Hamileyken Diş Ağrısı

Gebelik döneminde değişen beslenme alışkanlıkları ve hormonal denge, zaten hassas hale gelen vücut dokularının bakteriyel faaliyetlere zemin hazırlamasına yardımcı olur ve hamilelik öncesinde ve esnasında ihmal edilen ağız bakımı da anne adaylarının genellikle hamileliğin ortalarında başlayan diş ağrıları ile oldukça zor zamanlar yaşamasına sebebiyet verir.

Hamilelikte Diş Ağrısının Nedenleri

Gebelik döneminde vücudun fizyolojik ve psikolojik hassasiyetinin artması, diş ağrısına neden olabilecek komplikasyonlar için uygun zemini hazırlar. Burada belirleyici olan iki nokta vardır;

• Gebelikte besin tüketimi özellikle ilk aylarda belirgin bir şekilde artar ve yönelim çoğu zaman karbonhidrat yoğun besin gruplarına olur. Bu durum, anne adaylarının ağız bakımında ihmalkar davranmasıyla birleştiğinde zaten hassaslaşan diş etlerinde plak oluşumunun artmasıyla birlikte görülen kanamalar ve şişmenin yanında diş çürüklerinin zaman içerisinde artan etkisi de gözlenir.
• Gebelikte progesteron ve östrojen seviyelerindeki artışın doğal bir neticesi olarak diş etleri çok daha hassas bir hale gelir ve yalnızca diş etlerinde değil, vücut dokularının genelinde bu hassasiyetin etkilerini görmek mümkündür.

Özellikle gebelik öncesinde ağız bakımı yaptırarak gebelikte tehdit oluşturabilecek potansiyele sahip çürüklerin ortadan kaldırılması adına gerekli adımları atmayan anne adayları, bu yaklaşımını hamilelik döneminde de devam ettirdiği takdirde diş ağrısı ile karşılaşma ihtimalleri hayli yükselecektir.

Diş ağrısının hamilelik sürecinde kritik problemlerden biri olmasının arkasında, anne adaylarının ilaç ve antibiyotik kullanımından uzak durması gerektiği kabulü yatar. Ağrılar karşısında en etkili çözümler olan ilaçların zorunlu haller dışında kullanılmaması gerektiği, diş ağrıları için doğal çözümleri gündeme getirir.

Hamilelikte Diş Ağrısı Nasıl Geçer ?

Gebelik döneminde anne adaylarının karşılaştığı diş ağrısına yönelik çözümler, ağrının etki derecesine ve hastanın, gebeliğin hangi döneminde olduğuna bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Uzman hekimlerin tavsiyesi; gebelik öncesinde tam bir muayene ve bakım ile gebelikte sorun yaratabilecek diş ağrılarının önemli ölçüde engellenmesi yönündedir. Bu tavsiyenin arkasında yatan nokta; gebelikte yapılabilecek müdahalelerin kısıtlı olduğu ve bebek sağlığı temelli bir yaklaşım benimsenmesidir. Nitekim anne adaylarına röntgen vb. radyoaktif etkiye sahip cihazlarla görüntüleme ya da muayene yapılması gebelik döneminde mümkün değildir. Dolayısıyla hamilelikte diş ağrısına çözüm olarak ilk adımda doğal yöntemler uygulanması yaklaşımı benimsenmelidir.

Gebelikte diş ağrısı yaşayan anne adayları;

• Gargara: Günde birkaç kez ılık bir tuzlu su ile ağrının bulunduğu diş bölgesinde gargara yapılabilir. Toplum arasında kabul gören yanlış bir inanışın aksine gargaranın hamilelik döneminde herhangi bir zararı yoktur.
• Soğuk Kompres: Ağrının göründüğü bölgeye beşer dakikalık periyotlarla soğuk kompres uygulanması, ağrının etki derecesinin azaltılmasına yardımcı olur.
• Diş Fırçası ve İpi: Hamilelikte ağız bakımının asla aksatılmaması gerekir ve ağrının bulunduğu bölge yumuşak uçlu bir fırça ile temizlenebilir.

seçeneklerini uygulayabilir.

Diş ağrısının rahatsız edici boyutlara ulaşmasını beklemeden hekim kontrolüne başvurulması, zamanında müdahale açısından oldukça önemlidir çünkü hamileliğin her döneminde diş tedavisi uygulamak mümkün değildir. Gebeliğin ilk 3 ayı bebeğin gelişim gösterdiği dönem olduğundan dolayı bu dönemde herhangi bir diş tedavisi uygulaması tavsiye edilmez ve tedavi için en uygun dönem; gebeliğin 2. periyodu olarak nitelendirilen 3 - 6 aylık aralıktır.

