çökme hafif yığma olmalıdır.
- Haç daire içene alınmadan her kanadı eşit ve kanatları dışa bombeyli ise bu yakınlarda tek mezar der. Yani yukarıda aile mezarı dediğimin aynısıdır ama sadece daire içine alınmamış sade olmasıdır.
Kayalara dikey yapılan ve alt kanadı uzun olan haç işaretleri ise yazmakla bitmeyecek kadar anlam taşır. Bunların emaresi arkada, önde, sağda ve solda her tarafta olabilir. İlk bakılacak nokta tam karşısıdır. 2. bakılacak nokta ise yere paralel duran kanatların uzun yada kısa olanı varmı ona bakmaktır. Hiç bir ip ucu alamaz iseniz tam arkasına bakabilirsiniz. Yalnız burada şu incelik vardır. Emaresi arkasında olan haç işaretinin yüzü güneye bakıyor olması gerekir. Yüzü güneye bakmayan haç işaretlerinde emare arkada olmaz. Buda inanışla alakalı durum, tehlike en çok güney tarafından gelir, güneşin öğle saatlerinde olduğu noktaya dikkat edin. Çünkü bu saatte şeytanın lejyonları süpürgeler üzerinde dolaşır. Haç onlara karşı mükemmel koruyucu kalkandır.
Bu sebepten dolayı haçın yüzü öğle saatlerinde güneşe bakar şekilde betimlenmiş ise burada haçın arkasına bakılır.
Eğer bir haçın yüzü kuzeye bakıyorsa bu haçın arkasına hiç bakmayın olmaz. tehlike güneyde haçın yüzü kuzeye bakar şekilde olması demek haçın göremediği nokta demektir. mantık yürütürseniz ne demek istediğimi anlarsınız. demek'ki yüzü kuzeye bakan haçların emaresi her daim karşıda olur. güneye bakanların ise 4 tarafına bakabilirsiniz. tabi bu son paragrafta anlattıklarım için geçerlidir.
Haç Diğer Usta Görüşleri
Haçların hepsi aslında birer tılsım işaretidir, bir haçın neyi tılsımladığını anlamak kolaydır, en çok mezar ve defineleri korumak için haç yapılır. Yön bulmak için kanatların farklı boyutlarda olması, kanatların çatal yapması, bazende çatalın içe değil dışa bombeyli olması gibi benzer incelikler anlamları tamamen değiştir.
Aile putlarındaki haç işaretleri kanat yapısı her zaman dışa bombeyli şekilde olur. Tek mezara hitaben yapılan haç işaretleri ise içe doğru betimlendiği gibi tam olarak bölgeyi koruma amaçlı yapıldığı zamanda çoktur. Bu anlattığım haçlar daire içine alınmış türlerdendir. Daire içine alınmış haçların tılsımı güçlü olur.
Haç işareti önemsiz hiç bir yere yapılmamış yapılmaz. Haçlar bazen istavroz dediğimiz şekilde bazende aile putu şeklinde karşımıza çıkar, sonuçta hepsi haç işaretidir tek farkları anlamlarıdır. Aile putu dediğimiz haçların yanında aile mezarı, istavroz yanında ise sade mezar yada mezarlık bölgesi vardır. Yani nekropoldür.
Kanatları içe yada dışa bombeli haç işareti yine sık karşımıza çıkan türlerdir, bunlarda yakın bölgede mezar olduğunu anlatır, yatay kolları alt alta 2 adet olan haçlar ise kubbe yada papalık sembolü ile alakalıdır. 8 kollu haç ise günah çıkarma haçıdır. Eşit kollara sahip haçlar ise hemen arkasında mezar anlamındadır.
Diğer usta görüşü: Nalın ortasında haç varsa burada mağara vardır bu mağaranın iki yerde parası olup mağaranın içinde sağa doğru çıkılan dar bir geçit vardır bu dar geçidin içinde 3 yığın halinde parayı görürsün zaten bu geçitte sağ duvarda ok işareti mahzen girişini gösterir mahzenden düz giremezsin yan gelip önce bir omuzunu sokar öyle geçersin. Mahzene indikten sonra 2 oda göreceksin sağ odada kocaman bir yalak taşı vardır, tıpkı çeşmelerin önündeki yalak taşları gibi; bu taşın içi som altınla doludur, üzeri açıktır.
Diğer Tecrübe: Kaya altında haç çıkarsa bu doğru yerdesiniz demektir bu dos doğru yemin işaretidir bu mezar 2 katlı olup 1. mezarın altında giriş kapağı vardır, kapak kaldırıldığında 7 basamaklı merdivenle inilir 3. basamak tuzaklı-dır, dikkat burada kaval kemiğinizi kırabilirsiniz. tuzağı bertaraf edip girersen 1 oda dolusu variyet le karşılaşırsın.
