Hacca Gitme Şartları
Hac kimlere farzdır? Hacca gitmenin şartları nelerdir?
Ebû Hanîfe ve Mâlik, sağlıklı olmayı hac yükümlüsü olmanın şartı olarak gördüklerinden bunlara göre sağlıklı olmayan kimseler hac yapmakla mükellef değildir; dolayısıyla yerlerine vekil göndermeleri de gerekmez. Hanefî imamlardan Ebû Yûsuf ve Muhammed ile Şâfiî ve Hanbelî hukukçularına göre ise, yukarıda belirtilen yükümlülük şartlarının gerçekleş- mesi halinde, fiilen haccetmeye engel teşkil eden bir hastalık veya sakatlığı bulunanlar, yerlerine vekil göndermeli veya bunu vasiyet etmelidirler. Fiilen hac etmeye engel hastalık ve sakatlıklar arasında, genel olarak, körlük, kö- türümlük ve hac yolculuğuna dayanamayacak derecede hastalık veya yaşlı- lık durumları gösterilmiştir.
Hanefî ve Hanbelî mezheplerinde fetvaya esas olan görüşe göre yol güvenliğinin bulunması haccın edasının şartlarındandır. Mâlikî ve Şâfiîler ise, istitâat kavramına getirdikleri açıklama doğrultusunda, bunu yükümlülük şartları arasında saymışlardır.
c) Ârızî Bir Engelin Bulunmaması:
Tutukluluk veya yurt dışına çıkma yasağı gibi yolculuğa çıkmayı engelleyen bir durumun hac mevsimine denk gelmesi halinde eda yükümlülüğü gerçekleşmez.
d) Kadınlara Özel İki Şart:
Haccın edasıyla doğrudan ilgisi bulunmamakla birlikte, kadınlara ilişkin başka hükümlerin sonucu olarak söz konusu edilen iki şart daha bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, kadınların tek başlarına uzun mesafeli yolculuklara çıkma yasağından kaynaklanan "yanlarında eşlerinin veya bir mahremlerinin bulunması" şartıdır. Hanefî mezhebine göre, haccedebilmek için seferîlik hükümlerinin uygulanacağı bir mesafeyi katetmek durumunda olan kadınlar tek başlarına hac yolculuğuna çıkamazlar.
Şâfiî mezhebinde ise katedilecek mesafeden ziyade yol emniyeti ve kadınların güvenliği esas alındığından koca veya başka bir mahremin bulunması şart koşulmamış, bunun yerine kadınların bunu sağlayacak şekilde -ağırlıklı görüşe göre üç kadının yer aldığı- bir grup oluşturmaları yeterli görülmüştür. Bununla birlikte iki kadının hatta kendini güvenlik içinde hissediyorsa bir kadının -sadece- farz olan hac görevini yerine getirmek için tek başına yola çıkması câiz görülmüştür. Mâlikî mezhebine göre ise, kocası veya bir mahremi bulunmayan yahut ücretle bile olsa kendisiyle birlikte hacca gelmeyen bir kadın, güvenli bir kafile ile birlikte, bu kafilede başka kadınların bulunup bulunmaması dikkate alınmaksızın hac yolculuğuna çıkabilir.
İkinci şart ise sadece boşanma iddeti veya vefat iddeti beklemekte olan kadınlara ilişkin olup, "beklemeleri gereken süreyi tamamlamış olmaları"dır. Hanefî mezhebine göre eda şartı olan bu durum diğer mezheplere göre yükümlülük şartıdır. Eda şartlarını taşıyan kimselerin bizzat hac yapmaları, bu şartlardan herhangi birinin gerçekleşmemesi durumunda bedel (vekil) göndermeleri veya bunu vasiyet etmeleri gerekir
Haccın Şartları Nelerdir? Haccın Y&#;k&#;ml&#;l&#;k, Eda Ve Ge&#;erlilik Şartları
Kabe, her Müslüman için kutsaldır ve Hac ibadeti de her Müslüman için farz kılınmıştır.
2- Akıl Baliğ Olmak:
Buluğ çağına giren her Müslümana namaz, oruç, zekat ve Hac ibadetleri farzdır. Erkekler 12 - 14 yaş, kız çocukları ise 10 - 11 yaşları arasında ergenlik çağına girer.
3- Özgür olmak:
Haccın şartlarından bir diğeri herhangi bir yerde hapsedilmemek ve esir tutulmamaktır.
4- Haccın vaktinde yapılması:
Dinimizde tüm ibadetler için bir vakit belirlenmiştir. Hac ibadeti arefe gününde ve Kurban Bayramında yapılır.
Haccın Yükümlülük Şartları Nelerdir?
Haccın yükümlülük şartlarına istitaat denir. Bir Müslümanın Hac ibadetinden sorumlu olması için öncelikle akil baliğ olması gerekir. Bunun dışında sağlıklı olmak da yükümlülük şartları arasında yer alır.
Son olarak Hac ibadetini yerine getirmek için mali imkanların yeterli düzeyde olması gerekir. Bunun için hiç kimseye borçlu olmamak gerekir. Peygamber efendimiz, parası olup da borcunu ödemeyen kişilerin zulüm günahını işlemekte olduğunu söylemiştir. Bu nedenle her Müslüman önce borcunu ödemeli, sonra Kabe'ye giderek Hac ibadetini eda etmelidir.
Haccın Eda Şartları Nelerdir?
1- Sağlıklı olmak:
Dinimizde, tüm ibadetlerini yerine getirmek için sıhhat şartı konmuştur. Bu nedenle, yolculuk yapamayacak ve Kabe'yi ziyaret edemeyecek kadar hasta olan kişiler Hac ibadetinden sorumlu değildir. Bu kişilerin ekonomik durumları elveriyorsa, kendilerinin yerine bir başkasını Hacca gönderebilirler.
2- Kadınlar için iddet müddetinin dolmuş olması:
İslam fıkhına göre eşinden boşanmış olan kadınlar iddet müddeti 3 aydır. Eşi vefat etmiş kadınlar içinse bu süre 4 ay 10 gündür. Bu nedenle eşinden boşanmış olan kadınlar en erken 3 ay sonra Hacca gidebilir. Eşi vefat etmiş olanlar ise 4 ay 10 günlük sürenin sona ermesini beklemek zorundadır.
3- Kadının eşinin ya da mahreminin yanında olması:
Kadınlar için Hac ibadetinin eda şartlarından biri de yanında ya eşinin ya da mahreminin bulunmasıdır.
4- Güvenlik:
Kabe yolu üzerinde savaş olması durumunda Haccın edası farz olmaktan çıkar. Müslümanların can ve mal güvenliği yeniden tahsis edilene kadar Haccın edası farz değildir.
Haccın Geçerlilik Şartları Nelerdir?
Hac ibadetinin geçerli sayılması için üç şartın yerine getirilmesi gerekir. Bunlardan ilki ihrama girmektir. İkincisi ziyaret tavafının ve Arafat vakfesinin, önceden belirlenmiş olan özel vakitlerde yerine getirilmesi. Haccın üçüncü ve son gereklilik şartı ise Kabe'nin tavaf edilmesi ve vakfenin Arafat'ta yapılmasıdır.
Kaynak: Diyanet