Hb Değer Aralığı
Beta talasemi hastalığı ağır, tedavi düzgün sürdürülmezse yaşam süresini belirgin kısaltan ve yaşam kalitesini çok olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Hastalığın tedavisi zordur ve maliyeti çok yüksektir. Talasemili bir hastanın yıllık tedavi maliyeti dolar civarındadır. Bu nedenle, hastalıklı bireylerin doğmasını engellemek çok önemlidir ve gerekli koruyucu önlemlerin alınması devlet tarafından da desteklenmektedir.
Beta talasemi nasıl oluşur?
Kanımızda kırmızı kan hücreleri içinde yer alan hemoglobin, dokular için gerekli olan oksijeni taşır. Hemoglobin molekülünün hem ve globülin olmak üzere iki kısmı vardır. Sağlıklı bir kişide globin proteini iki çift polipeptid zincirinden oluşur. Polipeptid zincirlerine göre erişkin bir kişinin eritrositlerinde 3 ayrı tipte hemoglobin bulunur:
1. Hemoglobin A: Globin parçası 2 alfa, 2 beta polipeptid zincirinden yapılmıştır. Total hemoglobinin %’ini içerir.
2. Hemoglobin F: Globin parçası 2 alfa ve 2 gama polipeptid zincirinden yapılmıştır; total hemoglobinin %1’inden azını kapsar.
3. Hemoglobin A2: Globin parçası 2 alfa ve 2 delta polipeptid zincirinden yapılmıştır, total hemoglobinin %’ünden azını içerir.
Hemoglobin yapımı genlerin kontrolü altındadır ve ailesel, genetik bir defekt sonucu hemoglobini oluşturan globin zincirlerinden birinin yapımında yetersizlik veya bozukluk oluşursa talasemi ortaya çıkar. Globin zincirlerinden hangisi sentezlenemiyorsa veya hangisinin sentezi azalmışsa talasemi onun adıyla anılır. Örneğin beta globin sentezindeki değişiklik beta talasemi hastalığına, alfa globin sentezindeki değişiklik alfa talasemiye neden olur. Beta talasemide hemoglobin yapısındaki bozukluk sonucu kırmızı kan hücreleri hızla yıkılır ve bunun sonucunda anemi, yani kansızlık ortaya çıkar.
Beta talasemide taşıyıcılık ve hastalık nedir?
İnsanlarda bir özelliğe ait genlerden iki adet bulunur, biri anneden, diğeri babadan geçer. Beta talasemi için anne ve babadan geçen globin geni normalse çocuk normal, biri değişikliğe uğramışsa çocuk taşıyıcı, ikisi de değişikliğe uğramışsa çocuk hasta olur.
Beta talasemi nasıl ailesel geçiş gösterir?
Bir beta talasemi taşıyıcısı, taşıyıcı olmayan normal bir kişi ile evlenirse doğacak her bir çocuk için %50 taşıyıcı, %50 normal olma olasılığı vardır. Bu durumda hastalık ortaya çıkmaz, korkulacak bir durum yoktur; ancak çocuklarda taşıyıcılık olup olmadığı araştırılır. Taşıyıcı olanların ileride sağlıklı çocukları olması için gerekli bilgi verilir, taşıyıcı biri ile evlenirse çocuklarında hastalık olabileceği anlatılır.
Bir toplumda taşıyıcılık oranı ne kadar yüksekse rastlantısal olarak iki taşıyıcının evlenme ve hasta çocuk sahibi olma olasılığı o kadar yüksektir. İki taşıyıcının evlenmesi sonucunda her bir çocuk için %25 oranında hastalıklı doğma, %50 taşıyıcı olma ve %25 normal doğma ihtimali vardır. Özellikle akraba evliliklerinde hastalıklı çocuk doğma riski yüksektir, bu kişilerin evlilik öncesi gereken tetkikleri yaptırmaları çok önemlidir.
Türkiye’de beta talasemi taşıyıcılığı ne kadardır ve bölgelere göre farklılık gösterir mi?
