Hacivat Karagöz Bayramda
kaynağı değiştir]
Karagöz Osmanlı topraklarında olgunlaşmış bir gölge oyunudur. Ancak daha sonraları bu gölge tiyatrosu hem Osmanlı idaresinde yaşamış hem de bu imparatorlukla yakın kültürel bağları olan Orta Doğu'daki Arap ülkeleri ile Kuzey Afrika ve Balkan ülkelerinde de aynı derecede popüler olmuştu. Suriye, Mısır, Tunus, Cezayir ve Yunanistan Karagöz'ü alıp karakterlerini ve konularını yerelleştirerek kendi kültürlerine uyarlamışlardır. Diğer şehir ve ülkelerdeki bu yaygınlaşmanın bir nedeni de "agitprop" (ajitasyon (kışkırtma) ve propaganda) amaçlı kullanılmaya müsait olmasıydı. Örneğin Halep'teki oyunlar, Osmanlı-Rus Savaşı'ndan beri itibarı azalmış olan Yeniçeri Ocağı'nı hicvetmek için, Cezayir'de ise sömürgeci Fransızları aşağılamak amacıyla kullanılmıştı. Burada Fransız subayları perdede şeytan formunda betimlenmiş ve Karagöz'e devasa penis ile dövdürülmüştü. Doğal olarak bu gösteriler yasaklanmakta gecikmedi. Türk Karagözü'ne en çok benzeyen form Yunanistan'da ortaya çıkmıştır, Yunanistan'da işlenen gölge oyununun konusu ile birlikte Karaghiozis ve Hatziavatis olan isimlerinde de benzelikler bulunmaktadır.[10]
Diğer ülkelerin gölge oyunları[değiştir kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir Okunma Sayısı: HACİVAT- KARAGÖZ 23 NİSAN’I KUTLUYOR
HACİVAT: Vaaayyy Karagöz’üm, sabahın hayırlar olsun!
KARAGÖZ: Kaynananı sansar boğsun.
HACİVAT: Canım ne oluyorsun? Sabah sabah sinirlerin yine tepende. Ben seninle sohbet etmek için pencerede beklemeye başlamıştım.
KARAGÖZ: Neee tencerede yemeği mi haşlamıştın?
HACİVAT: Yanlış anladın Karagöz’üm.
KARAGÖZ: Kara üzüm mü aldın?
HACİVAT: Allah Allaaaahhh, bir sus da konuşayım. Her ne desem yanlış anlıyorsun.
KARAGÖZ: Tamam söyle bakalım, ne diyorsun?
HACİVAT: Bak aklıma bir fikir geldi Karagöz’üm.
KARAGÖZ: Hani nerde Hacı Cav Cav?
HACİVAT: Hay canın çıkmasın Karagöz’üm! Akılma gelen fikri nasıl göreceksin?
KARAGÖZ: Söyle Hacı Cav Cav seni dinliyorum.
HACİVAT: Çoluk çocuk bayrama gidelim mi?
KARAGÖZ: Oluk oluk nereye gidelim?
HACİVAT: Ne oluk oluğu Karagöz’üm? Çoluk çocuk diyorum, bayrama gidelim mi?
KARAGÖZ: Ne bayramı?
HACİVAT: 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı.
KARAGÖZ: Vaaayyyy Hacı Cav Cav demek bugün bayram. Gidelim tabii gidelim..
HACİVAT: Çok eğleniriz Karagöz’üm.
KARAGÖZ: Neee evlenir miyiz?? Hanım beni öldürür Hacı Cav Cav.
HACİVAT: Yahu Karagöz’üm sen ne saçmalıyorsun? Ben bayramda oyunlar oynar, şarkılar söyler eğleniriz diyorum.
KARAGÖZ: Anladım Hacivat, çok iyi olur. Çocuklar da çok sevinir.
HACİVAT: Sevinir ya.. Ne de olsa onların bayramı.
KARAGÖZ: Yahu Hacı Cav Cav, biliyorsun ben okula gitmedim, cahilim, 23 Nisan’da ne olmuştu da bayram yapıyorduk? Geçen yıl öğrenmiştim yine unuttum.
HACİVAT: İlahi Karagöz’üm hiç unutulur mu?
KARAGÖZ: Ne kurutulur mu?
HACİVAT: Kurutulur mu demedim, unutulur mu, unutulur mu? Yani 23 Nisan’da meclisin açıldığı unutulur mu?
KARAGÖZ: 23 Nisan’da meclis nereye kaçırılmış Hacı Cav Cav??
HACİVAT: Karagöz’üm deli etme beniiii. Kaçırılmamış açılmış açılmııışşşş!