Hamilelikte diş ağrısıyla karşılaşan anne adayları hiç şüphesiz ağrı kesici ve antibiyotik kullanımına da yatkındır fakat daha önce de kısaca belirttiğimiz gibi gebelikte ilaç kullanımı, özellikle keyfi durumlarda asla tavsiye edilmez. Dolayısıyla anne adayları, ilaçların bebek gelişimi üzerindeki olumsuz etkilerini dikkate alarak diş ağrıları için uzman hekim kontrolüne başvurmadan ilaç kullanmamalıdır.

Hamilelikte diş eti ağrısı önlenebilir mi ?

Evet, hamilelikte diş eti ağrısının önlenmesi mümkündür fakat bunu tam anlamıyla gerçekleştirebilmek adına, hamilelik öncesinde genel bir ağız bakımının yapılması oldukça önemlidir.

Gebelikte hormonal dengenin bozulması diş etlerini çok daha hassas bir hale getirir ve beslenme ihtiyacının da artmasıyla birlikte diş etlerinde biriken besin kalıntıları da artış gösterir ve bu durum da diş plağı oluşumuna zemin hazırlar.

Bakteriler için uygun alanlar olan diş plakları, diş etlerinde enfeksiyona neden olarak hassasiyet ve ağrıyı da beraberinde getirir ve bu enfeksiyonun en net belirtisi ile diş eti kanamalarıdır.

Gebelikte diş eti ağrılarını önlemek adına ağız bakımına azami ölçüde hassasiyet gösterilmesi ve beslenme dengesinin karbonhidrat odaklı bir yapıdan çıkarılarak çeşitlendirilmesi gerekir.

Gebelik döneminde kanal tedavisi mümkün mü ?

Hamilelikte zorunlu hallerde kanal tedavisi ile dişteki bakteriyel faaliyetlerin temizlenerek dişin canlılığının korunması mümkündür. Tedavi imkan dahilinde olmasına karşın, aciliyet gerektiren bir durum yoksa uygulanmaz ve geçici çözümlerin de yardımıyla ağrı azaltılarak tedavi doğum sonrasına ertelenir.

Kanal tedavisi lokal anestezi altında gerçekleşen bir işlemdir ve yapılan çalışmalarda anestezinin bebeğin gelişimini etkileme ihtimalinin yok denecek kadar az olduğu gözlemlenmiştir. Yine de gebeliğin ilk 3 ayında bebeğin organ gelişimi olması ile kanal tedavisinden olabildiğince uzak durulması gerektiği ve eğer bir tedavi uygulanması gerekiyorsa bu tedavi için 3 - 6 ay periyodunun çok daha uygun olacağı uzmanlar tarafından kabul gören yaklaşımdır.

Dişteki çürükler bebek gelişimini etkiler mi ?

Diş çürükleri bakteri faaliyetlerinin kesin bir işaretidir ve anne ile bebeği arasındaki akış ile vücut için zararlı bakterilerin bebeğe ulaşması ihtimali mevcuttur. Bu ihtimali minimize etmenin en doğru yolu; hamilelik öncesinde ağız bakımının yaptırılarak gebelikte rahatsızlık verebilecek çürük bir diş kalmamasını sağlamak ve bu bakımı hamilelik sürecinde de devam ettirerek beslenme düzenindeki değişimler ve hormonal dengenin bozulmasıyla birlikte ortaya çıkabilecek hassasiyetleri engellemektir.

Diş hekimleri, yoğun bakteriyel faaliyetlerin olduğu çürüklere gebelik sürecini takip eden hekimden onay geldiği takdirde müdahale edebilir çünkü çürük ne kadar büyürse, bebeğin gelişimini etkileme ihtimali de o denli artacaktır.

Hamilelikte diş ağrısı için ağrı kesici kullanılabilir mi ?

Gebelikte ilaç kullanımı noktasında uzmanların birleştiği görüş; ilaçlardan mümkün ölçüde uzak durulmasıyla birlikte mutlaka ilaç kullanımı gerektiren durumlarda da bebeğin gelişimini olumsuz yönde etkileme ihtimali en düşük seçeneğin tercih edilmesidir.

