Doğu Karadeniz bölgesinde Ekim ayının ikinci haftasında balıkçılar dualar okuyarak ve kurbanlar keserek denize açılmakta gırgır adı verilen çevirme ağlarıyla avlanmaktadır [4] 'li yıllara dek Karadeniz'de hamsi balığı öylesine çok bulunmaktaydı ve öylesine ucuzdu ki halk "hapsi" adını verdiği bu balığın fazlasını tenekelerle tarlalara gübre niyetine dökmekteydi. Örneğin hamsinin bol dolduğu yılında 1 teneke Karadeniz hamsisi 5 kuruşa satılmaktaydı.[5]
Dünyada hamsi avının en fazla yapıldığı ülke yıllık ortalama 20 - 30 milyon ton ile Peru'dur.[6]
Ayrıca bakınız[değiştir
Türkiye’nin En Sevilen Bal&#;&#;&#;
Hamsi Hakk&#;nda Her &#;ey
En çok Karadeniz, Marmara ve Akdeniz’de bulunan hamsi, tuzlu su bal&#;&#;&#;d&#;r. Türkiye’nin her bölgesinde severek tüketilmesine ra&#;men Karadeniz kültürü ve mutfa&#;&#; ile özde&#;le&#;en hamsi, türkülere bile konu olmu&#;tur. Böylesine sevilen bir bal&#;&#;&#;n sa&#;l&#;k aç&#;s&#;ndan da oldukça iyi bir tercih oldu&#;u, birçok faydas&#; bulundu&#;u uzmanlar taraf&#;ndan s&#;kl&#;kta dile getirilmektedir.
Hamsinin Faydalar&#; Nelerdir?
Hamsinin en önemli faydalar&#;ndan biri Omega-3, yani temel ya&#; asitleri aç&#;s&#;ndan oldukça zengin bir bal&#;k cinsi olmas&#;d&#;r. Omega-3 ya&#; asitleri özellikle kalp ve beyin sa&#;l&#;&#;&#; aç&#;s&#;ndan vücudun büyük gereksinim duydu&#;u maddeler aras&#;nda yer al&#;r. Kalp hastal&#;klar&#;n&#; önleyen ve kötü kolesterolle sava&#;an Omega-3 ayn&#; zamanda çocuklar&#;n beyin geli&#;imini destekler.
Hamsi protein aç&#;s&#;ndan oldukça zengin bir bal&#;kt&#;r. gram hamside bir yeti&#;kinin günlük protein ihtiyac&#;n&#;n yar&#;s&#; bulunur. Protein, yeni dokular&#;n olu&#;mas&#; ve dokular&#;n onar&#;lmas&#;nda görev ald&#;&#;&#; için özellikle çocuk geli&#;iminde oldukça etkilidir.
Hamsi bal&#;&#;&#; çok çe&#;itli vitaminleri ihtiva eden bir besindir. B2, B12, D, E ve K vitaminleri aç&#;s&#;ndan oldukça zengindir. Hamsi besin de&#;eri aç&#;s&#;ndan incelendi&#;inde en çok B3 vitamini içeren bal&#;klardan biridir. B3 metabolizmay&#; düzenleyen ve beyin sa&#;l&#;&#;&#; aç&#;s&#;ndan oldukça etkili olan, unutkanl&#;&#;&#; azaltan, Alzheimer hastal&#;&#;&#;na kar&#;&#; kalkan görevi gören bir vitamin çe&#;ididir. gram hamsi, günlük B3 vitamini ihtiyac&#;n&#;n tamam&#;na yak&#;n&#;n&#; kar&#;&#;lar.
