Hamilelik döneminde görülen vücut kaşıntıları bazen ciddi hastalıkların habercisi olabiliyor. Anne adayı ve bebeğin sağlığını önemli ölçüde etkileyebilen bu rahatsızlıktan korunmak için vakit kaybetmeden uzman yardımı alınması gerekiyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Hüseyin Mutlu, hamilelik kaşıntıları ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Hamilelikte sık rastlanan şikayetlerden biri de deri kaşıntılarıdır. Hamileliğin ilk aylarından itibaren deride kuruma ve ciltte kabuk şeklinde dökülmeler sık görülmektedir. Özellikle ilk 3 ayda progesteron hormonu etkisiyle meydana gelen bu durum, ileriki dönemlerde biraz azalsa da hamilelik sonuna kadar devam edebilir. Vücut nemlendiricileri cilt kuruluğuna oldukça faydalı olmaktadır. Ayrıca, her duştan sonra sürülen bebek yağları cildin daha nemli kalmasını ve rahatlamasını sağlar. Özellikle son 3 ayda meydana gelen ve bazen dayanılmaz hale gelen kaşıntıların mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Kaşıntıların sebebi hamilelik olmasına rağmen neyin sebep olduğu tam olarak açıklanamamaktadır. Karın bölgesinden başlayıp döküntü ve kızarıklıklarla olan bu durum hamilelik kaşıntısıdır. Bazı kremler ile rahatlama gösterebilir.
Hamileliklerde 1/ sıklıkta görülen ve bir tür karaciğer rahatsızlığı olan “Gebelik karaciğer kolestazı” ise erken dönemde kaşıntıyla kendini belli ederken ileri dönemlerde sarılıkla da beraber olabilmektedir. Kaşıntı ellerde ve ayaklarda sıklıkla görülür. Bazen bütün vücuda yayılabilir. Özellikle gece kaşıntıları hamilelerin uykusunu kaçırabilecek düzeyde bile olabilir. Tam nedeni belli değildir, ancak vakaların 2/3’ü hamileliğin son aylarında bu sorunla karşılaşır.
Safra yollarının hamilelikte yüksek östrojen hormonu etkisi ile daralması, safra asitlerinin karaciğerden atılamaması ve kana karışması ile ilgili olduğu düşünülmektedir. Bazı ailelerde sıklıkla görülmesi ve aynı kadının tekrarlayan hamileliklerde ortaya çıkması genetik geçiş olabileceğini düşündürmektedir. En sık şikayet vücudun kaşınmasıdır. Bazı anne adaylarında kaşımanın etkisiyle o bölgede kanama ve yaralar oluşabilir. Döküntü görülmemekle birlikte vücudun her yerinde kaşıma izleri vardır. Bebeğin doğumuyla birlikte bu şikayetler hızla azalmaktadır. Kaşıntı ile birlikte gözlerin aklarında sararma, idrar renginde koyulaşma ve büyük abdestte rengin açılması da görülebilmektedir. Halsizlik, yorgunluk ve iştahsızlık da olabilmektedir.
Gebelik karaciğer kolestazında; karaciğer fonksiyon testleri, hepatit testleri ve kanda safra asitlerinin bakılması tanıya götürmektedir. Anne adaylarında viral hepatitler ve safra yolu taşlarının da tetkikler sırasında düşünülmesi gerekir. Çünkü bu hastalıklar hem anne hem de bebek açısından önemli olabilmektedir. Kesin teşhis ise safra asitlerinin ölçümü ile konulmaktadır. Hamilelikteki kaşıntıların tedavisi sebebe yönelik ve bazen sebep yoksa genel ilkelere göre yapılmaktadır. Lokal kaşıntı giderici losyonlar ve pomatlar öncelikle tercih edilmelidir. Eğer şikayet devam ediyorsa, bebeğe zararı olmayan bazı kortizon türevi ilaçlar kullanılabilmektedir. Hamilelikte gebelik karaciğer kolestazı tanısı konmuşsa, özel bir tedavinin mevcut olduğu bilinmelidir. Bebeğinizin sağlığı olumsuz etkilenmesin
Gebelik karaciğer kolestazı anneye verdiği rahatsızlıktan çok anne karnındaki bebeği de etkileyebilmesi açısından önemlidir. Bu problemi yaşayan anne adaylarında anne karnında bebek ölümleri ve bebeğin oksijensiz kalması durumu, erken doğum sıklıkla görülebilmektedir. Bu nedenle “Gebelik karaciğer kolestazı” tanısı konulan hamilelerin “Yüksek Riskli Hamilelik Grubu” olarak değerlendirilmesi ve haftalık NST, doppler ve ultrasonografi ile yakından izlenmesi gerekir. Gebelik karaciğer kolestazı annede diğer tıkanma sarılıkları gibi pıhtılaşma zamanını etkiyebildiğinden doğumda mutlaka kanama-pıhtılaşma testleri yapılmalı ve yeni doğanın korunması için doğumdan sonra K vitamini yapılması önerilmektedir.