Ülkemizde beta talasemi taşıyıcılığı sıklığı %2,1 dolayındadır. Bu sayı farklı bölgelerde artmakta, taşıyıcılık sıklığı %13’e kadar yükselmektedir (Antalya %13, Edirne %6,4, Urfa %6,4, Aydın %5,1, Antakya %4,6, İzmir %4,8, Muğla %4,5, İstanbul %4,5). Akdeniz, Ege ve Trakya bölgeleri taşıyıcılığın yüksek olduğu bölgelerdir.
Talasemi taşıyıcılığı ve hastalığı nasıl saptanır?
Hasta veya taşıyıcı olduğu bilinen ailelerde tarama sonucu veya kansızlık nedeniyle getirilen çocuklarda tanı konur. Taşıyıcı kişiler hafif kansızdır, demir tedavisinden yarar görmezler. Tam kan sayımının iyi değerlendirilmesi ve hemoglobin elektroforezi yapılmasıyla tanı kolayca konur. Hasta olanlarda ağır kansızlık vardır; anne, baba ve çocuğun tam kan sayımı, hemoglobin elektroforezi ve genetik tetkikleri yapılarak kesin tanı konur.
Beta talaseminin klinik şekilleri nelerdir?
Beta talasemi klinik olarak 4 şekilde görülür:
1. Talasemi major (Ağır hasta tipi): Anne ve baba taşıyıcıdır, çocuğa geçen iki globin geni de defektlidir. Genellikle bebek 6 aylık olduğunda ağır bir kansızlık ortaya çıkar ve hayatın ilk ayında tanı konur. Halsizlik, solukluk, iştahsızlık, huzursuzluk, karaciğer, dalak büyümesi sonucu karın şişliği, kemiklerde genişleme ve incelme, burun kökü basıklığı, alın ve diğer yüz kemiklerinde çıkıntı ile anormal yüz görünümü ortaya çıkar. Laboratuvar tetkiklerinde ortalama eritrosit hacmi ve ortalama eritrosit hemoglobin miktarları azalmıştır; ağır bir anemi vardır. Hemoglobin düzeyi 7 g/dl’nin altındadır. Hemoglobin elektroforezinde hemoglobin A hemen hemen yoktur ve yerini hemoglobin F almıştır. Hemoglobin A2 normal, düşük veya hafif artmış olabilir. Bu hastalar hayatları boyunca düzenli tedavi görmek zorundadırlar.
Beta talasemi majorlu bir hastanın periferik kan yaymasında eritrositlerin görünümü
2. Talasemi intermedia (Orta ağır hasta): Anne ve baba taşıyıcıdır, çocuğa geçen iki beta globin geni de defektlidir ancak talasemi majordan farkı genlerdeki değişim daha hafif bir klinik tabloya yol açan tiptedir. Klinik daha ılımlıdır, kansızlık daha hafiftir. Hemoglobin düzeyi g/dl arasındadır. Hastalar genellikle düzenli kan transfüzyonu gereksinimi duymazlar.
3. Talasemi minör (Talasemi taşıyıcılığı): Bu kişilerin hafif derecede kansızlık dışında sorunları olmaz. Laboratuvar tetkiklerinde hemoglobin değeri hafif düşüktür, ortalama eritrosit hacmi ve ortalama eritrosit hemoglobin miktarları azalmıştır. Demir eksikliğinden farklı olarak eritrosit sayıları normal veya artmıştır. Hemoglobin elektroforezinde hemoglobin A2 ve hemoglobin F hafif yüksektir. Talasemi taşıyıcılığı bir hastalık değildir ve tedavi gerektirmez. Talasemi taşıyıcılarında da bebeklik döneminde iyi beslenememe nedeniyle demir eksikliği gelişebilir. Bu nedenle demir eksikliği tanısı konan hastalar demir tedavisi sonrasında değerlendirilmeli ve birlikte bulunabilecek talasemi taşıyıcılığı atlanmamalıdır. Talasemi taşıyıcılarının büyük bir çoğunluğu bu hastalığı taşıdıklarını bilmezler ancak kendileri gibi taşıyıcı biri ile evlenip hasta bir çocuk sahibi olduklarında ya da tarama sonrasında öğrenirler.