Hamsi Kalori ve Besin De&#;eri
Hamsi, kalorisi dü&#;ük ancak protein, mineral ve vitamin oran&#; yüksek bir bal&#;kt&#;r. Bu özellikler onu kilo vermek isteyenler için ideal bir tercih yapar. Hamsinin içeri&#;inde bulunan protein i&#;tah&#; keserek doygunluk hissi verir. Yap&#;lan bir ara&#;t&#;rma yüksek protein içeren kahvalt&#;lar&#;n açl&#;k hormonu miktar&#;n&#; azaltt&#;&#;&#;n&#; ve midenin bo&#;almas&#;n&#; zorla&#;t&#;rd&#;&#;&#;n&#; ortaya ç&#;karm&#;&#;t&#;r. Yine 12 haftal&#;k yüksek proteinli bir beslenme düzeninin kilo verme h&#;z&#;n&#; iki kat&#;na ç&#;kard&#;&#;&#; gözlemlenmi&#;tir.
gram hamsinin sadece kalori oldu&#;u ve yüksek oranda protein ihtiva etti&#;i göz önüne al&#;nd&#;&#;&#;nda hamsi çok lezzetli bir diyet yeme&#;i olarak dü&#;ünülebilir. Zira hamsinin kendi ya&#;&#; sadece yüzde 5’tir ve omega-3 gibi vücut için son derece faydal&#; ya&#;lardan olu&#;maktad&#;r.
Hamsi kalori aç&#;s&#;ndan incelendi&#;inde pi&#;irilme yöntemlerine ve ilave edilen malzemelere göre de&#;i&#;iklik gösterir:
Detayl&#; bilgi için: Hamsi Kaç Kalori? K&#;zartma, Bu&#;ulama, Tava, Pilav Kalori De&#;erleri
Hamsi Nas&#;l Temizlenir? En Kolay Temizleme Tekni&#;i
Hamsi nas&#;l temizlenir ad&#;m ad&#;m ö&#;renmek ve bu güzel bal&#;&#;&#;n yenilebilecek hiçbir yerini ziyan etmemek için birtak&#;m teknikler bulunur:
Öncelikle hamsiyi ba&#;&#; yukar&#;da kalacak &#;ekilde avuç içine al&#;n ve el ya da bir b&#;çak yard&#;m&#;yla ba&#;lar&#;n&#; ay&#;rarak kenara b&#;rak&#;n.
Bal&#;&#;&#;n gövdesinden kuyruk k&#;sm&#;na do&#;ru i&#;aret parma&#;&#;n&#;zla gayet nazik bir &#;ekilde bast&#;rarak içindekileri d&#;&#;ar&#; ç&#;kar&#;n.
K&#;lç&#;&#;&#;n&#; ay&#;klamak istiyorsan&#;z hamsiyi ikiye bölün.
K&#;lç&#;&#;&#; bal&#;&#;&#; zarar vermeden nazik hareketlerle et k&#;sm&#;ndan ay&#;r&#;n.
Ay&#;klama i&#;lemi bittikten sonra temizlenmek üzere bal&#;klar&#; bir müddet tuzlu suda bekletin ve sonras&#;nda akan suyun alt&#;nda tekrar y&#;kay&#;n.
Bu a&#;amada art&#;k bal&#;klar&#;n&#;z pi&#;meye haz&#;r.
Hamsinin haftada iki kez düzenli olarak tüketilmesi tavsiye edilir. Düzenli hamsi tüketimi kalp sa&#;l&#;&#;&#;n&#; korur ve kötü huylu kolesterolle sava&#;&#;r. Özellikle vücudun k&#;&#; aylar&#;nda daha çok ihtiyaç duydu&#;u A, B1, B2 ve D vitamini ihtiyac&#;n&#; kar&#;&#;lar, ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sistemini güçlendirir.
Hamsi k&#;lç&#;&#;&#; ile yenilmesi tavsiye edilen küçük bal&#;klar aras&#;ndad&#;r. Bal&#;k k&#;lç&#;&#;&#;nda bulunan yüksek miktardaki kalsiyum ve fosfor kemik sa&#;l&#;&#;&#; için çok önemlidir. Özellikle kemik erimesi sorunu ya&#;ayanlar&#;n hamsiyi k&#;lç&#;&#;&#; ile beraber tüketmesi faydal&#;d&#;r.
