Hacda Ziyaret Edilen Yerler
kaynağı değiştir]
Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi, Şair Nabi'nin Tuhfetülharemeyni, Bedii Şehsuvaroğlu'nun Hac Yolu, Emel Esin'in Lebbeyk Hac Hatıraları, Necip Fazıl Kısakürek'in Hacdan Çizgiler, Renkler ve sesleri, Cenab Şahabeddin'in Hac Yolunda'sı, Malcolm X'in hac yolculuğu notları en meşhur hac edebiyatıdır.
Malcolm X'in hayatında hac önemli bir dönüşümdür. Şöyle yazar: "Hiç böyle bir şeye şahit olmamıştım. Böyle sıcak kucaklaşmalara, bu kutsal yerde yaşanan, ırkları ve renkleri ne olursa olsun gerçek kardeşlik gösterilerine Geçen bir hafta içinde etrafımdaki her renkten insanın sergilediği bu cana yakınlık karşısında söyleyecek söz bulamıyorum Sizler, belki de bu sözcüklerin benden gelmesine şaşıracaksınız. Fakat bu kutsal ziyarette gördüğüm, tecrübe ettiğim şeyler beni sahip olduğum tüm eski düşüncelerimi yeniden gözden geçirmeye ve takındığım birçok tavrı bir kenara atmaya zorluyor Amerika, İslam'ı anlamak zorunda. Çünkü toplumdan ırk problemini silen tek din oKahire'den Cidde'ye, kutsal şehir Mekke'ye kadar gözleri mavinin mavisi, saçları sarının sarısı, derisi beyazın beyazı olan insanlarla aynı tabaktan yemek yedim, sözlerinde Nijerya'nın, Sudan'ın, Gana'nın Afrikalı müslümanların sözlerindeki kardeşliği, içtenliği hissettim." (Malcolm X ve Malcolm X Konuşuyor'dan naklen.)
Ayrıca bakınız[değiştir MEKKE ZİYARET YERLERİ:
MESCİD-İ HARAM: Yeryüzünün ilk ibadet yeri olan Kâbe’nin etrafında sonradan yapılan caminin adıdır.
KÂBE-İ MUAZZAMA: Mekke şehrinde bulunan kutsal binadır. Yeryüzünde kurulan ilk ve en önemli evdir. Şeref ve önemini belirtmek için Allah’ın evi denilir. Dünyada en kıymetli yer ve Müslümanların kıblesidir.
PEYGAMBER EFENDİMİZİN DOĞDUĞU EV: Âlemlere rahmet olarak gönderilen sevgili peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s)’in doğduğu ev Hacca gidenler tarafından ziyaret edilir. İçerisinde efendimizin valideleri Hz. Âmine Hatun’un elleriyle salladığı ağaç beşik, olduğu gibi durmaktadır.
CENNET’ÜL MUALLA MEZARLIĞI: Mekke’deki kabristanın ismidir. Peygamber efendimizin ilk eşi Hz. Hatice ve bazı sahabeler bu kabristanda yatarlar.
HİRA DAĞI: İlk vahyin gelmiş olduğu yerdir. Kurban bayramından bir gün önce Haccın farzlarından olan Vakfe bu ovada yapılmaktadır.
SEVR DAĞI: Peygamber Efendimizle Hz. Ebu Bekr Mekke’den Medine’ye hicretleri esnasında gizlendikleri mağaranın bulunduğu dağdıseafoodplus.info yerde üç gün ikamet etmişlerdir.
ARAFAT: Mekke’nin doğusunda bulunan bir ovadır. Vakfe bu ovada ve cebel-i rahme civarında yapılır.
MÜZDELİFE: Arafat ve Mina arasında bulunan bir bölgenin adıdır. Mina’da şeytana atılacak olan taşlar buradan toplanır.
MİNA: Hac ibadeti sırasında kurban kesilen ve şeytan taşlamak için gidilen yerdir.
MESCİD-İ CİN: Cin süresinin indiği yerde inşa edilmiş bir mescittir.
MEDİNE ZİYARET YERLERİ:
MESCİD-İ NEBEVİ: Peygamber efendimizin yaptırıp namaz kıldırdığı bir mescittir.
