Halifelik Hangi Padişah Döneminde Osmanlıya Geçmiştir
kaynağı değiştir]
Hilafet; Bağdat'ın düşmesinden ( yüzyıl) Osmanlıların Mısır'ı ele geçirmesine ( yüzyıl) kadar Mısır'da Memluk himayesinde yaşadı. Bu dönemde halife, hiçbir siyasi yetkiye sahip değildir. Dini törenlerde protokolde bulunmasının yanında hiçbir etkisi olmamıştır.
Osmanlı himayesi dönemi[değiştir kaynağı değiştir]- Abdullah bin Zübeyr'in halifeliği (): Muhammed'in üçüncü karısı Aişe'nin yeğeni Abdullah bin Zübeyr, 'te Emevî Halifeliği'ne karşı bir isyan başlattı. Mekke'de halife ilan edildi ancak Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî komutasındaki altı aylık bir kuşatmanın ardından 'de yenildi ve orada öldürüldü.[3]
Abbâsîlere paralel halifelikler[değiştir kaynağı değiştir]
Osmanlı İmparatorluğu'nun büyüme döneminde, Osmanlı yöneticileri I. Murad'ın 'de Edirne'yi fethinden itibaren hilafet makamında hak iddia ettiler.[4] Daha sonra I. Selim, Müslüman yurtları fethetmek ve birleştirmek suretiyle, Mekke ve Medine kentlerinin savunucusu olmasıyla Osmanlıların halifelik iddiasını daha da güçlendirdi. Nihayetinde halifelik makamını ele geçirdi ().[5]
Osmanlı hilafetinin son bulması, Batı Avrupa ile ilgili olarak yavaş bir güç erozyonu nedeniyle ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Milletler Cemiyeti tarafından bölünmesi sonucu Osmanlı İmparatorluğu'nun sona ermesi nedeniyle gerçekleşti. Son Osmanlı halifesi Abdülmecid Efendi, bölünmeden sonra yaklaşık 1,5 yıl halifelik makamını sürdürdü, ancak Atatürk'ün laik reformları ve Osmanoğullarının 'te Türkiye Cumhuriyeti'nden sürgün edilmesiyle halifelik makamı tarihe karıştı.[6]
Osmanlılara paralel halifelikler[değiştir kaynağı değiştir]- Namık Sinan Turan, Hilafetin Tarihsel Gelişimi ve Kaldırılması, Altın Kitaplar - Kurtuluş Savaşı Kütüphanesi, I. Baskı
- Ira M. Lapidus, İslam Toplumları Tarihi, İletişim Yayınevi
- Mehmet Said Hatiboğlu, İslâm'da İlk Siyasi Kavmiyetçilik "Hilafetin Kureyşiliği", Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XXIII (), Ankara
- Mehmed Said Hatiboğlu, Hilafetin Kureyşliliği, OTTO Yayınları, Ankara
- Hasan Gümüşoğlu, İslam'da İmamet ve Hilafet (Doktora Tezi), Kayıhan Yayınları, İstanbul I. Baskı, II. Baskı
- Hasan Gümüşoğlu, İntikalinden İlgasına Osmanlı'da Hilafet, Kayıhan Yayınları, İstanbul , I. Baskı
- İdris Yücel, Fransız Belgelerinde Son Halife Abdülmecid ve Türkiye'de Hilafetin Kaldırılması4 Şubat tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 61, Güz