4. Talasemi minima: (Talasemi taşıyıcılığı): Bulgular talasemi minördeki gibidir, ancak hemoglobin elektroforezi normal saptanır, tanı gen analizi ile konur.
Beta talasemili hastanın tedavi ve izlemi nasıldır?
Beta talasemili hasta ömür boyu her haftada bir kan desteğine ihtiyaç duyar. Talasemili hastanın hemoglobini 9,5 g/dl’nin üzerinde tutulmalıdır. Kansızlığı düzeltmek için verilen kan transfüzyonları vücutta demir birikmesine yol açar ve kalp, karaciğer, tiroid, pankreas ve dalak gibi organlarda hücre hasarına yol açar. Hastalarda kalp yetmezliği, şeker hastalığı, gelişme geriliği ve hormonal yetersizlik gibi problemler gelişir. Bunların gelişmemesi için demir birikimini önlemek amacıyla hastalara genellikle 3 yaş civarında özel bir pompa ile haftanın en az 5 günü, saat süren deri altı infüzyonu ile verilen bir ilaç (desferrioksamin) başlanır. Son yıllarda ağızdan alınan tablet şeklindeki ilaçlar da doktorun uygun gördüğü hastalarda kullanılmaya başlanmıştır.
Talasemili hastalarda tam kan sayımı, kan demir düzeyi, kalp, karaciğer ve hormonal sistem düzenli olarak değerlendirilir; kan yolu ile bulaşan hastalıklara dikkat edilir. Yıllık kan tüketimi normalin 1,5 katını aşmışsa ileri yaşlarda dalak operasyonla çıkartılır. Dalağın çıkarılması kan ihtiyacını azaltır ancak kesin çözüm değildir.
Kemik iliği nakli hastalığı tamamen düzeltebilen bir tedavi yöntemidir. Özellikle iyi tedavi edilen, karaciğerde hasar oluşmamış hastalarda, doku tipi uygun sağlıklı kardeşten yapılan kemik iliği nakli başarılı olmaktadır. Ancak bazı olgularda kemik iliği nakli sırasında veya sonrasında çeşitli ciddi problemler ortaya çıkabilmekte veya nakil başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.
Araştırmalara devam edilen gen nakli henüz hastalara uygulanmamaktadır.
Beta talasemili hastalarda beslenme nasıl olmalıdır?
Bu bireylerde verilen kanlarla demir birikmesi yanısıra barsaktan emilen demir miktarı da arttığından demirden zengin gıdalarla beslenmekten kaçınılmalıdır. Ancak bu durum talasemi taşıyıcıları için geçerli değildir; talasemi taşıyıcılarında gereksinimin arttığı durumlarda demir eksikliği anemisi de gelişebilmektedir.
Beta talasemili hastalar evlenip çocuk sahibi olabilir mi?
Düzenli kan transfüzyonu ve demir birikimi için tedavi uygulanan hastalar evlenip çocuk sahibi olabilirler. Beta talasemi hastası olan bir kişi taşıyıcı olmayan, normal bir kişi ile evlenirse çocukları taşıyıcı olur, hasta olmaz; taşıyıcı bir kişi ile evlenirse her bir çocuk için %50 hasta, %50 taşıyıcı olma ihtimali vardır.
Beta talasemi hastalığından nasıl korunulur?
- Toplum eğitimi: Toplum beta talasemi konusunda eğitilmeli ve akraba evliliklerinin riskleri açısından bilgilendirilmelidir.