KARAGÖZ: Haaa öyle desene Hacı Cav Cav.. Meclis açıldı. Doğru ya! Şimdi hatırladım. 23 Nisan’da Türkiye Büyük Millet Meclisi açılmıştı.
HACİVAT: Hayret doğrusu Karagöz’üm nihayet bir şeyi de bildin.
KARAGÖZ: Neye bindim neye bindiimmm??
HACİVAT: Binmedin, bildin, bildin..
KARAGÖZ: Bilirim tabi.. Atatürk’ümüz 23 Nisan’da Türkiye Büyük Millet Meclisini açmış. Bu mutlu günü de çocuklara bayram olarak armağan etmiş.
HACİVAT: Helal olsun sana Karagöz’üm, beni şaşırttın.
KARAGÖZ: Kaşıttımsa gel kaşıyayım Hacı Cav Cav..
HACİVAT: Hayır yani bunları bilmene şaşırdım. Gözüme girdin!
KARAGÖZ: Girmmeeeemmm..
HACİVAT: Oooooofff of..
KARAGÖZ: Neyse Hacı Cav Cav, ben bunları biliyorum da bu açılan meclis ne işe yarar onu pek bilmiyorum.
HACİVAT: Bunda bilmeyecek ne var Karagöz’üm? Biz vatandaşlar olarak ülkemizi yönetecek olan milletvekillerini oy kullanarak seçer, meclise yollarız. Onlarda mecliste yasalara dayanarak kararlar alıp ülkemizi yönetirler.
KARAGÖZ: Tasalara dayanarak ülke yönetilmez Hacı Cav Cav..
HACİVAT: Ne tasası?? Yasalara diyorum Karagöz’üm yasalara..
KARAGÖZ: Oh oooh ne ala Hacı Cav Cav. Yani bizim seçtiğimiz vekiller bizim adımıza ülkeyi yönetiyorlar.
HACİVAT: Evet Karagöz’üm. Bu demek oluyor ki vatandaşlar ülke yönetiminde söz sahibidir. Ülkeyi kimin yöneteceğine vatandaşlar karar verir.
KARAGÖZ: Vatandaşlar ülkeye niye zarar versin?
HACİVAT: Zarar demedim ki Karagöz’üm karar dedim. Vekilleri biz seçiyoruz böylece ülkeyi kimin yöneteceğine biz karar veriyoruz.
KARAGÖZ: Ne güzel.. İyi ki de Atatürk Meclisi açmış, cumhuriyeti kurmuş. En güzel yönetime bizi kavuşturmuş.
HACİVAT: Aferin Karagöz’üm! Ben de aynen böyle düşünüyorum.
KARAGÖZ: Amaann düşme Hacı Cav Cav, seni kurtaramam ben bayrama gidiyorum.
HACİVAT: Bekle Karagöz’üm bende geliyorum.
KARAGÖZ: Yaşasın 23 Nisan…
HACİVAT: Yaşasın Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı…
HACİVAT- KARAGÖZ 23 NİSAN’I KUTLUYOR
HACİVAT: Vaaayyy Karagöz’üm, sabahın hayırlar olsun!
KARAGÖZ: Kaynananı sansar boğsun.
HACİVAT: Canım ne oluyorsun? Sabah sabah sinirlerin yine tepende. Ben seninle sohbet etmek için pencerede beklemeye başlamıştım.
KARAGÖZ: Neee tencerede yemeği mi haşlamıştın?
HACİVAT: Yanlış anladın Karagöz’üm.
KARAGÖZ: Kara üzüm mü aldın?
HACİVAT: Allah Allaaaahhh, bir sus da konuşayım. Her ne desem yanlış anlıyorsun.
KARAGÖZ: Tamam söyle bakalım, ne diyorsun?
HACİVAT: Bak aklıma bir fikir geldi Karagöz’üm.
KARAGÖZ: Hani nerde Hacı Cav Cav?
HACİVAT: Hay canın çıkmasın Karagöz’üm! Akılma gelen fikri nasıl göreceksin?
KARAGÖZ: Söyle Hacı Cav Cav seni dinliyorum.
HACİVAT: Çoluk çocuk bayrama gidelim mi?
KARAGÖZ: Oluk oluk nereye gidelim?
HACİVAT: Ne oluk oluğu Karagöz’üm? Çoluk çocuk diyorum, bayrama gidelim mi?
KARAGÖZ: Ne bayramı?
HACİVAT: 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı.
KARAGÖZ: Vaaayyyy Hacı Cav Cav demek bugün bayram. Gidelim tabii gidelim..
HACİVAT: Çok eğleniriz Karagöz’üm.
KARAGÖZ: Neee evlenir miyiz?? Hanım beni öldürür Hacı Cav Cav.