Hamsiyi haz&#;rlama a&#;amas&#;nda ve tüketirken limon s&#;k&#;lmas&#; bal&#;kta bulunan Omega-3’ün vücutta kullan&#;lma miktar&#;n&#; art&#;r&#;r. Ayr&#;ca hamsiyi fazla pi&#;irmek protein kayb&#;na sebep olaca&#;&#; için az pi&#;irmek, hafif sulu b&#;rakmak do&#;ru olacakt&#;r. Hamsiyi pi&#;irirken tavsiye edilen en sa&#;l&#;kl&#; yöntemler bu&#;ulama, &#;zgara, yahni ya da f&#;r&#;nlamad&#;r.
Son olarak &#;unu belirtmekte fayda var; hamsinin kafas&#;n&#;n alt k&#;sm&#;nda k&#;rm&#;z&#; renk ço&#;unluktaysa bu bayat oldu&#;una i&#;arettir ve bu bal&#;klar kesinlikle tüketilmemelidir. Hamsinin ideal tazeli&#;i türküde geçti&#;i gibidir: “Hamsi koydum tavaya, ba&#;lad&#; oynamaya!”
Hamsi Mevsimi Ne Zaman?
Mevsimsel özellikler bal&#;&#;&#;n tad&#;n&#;, kalitesini ve miktar&#;n&#; etkiler. Belli aylarda baz&#; bal&#;klar daha fazla bulunur. Her bal&#;&#;&#;n ya&#;land&#;&#;&#; özel bir takvim aral&#;&#;&#; vard&#;r ve elbette ya&#;lanan bal&#;&#;&#;n lezzeti de artar. Genellikle ya&#;l&#; bal&#;klar&#;n &#;zgaras&#; yap&#;l&#;rken ya&#;s&#;z bal&#;klar ise k&#;zart&#;l&#;r. Bal&#;k al&#;rken dikkat edilecek en önemli nokta bal&#;&#;&#;n taze olmas&#;d&#;r. Taze bal&#;&#;&#;n derisi gergin, gözleri parlak, solungaçlar&#; k&#;rm&#;z&#;, kuyru&#;u dik, pullar&#; ise s&#;k&#; olur. Bu &#;artlar mevcut olduktan sonra bal&#;k al&#;rken dikkat edilmesi gereken en önemli &#;ey bal&#;k takvimine uyarak seçim yapmakt&#;r.
Y&#;l&#;n her ay&#;nda farkl&#; bal&#;k çe&#;itlerinin denizlerdeki miktar&#;, kalitesi ve ya&#; oran&#; artar. Her gelir düzeyinden insan&#;n severek tüketti&#;i hamsinin hangi mevsimde tüketilmesi gerekti&#;i ak&#;llara s&#;kça gelen sorular aras&#;nda yer al&#;r. Havalar so&#;uyunca deniz yüzeyine ç&#;kan, miktar&#; ve ya&#; oran&#; artan hamsi, aral&#;k ay&#;n&#;n vazgeçilmez bal&#;&#;&#;d&#;r. Aral&#;k ay&#; gelince hamsi mevsimi ak&#;llara gelir.
Hamsi Fiyat&#; Ne Kadar?
Türkiye’de oldukça s&#;k tüketilen deniz mahsullerinden olan hamsi, fiyatlar&#;yla da gündemden dü&#;meyen bir besindir. Hamsiyi seven ve s&#;k tüketenler hamsi fiyatlar&#;n&#; yak&#;ndan takip eder. Hava de&#;i&#;imleri deniz mahsullerinin fiyatlar&#;n&#; etkiler. Sofralar&#;n vazgeçilmez besinlerinden olan hamsi de bu de&#;i&#;imden oldukça etkilenen bal&#;k cinslerinin ba&#;&#;nda gelir.
Havalar mevsim normallerinin alt&#;nda seyretti&#;inde so&#;uk su arayan hamsiler metre derinli&#;e so&#;uk sulara kaçar. Bu da av miktar&#;n&#; dü&#;ürür. Az avlanma ise tezgâhtaki bal&#;klara olumsuz olarak yans&#;yarak hamsinin yüksek fiyatlara sat&#;lmas&#;na sebep olur. Avlanma miktar&#; artt&#;kça hamsi fiyat&#; da bu oranda dü&#;er. Genel olarak hamsinin kula&#;&#;na kar suyu kaçma deyiminin gerçekleri yans&#;tt&#;&#;&#;, havalar&#;n mevsim normallerinde seyretmesinin hamsi miktar&#;n&#; art&#;rd&#;&#;&#; ve hamsi kilosu fiyatlar&#;n&#; dü&#;ürdü&#;ü söylenebilir.