- Taşıyıcıların tespiti: Özellikle taşıyıcılığın yüksek oranda görüldüğü bölgelerde hasta ve taşıyıcı bireylerin tüm akrabalarının kan tetkiki ile taranması ve evlenecek çiftlerin taşıyıcılık açısından değerlendirilmesi çok önemlidir.
- Genetik danışma: Eşlerin ikisinin de taşıyıcı olması durumunda eşlere danışmanlık verilmeli, genetik tanı merkezlerine yönlendirilmeli ve gebelik öncesinde gerekli tetkikler tamamlanmalıdır (örnek mutasyon analizi).
- Prenatal (doğum öncesi) tanı: İki taşıyıcının evliliği söz konusu ise çiftler mutlaka her gebeliğin erken döneminde (ilk 2 ay) doktora başvurmalı ve gerekli tetkikleri yaptırmalıdırlar.
Günümüzde prenatal ve preimplantasyon (in vitro fertilizasyon) tanı yöntemleri ile talasemik hasta çocuğun doğması önlenebilir.
Kaynaklar
- Orkin SH, Nathan DG, Ginsburg D, Look AT, Fisher DE, Lux SE (Eds). Nathan and Oski’s Hematology of Infancy and Childhood, Seventh Edition, W.B. Saunders Company, , Philadelphia, USA.
- Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB (Eds). Nelson Textbook of Pediatrics, 18th edition, W.B. Saunders Company, , Philadelphia, USA.
- Canatan D, Aydınok Y (Eds). Talasemi ve hemoglobinopatiler tanı ve tedavi kitabı, Talasemi Federasyonu, , Antalya.
- Yeşilipek A (Ed). Hemoglobinopatiler özel sayısı. Türkiye Klinikleri, , Ankara.
KANSIZLIK (ANEMİ)
Konuyu Hazırlayan: Yük. Bio Olcay Irmak
Anemi (Kansızlık) hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre dünya sağlık örgütü tarafından kabul edilen kriterlerin altında kalmasıdır. Bu kriterler erişkin erkeklerde 13 g/dL, kadınlarda 12 g/dL nin altı kabul edilir. 6 ay ile 6 yaş arası çocuklarda 11 g/dL nin, yaşlarda 12 g/dL nin altı anemidir.
En sık rastlanan anemi türleri demir eksikliğine bağlı anemi, Folik asit eksikliğine bağlı anemi, Vitamin B eksikliği anemisidir. Bunları kısaca tanımlayalım:
Demir Eksikliği Anemisi
Tanım olarak düşük miktarda demire bağlı olarak kanın kırmızı hücrelerindeki azalmadır. Kansızlığın en sık görülen şekli budur. Demir, kanda oksijen taşıyan pigment olan hemoglobinin önemli bir parçasıdır. Demir eksikliğinin nedenleri :
- Diyette az miktarda alınma,
- Vücut tarafından az miktardaemilimi
- Kronik kanamalar (ağır adet kanaması dahil)
Örneğin: burun kanamaları, hemoroid, mide yada barsak ülseri, polip, gastroenterial kanser gibi … Çocuklarda kurşun zehirlenmesi sonucunda da demir eksikliği anemisi görülür. Vücutta ve kemik iliğindeki demir depolarının harcanması sonucu kansızlık yavaş yavaş gelişir. Genellikle kadınlarda demir depoları daha azdır.
Yüksek risk grubu içerisinde doğurganlık çağında olan ve adet dönemi nedeniyle kan kaybı olan kadınlar, demir ihtiyacı artmış gebe veya emziren kadınlar, çocuklar ve diyetinde yeterli oranda demir bulunmayan kişiler bulunmaktadır. Kan kaybına bağlı risk faktörü arasında peptik ülser, barsak kanseri, rahim kanseri, uzun dönem aspirin kullanımı sayılmaktadır.
Demire bağlı aneminin kendine özel bulgular nelerdir ?
- Yiyecek dışındaki şeylere istek. Örneğin: toprak, buz, kireç taşı, nişasta gibi…
- Ağız kenarında ve tırnaklarda çatlaklar
- Tırnaklarda biçimsizlik: kaşık biçimi almaları gibi…
- Tahriş olmuş dil
Günlük demir gereksinimi ve kaybı ne kadardır?
