Herhangi bir hastalık durumunda doktora başvurulduğunda hastalığı mümkün olan en konforlu şekilde ve en kısa yoldan iyileştirecek bir tedavi yolu denenir. Bu bakımdan her hastalıkta farklı tedavi yolları uygulanır, haplar, şuruplar, enjeksiyon işlemiyle uygulanan iğneler ya da fitiller kullanılır. Fitiller, ilaç almanın yollarından birisidir ve bazı rahatsızlıklarda ve özellikle de enfeksiyonel sorunlarda tercih edilir. Hastalık durumunda daha çok hap şeklinde ilaç kullanımı tercih edilse de küçük, yuvarlak veya koni şekilli olabilen fitiller de zaman zaman reçete edilmektedir.
Fitil vajinal, üretral ya da rektal yoldan vücuda alındığında içeride erir ve ilaçlarını içeriye bırakır. Fitil kullanımı hastalar tarafından çok sık tercih edilmese de reçete edildiğinde, kullanmak durumunda kalınır. Genellikle ağız yoluyla yutarak alınamayacak ya da midenizin veya bağırsakların iyi ememediği ilaçları fitil şeklinde alınması tedaviyi hızlandırabilir ve kolaylaştırabilir.
Fitil türleri nelerdir?
Tıbbi literatürde “Supozituvar” olarak adlandırılan fitiller, ilacı çevreleyen jelatin veya kakao yağı gibi maddelerden yapılmış bir tabanı sahiptir. Vücuda alındığında içerideki sıcaklıkla birlikte fitilin dışındaki madde doğal olarak erir ve içindeki ilaç da yavaş yavaş serbest kalır, etki etmeye başlar. Hastanın rektuma, vajinaya veya üretra adı verilen mesane boşaltma kanalına sokması ile kullanılan farklı fitil türleri bulunmaktadır. Fitiller üretilme ve kullanılma amaçları doğrultusunda bazen içine konan bölgeyi tedavi eder veya ilaç kanda emilir ve vücudunuzun diğer bölgelerine gider.
Rektal fitiller
Rektal yoldan hastanın vücuduna aldığı rektal fitiller, yaklaşık bir santim uzunluğunda ve yuvarlak veya mermi şekilli bir uca sahiptir. Rektal fitiller; alerjiler, anksiyete, astım, kabızlık, yüksek ateş, hemoroid, araba tutması, mide bulantısı, ağrı ve kaşıntı, şizofreni veya bipolar bozukluk gibi akıl sağlığı sorunlarının tedavisinde kullanılmaktadır.
Vajinal fitiller
Hastanın vajinal yoldan aldığı vajinal fitiller oval şekilli olur. Bunlar; bakteriyel veya fungal enfeksiyonlar, vajinal kuruluk tedavisinde ve de doğum kontrolü amaçlı kullanılır.
Üretral fitiller
Üretral fitiller, rektal ve vajinal fitillere göre daha nadir kullanılır. Ereksiyon problemi olan hastaların alprostadil adlı ilacı alması için kullanabileceği tek fitil türü budur. Bu fitil, bir pirinç tanesi kadardır.
Neden fitil kullanılır?
Fitil, hap ve şurup gibi ilaçlara göre daha nadiren verilir ve kullanılır. Fitilin, hap veya likit olarak kullanılan ilaçlara kıyasla, sindirim sisteminde çok daha hızlı bir şekilde parçalanıyor olması reçete edilmesinde en önemli etkenlerin başında gelir. Bununla birlikte hastanın; bir hapı yutamayacak durumda olması, ilaç alınca kusuyor olması ve hap ya da sıvı aldığında midesi kabul etmiyorsa ve de ilaç ağızda dayanılamayacak kadar kötü bir tat bırakıyorsa doktor fitil reçete etmek durumunda kalır.
Vajinal fitil nedir?
Vajinal fitil, özel bir aplikatör ile vajinanın içine sokulan katı ilaçlardır. Vajinal fitillerin içindeki ilaçlar vücut tarafından çok kısa sürede emilir. Vajinal fitillerin en önemli avantajı ağızdan alınan ilaçlara göre çok daha hızlı çalışmasıdır ve bu özelliği bazı hastalıklarda çok önemlidir. Vajinal fitillerin daha hızlı etki etmesinin nedeni, vücutta eriyip doğrudan kan dolaşımına giriyor olmasıdır.
Vajinal fitil nasıl kullanılır?