Hamilelikte diş ağrısı için ağrı kesici kullanımına da bu perspektiften yaklaştığımızda, ağrının gargara, soğuk kompres ya da bitkisel kürler ile azaltılamadığı durumlarda ağrı kesici kullanılabileceğini söyleyebiliriz. Burada unutulmaması gereken; kullanılacak ağrı kesicinin ne olması gerektiği noktasında mutlaka uzman hekim tavsiyesinin izlenmesi gerektiğidir.

Toplumumuzda antibiyotik kullanımına da yaygın bir eğilim vardır ve özellikle enfeksiyonun yoğun olduğu diş ağrılarında bilinçsiz antibiyotik kullanımının bebeğe zarar vereceği aşikardır. Dolayısıyla ağrı kesici kullanımında olduğu gibi antibiyotik gibi çok daha ağır ilaçlarda da yalnızca gebelik sürecini yürüten hekimin tavsiyeleri doğrultusunda hareket edilmelidir.

Hamilelikte diş ağrısı ne zaman başlar ?

“Gebeliğin belirli dönemlerinde mutlaka diş ağrısı görülür.” kabulü oldukça yanlıştır ve diş ağrısının hamileliğin kaçınca haftasında başlayacağı, gebenin hamilelik öncesi ve esnasında ağız bakımına gösterdiği özenle doğrudan ilgilidir.

Gebelikte hormonal dengenin bozulması ve vücut dokularının çok daha hassas bir hale gelmesinin sonucu olarak gebelerde diş ağrısının çoğu zaman - haftalardan sonra görülmeye başladığını söyleyebiliriz. Elbette bu bir genellemedir ve tüm gebeler için bu genellemenin doğruluğunu kabul etmek mümkün değildir. Diş ağrısının gebeliğin herhangi bir anında başlayabilme ihtimalini dikkate alarak mümkün olan tüm ağız bakım önlemlerinin alınması, en doğru yaklaşım olacaktır.

Hamilelikte diş ağrısı gebelik sırasında kadınların en çok kaygılandığı problemlerden biridir. Gebelikte oluşacak diş ağrısı tedavisinin bebeğe zarar verebileceği kaygısı anneleri gebelikleri sırasında diş tedavisi için diş doktoruna gitmekten alıkoymaktadır.

Klinik+1 ağız ve diş sağlığı polikliniği doktorlarına en çok gelen sorulardan biri “hamilelik sırasında diş tedavisi” gerçekleştirmenin bebeğe zarar verip vermeyeceği sorusudur. Bu sorunun cevabı ise hamileliğin belirli dönemlerinde diş tedavisi olmanın bebeğe kesinlikle zarar vermeyeceği olacaktır. Anneye gebeliğinin kaçıncı ayında olduğu sorusu sorulur ve alınacak cevaba göre annenin kadın doğum doktorundan diş tedavisi için onay alındıktan sonra tedavi diş hekimlerimizce gerçekleştirilir.

Hamilelik Serüveninde Diş Bakımının Önemi

Hamilelik serüveninde diş bakımının önemi diğer zamanlara kıyasla daha fazla hassasiyet isteyen bir konudur. Çünkü hamilelik sürecinde hormonlar değişir ve bu durum da bazı bakterilere ortam hazırlar. Bu değişen hormonlar nedeniyle diş ve diş eti hastalıklarına hamilelerde daha sık rastlanmaktadır.   Hamilelik süresi boyunca ağız ve diş sağlığı açısından yaşanan aksaklıklar hem annenin hem de bebeğin sağlığını etkilemektedir. Anne adayları eğer hamilelikte diş bakımının önemi hususunda bilinçli olurlar ve ağız içi hijyenine dikkat ederlerse sağlıklı bir hamilelik ve doğum sürecine katkı sağlamış olurlar. Anne adayları gebelik sürecinde, sağlıklı beslenip ağız ve diş hijyenine gerekli önemi gösterirlerse normal bir zamanda başlarına gelebilecek herhangi bir diş sorunundan başka bir problemle karşılaşmazlar.

Hamilelik Öncesi Dönemde Diş Sağlığı İçin Hangi  Önlemler Alınabilir?

Hamilelikte diş bakımının önemi ne kadar dikkat edilmesi gereken bir konuysa aynı derecede hamilelik öncesi ağız ve diş sağlığı da o derece önemlidir. Özellikle planlı ve istenilen bir gebelikse gebelikten önce ağız ve diş bakımlarının mutlaka yapılması gerekmektedir. Gebelik öncesinde anne adayının ağız ve diş ile ilgili olan bütün tedavileri tamamlayıp gebelik sürecine bu şekilde başlaması gerekir. Mutlaka bir diş hekimine başvurularak özellikle çürük dişler varsa tedavi edilmeli, amalgam dolgular mevcutsa onlar sökülüp yerine kompozit dolgular konulmalı, diş taşları tedavi edilmeli, gömülü veya çürük 20 yaş dişleri mevcutsa çekilmelidir. Bu tür işlemleri Kliniğimizi ziyarete ederek çok kolay yaptırabilirsiniz.