Hamilelikte iştahsızlık dönemi, genellikle ilk üç ayda görülür. Bu nedenle ilk üç ayda anne adaylarının kilo alması zor olduğu gibi, 3. aydan itibaren anne adaylarının iştahı artmaktadır.
Hamileliğin ilk aylarında bulantı ve kusma şikayetleri ile iştahsızlık sık görüldüğü gibi, bu sorunlar hamilelerin bebeğe karşı kendini suçlu hissetmesine de neden olabilmektedir.
Bebeğin yeterince beslenememesine neden olduğu ve bebeğin sağlıksız olacağını düşünen anne adayının psikolojisini olumsuz etkileyen bu durum da iştahının azalmasına yol açar.
Gebelikte beslenme, hem anne sağlığı hem de bebek sağlığı açısından büyük önem taşıdığı gibi, uzun süren iştahsızlık ve bulantı ya da kusma durumlarında doktora başvurmak gerektiği unutulmamalıdır.
Gebelikte, 4. aydan itibaren, gebeliğe bağlı olarak değişen vücut mekanizması daha düzgün çalışmaya başladığından hamilelerin iştahsızlığı geçtiği gibi, kilo alamama sorunu da ortadan kalkar. Ancak farklı sebeplere bağlı olarak, hamilelikte iştahsızlık 4 aydan uzun sürebilmektedir.
2. trimesterda görülen iştahsızlık sorunları, bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebileceği gibi, anne sağlığına da zarar verir. Genetik faktörler, sağlık problemleri, beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzı ya da bebeğe bağlı sebeplerle oluşabilen uzun süreli iştahsızlık ve yeme bozuklukları durumunda, uzmanlardan yardım almak şarttır.
Gebelikte iştahsızlık, yaz aylarında daha sık görüldüğü, bulantı ve kilo alamama sorunlarına da sıcak havalarda daha sık rastlanır. Bu dönemde aşırı sıcaklardan mümkün olduğunca uzak durmaya ve güneş ışınlarına doğrudan maruz kalmamaya çalışmak önemlidir.
Sık sık duş almak, sıvı tüketimine önem vermek ve yağlı yiyeceklerden kaçınmak da hem sindirim sistemi açısından hem de metabolizmanın hızlı çalışması açısından büyük önem taşımaktadır.
Hamilelikte yaz iştahsızlığından olumsuz etkilenmemek için taze meyve ve sebze tüketimine önem vermek, bol su tüketmek, aşırı tuzlu ve yağlı gıdaları tüketmekten kaçınmak ve öğünleri çoğaltarak, porsiyonları azaltmak gerekiyor.
Hamilelikte iştahsızlık yaşıyorsanız almanız gereken besin değerlerinden mahrum kalmış olabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki besinler önerilmektedir:
Hamilelikte, büyüyen fetüsün gereksinimlerini karşılamak için ekstra protein ve kalsiyum tüketmeniz gerekir. Süt ürünleri iki çeşit yüksek kaliteli protein içerir: kazein ve peynir altı suyu. Süt, en iyi kalsiyum kaynağıdır ve yüksek miktarda fosfor, çeşitli B vitaminleri, magnezyum ve çinko sağlar. Yoğurt, özellikle hamile kadınlar için faydalıdır.
Bu yiyecek grubuna mercimek, bezelye, fasulye, nohut, soya fasulyesi ve yerfıstığı dahildir. Baklagiller, mükemmel bir vücut bazlı lif, protein, demir, folat (B9) ve kalsiyum kaynaklarıdır. Bunların tümüne hamilelik sırasında vücudunuzun daha fazla ihtiyacı vardır.
Tatlı patatesler, vücudunuzda A vitaminine dönüşen bir bitki bileşiği olan beta-karoten bakımından çok zengindir. A Vitamini büyüme ve çoğu hücre ve dokuların farklılaşması için gereklidir. Sağlıklı fetal gelişim için çok önemlidir. Hamile kadınların genellikle A vitamini alımlarını% oranında artırmaları önerilmektedir.
Somon omega-3 yağ asitleri bakımından çok zengindir. Hamile kadınlar da dahil olmak üzere çoğu kişi menüsünde omega-3’ü yeterince alamıyor. Omega-3 yağ asitleri hamilelik sırasında fetüsün beynini ve gözlerini oluşumuna yardımcı olur.