Bir Tecrübe Daha: Daire içinde haç varsa bu günün saati ile alakalıdır, günün hangi saatinde güneşe doğru gideceğini anlatır. En erken 10 en geç öğleden sonra 16 arasıdır; bu yönde belirgin bir kaya vardır, tıpkı lahit gibi görünür, biz buna tepsi kaya deriz. Bu kayanın üzeri kanepe gibi düzdür yanları murç izleriyle doludur; burada devasa büyüklükte mezar olup 4 metre derinliktedir.
- Aile putuna benzeyen kalın kolları ve bacakları olan haçlar papaz mahzenine işarettir, bulunduğu yerdeki ark takip edilirse direk papaz mahzenine gidersin burada 4 oda vardır. Baş papazın mezarı yardımcısının mezarı, kilise eşyaları, birde boş oda vardır. Kilise eşyaları arasında çan vardır, dikkat edin çana zarar vermeyin çok değerlidir.
Diğer Çözüm: Eski evlerin dış cephesinde haç varsa dikkate almayın bu evi kötülüklerden korumak için yapılmaktadır Define ile alakası yoktur; evin içinde oda içerisinde haç varsa işte bu Define işaretidir, meblağ yukarıdadır, taban tarafta aramayın; mesela eşiklik yada zemin altına kulak verme, mal üst tarafta olup üzeri ya horasan sıvadır, yada yapı taşlarının içindedir, bu tür gömüler dedektör ile rahatça alınabilir.. bu anlatım ev tabanında define yoktur anlamına gelmesin, duvarda haç varsa meblağ yukarıdadır burayı ayırt etmelisiniz.
Diğer Çözüm: Büyük haç varsa burada zirve tepe vardır, bu tepeye put dağı denir. Put dağının tepesi kadın memesi gibidir. dağın yarma yapan yerinden altına girilir. Giriş kapısı üzerinde murçlanmış tabiattan olma büyük bir kaya vardır, altı giriştir. İç odalarda kazanlar, siniler, tepsiler, ev eşyaları, heykeller ne ararsan vardır. buradaki ayrıntı haç put haçı değildir ama dağ put dağıdır. Kaynak Define Sohbeti MendereS izinsiz kopyalanamaz başka yerde yayınlanamaz&#; bir başka makalede görüşmek üzere esen kalın.
En Tehlikeli Haçlar
Haçlar arasında en tehlikeli olanı ise daire içine alınmış haç işaretleridir. Biz buna daire içinde haç deriz. Bu haç diğerlerinden farklı olarak din adamlarının mezarlarını temsilen yapılmaktadır, bulunduğu yer ciddi şekilde tılsımlı olup özellikle gün batımından sonra çalışma yapılması tavsiye edilmez.
Burada şu notu da unutmayalım, tüm haçlar tılsımlıdır en güçlü tılsımların başında gelir, 2. sırada ise yılan işareti gelmektedir, yılan tılsımından çok kişinin canının yandığını biliyoruz haç bundan daha tesirlidir, eğer aynı kayada yada aynı bölgede hem yılan hemde haç varsa oradaki malı almanız neredeyse imkansızdır.
İstavroz
En çok mezarlık alanlarında olur hemen yakınında mezar vardır, bak hangi kanadı uzunsa mezar hemen yanda uzun kanat tarafındadır, istavrozu kır içinde para var yalanına inanmayın işareti kırmayın. içinde para falan yok bu haç işaretinin bir çeşitidir çoğu anlam haçla benzerlik gösterir.
Çarpı ( X ) Çarpı işareti son nokta olarak açıklansa bazı tecrübeler bunun her zaman aynı olmadığını göstermektedir. Sebebi ise, çarpı işaretleri üzerinde yapmış olduğumuz çok ayrıntılı çalışmalardır. Yön verici ve hedef şaşırtan yanıltıcı işaretler vardır. Dikkat edilmesi gereken önemli nokta ise, çarpı işaretine yönlendirmiş bir önceki işaretin çarpıya zıt tarafında araştırma sürdürülmelidir. Bunun haricinde ise, çarpı işaretinde farklılık gösteren uçları istikametlerinde ve ters istikametlerinde araştırma yapılırken, mağara olabilecek kayalara dikkat edilmesinide önermekteyiz.
Başka yorum: Eğer x işareti 7 cm küçük ise son nokta anlamındadır aranılan şeyin x işaretinin 15 metre çevresindedir. eğer x işaretinin etrafında 2 inci bir işaret var ise arasındaki mesafe ölçülür bulunan her bir santimetre bir adım farz edilerek işaret yönüne adımlayın aranılan şey oradadır.