RAVZA-İ MUTAHHARA: Mescid-i Nebi içerisinde, Peygamberimizin kabr-i şerifi ile mescidin o zamanki minberi arasındaki yerdir. Peygamber efendimiz: “evimle minberim arası, Cennet bahçelerinden bir bahçedir.” buyurmuşlardır.
CENNET-ÜL BAKİ: Medine mezarlığıdır.
UHUD ŞEHİTLİĞİ: İslam’ın yayılması esnasında hayatını kaybeden Peygamberimizin amcası ve 70 sahabe burada bulunmaktadır.
KUBA MESCİDİ: Peygamberimiz Hz. Muhammed, Mekke’den Medine’ye hicretleri esnasında Kuba’da 14 gün kalmışlardı. bu süre içinde orada bir mescit inşa etti ve namaz kıldı. İslam âleminde cemaatle namaz kılınmak için yapılan ilk mescit burasıdır.
YEDİ MESCİTLER: Hendek savaşının meydana geldiği bu yere birbirlerine yakın yedi küçük mescit yapılmıştır.
MESCİD-İ EBU BEKR: Gamame mescidinin sağ arka kısmındadır.
MESCİD-İ ÖMER: Hz. Ömer’in evi burası olup, devlet başkanlığını bu mescidin olduğu yerden yapmıştır.
MESCİD-İ OSMAN: Peygamber Efendimiz(s.a.s)’in mescidinin kıble tarafındadır.
MESCİD-İ ALİ: Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in bayram namazlarını kıldırdığı yerlerden biridir.
MESCİD-İ KIBLETEYN: Peygamber Efendimiz(s.a.s)’e kıble’nin Kâbe olduğu müjdesi bu mescitte gelmiştir.
CUMA MESCİD-İ: Peygamberimizin ilk defa Cuma namazı kıldığı mescittir.
GAMAME MESCİD-İ: Medine’de Peygamberimizin yağmur isteme namazı kıldığı ve namaz bitince yağmurun yağmaya başladığı bölgede sonradan yapılan mescittir.
Benzer Konular:
Bunu beğen:
BeğenYükleniyor
kaynağı değiştir]
MEKKE ZİYARET YERLERİ:
MESCİD-İ HARAM: Yeryüzünün ilk ibadet yeri olan Kâbe’nin etrafında sonradan yapılan caminin adıdır.
KÂBE-İ MUAZZAMA: Mekke şehrinde bulunan kutsal binadır. Yeryüzünde kurulan ilk ve en önemli evdir. Şeref ve önemini belirtmek için Allah’ın evi denilir. Dünyada en kıymetli yer ve Müslümanların kıblesidir.
PEYGAMBER EFENDİMİZİN DOĞDUĞU EV: Âlemlere rahmet olarak gönderilen sevgili peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s)’in doğduğu ev Hacca gidenler tarafından ziyaret edilir. İçerisinde efendimizin valideleri Hz. Âmine Hatun’un elleriyle salladığı ağaç beşik, olduğu gibi durmaktadır.
CENNET’ÜL MUALLA MEZARLIĞI: Mekke’deki kabristanın ismidir. Peygamber efendimizin ilk eşi Hz. Hatice ve bazı sahabeler bu kabristanda yatarlar.
HİRA DAĞI: İlk vahyin gelmiş olduğu yerdir. Kurban bayramından bir gün önce Haccın farzlarından olan Vakfe bu ovada yapılmaktadır.
SEVR DAĞI: Peygamber Efendimizle Hz. Ebu Bekr Mekke’den Medine’ye hicretleri esnasında gizlendikleri mağaranın bulunduğu dağdıseafoodplus.info yerde üç gün ikamet etmişlerdir.
ARAFAT: Mekke’nin doğusunda bulunan bir ovadır. Vakfe bu ovada ve cebel-i rahme civarında yapılır.
MÜZDELİFE: Arafat ve Mina arasında bulunan bir bölgenin adıdır. Mina’da şeytana atılacak olan taşlar buradan toplanır.
MİNA: Hac ibadeti sırasında kurban kesilen ve şeytan taşlamak için gidilen yerdir.
MESCİD-İ CİN: Cin süresinin indiği yerde inşa edilmiş bir mescittir.
MEDİNE ZİYARET YERLERİ:
MESCİD-İ NEBEVİ: Peygamber efendimizin yaptırıp namaz kıldırdığı bir mescittir.