Yumurtalar, ihtiyacınız olan hemen hemen her besin maddesinin bir kısmını içerdiklerinden, nihai sağlık gıdalarıdır. Büyük bir yumurta 77 kalori, kaliteli protein ve yağ içerir. Aynı zamanda birçok vitamin ve mineral içerir. Yumurtalar harika bir kolin kaynağıdır. Kolin, beyin gelişimi ve sağlığı da dahil olmak üzere vücudunuzdaki birçok işlem için önemlidir.
Brokoli ve lahana ve ıspanak gibi yeşil sebzeler, hamile kadınların ihtiyaç duyduğu besin maddelerinin çoğunu içerir. Bunlar lif, C vitamini, K vitamini, A vitamini, kalsiyum, demir, folat ve potasyum içerir. Ayrıca, brokoli ve yeşil yapraklı sebzeler antioksidanlar bakımından zengindir.
Et yüksek kaliteli protein kaynağıdır. Demir, kırmızı kan hücreleri tarafından hemoglobinin bir parçası olarak kullanılan temel bir mineraldir. Vücudunuzdaki tüm hücrelere oksijen vermek önemlidir. Hamile kadınların kan hacmi arttıkça daha fazla demire ihtiyaçları vardır. Bu özellikle üçüncü trimesterde önemlidir.
Meyveler su, sağlıklı karbonhidrat, C vitamini, lif ve antioksidanlarla doludur. Genellikle vücudunuzun demiri emmesine yardımcı olan yüksek miktarda C vitamini içerir. C vitamini cilt sağlığı ve bağışıklık fonksiyonu için de önemlidir.
Tam tahılları yemek, hamile kadınların, özellikle ikinci ve üçüncü trimesterlerde, artan kalori gereksinimlerini karşılamalarına yardımcı olabilir. Rafine tahılların aksine, kepekli tahıllar lif, vitamin ve bitkisel bileşiklerle doludur. Yulaf ve kinoa da önemli miktarda protein içermektedir.
Avokado çok fazla tekli doymamış yağ asidi içerir. Ayrıca lif, B vitamini, K vitamini, potasyum, bakır, E vitamini ve C vitamini bakımından da zengindir. Yüksek sağlıklı yağ, folat ve potasyum içeriği nedeniyle avokado hamile kadınlar için mükemmel bir seçimdir.
Kuru meyve genellikle kalori, lif ve çeşitli vitamin ve mineraller bakımından zengindir. Bir parça kurutulmuş meyve, taze meyve ile aynı miktarda besin içerir. Bu nedenle, bir porsiyon kuru meyve folat, demir ve potasyum dahil olmak üzere birçok vitamin ve mineral alımının büyük bir yüzdesini sağlayabilir.
Gebelikte, hem sizin hem de bebeğinizin sağlıklı beslenebilmesi için; besin değeri yüksek olan gıdaları tüketmeniz önem taşıdığı gibi, uzun süren iştahsızlık durumlarına karşı geciktirmeden doktora başvurmanız önem taşıyor. Hamilelikte iştahsızlık gözardı edilebilecek bir durum değildir.
seafoodplus.info
Yayınlanma: - 30 Ekim Güncellenme:
Genellikle gebeliğin ilk üç ayında yaşanan iştahsızlık normal görülür. İlk üç ayın ardından anne adaylarında iştah normale döner ve gitgide artabilir. İlk aylarda yaşanan mide bulantıları ve kusmalar anne adaylarının kilo almamasını hatta zayıflamasına neden olabilir. Bu süreç kısa zaman sonra geçer ve iştahsızlık sorunu ortadan kalkabilir. Gebelikte 3 ayın ardından hala iştahsızlık ve aşırı kusma gibi problemler yaşanıyorsa mutlaka doktorunuza başvurmalısınız çünkü 4. aydan itibaren vücut normale döner, iştah artar ve kilo alımı hızlanabilir. Hamilelik döneminde yaşanan aşırı iştahsızlık genetik etmenler, beslenme tarzı ve hastalıklardan dolayı olabilir fakat bu durum bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişimini olumsuz etkiler. Hamilelik döneminde güneş altında uzun süre kalmamak, yağlı ve asitli içeceklerden uzak durmak gerekmektedir. Taze sebze ve meyveler tüketebilir enerji ve iştahınızı arttırabilirsiniz. İşte iştah sorunu yaşayanlara yardımcı olacak birkaç öneri…
GEBELİKTE İŞTAHSIZLIĞI ÖNLEMENİN YOLLARI
– Yiyeceklerin aşırı yağlı olması midede hazımsızlığa yol açar ve iştahsızlık yaratabilir.
– Bol bol sebzeye meyve tüketilmelidir.
– Kalsiyum ve protein alımına dikkat edilmelidir.
– Bol bol duş alınmalı ve vücut hijyenine önem verilmelidir.