Başka bir görüş: istavroz işaretleri mezarlık alanlarında kullanılır. bazen sınır bölge bazende son nokta anlamına gelir. arazinin durumuna göre anlamı değişebilir. yanındaki işaretler çözüm için size yardımcı olacaktır.
Tam olarak şu şekildedir.
- 1- Sınır bölge
- 2- Mezarlık alanı
- 3- Son nokta
- 4- Uzun tarafına git
- 5- Burası tılsımlıdır
- Tılsımlı İstavroz
Diğer Görüşler: İstavroz Hristiyanlık başta olmak üzere birçok kültürde yaygın olarak kullanılan en eski semboldür. İstavrozun biçimsel olarak özgün anlatımı onun insan vücuduna benzetilmesidir. H. İsa&#;nın kol ve bacaklarının bağlanıp üzerinde öldürüldüğü darağacının şekli ve bu olay, yüzyıllar boyu Hristiyan dünyası üzerinde çok üzücü ve kalıcı bir etki yapmış ve İstavrozda böylelikle, kutsal bir sembol olmuştur. Öte yandan istavroz, üzerine İsa&#;nın kutsal kanı sürüldüğünden, günahlardan arınma ve şefaat dileme aracı olmuştur. burada şunuda bilmeliyiz haç ve istavroz aynı mantığın ürünleridir.
Altın, gümüş, taş, kristal, tahta, cam vb. bir çok maddeden yapılan istavrozlar ise bilhassa Hristiyan aleminde en çok rağbet edilen tılsımlar dandır. Genelde boyunda ve bir zincirin ucunda kullanılan bu istavrozların, yüzük hatta küpe olanları bile mevcuttur. İstavrozlar taşıyan kişiyi hastalıklardan , kötülüklerden, büyülerden ve vampirlerden koruduğuna inanılan tılsımlardır.
Bu istavrozlar mezar başlarında kayalara oyma şekilde yapılır, bundaki amaç ise mezara gelecek olası kötülüklerden korumak içindir, istavroz olan yer mutlaka tılsımlanmıştır. bu tılsımların günümüzde ne kadar etkili yada değil kestirmek zor. Bu istavrozların bir kısmı tekil mezarları temsil ederken bir kısmı&#;da mezarlık alanlarını korumak için yapılmıştır Neredeyse tüm nekropollerde istavroz işaretine rastlamak mümkündür.
Her istavrozda 4 kanat bulunur; kanatlar eşit büyüklükte ise burası tam yeridir, kanatlardan biri uzunsa ki mutlaka uzun olur işte istavrozun koruduğu alan burasıdır, yani define, mezar, küp ne ararsanız uzun taraftadır.
Aile Putu
Aile putu dediğimiz kalın kolları ve bacakları olan haçlar papaz mahzenine işarettir, bulunduğu yerdeki ark takip edilirse direk papaz mahzenine gidersin, burada 4 oda vardır, baş papazın mezarı yardımcısının mezarı, kilise eşyaları, birde boş oda vardır. kilise eşyaları içinde en değerlisi çandır dikkat çana zarar vermeyin.
Aile mezarını temsil eder, mezarlar işarete yakın olur, bu işarete bakarak değil okşayarak çözülmesi gerekir, elinizi işaretin yapıldığı kayaya koyun ve hafifçe okşamaya başlayın, sizin düz sandığınız kaya aslında düz değildir, hafif yumurta şişliklerini fark edeceksiniz onları takip edin elinizin gittiği yer yöndür aile putlarında en çok rastlanan çözüm yöntemi budur.
Topluca yapılan yemin işaretidir. İstavroz da denilir, tüm kolları eşitse gömü bulunduğu kayanın altındadır, eşit değilse farklı olan kolun baktığı yönde araştırma yap. Asil aile mezarı da çıkmaktadır. çevresinde doğal yapıya aykırı unsurlar aranmalıdır. son nokta olduğunu anlamanız için elinizi işaretin altına sokun, kayada yumurta yada daha küçük çıkıntı varsa yer burasıdır.
Kesin aile mezarıdır işaretin olduğu kayadan çok uzak gitmeden mezar yerleri bulunur, buna daire içinde haçta denir bir tür tılsımlama işleminin gerçekleştirildiği kesindir. putun bulunduğu kaya tıraşlanmış ise tıraşlanmış yeri elinizle okşayarak bombey yapan tarafa bakılır.
Diğer Yorum: Üst düzey asker mezarıdır ölen kişi eşi ve çocukları olarak tam ailenin mezarını simgeler, mezarlar oda şeklindedir her bir mezar için farklı odalar tasarlanmıştır tüm aile tek odada kalmamaktadır bunun tecrübesi defalarca yaşanmıştır. mezarlarda bolca heykel ve objelere rastlamak mümkündür ayrıca günlük ihtiyaçlar için gerekli tüm malzemeler yine mezarda bulunabilir. mezar yerine gelince işaretten çok fazla uzaklaşmamak kaydıyla yakın çevrede boşluk testi yapın bulursunuz.