RAVZA-İ MUTAHHARA: Mescid-i Nebi içerisinde, Peygamberimizin kabr-i şerifi ile mescidin o zamanki minberi arasındaki yerdir. Peygamber efendimiz: “evimle minberim arası, Cennet bahçelerinden bir bahçedir.” buyurmuşlardır.
CENNET-ÜL BAKİ: Medine mezarlığıdır.
UHUD ŞEHİTLİĞİ: İslam’ın yayılması esnasında hayatını kaybeden Peygamberimizin amcası ve 70 sahabe burada bulunmaktadır.
KUBA MESCİDİ: Peygamberimiz Hz. Muhammed, Mekke’den Medine’ye hicretleri esnasında Kuba’da 14 gün kalmışlardı. bu süre içinde orada bir mescit inşa etti ve namaz kıldı. İslam âleminde cemaatle namaz kılınmak için yapılan ilk mescit burasıdır.
YEDİ MESCİTLER: Hendek savaşının meydana geldiği bu yere birbirlerine yakın yedi küçük mescit yapılmıştır.
MESCİD-İ EBU BEKR: Gamame mescidinin sağ arka kısmındadır.
MESCİD-İ ÖMER: Hz. Ömer’in evi burası olup, devlet başkanlığını bu mescidin olduğu yerden yapmıştır.
MESCİD-İ OSMAN: Peygamber Efendimiz(s.a.s)’in mescidinin kıble tarafındadır.
MESCİD-İ ALİ: Peygamber Efendimiz (s.a.s)’in bayram namazlarını kıldırdığı yerlerden biridir.
MESCİD-İ KIBLETEYN: Peygamber Efendimiz(s.a.s)’e kıble’nin Kâbe olduğu müjdesi bu mescitte gelmiştir.
CUMA MESCİD-İ: Peygamberimizin ilk defa Cuma namazı kıldığı mescittir.
GAMAME MESCİD-İ: Medine’de Peygamberimizin yağmur isteme namazı kıldığı ve namaz bitince yağmurun yağmaya başladığı bölgede sonradan yapılan mescittir.
Benzer Konular:
Bunu beğen:
BeğenYükleniyor
Ana madde: Haram aylar
Kur'anda haccın zamanı ile ilgili iki deyim bulunur. Tevbe suresi ayetindeki Haram aylar ve bakara ayetteki hac ayları ifadesi.
- "Şüphesiz Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısında, Allah katında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. İşte bu Allah'ın dosdoğru kanunudur. Öyleyse o aylarda kendinize zulmetmeyin."[13]
- "Hac (ayları), bilinen aylardır. Kim o aylarda hacca başlarsa, artık ona hacda cinsel ilişki, günaha sapmak, kavga etmek yoktur."(Bakara: )
Bu ifadeler haccı tek bir ay ile sınırlandırmadığı halde günümüzdeki uygulamaya göre hac Zilhicce ayında ihrama girerek arefe günü Arafat Dağı'nda vakfe yapmak, sonra da Kâbe'yi tavaf etmek şeklinde anlaşılmakta ve uygulanmaktadır.
Müslümanlar hac vazifelerini yerine getirirken,
- Uygulama
- İhram, erkekler için izar ve rida denilen iki parçalık örtüdür. Kadınların ihramı ise kendi giysileridir. Bu ihrama girmeden hacı adayları, mikat noktalarından geçemezler. Mikat, Mekke'nin etrafındaki ihram sınırları demektir ki, bu sınırlardan ihramsız geçilmez.
Mekke'ye inen hacı adayları evlere yerleşir ve Umre yaparlar. Kabe ziyareti ve tavaf yapılır, zemzem içilir, Safa ile Merve arasında 7 kere gidip dönülür (Say). Saydan sonra saçlar kesilerek ihramdan çıkılır ve umre bitmiş olur. Hac için tekrar ihrama girinceye kadar hac yasakları kalkmıştır.
Hacc; Zilhicce'nin 9'unda, arefe günü tekrar ihrama girilir. Güneşle birlikte Arafat Dağı'nda vakfeye gidilir. Bütün gün telbiye (Lebbeyk Allahümme lebbeyk, lebbeyke la şerikeleke lebbeyk, innel hamde ven nimete leke vel mülk, la şerike lek) tesbih ve ibadetle geçirilip, güneş battıktan sonra yaya olarak 3 saatlik mesafede olan Müzdelife'ye geçilir ve orada gecelenir. Kurban Bayramının ilk günü olan ertesi gün güneş doğmadan Mina'ya hareket edilir. Burada şeytan taşlanır, kurban kesilir. Üç gün Mina'da kalınır veya ilk gün sonunda Mekke'ye dönülerek ziyaret tavafı (Kabe'yi 7 kere dönmek) ve say yapılarak hac tamamlanmış olur.