HACİVAT: Yahu Karagöz’üm sen ne saçmalıyorsun? Ben bayramda oyunlar oynar, şarkılar söyler eğleniriz diyorum.
KARAGÖZ: Anladım Hacivat, çok iyi olur. Çocuklar da çok sevinir.
HACİVAT: Sevinir ya.. Ne de olsa onların bayramı.
KARAGÖZ: Yahu Hacı Cav Cav, biliyorsun ben okula gitmedim, cahilim, 23 Nisan’da ne olmuştu da bayram yapıyorduk? Geçen yıl öğrenmiştim yine unuttum.
HACİVAT: İlahi Karagöz’üm hiç unutulur mu?
KARAGÖZ: Ne kurutulur mu?
HACİVAT: Kurutulur mu demedim, unutulur mu, unutulur mu? Yani 23 Nisan’da meclisin açıldığı unutulur mu?
KARAGÖZ: 23 Nisan’da meclis nereye kaçırılmış Hacı Cav Cav??
HACİVAT: Karagöz’üm deli etme beniiii. Kaçırılmamış açılmış açılmııışşşş!
KARAGÖZ: Haaa öyle desene Hacı Cav Cav.. Meclis açıldı. Doğru ya! Şimdi hatırladım. 23 Nisan’da Türkiye Büyük Millet Meclisi açılmıştı.
HACİVAT: Hayret doğrusu Karagöz’üm nihayet bir şeyi de bildin.
KARAGÖZ: Neye bindim neye bindiimmm??
HACİVAT: Binmedin, bildin, bildin..
KARAGÖZ: Bilirim tabi.. Atatürk’ümüz 23 Nisan’da Türkiye Büyük Millet Meclisini açmış. Bu mutlu günü de çocuklara bayram olarak armağan etmiş.
HACİVAT: Helal olsun sana Karagöz’üm, beni şaşırttın.
KARAGÖZ: Kaşıttımsa gel kaşıyayım Hacı Cav Cav..
HACİVAT: Hayır yani bunları bilmene şaşırdım. Gözüme girdin!
KARAGÖZ: Girmmeeeemmm..
HACİVAT: Oooooofff of..
KARAGÖZ: Neyse Hacı Cav Cav, ben bunları biliyorum da bu açılan meclis ne işe yarar onu pek bilmiyorum.
HACİVAT: Bunda bilmeyecek ne var Karagöz’üm? Biz vatandaşlar olarak ülkemizi yönetecek olan milletvekillerini oy kullanarak seçer, meclise yollarız. Onlarda mecliste yasalara dayanarak kararlar alıp ülkemizi yönetirler.
KARAGÖZ: Tasalara dayanarak ülke yönetilmez Hacı Cav Cav..
HACİVAT: Ne tasası?? Yasalara diyorum Karagöz’üm yasalara..
KARAGÖZ: Oh oooh ne ala Hacı Cav Cav. Yani bizim seçtiğimiz vekiller bizim adımıza ülkeyi yönetiyorlar.
HACİVAT: Evet Karagöz’üm. Bu demek oluyor ki vatandaşlar ülke yönetiminde söz sahibidir. Ülkeyi kimin yöneteceğine vatandaşlar karar verir.
KARAGÖZ: Vatandaşlar ülkeye niye zarar versin?
HACİVAT: Zarar demedim ki Karagöz’üm karar dedim. Vekilleri biz seçiyoruz böylece ülkeyi kimin yöneteceğine biz karar veriyoruz.
KARAGÖZ: Ne güzel.. İyi ki de Atatürk Meclisi açmış, cumhuriyeti kurmuş. En güzel yönetime bizi kavuşturmuş.
HACİVAT: Aferin Karagöz’üm! Ben de aynen böyle düşünüyorum.
KARAGÖZ: Amaann düşme Hacı Cav Cav, seni kurtaramam ben bayrama gidiyorum.
HACİVAT: Bekle Karagöz’üm bende geliyorum.
KARAGÖZ: Yaşasın 23 Nisan…
HACİVAT: Yaşasın Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı…
Arkeolog Ekrem Akurgal yılında Yeni Gündem dergisinden Murat Belge'ye Türk Kültürü ile ilgili verdiği röportajda, hiçbir sanatın kendinden önceki ya da çevresindeki sanatın etkisinde kalmamış olamayacağını vurguladıktan sonra, kültürel devamlılığın folklorik türüne bir örnek olarak Karagöz'ün başındaki ışkırlağın tıpkı Mevlevi külahı gibi Hititler'den kalma olduğunu söylemiş, bu bilginin kitaplarında da yer aldığını eklemişti.[18]