Diğer; Aile putu adı üstünde aile mezarıdır, mezarlar metreyi geçmez hemen çevresine bakın tüm ailenin mezarı buradadır, put aileyi kötülüklerden korumak için yapılır genelde güney tarafına bakar, yada sabahtan akşama kadar güneşe yüzü denk gelecek şekilde tasarlanmıştır bunun anlamı ritüelle alakalıdır. dairenin içindeki haçın kanatlarına iyi bakın biri farklıdır farklı olan kanat tarafına gidin mezar yerleri oradadır.
- Putlar Aile mezarı olduğu kadar yemin işareti olarakta kullanılmıştır, çoğu eşkiya belgeleri ve haritalarda son nokta put ile verilmiştir. bir haritada 2 put resmi varsa burada bir çeşme olup 11 arşın gerisinde 2 ester yükü mal alınır. Belgede putlar mezar olarak verilmişse put mezarı mal mezarıdır mallar horasan ile kapatılmış hepsi birer putla nişanlıdır.
Diğer Usta görüşü; Put tekse son noktadır, güzel parası vardır, her ne hadar aşle mezarı yakınlarında bulunsada eşkiyaların son noktaları putla işaretlediği açıktır. put olan yerden çok uzak gitöeyin para buralardadır.
Diğer görüş: Aile putu aile mezarıdır, aslında haçtır, putun ortasına bakılırsa haç görünür. Çevresinde doğal yapıya aykırı unsurlar aranmalıdır. istavrozun altındaki bağlı yuvarlak onun mezar amaçlı değil saklı olan amaçlı olduğunu uçlarının ikisinin kapalı birinin açık olması gidilmesi gereken yönü, noktalar ise 4 parça halinde gömüldüğünü gösterir. 10 metreden uzakta değil, 2 metreden derin değildir. Cihazla kolayca tespit edilip hepsi çıkarılabilir.
Aile putu dediğimiz kalın kolları ve bacakları olan haçlar papaz mahzenine işarettir, bulunduğu yerdeki ark takip edilirse direk papaz mahzenine gidersin, burada 4 oda vardır, baş papazın mezarı yardımcısının mezarı, kilise eşyaları, birde boş oda vardır. kilise eşyaları içinde en değerlisi çandır dikkat çana zarar vermeyin.
Aile mezarını temsil eder, mezarlar işarete yakın olur, bu işarete bakarak değil okşayarak çözülmesi gerekir, elinizi işaretin yapıldığı kayaya koyun ve hafifçe okşamaya başlayın, sizin düz sandığınız kaya aslında düz değildir, hafif yumurta şişliklerini fark edeceksiniz onları takip edin elinizin gittiği yer yöndür aile putlarında en çok rastlanan çözüm yöntemi budur.
Kesin aile mezarıdır işaretin olduğu kayadan çok uzak gitmeden mezar yerleri bulunur, buna daire içinde haçta denir bir tür tılsımlama işleminin gerçekleştirildiği kesindir. putun bulunduğu kaya tıraşlanmış ise tıraşlanmış yeri elinizle okşayarak bombey yapan tarafa bakılır.
Aile putu varsa burada aile mezarı var demektir, buna daire içinde haç işaretide denilebilir, mezarları korumak için yapılan bir tür haç işaretidir aile mezarlığı işarete çok uzak olmaz, bu işarette yön veren en önemli nokta işaretin bulunduğu kayanın yüzeyinde yontma varmı ona bakılır. kayanın yüzünü elinizle şöyle bir sıvazladığınızda elinize bombey yapan yer gelecektir, gözle görünmeyen fakat elle sıvazladığınızda fark ettiğiniz farklılıkların tamamı yön verme amaçlı gizli şifrelerdir buralardan yardım alarak yön bulabilir, mezarların giriş yerlerini tespit edebilirsiniz. putların tam olarak aile mezarı olduğunu anlamak için haç kanatlarının içe dışa hilal yapmasından anlayabilirsiniz. medeniyete göre değişen tek büyük mezarı anlatan putlarda vardır..
Diğer adı çarpı olarak bilinen bu işaret mezarlık alanındaysa bu mezara yakın olduğunuzu anlatır, Bazen sınır bölge, bazen mezarlık bölgesine giriş yaptınız, bazende son nokta anlamına gelmektedir. haç işaretinden farklı olarak daha küçük defin işlemlerinde kullanıldığı düşünülmektedir, haçla ortak noktası her ikisi de tılsım dediğimiz koruma amaçlı yapılmış işaretlerdir, Tüm kolları eşit olan bir istavrozun gömüsü kayanın kendisinde olma ihtimali vardır, bir kolu uzun olan istavrozların uzun kolunun yön verdiği düşünülmektedir. isatvroz olan bölgede bolca yuvarlak oyma varsa burası mezarlık alanıdır, en değerli mezarlar istavroz olan noktalardaki mezarlardır.