Hac bittikten sonra isteyen istediği kadar tavaf ve umre yapabilir. İsteyen hacılar bayramın kalan günlerinde yine Cemerat (cemreler, şeytan)'a giderek şeytan taşlar ve taşlama 70 taşa bağlanır. Medine'yi ziyaret etmeyenler Medine'yi ziyaret ederler. Son bir tavaftan sonra herkes memleketine döner.
Edebiyatta Hac[değiştir kaynağı değiştir]
Ana madde: Hac
Hac islam öncesi toplumunda da icra edilen bir tapınma şekliydi. Araplar Haram aylar adını verdikleri ve nesi' uygulamasıyla yılın hep aynı mevsimine denk getirdikleri belirli aylarda (zilkade, zilhicce, muharrem) savaş yapmazlar ve bu ayları hac, panayır ve ticaret için kullanırlardı. Araplar bu hac sırasında Kabeyi ve kutsal yerleri ziyaret eder, ilahlarıtelbiyelerle yüceltir,[2]kurbanlar keserek kanlarını onlara sürerler, etlerini de diğer ziyaretçilere dağıtırlardı. Araplar Hacer'ül esved'e de büyük saygı duyarlar, Safa ve Merve tepelerinde bulunan putları da ziyaret ederlerdi.[3][4]
İslam öncesi ve erken İslam tarihinde hac, kıble ve Kâbe'nin yerinin neresi olduğu konusu 'li yıllardan bu yana tartışılmaktadır. Arkeolojik araştırmalarda Mekke'nin rivayetlerin aksine yeni bir şehir olarak ortaya çıkışı, bilinen tarih kaynaklarında ve haritalarda adının 8. yüzyıl öncesinde geçmemesi,[5] ticaret yolları üzerinde olmaması yanında tarım açısından arazinin uygunsuz oluşu,[6] erken dönem İslam tarihi hakkında ipuçları veren Kur'an ve hadis rivayetlerinde tanımlanan bazı yer isimleri ve özellikleri ile Mekke coğrafi yapısının uyuşmaması araştırmacıları İslam'ın kökleri konusunda farklı arayışlara yöneltmiştir.
Muaviye'nin ölümü sonrasında çıkan iç karışıklıklarda Kâbe Yezid'in askerlerince mancınıklar kullanılarak taşa tutulmuş, isabet alan karataş üç parçaya bölünmüş, Kâbe yıkılmıştır.[7] Kanadalı arkeolog ve İslam tarihi araştırmacısı Dan Gibson'a göre sözü edilen yıkım bugünkü Mekke şehrinde değil, bundan yaklaşık kilometre kuzeyde, Petra'da gerçekleşmişti. Araştırmalarında ulaştığı en eski camilerin kıble duvarlarının Petra'yı göstermeleri nedeniyle, bu bulgularla ayet, hadis ve siyer kaynaklarındaki diğer ipuçlarını bir araya getiren Gibson Muhammed'in Petra'da yaşamış ve buradan Medine'ye göç etmiş olduğu sonucuna ulaşmıştır. Ona göre Kur'an'da bahsedilen “bekke” veya “mekke” sözcükleri de Petra'yı ifade ediyordu. Müslümanların ilk kıblesi de Kudüs'teki Mescid-i Aksa değil Petra'da Al-Lat tapınağı olarak kullanılan kübik yapı olmalıydı. Gibson Petrada Haccın nasıl başladığını ve icra şeklini anlattığı bir video yayınladı.