Vajinal fitilin kullanımı diğer ilaçlara göre biraz daha zor, daha doğrusu itici olabiliyor. Vajinal fitili kullanmak için fitille birlikte biraz sabun, su ve havluya da ihtiyaç var. Bir de fitil kullanıldığı dönemde hijyenik kadın pedi de kullanmak iyi olur.
Vajinal fitil kullanım adımları
Vajinal fitil kullanımı için yararlı ipuçları
Vajinal fitil kullanırken yaşanabilecek olası sorunlar nelerdir?
Vajinal fitiller doktor reçetesi ile alınıp prospektüsteki gibi kullanılırsa genellikle güvenlidir. Ancak her ilaçta olduğu gibi öngörülemeyen bazı sorunlar olabilir.
Kimler vajinal fitil kullanmadan önce doktora danışmalı?
Doğum kontrol yöntemi olan vajinal fitil: spermisit
Doğum kontrol yöntemi olarak kullanılan vajinal fitil olan spermisit; köpük, tablet, krem ve fitil formunda olabilir. Bu ürünün adının spermisit olma sebebi, ürünün içinde sperm öldürücü kimyasallar bulunması ve bunların spermin yumurtayı döllemesini önlemesi, aslında spermleri yok etmesidir. Spermisitlerin çoğunun içinde nonoksinol-9 kimyasalı bulunmaktadır.
Spermisit, doğum kontrol yöntemi olarak tek başına kullanılabilmesine rağmen uzmanlar genellikle prezervatif veya diyafram ile kombine edilmesini önerir. Uzmanlara göre spermisitlerin tek başına kullanılması durumunda koruyuculuk etkisi yaklaşık % 70 % 80 arasındadır. Ancak diğer yöntemlerle birlikte ve önerilen şekilde kullanıldığında, spermisitler ve prezervatifler gebeliği önlemede yaklaşık % 97 oranında etkili olur.
Hastalıkları tedavi etmek için ilaç almanın pek çok yolu bulunmaktadır. İlaçlar ağız yoluyla ve enjeksiyonla alınabileceği gibi fitil şeklinde kullanılarak da alınabilmektedir. Fitiller, yerleştirildikleri yerde eriyerek veya çözünerek ilacın vücuda alınmasını sağlayan küçük ve oval şekilli ilaçlardır.
Vajinal fitil, vajinayla ilgili sorunlar olması durumunda tedavi planına dahil edilebilen ilaçlardan bir tanesidir. Ağız yoluyla alınan ilaçlar yerine vajinal fitillerin tercih edilmesinin nedeni, ilacın fitil şeklinde kullanıldığında vücut tarafından daha iyi emilmesinden kaynaklanmaktadır.
Vajinal fitilin ne amaçla kullanıldığını, nasıl kullanıldığını ve vajinal fitil kullanırken veya sonrasında yaşayabileceğiniz sorunları bu yazıda okuyabilirsiniz.
Vajinal Fitil Çeşitleri
Vajinal fitiller, çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Vajinal fitil, vajinaya yerleştirildiğinde doğrudan o bölgeyi tedavi edebildiği gibi kan akışına karışarak vücudun diğer bölgelerine de etki edebilmektedir.
Kullanım amaçlarına göre farklı hastalıkları tedavi edebilen vajinal fitil çeşitleri bulunmaktadır:
Mantar enfeksiyonları
Vajinal mantar enfeksiyonu, Candida albicans adı verilen organizma nedeniyle gerçekleşmektedir. Vajinal mantar, hem reçeteli hem de reçetesiz satılan fitillerle tedavi edilebilmektedir.
Vajinal fitil ile mantar enfeksiyonu tedavisi genelde 3 ila 7 gün sürmektedir. Krem ya da fitil olarak kullanılabilen mantar ilaçları kullanmaya başlandıktan kısa bir süre sonra belirtilerde rahatlama sağlamaktadır.
Vajinal fitil, mantar tedavisinde oldukça etkilidir. Ancak tedavinin etkili olması için belirtileriniz geçince ilacı bırakmamanız ve önerilen süre boyunca kullanmanız önemlidir.
Vajinal kuruluk
Vajinal kuruluk, her yaştan kadını etkileyebilen bir sorun olmakla birlikte en fazla menopoza geçişte görülmektedir. Bazı fitiller, vajinanın nemli kalmasını sağlamaya yardımcı olmaktadır.
Vajinal kuruluk için hormon replasman tedavisi mümkün değilse vajinal fitiller işe yarayacaktır. Ancak tedavinin işe yaraması için fitili doktorunuzun önerdiği süre boyunca kullanmanız önemlidir.
Vajinal kuruluk için E vitamini fitili de kullanılabilmektedir. Hormon replasman tedavisi göremeyen kadınlar, vajinal kuruluk için doktorlarına danışarak E vitamini fitiline başvurabilir.