Hamsi Nas&#;l K&#;zart&#;l&#;r, Pi&#;irilir? En Be&#;enilen 12 Nefis Tarif
Hamsi faydalar&#; yazmakla bitmeyen bir bal&#;k cinsidir. Faydas&#; kadar mükemmel lezzetiyle de bilinir. Bal&#;&#;&#;n lezzetli olmas&#; için mevsiminde ve taze olmas&#; kadar pi&#;irme a&#;amalar&#;na da dikkat edilmesi gerekir. Peki, hamsi nas&#;l k&#;zart&#;l&#;r, nas&#;l pi&#;irilir? Hamsiler k&#;zart&#;lmadan önce güzel bir temizleme a&#;amas&#;ndan geçirilmelidir. Suyla temizlenen hamsiler tel bir süzgece konularak suyunun iyice süzülmesi sa&#;lan&#;r. &#;yice süzülen hamsiler m&#;s&#;r ununa bulan&#;r. Bu a&#;amada arzu edilirse m&#;s&#;r ununun içine istenilen baharatlar eklenerek hamsi lezzetlendirilebilir. Bal&#;k tavas&#;na yar&#;m çay barda&#;&#; s&#;v&#; ya&#; dökülür. Ya&#; k&#;zd&#;r&#;ld&#;ktan sonra oca&#;&#;n alt&#; kapat&#;l&#;r. Haz&#;rlanan hamsiler kuyruklar&#; ortaya gelecek &#;ekilde aral&#;ks&#;z olarak tavaya dizilir. Oca&#;&#;n alt&#; tekrar yak&#;larak hamsiler pi&#;irilir.
1) Bu Lezzeti Denemeyen Kalmas&#;n: Hamsili Pilav
Karadeniz mutfa&#;&#;n&#;n en çok sevilen tatlar&#;ndan olan hamsili pilav bal&#;kla aras&#; iyi olmayanlar&#; bile kendine hayran b&#;rak&#;yor. Hamsili olan ve denenmesi gereken tariflerin ba&#;&#;nda yer al&#;yor. Tam da mevsimi gelmi&#;ken neden olmas&#;n? Hamsi Pilav
2) Hamsinin En Lezzetli Hali: Hamsi Tava
Her eve mutlaka misafir olan hamsinin en sevilen hali olarak bilinen hamsi tavan&#;n yap&#;m&#; oldukça kolay. Az malzemesi ve kolay yap&#;m&#; ile bu tarife herkes bay&#;lacak! Hamsi Tava Tarifi
3) Diyet ve Sa&#;l&#;k Dostu, Lezzetiyle Enfes: F&#;r&#;nda Hamsi Bu&#;ulama
&#;nan&#;lmaz hafif, doyurucu ve dü&#;ük kalorili f&#;r&#;nda hamsi bu&#;ulama, yan&#;na ekleyebilece&#;iniz garnitürlerle ziyafete dönü&#;üyor. Özellikle diyette olanlar ve sa&#;l&#;&#;&#;na özen gösterenler bu lezzet &#;ölenine kar&#;&#; koyam&#;yor, gönül rahatl&#;&#;&#;yla lezzetin keyfini ç&#;kar&#;yorlar. F&#;r&#;nda Hamsi Bu&#;ulama
Ç&#;rp&#;lm&#;&#; yumurta ve m&#;s&#;r unuyla lezzetine lezzet kat&#;lan hamsi ku&#;u tarifi unutulmaz bir tat vadediyor. Ad&#; gibi hafif ve lezzetli olan bu tarif besleyicili&#;iyle de çocuklar&#; için mükemmel bir ö&#;ün oluyor. Hamsi Ku&#;u (Hamsi Midye Tava)
5) Hamsinin Hiç Bilmedi&#;iniz Yüzü: Hamsi Köftesi
Bal&#;k fiyatlar&#; bu kadar ucuzlam&#;&#;ken ve her hafta bal&#;&#;&#; mutfa&#;&#;m&#;za konuk ederken arada s&#;rada farkl&#; tarifler denenmeli. Hamsi köftesi bu tariflerden biri olabilir. Bal&#;k sevmeyenler bile hamsi köftesine kar&#;&#; koyam&#;yor. Hamsi Köftesi