Günlük demir gereksinimi mgr. kadardır. Bunun % duedenum ve proksimal ince barsaktan emilir. Günlük kayıp 1 mgr dır. Ter, dışkı, idrar, dökülen hücreler ile kaybedilir. Gereksinim bebeklik, hamilelik, ağır hastalık ve emzirme dönemlerinde artar.
Hangi besinler demir açısından zengindir?
Kırmızı et, karaciğer, balık, kuru üzüm ve yumurta sarısı demir açısından zengin gıdalardır. Un, ekmek ve tahıllar demir ile zenginleştirilmiş olabilir.
Demir eksikliği anemisi düşünülen hastalarda yapılması gereken başlıca tetkikler neler olmalıdır?
Tam kan sayımı, serum demiri, serum demiri bağlama kapasitesi, transferin saturasyonu, serum ferritin düzeyi, dışkıda gizli kan ve periferik yaymadır. Tam kan sayımında düşük hemoglobin ve hematokrit değeri, kanda düşük ferritin düzeyi, kanda total bağlama kapasitesi ve kan kaybını değerlendirmek açısından dışkıda gizli kan görülebilir.
Tedavi olarak ne uygulanır?
Ağızdan demir tedavisinde kullanılan demir formları demirsülfat, demir glukanat ve demir fumorattır. Demir tedavisine başladıktan iki ay sonra hemoglobin düzeyi normale dönecektir, ancak çoğunlukla kemik iliğinde olan demir depolarını doldurmak amacı ile tedaviye ay daha devam edilmelidir.
Damar içerisine veya kas içerisine uygulanabilecek demir ilaçları da ağızdan alıma dayanamayan hastalarda kullanılabilir. Tedavi ile birlikte kan sayımı iki ay içerisinde normale dönecektir.
İlaç kullanılırken dikkat edilecek noktalar nelerdir ?
En iyi demir emilimi aç karnına olmasına rağmen pek çok insan buna katlanamaz ve gıda ile almak ister. Süt ve sütlü mamüller demir emilimini engelleyeceğinden ilaç ile birlikte alınmamalıdır. C vitamini demir emilimini artırırken hemoglobin üretiminde de önemli yer tutar. Diyet ile alınacak miktar yeterli olmayacağından gebelik ve emzirme dönemi sırasında kadınların yeterli derecede demir almaları gerekir.
Folik Asit Eksikliğine Bağlı Anemi
Vücudun yeterli kırmızı hücreleri yaratmak için folik aside ihtiyacı vardır. Folik asit olmadığı durumlarda kan hücresi üretimi azalmaya başlar. Bu durum sonunda anemi görülür. Folik asitin emilimini ve metabolizmasını etkileyen en önemli madde alkoldür. Bu sebeple folik asit eksikliğine bağlı anemi en çok alkoliklerde görülür. Ayrıca keçi sütü ile beslenmekte folik asiti düşürür. Diğer nedenler bağırsak hastalıkları, ağızdan alınan doğum kontrol hapları, kanser için alınan çeşitli ilaçlar ve epilepsi.
Folik Asit Eksikliğine Bağlı Aneminin kendine özgü bulguları nelerdir ?
- İshal
- Depresyon
- Şişmiş ve kırmızı bir dil
Vitamin B Eksikliği Anemisi
B vitamininin emilimi mide de gerçekleşir. Bu emilimin gerçekleşmesi için mide B asıl faktörü denilen bir maddeyi salgılaması gerekir. Bu faktörün eksikliği bu vitaminin eksikliğine neden olur. B vitamini kırmızı kan hücrelerinin kemik iliğinden üretilmesi için gereklidir. Yetersiz miktar anemiye neden olur. Bu tarz anemi daha çok hayvan ürünleri yemeyen vejeteryanlarda ve mide rahatsızlıklarında (atrofik gastrit) görülür.