Doğum kontrolü
Doğum kontrolünde kullanılan spermisit içeren vajinal fitiller, spermin rahim ağzına ilerlemesini engellemekte ve spermleri öldürmektedir. Doğum kontrolü için kullanacağınız fitili ilişkiden en az 10 dakika önce vajinaya yerleştirmeniz gerekmektedir. Bu sayede ilaç eriyecek ve etkinleşecektir.
Vajinal Fitil Nasıl Kullanılır?
Vajinal fitilin farklı hastalıkları tedavi etmekte kullanılan çeşitleri olmakla birlikte fitillerin kullanım şekilleri genellikle aynıdır. Vajinal fitili nasıl kullanabileceğinizi ve vajinal fitil kullanırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini aşağıda okuyabilirsiniz.
Vajinal fitil kullanırken izlemeniz gereken adımlar şu şekildedir:
Vajinal fitil kullanırken dikkat etmeniz gereken noktalar ise şu şekildedir:
Vajinal Fitil Sonrası Akıntı
Vajinal fitil sonrası akıntı yaşamanız normaldir. Vajinal fitil kullandıktan sonra akıntı yaşamak kadınların endişe duymalarına neden olabilmekle birlikte genellikle ortada endişelenecek bir şey yoktur.
Vajinal fitil sonrası akıntının nedeni genellikle fitilin vücut sıcaklığı ile erimesidir. Eriyip sıvı hale gelen fitil vajinadan dışarı akabilmektedir. Fitilin erimesi nedeniyle görülen akıntı genelde beyaz ve krem renklidir ve kokusuzdur.
Vajinal fitil sonrası akıntı genellikle zararsız bir durum olmakla birlikte ateş, karın ağrısı, halsizlik, kanama, ishal ve baş dönmesi gibi belirtileriniz varsa bir en önce doktorunuzla iletişime geçmeniz gerekmektedir. Bu belirtiler, ortada bir sorun olduğunu gösteriyor olabileceği için zaman kaybetmeden doktorunuza haber verin.
Vajinal Fitil Sonrası Ağrı
Vajinal fitillerin kullanımı kolaydır ve genellikle herhangi bir soruna neden olmamaktadır. Vajinal fitil kullanırken yaşanan en büyük sorun çoğunlukla ilacın dışarı çıkmasıdır ve bu da günlük ped veya hijyenik ped kullanarak kolayca çözülmektedir.
Bununla birlikte bazı kişilerde fitil kullanılan bölgede tahriş ya da ağrı gibi belirtiler görülebilmektedir. Bu belirtiler şiddetliyse ve geçmiyorsa doktorunuzu ziyaret etmeniz gerekir.
Bazı durumlarda fitil ile vajinal yoldan alınan ilaçlar işe yaramamakta ve belirtilerde iyileşme sağlamamaktadır. Böyle bir durumda doktorunuzla iletişime geçmelisiniz. Vajinal fitil işe yaramıyorsa doktorunuz ağız yolu ile kullanılan ilaçlar reçete edebilir.
Vajinal Fitil Tedavisi Bittikten Sonra İlişki
Vajinal fitilin kullanılacağı süre, hastalığa bağlı olarak değişiklik göstermekle birlikte genellikle 7 gündür. Vajinal fitil kullanırken hastalığın belirtileri ortadan kaybolsa dahi tedaviye devam etmek önemlidir.
Vajinal fitil kullanırken cinsel ilişkiden uzak durulması önerilmektedir. Cinsel ilişki hem tedavinin etkinliğini azaltabilmekte hem de partnerin ilaçtan etkilenmesine neden olabilmektedir. Cinsel ilişki aynı zamanda enfeksiyon nedeniyle ağrılı, acılı ve kaşıntılı hale gelebilmektedir. Bu nedenle cinsel ilişki için tedavinin bitmesini beklemeniz önemlidir.
Vajinal hastalıklar için fitil kullanımı genellikle 7 gün olmakla birlikte daha ciddi ve şiddetli hastalıklarda gün tedavi görmek gerekebilmektedir. Tedaviniz bittiyse ve belirtileriniz sona erdiyse cinsel ilişkiye girmenizde sakınca olmayacaktır.