Bu yapı Müslümanların iç savaşlarından birisi olan Abdullah bin Zübeyr ayaklanması sırasında mancınıklarla yıkılmış, İbni Zübeyr karataşı diğer kutsal eşyalarla birlikte alarak Emevi saldırılarından uzakta, bugünkü Mekke'nin bulunduğu yere taşımış, yeni tapınağı burada inşa etmişti. Emevilere karşı Abbasilerin desteğini kazanan yeni mekan birkaç yüzyıllık bir geçiş dönemi sonunda tamamen benimsenmiş, yeni yapılan camilerin yönü Mekke'ye dönük olarak inşa edilmeye başlanmış, Mekke Müslümanların yeni hac merkezi olmuştur.[8][9]
İslami anlatımlarda hac ve ritüeller İbrahim'e dayandırılır: "İbrahim, eşi Hacer ve henüz bir bebek olan oğlu İsmail ile Filistin'den Mekke'ye gider ve onları orada bırakır. Hacer, çölde azıksız ve susuz kalarak önce Safa tepesine sonra Merve tepesine çıkıp etrafı araştırır. Vadiye inince İsmail'i bulamaz, iki tepe arasında 7 kere koşar ve sonunda İsmail'i bulur. İsmail ayağı ile kumu deşelemiş ve zemzem adı verilen suyu çıkartmıştır. İbrahim seneler sonra Filistin'den onların yanına gelir. Rüyasında İsmail'i kurban etmesi istenir. Mina'ya İsmaili kurban etmeye giderken giderken şeytan ona musallat olur. Şeytanı taşla kovar. Sonra şeytan İbrahim'in karısı Hacer'e musallat olur. Hacer de şeytanı taşlar. İsmail'e yanaşır, o da taşla kovar. İbrahim tam İsmail'i kurban edecekken gökten bir koç indirilir ve İsmail kurtulur.
İbrahim ile İsmail Kâbe'yi inşa ederler. İbrahim'in inşaat sırasında üzerine çıktığı taştaki ayak izine Makam-ı İbrahim denir. Kabe tamamlanınca köşesine Hacer-i Esved'i haccın başlangıç ve bitişini göstermek üzere yerleştirdiler. İbrahim'den sonra Kâbe'nin içine putlar yerleştirilir ve putperestlerin hac yeri olur."
İlk İslam haccı Ebû Bekir'in hac emirliğinde hicretin 9., ikincisi ise bir yıl sonra Peygamberin ilk ve son haccı olan Veda Haccı ile gerçekleştirilmiştir.
Osmanlılar zamanında peygamberin zamanında da uygulanmış olan hac yöneticiliği işini Osmanlılar yürütmüştür. Surre eminliği veya Surrei Hümayun adıyla bilinen bu kurum, İstanbuldan törenlerle gönderilir, Mekke ve Medine'ye gönderilen hediye ve yardımların denilen yardımları yerlerine ulaştırarak dağıtılmasını sağlardı. Hacca gidenler uğurlanır, dönüşte karşılanır ve tebrik edilirdi. Hacı evinde tehniye merasimi yapılırdı. Misafirlere hacdan getirilen zemzem suyu dağıtılırdı. Osmanlı İmparatorluğunun çökmesiyle surre tarihe karıştı.
Osmanlı zamanında İstanbul-Mekke arası gidiş dönüş 8 ayı bulmaktaydı. yüzyıl başlarına kadar hac ulaşımı at, katır ve deve sırtında yapılırdı. 'da Süveyş Kanalı'ndan gemiyle, 'de Hicaz hattından trenle gidilmeye başladı.
Cem Sultan dışında Selçuklu ve Osmanlı sultanlarının hiçbiri hacca gitmemiştir. Şeyhülislamlar padişahlara hac lazım değildir diye fetva vermişlerdi. Türkiye cumhurbaşkanlarından Cevdet Sunay ile Kenan EvrenUmre yapmışlar, Turgut Özal ve Necmeddin Erbakan hac yapmışlardır.
'lere kadar Türkiye'den hacca resmen izin çıkmadı. 'de döviz yokluğu gerekçesiyle hac yasaklandı, ancak 'da hac izni ile kişi hacca gitti. 12 Mart döneminde de hacılar Mekke'ye gidemedi. 'a kadar isteyen her kişi veya kurum hac seyahati düzenleyebilirdi, bu tarihten sonra hac işini DİB organize etmeye başladı. DİB her yıl kura usulüyle hacı adayları belirlemektedir.
Hacdaki kalabalık ve sıkışma sebebiyle yılında el-Muaysem tünelinde kişi ezilerek öldü. Hacı sayısının kapasiteleri zorlaması sebebiyle Suudi Arabistan 'de hacda kontenjan uygulaması başlatmıştır. Her ülkenin nüfusuna göre hacı kafilesi olmaktadır.