Bu Aneminin kendine özgü bulguları ?
- Eller ve ayaklarda ürperme
- Bacaklarda, ayaklarda ve ellerde duyu kaybı
- Sarı ve mavi renklerle ilgili olarak renk körlüğü
- Şişmiş ağrıyan ve yanan bir dil
- Kilo kaybı
- Kararmış cilt
- İshal
- Düzensizlik
- Depresyon
- Entellektüel fonksiyonların azalması
ANEMİ İÇİN MAKSİMUM DÜZEYDEKİ HEMOGLOBİN VE HEMATOKRİT DEĞERLERİ
| Çocuklara (yıllara göre yaş) | Hemoglobin Konsantrasyonu | Hematokrit |
| g/dL g/dL g/dL g/dL | % % % % | |
| Erkekler(yıllara göre yaş) | Hemoglobin Konsantrasyonu | Hematokrit |
|
18 ve üstü | g/dL g/dL g/dL | % % % |
| Kadınlar(yıllara göre yaş) | Hemoglobin Konsantrasyonu | Hematokrit |
18 ve üstü | g/dL g/dL g/dL | % % % |
HBA1C TESTİ NEDİR? NORMAL DEĞERLERİ VE YÜKSEKLİĞİ
HbA1c Testi Nedir?
HbA1c, son iki ila üç aydaki ortalama kan şekeri seviyelerinizdir. Diyabetiniz varsa ideal HbA1c düzeyi 48 mmol/mol (%6,5) veya altıdır.
Tip 2 diyabet geliştirme riskiniz varsa, hedef HbA1c seviyeniz 42 mmol/mol'ün (%6) altında olmalıdır.
Bu sayfada HbA1c'nin ne anlama geldiğini ve bazı durumlarda bu değerin neden bu kadar önemli olduğunu inceleyeceğiz. Ayrıca HbA1c testini daha ayrıntılı olarak açıklayacağız ve çok yükseklerse HbA1c seviyenizi düşürmek için neler yapabileceğinizi bu makalede keşfedebilirsiniz.
HbA1c ne anlama geliyor?
HbA1c, glike hemoglobin anlamına gelir. Glike hemoglobin, vücudunuzdaki glikoz (şeker) kırmızı kan hücrelerine yapıştığında oluşur. Vücudunuz şekeri gerektiği gibi kullanamaz, bu nedenle daha fazlası kan hücrelerine yapışır ve kanınızda birikir. Kırmızı kan hücreleri yaklaşık ay aktiftir, bu nedenle test üç ayda bir yapılır.
HbA1c yüksekliği, kanınızda çok fazla şeker olduğu anlamına gelir. Bu, gözleriniz ve ayaklarınızla ilgili ciddi sorunlar gibi diyabet ilişkili problemler geliştirme olasılığınızın daha yüksek olduğu anlamına gelir.
HbA1c seviyenizi ve yüksek HbA1c seviyelerini düşürmek için neler yapabileceğinizi bilmek, yıkıcı komplikasyonlarla karşılaşma riskinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır. Bu, HbA1c'nizi düzenli olarak kontrol ettirmeniz anlamına gelir. Yılda en az bir kez bu testi yaptırmak gerekir. Ancak HbA1c yüksekliği varsa veya biraz daha dikkat gerektiriyorsa, her üç ila altı ayda bir test yaptırmanız gerekir. Bu testleri atlamamak gerçekten önemlidir, bu nedenle bir yıldan fazla bir süredir yaptırmadıysanız hastanenizle iletişime geçin.
HbA1c seviyenizi öğrendikten sonra, sonuçların ne anlama geldiğini ve HbA1c seviyelerinin yükselmesini nasıl engelleyeceğinizi öğrenmeniz önemlidir. Hafifçe yükselmiş bir HbA1c seviyesi bile sizi ciddi komplikasyon riskine maruz bırakır, bu nedenle tüm HbA1c hakkında bilgi sahibi olmak gereklidir.