Önemli Eşkiya Putları
1- Mahzenlerdeki kapalı tandırlara yük koyulur ve karşı yarma kayalığa çeşitli mezarlar yapılmıştır oyma ve kaya mağara mezarlarıdır. tüm mezarlar put işareti olarak yükleri nişanlıdır.
2- Oturak taşına oturunca sağımıza gelen yönde 15 adım mesafedeki kayada 3 put varsa, işte Nikae Kralının darphanesi barudadır. 12 oda buradadır.
3- Manda şeklinde bir taşta 7 adet put varsa, burada 30 santim kalınlığında 3 metre eninde 3 metre genişliğinde bir taş daha vardır bu taş kapaktır. Kapak kaldırılınca, merdivenlerden kilitli kapıya ulaşılır, kapıdan girilince içride sağlı sollu tam 38 oda vardır.
Papaz İşareti
Papaz varsa papaz mahseniz vardır, bu kilise mahseni olabilir çevrede haç işareti arabmalıdır. Örnek papazın boynundaki madalya ve baktığı ya da işaret ettiği yön önemlidir. İtinalı bir çalışma yapılmalıdır.
Adam resminin başı etrafında daire varsa, haç varsa Hıristiyan azizi resmidir. Kilise resmidir. Gömü ifade etmez. Hristiyanlık dönemi tarihi eserlerde çokça vardır. Lütfen tahrip etmeyiniz. Bazende baktığı yön hedef saptırma amaçlıdır.
Haç Sözlük Anlamı
Hristiyanlığın simgesi sayılan haç kelimesinin aslı Ermenicedir ve birbirini dikey olarak kesen 2 çizgiden oluşan şekil; istavroz, salib anlamına gelmektedir. İstavroz sözcüğünün kökeni de Yunanca&#;dır ve haç çıkarmak veya istavroz çıkarmak ise aynı şeyi ifade etmektedir. Haç dört çivi demek olan çarmıh kelimesi de benzer şekilde haç manasında kullanılmakta, suçluyu haça germek için kurulmuş put şeklindeki darağacına işaret etmektedir.
Çarmıh (çehar mili), çapraz olarak üst üste konmuş iki tahtadan meydana gelen bir işkence aletidir, ölüm cezasına çarptırılanları bu çarmıhın üzerine gerip işkence ile öldürürlerdi. Şu halde Farsça&#;da, üst üste konulan bu iki parça değil; bunların dört ucu kastedildiği için çarmıh (dört çivi) denmiş olduğu ortaya çıkmaktadır.
Batı dillerinde haç karşılığı olarak Latince cnıx köküne dayanan cross, croix ve kreuz sözcükleri bulunmaktadır. Haçın önce İranlılar ve daha sonra Romalılar tarafından uygulanan bir işkence aleti olduğu, suçlunun bu alete, bağlanarak veya çivilenerek idam edildiği belirtilmektedir.
Istılahta ise haç, Hristiyanlığın sembolü edilen artı şeklinde işaret olarak bilinmektedir. İsa&#;nın haç şeklindeki bir şey üzerinde çarmıha gerilerek öldüğüne inanılması ve ölümü sonrası haçın onun mezarına konulduğunun kabul edilmesi nedeniyle haç Hristiyanlıkta dinsel bir sembol haline gelmiştir.
Ha&#; nedir ?
Haç kelimesi Türkçe'ye Ermenice'den geçmiştir. Batı dillerinde haç karşılığı olarak Latince crux köküne dayanan cross (İng.), croix (Fr.) ve kreuz (Alm.) kelimeleri kullanılır. Grekçe'si stavros olup Türkçe'ye istavroz biçiminde girmiştir. Grekçe'de stavros başlangıçta Homeros'un da kullandığı şekliyle "direk, sivri uçlu kazık, sırık" anlamına gelirken daha sonra haç karşılığında kullanılmıştır (Bauer, s. ). Kelimenin İbrânîce'si talah, Arapça'sı salîb, Farsça'sı "dört çivi" anlamında çehâr mîhtır. Son terkip Türkçe'ye çarmıh olarak geçmiştir ki bu bir idam şeklidir (bk. ÇARMIH).
