Krup ( laringotrakeal bronşit) üst hava yolunun viral enfeksiyonunun neden olduğu bir solunum enfeksiyonudur. Şişme normal nefes alıp vermeyi zorlaştırır. Krup semptomları şunlardır: "Havlar tarzda"öksürük, stridor (tiz ve hırıltılı bir ses), ve boğukluk. Krup semptomları hafif, orta veya ağır semptomlar olabilir ve bunların durumu genellikle geceleri kötüleşir. Tek doz oral steroid hastalığı tedavi edebilir. Sometimes epinephrine is used in more severe cases. Nadiren hastane koşullarında tedavi gerekebilir.
Semptomlara neden olabilecek daha ciddi hastalıklar dışlandıktan sonra (örn. hava yolunda yabancı cisim) belirti ve semptomlara bakılarak krup tanısı konulur. Kan testleri, röntgen ve kültür gibi tetkikler çoğu zaman gerekli değildir. Krup sık görülen bir hastalıktır ve genelde yaşları 6 ay ile 5-6 yaş arasında değişen çocukların % 15'inde görülmektedir
Krup Belirtileri Nelerdir?
Krup belirtileri çok ani başlangıçlıdır. Genellikle çocuk yatağa giderken herhangi bir sıkıntısı yoktur. Gece yarısı ani başlayan solunum sıkıntısı, havlar tarzda kaba bir öksürük ile uykudan uyanır. Öncesinde burun akıntısı olabilir. Hafif ateş görülebilir. Soluk alma sırasında tipik bir ses duyulur, sesi boğuk, kabalaşmıştır. Gündüz iyi olan çocukta, solunum sıkıntısı birkaç gece boyunca görülebilir, giderek azalır.
Krup Neden Olur?
Krupta, büyük havayollarının iltihabi reaksiyonu ve mukus birikimi belirtilere yol açar. Nedeni virüslerdir. Küçük çocuklarda havayolları dar olduğundan solunum sıkıntısı belirtileri görülür. Aynı virüsü alan büyük çocukta ise sadece soğuk algınlığı belirtileri görülecektir.
Krup Nasıl Tedavi Edilir?
Viral bir enfeksiyon olduğu için etkene yönelik bir tedavi yoktur. Ancak bazı uygulamalarla çocuğu rahatlatabiliriz. Bunlar arasında öncelikli olan nemli hava, buhar verilmesidir. Evde buhar makinesi yoksa, banyoda sıcak suyu açıp kapıyı kapatarak oluşan buharlı ortamda çocuğun 5-10 dakika kalması sağlanır. Serin gecelerde pencereyi açıp dışarının havasından nefes almasını sağlamak da rahatlatıcı olacaktır. Ateş varsa, ateş düşürücüler verilir. Dik pozisyonda otururken daha rahat nefes alacaktır. Ağlayıp heyecanlanınca solunum sıkıntısı artacağı için, öncelikle siz sakin olmalı, çocuğunuzun da sakinleşmesine yardımcı olmalısınız. Bol sıvı alması uygun olacaktır.
Bu ilk önlemlerle rahatlamayan daha ciddi vakalarda havayolundaki ödemi çözecek ilaçlar gerekli olabilir.
Krup Tekrarlar mı?
Bu tabloya yol açan çok sayıda virüs olduğundan krup tekrarlayabilir. Ancak bir çocuk sık sık krup geçiriyorsa, alerji veya reflüden kaynaklanan problemler için araştırılması gerekebilir.
Çocuğu Nasıl Koruyabiliriz?
Grip virüsü dışında krup etkenlerine karşı aşı yoktur. Çocuğu hasta kişilerden uzak tutma, erken yaşta el yıkama alışkanlığı kazandırma önemlidir.
Krup hastalığı, nefes almayı engelleyen ve karakteristik bir havlayan öksürüğe neden olan üst solunum yolunun bir enfeksiyonunu ifade eder.
Krup hastalığının en belirgin semptomu, gırtlak (gırtlak), nefes borusu (trakea) ve bronş tüplerinin (bronşlar) etrafındaki şişmenin sonucu oluşan öksürüktür. Öksürük havayı bu daralmış geçitten zorladığında, şişmiş ses telleri fok havlamasına benzer bir ses çıkarır. Aynı şekilde, nefes almak da sıklıkla tiz bir ıslık sesi (stridor) üretir.
Krup hastalığı genellikle küçük çocuklarda görülür. Krup hastalığı genellikle ciddi değildir ve çoğu çocuk evde tedavi edilebilir.
Krup hastalığı genellikle tipik bir soğuk algınlığı olarak başlar.
• Ağlama ve öksürmenin yanı sıra endişe ve ajitasyon ile daha da şiddetlenen yüksek sesle havlayan öksürük,
• Ateş
• Boğuk ses
• Gürültülü veya zahmetli olabilen nefes alma
Krup hastalığının belirtileri genellikle geceleri daha kötüdür ve genellikle üç ila beş gün sürer.