Kadınlar için özel olarak üretilen vajinal fitiller, mantar enfeksiyonları, vajinal kuruluk veya doğum kontrolü gibi çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılır. Hangi amaç için kullanılırsa kullanılsın, uygulama şekli farklılık göstermez ve uygulanacak adımlar hepsinde aynıdır. Doktorunuz tarafından vajinal fitil reçetelendiyse ve nasıl kullanacağınız konusunda şüpheleriniz varsa yazımızın devamına göz atın
Bir hastalığın tedavisinde vücuda ilacı farklı yollardan almak mümkündür. Haplar, şuruplar, merhemler, serumlar veya enjektör ile uygulanan sıvı ilaçlar Tüm bunlarla birlikte, fitiller de yaygın kullanılan alternatif ilaçlardan biridir. Kullanımı kolaydır ve herhangi bir profesyonel yardıma ihtiyaç duyulmaz. Dahası, hızlıca eriyip emilmesi ve kana karışması sayesinde haplara nazaran daha hızlı etki gösterir.
Vajinal fitiller genellikle mantar enfeksiyonları, vajinal kuruluk şikayetleri ve doğum kontrol aracı olarak kullanılır. Peki ama vajinal fitil nasıl sokulur?, Vajinaya fitil yerleştirirken nelere dikkat edilmeli? Hep birlikte inceleyelim
Ellerinizi su ve sabunla iyice yıkayın : Uygulamaya başlamadan önce el temizliği önemlidir. En az 20 saniye boyunca ellerinizi bol su ve sabunla köpürtüp ovalayarak yıkayın. Eğer isterseniz başlamadan önce vajinanızı da yıkayabilirsiniz ancak bu esnada vajinanızın iç kısmını yıkamadığınızdan emin olun.
Aplikatöre ilacı yerleştirin : Vajinaya sokulmak suretiyle uygulanan ilaçlar fitil, tablet veya krem şeklinde olabilir. Bunlar, aplikatör ismi verilen bir nevi iğnesiz enjektöre benzer bir ekipmanla vajinaya yerleştirilir. Eğer ilacınız fitil veya tabletse aplikatörün ucuna yerleştirin. Kremse aplikatörün uç kısmından sıkın.
Aplikatörü vajinanıza yerleştirin : Fitili ayakta veya yatarak vajinanıza yerleştirebilirsiniz ancak en ideali yatarak bu işlemi yapmanızdır. Bunun için sırt üstü rahat edebileceğiniz bir yere yatın ve bacaklarınızı diz kapağınızdan bükerek omuz genişliğinde açın. Bir elinizin parmaklarıyla vajina dudaklarınızı iki yana ayırın ve diğer elinizle aplikatörü rahimden (uterus) içeri sokun. Aplikatörü rahatça girebildiği noktaya kadar nazikçe itin ve ilacı göndermek için pistona basın.
Aplikatörü vajinadan çıkarın : Fitili vajinaya ulaştırdıktan sonra aplikatörü çıkarın ve ellerinizi yıkayın. Aplikatörlerden bazıları tekrar kullanım için uygundur ancak bazıları tek kullanımlıktır. Bunu öğrenmek için kullanma talimatı olan prospektüsü okuyun. Tek kullanımlık ise çöpe atın. Yeniden kullanılabilir ise üretici tarafından belirlenen şekilde temizleyip kurulayın.
Yukarıda resimli anlatımla detaylandırdığımız gibi vajinal fitil kullanmak fazla maharet istemeyen bir uygulama. Bununla birlikte dikkat edilmesi gereken birkaç püf noktası var.
Adetliyken Fitil Konulur mu?
Adetliyken fitil kullanmakta sakınca yoktur. Bu sebeple, regl döneminizde olsanız bile vajinal fitilinizi kullanmayı bırakmayın veya kullanımına ara vermeyin.
Vajinal Fitil Gusül Abdestini Bozar mı?
Vajinal veya makattan fitil kullanılması abdesti bozmaz ve ayrıca gusül gerektirmez. Bu da namaza bir manisi olmadığı anlamına gelir. Benzer şekilde kol veya kalçadan iğne yapılması da abdesti bozmaz ve yeniden gusül gerekmez ancak enjektör nedeniyle kanama gerçekleşmişse yeniden abdest almak gerekir.
Vajinal Fitil Kullanırken Cinsel İlişkiye Girilir mi?
Çoğu uzman, vajinal fitil kullanırken ilişkiye girilmemesinin daha uygun olduğu görüşündedir. Nitekim, fitillerin bir çoğunun prospektüsünde tedavi esnasında cinsel ilişki yaşamayın ibaresi bulunur. İlaç prospektüsünde böyle bir uyarı yoksa doktorunuzla görüşmeniz en doğrusu olacaktır.
Adetliyken Fitil KullanmakVajinal Fitil Nedir?Vajinaya Fitil Nasıl Konulur?