Hamilelik Döneminde Diş Sağlığı İçin Neler Yapılmalıdır?

Hamilelik döneminde öncelikle bir diş hekimiyle görüşülüp ona göre bir yol izlenir ve uygun görülen tedaviler uygulanabilir. Hamilelikte diş bakımının önemi için en önemli konulardan birisi de beslenme alışkanlıklarıdır. Eğer anne adayı sağlıklı bir ağız ve diş istiyorsa beslenmesine son derece özen göstermesi gerekir. Bu nedenle hamilelik dönemi boyunca kalsiyum yönünden zengin beslenmelidir. Kalsiyum açısından eksik beslenen gebelerin ve bebeklerinin kemiklerinin sağlıklı olması beklenmez. Çünkü bebeklerin diş gelişimi anne karnındayken başlamaktadır.  A-C-D vitaminleri ve fosfor içeren yiyecekler tüketmeye dikkat etmelidir. Meyve ve sebze, tahıl, süt, yoğurt, peynir, et, balık ve yumurta gibi besinleri sofrasından eksik etmemelidir.

Hamilelik döneminde tükürük bezlerindeki asit oranında artış ve bununla birlikte hamilelerin büyük çoğunluğunda görülen kusma, reflü ve bulantı problemi diş çürüklerine meydan hazırlamaktadır. Bu nedenle anne adayları kusma durumlarından sonra dişlerini özenle fırçalamalıdır. Normal zamanlarda olduğu gibi hamilelikte diş bakımının önemi için dişler günde en az 2 defa detaylı bir şekilde fırçalanmalı, diş ipi kullanılmalıdır. Ayrıca tuzlu su ile yapılan gargaralar da anne adayının diş etlerini rahatlatmaktadır ve sızlamaları önlemektedir.

Hamilelik Döneminde Görülen Diş Hastalıkları ve Tedavileri

Anne adayı eğer düşük riski olmayan, sağlıklı bir gebelik süreci geçiriyorsa diş ile ilgili çoğu işlemi uygulamakta bir sıkıntı görülmemektedir ve genellikle hamilere hamileliğin ve haftalarında işlem yapılması önerilmektedir. Her durum göz önünde bulundurularak yine de hamilelik sürecinde aciliyeti bulunan durumlar giderilmelidir. Problemli geçen hamileliklerde düşük ve erken doğum ihtimali, alerji durumu ve kanama olabilmesi durumları göz önünde bulundurularak bir kadın doğum doktoruyla iş birliği içerisinde olarak işlemler uygulamaktadır. Hamilelerde röntgen çekilmesini diş hekimleri önermemektedir. Anne adaylarının tedavilerinde kullanılan lokal anestezi anne veya bebek açısından herhangi bir sorun oluşturmamaktadır.

Hamilelik döneminde diş eti problemleriyle de çok fazla karşılaşılmaktadır. Özelliklede diş eti şişmesi yani ‘Hamilelik gingivitisi’ ne çok sık rastlanmaktadır. Bu durum da diş taşı oluşumunu hızlandırmaktadır. Diş taşları temizlenmez ise ilerler ve diş kayıplarına bile neden olabilir. Diş taşları başlangıç seviyesinde fark edilip temizlenirse tedavi edilebilmesi mümkündür. Diş etinde kanamalar ve sızlamalar mevcutsa hangi durumda olursa olunsun bir diş hekimine başvurmak gerekir. Riskli bir durum olmadığı müddetçe de diş hekimleri diş taşı temizliğini yapmaktadır. Ayrıca kanıyor veya sızlıyor diye çekinip düzenli olarak diş fırçalanmaktan asla vazgeçilmemelidir.

Gebelik bitmesiyle birlikte yaşanan bu problemlerde bitmektedir. Gebeliğin ileriki zamanlarında uyku problemleri baş gösterebilmektedir. Bunun sonucunda da uyku kalitesi bozulur ve diş sıkma, diş gıcırdatma gibi sorunlar meydana gelebilir. Diş sıkma problemi beraberinde dişlerde ağrı, oynama, diş kayıpları, kulak, boyun ve omuz bölgelerinde gerginlik gibi sorunlar doğurabilir. Bu süreçte kullanılabilecek diş plakları vardır. Bunlara bruksizim plağı da denilmektedir. Gebeler bu plağı kullanarak sıkıntılarından kurtulabilirler.