6) Çocuklara Bal&#;k Yedirmenin Gizli ve Faydal&#; Yolu: Hamsi Çorbas&#;
Hamsi çorbas&#; öyle bir tarif ki bal&#;k sevmeyen çocu&#;unuz bile içti&#;i lezzetli çorban&#;n içinde ne oldu&#;unu anlayamayacak. &#;çenin bir kepçe daha istedi&#;i, bu çorban&#;n içinde ne var diye merak etti&#;i enfes bir lezzet! Hamsi Çorbas&#;
7) &#;&#;k Sunum Severlere: Hamsi Dolmas&#;
Hamsinin dolmas&#; da m&#; olurmu&#; demeyin. Misafirleri için haz&#;rlad&#;&#;&#; masas&#;n&#; görsel bir &#;ölen haline getirmek isteyenler için hamsi dolmas&#; göz dolduruyor. Büyük emek isteyen bu lezzetle övgüleri hak edeceksiniz. Hamsi Dolmas&#;
8) Böre&#;ini de Yapmad&#;k Demeyiz: Hamsi Böre&#;i
Görünü&#; itibariyle hamsili pilav&#; and&#;rsa da lezzet olarak katmerli hali diyebiliriz. Bir dilim kimseye yetmiyor. Bu lezzet mutlaka denenmeli. Hamsi Böre&#;i
9) &#;lginç ve Orijinal Bir Lezzet: Hamsi Bal&#;k Salamura
Bal&#;ktan tur&#;u olur mu demeyin, bu lezzeti tatt&#;&#;&#;n&#;zda daha önce denemedi&#;iniz için çok üzüleceksiniz. Yedi&#;iniz lezzetli &#;eyin bal&#;k oldu&#;una inanmakta güçlük çekeceksiniz. Bal&#;k Salamura (Hamsi)
Evde bal&#;k yapmak istiyorum ama kokusundan, kirinden korkuyorum diyenler için en pratik yöntem; pi&#;irme kâ&#;&#;d&#;nda hamsi tava. Bal&#;k sonras&#; uzun süren temizlik a&#;amalar&#;yla u&#;ra&#;mak zorunda kalmayacak; art&#;k hep bu yöntemi kullanacaks&#;n&#;z. Pi&#;irme Ka&#;&#;d&#;nda Hamsi Tava
11) En Çok Merak Edilen Soru: F&#;r&#;nda Kolay Hamsi Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Daha sa&#;l&#;kl&#; ve pi&#;irme a&#;amalar&#; daha k&#;sa sürdü&#;ü için en çok tercih edilen yöntem bal&#;&#;&#; f&#;r&#;nda pi&#;irmektir. F&#;r&#;nda bal&#;k sevenler için hamsi yapmak hiç bu kadar kolay olmam&#;&#;t&#;. Aç&#;kl&#;yoruz: F&#;r&#;nda Hamsi
12) Görüntüsüyle Bile Doyuran Lezzet: Hamsi &#;i&#;
Hamsi yemenin en kolay yöntemlerinden biri olan hamsi &#;i&#;, muhte&#;em tad&#;yla damak çatlat&#;yor. Görüntüsüyle göz dolduran, özellikle çocuklar&#;n yerken çok e&#;lendi&#;i hamsi &#;i&#;, mutlaka denemesi gereken tarifler aras&#;na not edilmeli. Hamsi &#;i&#;
Hamsi ile haz&#;rlanan tarifler için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
Hamsi Tarifleri – Pilav&#;ndan K&#;zartmas&#;na En Leziz 10 Öneri
Bal&#;&#;&#;n Yan&#;nda Ne Yenir? Bal&#;kla &#;yi Giden 11 Enfes Meze
Bal&#;k Pi&#;irme Teknikleri: 9 De&#;i&#;ik Yöntem, Fark Yaratan &#;puçlar&#;