Tarih öncesi dönemlerden bugüne kadar başta Hıristiyanlık olmak üzere pek çok din ve öğretide geniş sembolik değeri bulunan haçın değişik şekilleri olup başlıcaları şunlardır: 1. Grek haçı (crux quadrata). Bu haçın kolları birbirine eşittir (+). 2. Latin haçı (crux immassa). Bu haçın alt kısmı uzundur (†). 3. Tau haçı (crux commissa). Bu haç "T" şeklinde olup buna "St. Antony haçı" da denilmektedir. 4. St. Andrew haçı (crux decussata). Birbirine çapraz iki koldan oluşmaktadır (×). 5. Kulplu haç (crux ansata). Bu haç Latin haçı şeklindedir, fakat üst kısım ovaldir (). 6. Gamalı haç (crux gammata). Grek haçı şeklinde olup kolları Grek alfabesindeki gama harfine benzemektedir (). 7. Malta haçı. Dört kolu eşit ve uçları çentiklidir (✠). 8. Lorraine haçı. Yatay iki veya üç kolu bulunan haçtır (). 9. Kelt haçı. Latin haçı biçimindedir, ancak kolların kesiştiği yer daire içinde bulunmaktadır (). Peter haçı. Latin haçının ters şeklidir (). Papalık haçı. Latin haçı biçiminde ise de üç adet yatay kolu vardır ().
Haç çeşitlerinin sembolize ettiği anlamlar şöyle özetlenebilir: Kolları birbirine eşit olan haç uzayın temel yönlerine doğru bir yayılımı veya açılımı ifade eder. Bu haç, Sumerler ve Asurlular'da göğü ve onun tanrısı Anu'yu sembolize etmekteydi. Grekler arasında Apollon'un asâsı zaman zaman haç şeklinde tasvir edilirdi. Bronz dönemine ait halklar arasında olduğu gibi Galyalılar'da da bu haça rastlanmaktadır. Ayrıca Orta Amerika, Meksika ve Peru'da rastlanan eşit kollu haç dört ana yönü göstermektedir. Çin'de ise eşit kollu haç yeryüzünü ifade eden bir kare içine çizilmektedir. Kulplu haç Mısır'da rastlanan haç şekli olup hiyeroglif yazısında ankh diye okunmakta ve "hayat" anlamına gelmektedir. Aynı zamanda "hayatın anahtarı" diye de adlandırılan bu haç motifi Eski Mısır'da tanrının, rahibin veya kralın eline tutuşturulmuş olarak tasvir edilmekte, hayatı ve yaşamayı sembolize etmektedir. "T" şeklindeki haç Grekçe'deki "T" harfine benzediği için "T (tau) haçı" olarak adlandırılır ve menşei Mısır'daki kulplu haça kadar çıkar. Gamalı haç, dört dik açı oluşturacak şekilde haç kollarına eklenen tâli hatlardan oluşmaktadır. Grekler arasında Kıbrıs, Rodos ve Atina'da, ayrıca İtalya'da rastlanmaktadır. Hindistan'da bu haç kollar sağa doğru ise swastika, sola doğru ise sauvastika adını alır. Budistler gamalı haçı Buda'nın ayak izleri üzerinde kullanırlar. Çin'e ve Japonya'ya Budizm ile birlikte girmiştir. Tang sülâlesinden İmparatoriçe Wu swastikanın güneş işareti olarak kullanılması için emir vermiştir. Hintliler'de swastika erkek prensibi ve tanrı Ganesa'yı, sauvastika ise dişi prensibi ve tanrıça Kâlî'yi temsil eder.
Haç motifi Mezopotamya'da milâttan önce 'lerden beri kullanılmıştır. Asurlular ve Sumerler'de dört eşit kollu haç Tanrı Anu'nun işareti, Mısır'da ise sonsuz hayatın sembolü idi. Asur Babilon kültür çevresinde hayat ağacını, Anadolu'da Hititler arasında sonsuzluğu sembolize etmek üzere kullanılıyordu. Bu haçın Bronz çağı Kafkasya'sından İrlanda'ya kadar yayıldığı bilinmektedir. Milâttan önce 'den beri Hindistan'da Mohenjo Daro'daki mühür ve kaplar üzerinde bol miktarda svastika motifi bulunmuştur. Bu motif Hinduizm'de her şeye hâkim olduğunu ifade etmek üzere Vişnu'nun sembolü olarak kullanılırdı. Budist gelenekte haç Buda'nın ayak izini sembolize eder. Haç Tibet'te prehistorik devirlerden beri ölümsüzlüğün sembolü olarak kullanılmış, Çin'de bolluk ve bereketin sembolü olmuştur. Grekler'de Dionysos ve Eleusis sır dinlerinin yeniden doğum ritlerinden sonra cemaate kabul edilen kişinin göğsüne bir haç konurdu; bu haç sonsuz mutluluğu, sevgiyi ve kudreti sembolize ederdi. Güney Amerika'da Peru'daki Chavin de Huanter Tapınağı'nın galerileri haç şeklinde inşa edilmiş, bu tapınağın duvarlarında, ayrıca Meksika'da Palenque'deki Maya kalıntılarında haç biçiminde şekiller bulunmuştur.