Çocuğunuzun semptomları şiddetliyse, kötüleşiyorsa çocuğunuzun doktoruyla iletişime geçin.
• Hem nefes alırken hem de verirken gürültülü, tiz nefes sesleri çıkarır
• Ağlamadığında veya ajite olmadığında tiz solunum sesleri çıkarır
• Salya akmaya başlar veya yutma güçlüğü çeker
• Endişeli ve heyecanlı veya yorgun ve kayıtsız görünüyor
• Normalden daha hızlı nefes alır
• Nefes almak için mücadele eder
• Burun, ağız veya tırnak çevresinde mavi veya grimsi bir cilt geliştirir (siyanoz)
Krup hastalığına genellikle viral bir enfeksiyon, çoğunlukla da parainfluenza virüsü neden olur.
Çocuğunuz, öksürdüğü veya hapşırdığı enfekte solunum damlacıklarını soluyarak bir virüs kapabilir. Bu damlacıklardaki virüs parçacıkları oyuncaklarda ve diğer yüzeylerde de yaşayabilir. Çocuğunuz kirlenmiş bir yüzeye dokunur ve ardından gözlerine, burnuna veya ağzına dokunursa, bunu bir enfeksiyon takip edebilir.
Çoğu krup alma riski altında olan çocuklar 6 ay ile 3 yaş arasındaki çocuklardır. Çocukların hava yolları küçük olduğundan, krupla daha fazla semptom göstermeye en yatkındırlar.
Krupu önlemek için soğuk algınlığı ve gribi önlemek için kullandığınız adımların aynısını yapın.
• Sık sık el yıkama en önemlisidir.
• Çocuğunuzu hasta olan herkesten uzak tutun.
• Çocuğunuzu dirseğinin içine öksürmesi veya hapşırması için teşvik edin.
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
KLİNİKTE GÖRMEYE BAŞLADIK
ÇOCUK Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hilal Kızıldağ Göktürk Krup’un kışın daha çok görüldüğünü ancak bu ara sıklıkla karşılaşmaya başladıklarını doğruluyor, “Geçtiğimiz kış daha az rastlamıştık. Tabii hijyen kurallarına uyum vardı, maske ve mesafe ile teması azaltmıştık. Yazın gelmesi, kısıtlamaların gevşemesiyle bizlerde de biraz rahatlama oldu. Temasın artması ile yeniden görmeye başladık. Hızlı yayılıyor ve son günlerde klinikte de sıklıkla görmeye başladık” diyerek uyarıyor. Bu uyarının aslında önemli bir sebebi de çocukların okula dönmesinden kaynaklı. Zira bu sıra veliler arasında ‘aşılı-aşısız’ tartışmaları alıp başını gitmiş durumda. Peki, Krup nedir? Koronavirüs ile bir bağlantısı var mı? Çocuğunuzun Krup mu alerji mi yoksa CovId-19 mu olduğunu nasıl anlarsınız? Dr. Göktürk şöyle anlatıyor:
KÖPEK HAVLAMASI GİBİ
“Üst solunum yolu hastalıkları genellikle; ateş, iştahsızlık, baş-boğaz ağrısı, kulakta tıkanma hissi, öksürük, burun akıntısı ve tıkanıklığı, halsizlik, kas eklem ağrıları gibi şikâyetlerle seyretmektedir. Krup da aslında koronavirüs gibi bir üst solunum yolu enfeksiyonudur ancak ses tellerinin hemen altında, soğuk algınlığının devamı şeklinde, ödem olarak ortaya çıkar. Buna bağlı olarak da nefes alma sırasında bir solunum güçlüğü yaşanır. Hastalığın en tipik bulgusu havlar biçimde boğuk bir öksürük, geceleri daha da belirginleşen soluk darlığıdır. Buna halk arasında ‘köpek öksürüğü’ de denir. Gürültülü, kuru, kolay kesilmeyen bir öksürüktür. Genellikle 3 ay-6 yaş aralığındaki çocukları tutar.Kreş, yuva, okul gibi kalabalık ortamlarda öpme, yakın pozisyonda konuşma, hapşırma, öksürme ile havaya saçılan damlacıklardaki virüslerin, ağız ve burundan alınmasıyla kolaylıkla bulaşır. En sık rastlanan etkenlerinden birisi de parainfluenza virüsüdür.”