Diş çürüğü tedavileri ise doktoru önem verdiği müddetçe anne adayına her zaman uygulanabilir.

Sonuç olarak anne adayları hamilelikte diş bakımının önemi için gerekli özeni gösterirlerse en az problemle bu süreci tamamlamış olacaklardır.

Hamilelik, kadınlar için hem psikolojik hem de bedensel olarak sınavın verildiği bir dönemdir. Bu sınavların en büyük etkeni hormonların değişmesidir. Hormon dengelerinin değişmesi bakterilere karşı da vücudun savunmasız kalacağının göstergesidir. Bakterilerin de en etken olduğu yerlerden biri ağız içi olduğu için hamilelikte diş ağrılarının kendini göstermesi normaldir. Aşırı şiddetli diş ağrıları hamilelik durumları haricinde bile çok sıkıntılı geçtiği için hamilelik sürecinde de anne adaylarını psikolojik olarak etkilemektedir.

HAMİLELİKTE DİŞ AĞRISI NE ZAMAN BAŞLAR?

Hamilelikte diş ağrısı ne zaman başladığına dair kesin bir bilgi yoktur. Bazı anne adayları hiç diş ağrısı çekmezken bazıları da şiddetli diş ağrıları çekebiliyor. Buna bağlı olarak hamilelikte diş ağrısı olmasının belirli bir ayı yoktur. Diş ağrısı çeken anne adayları ise genel olarak son aylara doğru daha çok arttığı gelen şikayetler arasında yer almıştır.

HAMİLELİKTE DİŞ AĞRISI NE ZAMAN GEÇER?

Gebelikte diş ağrılarının en yoğun görüldüğü evreler son aylardır. Genelde anne adayları son aylarda geçeceğini sanır ama ağrıların arttığı dönemdir. Bu yüzden "Diş ağrıları ne zaman geçer?" Sorusu yanıtsız kalmaktadır.

HAMİLELİKTE DİŞ AĞRISINA NE İYİ GELİR?

Öncelikle ağız sağlığı insan hayatında önemli bir yere sahip olduğu gibi hamilelik öncesi de gelecekteki sorunları önlemek adına büyük öneme sahiptir. Kadınlar gebelik öncesi yirmilik diş, çürük diş, dolgu ve kanal tedavisi gerektirecek diş problemlerini çözüme kavuşturmalıdır. Bu sayede hamilelik sürecindeki etkenlerden korunmuş olup, vücudumuz için dirençli dokular geliştirmiş oluruz. İşte diş ağrısı için dikkat etmeniz gerekenler:

• Beslenme alışkınlıklarına dikkat edilmeli
• Dişler düzenli fırçalanmalı
• Diş eti ağrısı çekenler için tedaviyi zamanında yaptırmalı
• Gebelik öncesi diş kontrolleri yapılmalı
• Kadın doğum uzmanına danışarak kanal tedavisi yapılabilir
• 20'lil diş ağrıları diş hekimi önerisi ile doğumdan sonraya ertelenebilir.
• Eklem problemlerinde ise gece plağı ve splint kullanılabilir.

HAMİLELİKTE DİŞ AĞRISI İÇİN HANGİ İLAÇLAR KULLANILIR?

Şiddetli diş ağrıları için kesin çözüm, diş hekimine gitmek ve hekimin önereceği yöntemleri uygulamaktır. Gebelikte şiddetli diş ağrılarına çözüm için doğal bir yöntem yoktur. Ayrıca hamilelikte diş ağrıları için ilaç tavsiye edilmemekte. Yine diş hekimi eşliğinde anestezi uygulanarak tedavi sürecine gidilebilmektedir.

HAMİLELİKTE DİŞ AĞRISINA İYİ GELEN İBRAHİM SARAÇOĞLU KÜRÜ

Dr. İbrahim Saraçoğlu; diş etinde oluşan iltihaplar ve ağrılar için kür önerisi şu şekildedir:

Diş eti iltihabı için:

Nar suyunu bir yudum alın ağızda bekletin. Gargara yapın.

Saat başı uygulayın. Gün içerisinde sorunun bittiğini göreceksiniz.

Diş eti çekilmesi için:

Yaban kekiğini bir tatlı kaşığı alın.

Bir bardak suyun içine koyun. Kaynatın ve ılımaya bırakın.

Sabah, öğlen, akşam suya fırçayı suya batırıp fırçalayın.