Hıristiyanlık'ta haç en önemli dinî-ikonografik şekil ve semboldür. Hıristiyan inancına göre çarmıha gerilmek suretiyle haçta can veren Hz. Îsâ, insanlığın aslî günahına kefâret olmak üzere kendini feda ettiği için haç onun kurban oluşunun sembolüdür. Bununla birlikte haçın bu sembolik yorumu Hıristiyanlığa yahudi zealotlardan geçmiş olmalıdır. Zira zealotlar arasında haç şehid oluşun sembolüydü. Îsâ, haçı kendisi ve İncil uğruna canını feda etmenin sembolü olarak değerlendirmiştir (Matta, 16/; Markos, 8/; Luka, 9/). Bu fedakârlığın amacı insanlığın kurtuluşu olduğu için haç kurtuluşun da sembolüdür. Pavlus'a göre haç İncil'in özeti (Korintoslular'a I. Mektup, 1/17; Galatyalılar'a Mektup, 6/12), Tanrı ile insan arasında uzlaşma aracı (Koloseliler'e Mektup, 1/20) ve Îsâ ile birleşmenin mistik sembolüdür (Galatyalılar'a Mektup, 2/20; 5/24; Romalılar'a Mektup, 6/6).
Yeni Ahid içerisinde haç (stauros) kavramı sadece kullanılan materyale delâlet ederken Paul ile ortaya çıkmaya başlayan haç teolojisi kilise babaları tarafından geliştirildi. Irenaeus'a göre haç kozmik hakikatin gözle görünür halidir. Haç üzerinde idam edilmek suretiyle Îsâ kozmosu özetlemiştir. Lactantius'a göre Îsâ haç üzerinde kollarını açarak bu haliyle bütün insanları kucaklamıştır.
Tasvirî bir hıristiyan sembolü olarak haç motiflerine Roma katakomblarından itibaren rastlanır. Bu motif, İmparator I. Konstantinos tarafından bayraklar üzerine yerleştirilmiştir. Orta Bizans çağından itibaren bazı kiliseler haç biçiminde yapılmıştır. Haç üzerinde acı çeken Îsâ tasvirleri V. yüzyıldan önceye gitmez. Rönesans döneminde bu figür sanatçılar tarafından yaygın olarak kullanılmıştır. Hıristiyan geleneğine göre Îsâ'nın üzerinde gerilip idam edildiği asıl haç, İmparator I. Konstantinos'un annesi Helena tarafından 'da Filistin'e yaptığı hac yolculuğu sırasında keşfedilmiştir. Ortaçağ'lara ait bir efsane olan "haçın bulunuşu" hikâyesine göre Îsâ'nın haçı Şît tarafından Eden bahçesinden alınmış ve nesilden nesile aktarılmış, nihayet Helena bu haçı Kudüs'te toprak içerisinde bulmuş, haçın yanında Îsâ'nın başına konulan yazılı levha ile çiviler de ele geçirilmiştir. Helena çivileri oğluna göndermiş, haç ve yazılı levha ise kutsal mekânında bırakılmıştır. 'te Sâsânîler Kudüs'ü zaptettiklerinde, içinde haçın da bulunduğu kutsal emanetler başşehir Ktesiphon'a (Medâin) taşınmıştır. Kutsal emanetlerin yeniden Kudüs'e getirilmesi için Herakleios'un yılında başlattığı sefer başarıyla sonuçlanmış ve haç yerine konmuştur. Bundan dolayı Haçlılar Herakleios'u ilk haçlı sayarlar.
Avrupalılar'a göre Haçlı seferlerinin ortaya çıkışının temel sebeplerinden biri Îsâ'nın haçını ele geçirmektir. Bu arzu seferlerde o kadar etkili olmuştur ki bu seferlere "haçlı seferleri" (expeditio crucis), XII. yüzyıldan itibaren savaşlara katılan gruplara da "haç ile işaretlenen" (crucesignati) adı verilmiştir. Bugün Batı'da Haçlılar karşılığında kullanılan "crusaders" ve "croisades" kelimeleri bu ikinci kelimeden türemiştir. Savaşlara katılan herkesin omuzuna özel bir merasimle kırmızı haç motifi dikilirdi.
Haça ait bazı parçaların Haçlı seferleriyle Batı âlemine getirildiği şeklinde yaygın bir inanç vardır. Orta ve Yeni çağlarda bu parçaların sayısı o kadar artmıştı ki Katolik kilisesi bunların mûcizevî olarak çoğaldığı doktrinini ilân etmişti. Bu haça ait olduğuna inanılan bazı parçalar günümüzde Roma'daki Santa Croce Bazilikası'nda sergilenmektedir.