PCR TESTİ YAPIYORUZ
“Normalde özel bir laboratuvar testi ya da test yapılmaksızın muayene ile Krup tanısı koyardık ancak bulaşıcılığının daha yoğun ve kolay olduğu, şu an Türkiye’de bulunma oranı yüzde 90’ı geçen Delta ve sayısı her geçen gün artan Delta Plus varyantının semptomları da neredeyse aynı; boğaz ağrısı, burun akıntısı, ateş ve öksürük. Bu semptomlarla baş vuran tüm hastalarımıza PCR testi yapıyoruz. Negatif ise Krup tedavine başlıyoruz. Soğuk buhar uygulanması, bol ılık sıvı içirilmesi, yüksek ateş varsa ateş düşürücü verilmesini öneriyoruz. Hastalık ağır geçiyorsa oksijen, kortikosteroid tedaviler yapılabilir. Bu hastalık sıcak sevmez! Ihlamur, adaçayı gibi bitki çaylarını da bu nedenle önermeyiz. Yerine soğuk uygulamalar yapılmasını, bolca dinlenmeyi, bol sıvı alımı ve C vitamini takviyesini önerebilirim. Bu hastalık, elbette Covıd-19 kadar olmasa da bulaşıcı. O yüzden hastaya fazla yaklaşılmamalı. Çocukları birbirinden uzak tutmak, hijyene dikkat etmek çok önemli. Böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız ya da teşhis aldıysanız, hele de böyle bir salgın döneminde, çocuğu okula göndermemekte fayda var.”
PANDEMİ ÖNCESİNE DÖNECEĞİZ
TÜRKİYE Solunum Araştırmaları Derneği Çocuk Göğüs Hastalıkları Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Ayşe Tana Aslan, okulların kapalı-çevirimiçi eğitimin devam ettiği, sokağa çıkma yasaklarının uygulandığı dönemde viral üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlarının neredeyse parmakla sayılacak kadar az olduğunu belirterek, “Çünkü o dönemde maske-mesafe-hijyen tedbirlerine sıkı uyuluyordu. Kuralların gevşemesi, maskelerin çıkmasıyla viral solunum yolu rahatsızlıkları da yeniden yükselişe geçti. Geçen yıla kıyasla bronşiolit, Krup gibi viral solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle ile hastane başvurularında artış var. Yüz yüze eğitime başlanmasıyla, koranavirüs enfeksiyonu kadar, diğer enfeksiyonlarla da tıpkı pandemi öncesi olduğu sıklıkta karşılaşacağız” diyor.
SEMPTOMLAR KARIŞABİLİR
Prof. Dr. Aslan üst solunum yolu rahatsızlıklarının semptomlarının; ateş, öksürük, burun akıntısı gibi, COVID-19 ile benzeşmesi nedeniyle ebeveynlerin paniğe kapılmaması gerektiği hatırlatıyor, şöyle devam ediyor: “Örneğin Krup’un çok spesifik, havlar tarzı bir öksürüğü olur ancak bu demek değil ki COVID-19 ile karışmaz, elbette karışabilir, üstelik yeni varyantlardan bahsediyoruz. DSÖ’nün izleme listesine aldığı ve yenice gündeme gelen ‘Mu’ varyantı var mesela. Bu varyantların ne semptom vereceği belli değil. Ne siz ne de başkası sizin yerinize doğru tanı koyamaz. O nedenle en ufak belirtide hekime başvurmalısınız. Teşhis konulana kadar çocuğu okula göndermemek de akıllıca bir yaklaşım olur.”
YÜZ YÜZE EĞİTİM ÖNEMLİ
“Yeri gelmişken belirteyim; TÜSAD olarak okullarımızda öğretmenlerimizin, personelin ve tüm okul çalışanlarının aşılanmasını çok önemsiyoruz. İki doz aşı ve ikinci aşıdan sonraki 15-20 gün içinde bağışıklık oluşuyor. Hastalanan çocuklar için uzaktan eğitim bir seçenek olabilir ve sanırım MEB’in de bu yönde bir çalışması var. Yüz yüze eğitim önemli. Çocuklarımızın psikolojik, sosyal ve akademik olarak bir arada olmaya ihtiyacı var. Yeterince ekran önünde kaldılar. Dolayısıyla kurallara uyarak, ebeveynler olarak paniğe kapılmadan, sağlıklı bir eğitim-öğretim yılı geçirmek mümkün.”
#Yazar#Krup#FULYA SOYBAŞ
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Özellikle 3-6 yaş grubunda görülen ve tedavi edilmediğinde alt solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan Krup Sendromu’nu Hisar Intercontinental Hospital Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlarından öğrendik.
Vakaların çoğunda atak öncesinde, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hafif öksürük ve hafif ateş gibi enfeksiyon bulguları vardır. Bu bulguları özellikle geceleri ani başlayan havlar tarzda öksürük, ses kısıklığı, nefes alırken ıslık sesine benzer ses çıkarma ve nefes darlığı izler. Büyük çocuklar öne doğru oturarak nefes almayı tercih ederler. Kruplu vakaların tanısı bu bulgular ile kolaylıkla konur. Ancak viral kökenli krup ve alerjik krup dışında nadir görülen bakteriyel enfeksiyonlara bağlı krup tablolarının ekarte edilmesi gerekir. Genellikle viral enfeksiyonlara bağlı olarak daha az sıklıkla da alerjik kökenli olabilir. Acil tedavileri birbirinden farklı olmamakla beraber özellikle alerjik olanlarda koruyucu tedaviler gerekebilir. Enfeksiyon dışı nedenler arasında yabancı cisim, mide reflüsü ve solunum yollarında doğuştan darlık ve damar basıları gibi durumlar sayılabilir.