– Ani gelen mide bulantıları için çantanızda bir kraker taşıyabilirsiniz.
– Bol bol su içmeye özen gösterin.
– Ara öğünlerde fındık fıstık, ceviz ve badem gibi sağlıklı yemişler tüketebilirsiniz.
İlginizi ÇekebilirGebelikte mide yanması nasıl geçer?İlginizi ÇekebilirGebelik zehirlenmesi (preeklampsi) nedir? Belirtileri nelerdir?İlginizi ÇekebilirGebelikte mide ekşimesine ne iyi gelir? İşte mide ekşimesini tetikleyen yiyeceklerannediyabetgebelikgenetikGüneşhamilehamilelikobeziteSağlıkyüksek tansiyon
Hamilelik döneminde pek çok kadında özellikle hamileliğin ilk aylarında iştahsızlık sorunu yaşanmaktadır. Kimi zaman iştahsızlığa halsizlik, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlarda eşlik edebilmektedir. Bazı hamile kadınlar yemek kokularına karşı çok hassastır ve bu durum iştahlarını giderir. Kimi kadınlar ise gebelikte ağızlarında tuhaf bir tat duyduklarını ve yemek yemek istemediklerini bildirirler. Bu kadınlar, açlık sebebiyle mide ağrısı çekseler bile, uzun saatler yemek yemek istemezler. Belli başlı yiyeceklere aşerirken, bazı yemekleri görmek dahi istemeyebilirler. Hamilelikte hormonların etkisiyle modlarında meydana gelen değişimler de yemeğe olan ilgilerini azaltır. Kadınlar genelde iştah kaybı sebebi ile erken hamilelik döneminde kilo kaybederler. Bu durum haftadan sonra azalmaya başlar.
Mide bulantısı, iştahsızlık ve kusma, hamilelik döneminin ilk üç ayında en yaygın görülen sorunlardandır. Fakat bu yaşanılan şeyler gayet doğaldır ve endişelenmeye gerek yoktur. Bu sorunlar ilk üç aydan sonra da kendini gösterebilir yalnız eskisi kadar sık bir şekilde olmaz ve geçicidirler. Şayet gebelikteki iştahsızlık uzun sürerse mutlaka doktora başvurmalı, tıbbi bir çözüm aranmalıdır.
Mide bulantısı, hamileliğin ilk aylarında iştahsızlığa yol açan temel nedenlerdendir. Midesi bulanan kadın yemek yeme arzusunu da yitirir. Bulantı ve kusma, 'hamilelikte sabah bulantıları' olarak adlandırılır. Çünkü bu durum genellikle sabahları meydana gelir, bununla birlikte hamileler, bulantıyla günün her saatinde karşılaşabilirler. Mide bulantısı, çok şiddetli hal alırsa, sıvı ve besin yetersizliğine sebep olabilir. Bu durum uzarsa tıbbi yardım almanız tavsiye edilir çünkü bebek ve sizin sağlığınız için tehlike teşkil edebilir.
Hamilelik döneminde,vücut rahimdeki fetusun büyüyüp gelişmesi amacıyla kendisini bu yönde adapte eder. Kadınlık hormonu, rahmin genişlemesine sebep olur. Öte yandan, bu hormon sindirim sistemini yavaşlatarak iştahınızı kaçırır.
Birçok kadın, hamilelik döneminde kabızlık sıkıntısı çeker. Bu durumun sebebi, kadınlık hormonunun artması ve doğum uzmanları tarafından verilen yardımcı demir alımıdır. Kabızlıkta, dışkının sertliği ve boşaltım zorluğu, iştahsızlığa da yol açar. Kabızlık dönemi hamileliğin geç dönemlerinde de görülebilir. Bunun nedeni, bebeğin büyümesi ve bağırsaklara baskı yapmasıdır. Bu durum sizi tok hissettirir ve iştahınızı azaltır.
Stres,hamileliğin herhangi bir döneminde meydana gelebilir ve bu durum iştahsızlığa ve bunun devamında da halsizlik, davranış değişikliği gibi diğer sorunlara yol açar.
Bazı kadınlar da gebeliğin geç evrelerinde de iştah kaybı ile karşılaşır. Bebeğiniz büyüdükçe, rahim midenize baskı yapar, ve midenizi dolu hissedip, açlık duymazsınız. Ayrıca tok hissetmeniz yemek yemenizi de güçleştirir.
Hamileyim Çok İştahsızım, Yemek Yiyemiyorum, Ne Yapmalıyım? Tıklayınız
Hamilelikte Neler Yemeli? Tıklayınız
Hamilelikte Ayak Yanması - Nedenleri Ve Tedavisi Tıklayınız
Hamilelikte Nabız Kaç Olmalı? Hamilelikte Normal Nabız Değerleri Tıklayınız