Haçla ilgili olarak kilisece kabul edilmiş pek çok merasim vardır. Dinî tören sırasında yürüyüş kortejinde "crux gestatoria" denilen haçın piskoposların önü sıra taşınması yaygın bir âdettir.
Hıristiyan ikonografyasında haç Îsâ'nın hem ölümünü hem de mevcudiyetini ifade etmektedir. Kilisece kullanılan haç türlerinden "T" şeklindeki haç bir kazığa bağlanmış yılanı, yani kurbanla galebe çalınan ölümü sembolize etmektedir. Tek çaprazlı haç İncil haçıdır. Bu haçın dört kolu insan tabiatındaki bozulmuş dört unsuru, dünyanın her tarafından Mesîh'in cazibesine kapılıp gelen insanları, insan ruhunun faziletlerini ifade etmektedir. İki kollu haçta üstteki kol Pilatus'un "Nâsıralı Îsâ, yahudilerin kralı" tabelasını, alttaki ise Mesîh'in kollarını göstermektedir. Üç kollu haç kilise hiyerarşisinde bir semboldür ve papalık tacına, kardinal külâhına ve piskopos âyin başlığına tekabül etmektedir. XV. yüzyıldan itibaren sadece papa üç kollu haç taşıyabilmektedir. İki kollu haç kardinale ve başpiskoposa, tek kollu haç ise piskoposa aittir.
VI. yüzyılda Büyük Gregory, haçın Helena tarafından bulunuşunu kutlamak üzere "haçın bulunuşu" bayramını tesis etmiştir. Roma Katolik Kilisesi'nce 3 Mayıs'ta kutlanan bu bayram IX. yüzyılda Katolik takvimine eklenmişse de 'ta Papa XXIII. Johannes tarafından kilise takviminden çıkarılmıştır. Bir diğer önemli haç bayramı, sihirbazların (Matta, 2) Îsâ'yı ziyarete gelmelerini kutlamak amacıyla 6 Ocak'ta yapılan "haçın suya atılması" veya Epiphani'dir. Doğu kiliselerinde aynı tarihte Mesîh'in vaftizi de kutlanmaktadır. Bu bayramın 'ten beri kutlandığı bilinmektedir. Doğu kiliseleri için haçla ilgili bir başka önemli bayram Eylülün 14'ünde kutlanan "kutsal haç günü"dür. 'ten itibaren kutlanmaya başlandığı anlaşılan bu bayram VII. yüzyılda Batı'ya geçmiştir.
Bayramların dışında Kudüs'te hac vaktinde Îsâ'nın çarmıha gerildiğine inanılan mekânlar dolaşılır. Ayrıca çeşitli kiliselerde haç parçalarına ait olduğu kabul edilen kutsal emanetleri ziyaret etme geleneği de oldukça yaygındır.
Duadan sonra haç çıkarma âdetinin ilk defa ne zaman başladığı kesin olarak bilinmemektedir. Haç çıkarma işlemi özellikle günahlara tövbe ritinden sonra yerine getirilir. Katolikler haç çıkarırken ellerini önce alın kısmına, ardından göğüs ve daha sonra da sol ve sağ omuzlar hizasına koyarken Ortodokslar önce alın kısmına, sonra sırayla sağ ve sol omuz üzerine getirirler. Protestanlar haç çıkarmaz; Lutherci Protestanlar ise yalnızca toplu kutlamalarda haç çıkarır.
Kur'ân-ı Kerîm'de salîb kelimesi geçmemekle birlikte "asmak, çarmıha germek suretiyle idam etmek" anlamındaki salb kökünden türemiş değişik sîgalar yer almaktadır (bk. en-Nisâ 4/; el-Mâide 5/33; Yûsuf 12/41; el-A'râf 7/; Tâhâ 20/71; eş-Şuarâ 26/49). Kur'an'ın bildirdiğine göre yahudiler Hz. Îsâ'yı ne öldürmüşler ne de asmışlardır (en-Nisâ 4/). Salîb kelimesi hadislerde kıyamet tasvirlerinde geçmektedir. Ebû Saîd el-Hudrî'nin rivayetine göre kıyamet günü, "Herkes taptığının peşine düşsün" denilecek, salîb ehli de salîblerinin ardınca cehenneme gidecektir (Buhârî, "Tevḥîd", 24).
Hıristiyanların haça aşırı saygı göstermeleri, ibadetlerini bir haç önünde yapmaları, müslümanlar nazarında haçın hıristiyanlarca put telakki edildiği kanaatine yol açmış ve onların haça taptıkları düşünülmüştür.
Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi