Hac Ile Ilgili Kavramlar Ve Anlamları Kısaca

Hac ibadeti İslam’ın beş temel esasından biridir. Hem mali, hem de bedeni bir ibadettir. İmkanı olan ve şartlarını taşıyan her Müslüman, ömründe en az bir defa bu ibadeti yerine getirmekle yükümlüdür.

Hac, bir şeyi kastetmek, yönelmek, ziyaret etmek anlamlarına gelir. İbadet kastıyla Arafat’ta belli bir süre durmak ve Kabe’yi tavaf etmekten ibarettir.

Hac ile ilgili herkesin bilmesi gereken bazı kavramlar bulunmaktadır bu kavramların neler olduğu ve hangi anlamlara geldiklerini yazımızın devamında okuyabilirsiniz.

Hacla ilgili kavamlar şunlardır:

1. İhram

2. Mikat

3. Vakfe

4. Tavaf

5. Hacerü’l-Esved

6. Sa’y

7. Hervele

8. Müzdelife Vakfesi

9. Mina’da Şeytan Taşlamak

Hedy Kurbanı

Tıraş

Hac niyet edilerek ve ihrama girilerek başlar. İhram, haccın dışında helal olan bazı iş ve davranışların hac sırasında yasak olmasıdır. Hacılar bu yasaklara ihram elbisesi adı verilen özel bir giysiyi giyerek başlar. İhram elbisesi en son “Mikat yerleri” adı verilen bölgelerden geçmeden giyilmiş olmalıdır. Erkekler için iki parçalı bir elbise, hanımlar için örtünmeye uygun sade bir elbisedir. Hacıların hep birlikte söyledikleri “Telbiye” ihramla başlar. İhrama girmek haccın şartı yani dışındaki farzlarındadır.

İhrama girme yeri ve zamanı demektir. Mekke çevresinde, çeşitli bölge ve ülkelerden hacca gelenlerin ihrama girecekleri özel yerleri ifade eder. Bir kimsenin, hac veya umre için mikatları ihramsız geçmesi caiz olmaz. Ancak mikat yerinden önce ihrama girilebilir. Mekke’de oturanların hac için ihrama girme yeri yine Mekke’dir. Türkiye, Suriye, Mısır, Fas ve Avrupa tarafından deniz yoluyla gelenlerin mikatı Cuhfe’dir. Cuhfe ile Mekke arası yaklaşık seafoodplus.info

Durmak, beklemek demektir. Kurban Bayramı’nın arefe günü, öğle vaktinde Kurban Bayramı’nın birinci günü şafak sökünceye kadar Arafat Dağı’nda kısa bir süre de olsa durmaktır. Vakfe farzdır.

Sözlükte ziyaret etmek, bir şeyin etrafını dolaşmak anlamlarına gelir. Kabe’nin etrafında bir kez dolaşmaya “şavt” denir. Kabe’yi yedi defa dolaşmakla bir tavaf tamamlanmış olur. Tavaf haccın farzlarındandır.

Üç çeşit tavaf vardır:

1. Kudüm Tavafı: Mekke’ye yeni girenlerin yaptıkları tavaftır. Bu tavafı yapmak sünnettir.

2. Ziyaret Tavafı: Haccın farzı olan tavaftır. Bayramın ilk üç gününden birinde yapılabilir. Bu tavaf olmadan hac tamamlanmış olmaz.

3. Veda Tavafı: Mina’dan Mekke’ye inildiğinde yapılan vacip tavaftır.

Tavafa, Kabe’nin Haceru’l-Esved köşesinden, Kabe sola alınarak başlanır. Her şavt başında Hacerü’l-Esved selamlanır.

Siyah taş demektir. Kabe’nin doğu köşesinde bulunan, esmer, parlak bir taştır. İbrahim ve İsmail (a.s.) tarafından Kabe inşa edilirken Ebu Kubeys Dağı’ndan getirilmiştir. Kabe’nin doğu köşesine, tavafa başlangıç işareti olarak konulmuştur. Peygamberimiz tarafından değer verildiği için biz Müslümanlar tarafından da değerli kabul edilir.

Safa ile Merve tepeleri arasındaki hızlı yürüyüşün adıdır. Hanefilere göre vaciptir. Haccın vaciplerini terk etmek, ceza kurbanı gerektirir. Hanefilerin dışındakilerde rukündür. Sa’y, Safa’dan başlanıp Merve’de bitirilir. Her gidiş bir şavttır. Dört gidiş, üç dönüş olmak üzere yedi şavttan oluşur. Tavaftan sonra yapılması gerekir.

Safa-Merve arasında yeşil ışıklar arasında erkeklerin, hızlı bir şekilde yürümeleridir. Bunun yapılması sünnettir.

Arafat vakfesinin ardından, akşamleyin şafağın sökmesiyle güneşin doğması arasında Müzdelife denilen yerde bir an bile olsa bulunmak Hanefilere göre vaciptir.

Mina’da üç ayrı yerdeki küçük, orta, büyük (Akabe) cemre adı verilen taş yığınlarına bayram günlerinde; “Bismillahi Allahü ekber.” denilerek taş atılır. Bayramın ilk günü yalnız Akabe cemresine yedi taş atılırken, ikinci, üçüncü ve dördüncü günlerde her bir cemreye yedişerden yirmi bir taş atılır. Böylece atılan toplam taş sayısı yetmiştir.

Taşları attıktan sonra Temettü ve Kıran haccı yapanların kesmeleri vacip olan kurbandır.

Bunlardan sonra Mekke hareminde ve bayramın ilk üç gününden birinde saçların tıraş edilmesi veya kısaltılması vaciptir. Saçların tıraş edilmesi ile ihramdan çıkılır. Müslüman kişi bu şekilde haccını tamamlamış olur.

Ziyaret tavafından sonra ise artık bütün yasaklar kalkmış olur.

Kutsal yerlerin ziyaret edilmesi ile ilgili diğer bir ibadet ise umredir. Belli bir vakti olmaksızın kişinin ihrama girerek tavaf ve sa’y yapması, sonrasında tıraş olup ihramdan çıkmasıdır.

Ömürde bir kez umre yapmak sünnettir.

Umre hac zamanının dışında yapılabileceği gibi hac zamanı da yapılabilir. Hatta Hz. Peygamber tarafından hac ile birlikte yapılması özel olarak vurgulanmıştır.

Hz. Muhammed, bu konuda şöyle buyurur: “Hacla umreyi birlikte yapın. Çünkü bunlar, tıpkı körüğün demirdeki pisliği temizlemesi gibi günahı temizler.”