HbA1c testi
HbA1c seviyenizi bir doktor veya hemşire tarafından kan testi yaptırarak öğrenebilirsiniz. Sağlık ekibiniz bunu sizin için ayarlayacaktır.
Çoğu insanda test her üç ila altı ayda bir yapılır. Ancak bebek sahibi olmayı planlıyorsanız, tedaviniz yakın zamanda değiştiyse veya kan şekeri seviyenizi yönetmekte sorun yaşıyorsanız daha sık teste ihtiyacınız olabilir.
HbA1c testi ayrıca diyabeti teşhis etmek ve diyabet geliştirme riskiniz varsa (prediyabetiniz varsa) seviyelerinizi izlemek için kullanılır.
Test bazen hemoglobin A1c veya sadece A1c olarak adlandırılır.
HbA1c sonuçları
HbA1c testinin sonucu, doktorunuzun seviyelerinizi daha iyi yönetmenize yardımcı olmak için tedavinizi veya ilacınızı değiştirmeleri gerekip gerekmediğini bilmesini sağlar. Ama aynı zamanda size bir sayı da söyler ve bunun ne anlama geldiğini anlamanız önemlidir.
HbA1c'niz aşağıdakiler dahil birçok nedenden dolayı değişebilir:
- Hastalık
- Steroidler gibi ilaç kullanımı
- Yaşam tarzındaki değişiklikler
- Stres ve depresyon
Hedeflemeniz gereken HbA1C seviyesi hakkında doktorunuz sizinle konuşacaktır. Bunun göründüğü kadar kolay olmadığını biliyoruz, ancak hedef aralığınızda kalmak için elinizden gelen her şeyi yapmanız önemlidir. HbA1c seviyenizin yüksek olduğu dönemlerde yaşamı tehdit eden komplikasyonlar geliştirme riskiniz artar.
Normal HbA1c seviyeleri ve hedef seviyeler
Diyabetiniz varsa ideal HbA1c düzeyi 48 mmol/mol (%6,5) veya altıdır.
Tip 2 diyabet riskiniz varsa
Tip 2 diyabet geliştirme riski taşıyan kişiler için farklı hedef HbA1c seviyeleri vardır. Size risk altında olduğunuz söylendiyse, hedef seviyeniz 42 mmol/mol'ün (%6) altında olmalıdır.
Tip 2 diyabet remisyonu
Remisyon, tip 2 diyabetli bir kişinin herhangi bir diyabet ilacı almadan uzun süre sağlıklı kan şekeri (şeker olarak da adlandırılır) seviyelerine sahip olmasıdır. biz çalışıyoruz. 48 mmol/mol (%6,5) veya daha düşük bir HbA1c seviyesi remisyon anlamına gelir.
Tip 2 diyabet ciddi bir durumdur. Birçokları için ömür boyu sürebilir ve zamanla daha da kötüleşebilir, ancak herkes için böyle olmak zorunda değildir.
HbA1c seviyeleri nasıl düşürülür?
Son kontrolünüzden bu yana HbA1c seviyeniz hedefinizin üzerine çıktıysa endişelenmeniz gerekebilir. Biraz yüksek bir HbA1c seviyesi bile sizi vücudunuzda ciddi komplikasyonlar geliştirme riskine sokar. Ancak sayıları ve bunun ne anlama geldiğini bilmek önemli ve iyi bir ilk adımdır - şimdi onları nasıl azaltacağınızı bilmeniz gerekir.
Pek çok şey HbA1c seviyelerinizin değişmesine neden olabilir ve sizin, doktorunuzun onları hedef seviyenize indirmek için alabileceğiniz önlemler vardır:
- Doktorunuzun diyabet ilacınızı gözden geçirmesi, dozu artırması veya yenisini denemesi gerekebilir.
- Daha aktif olun – daha fazla hareket etmek herkes için iyidir, ancak özellikle HbA1c seviyenizi düşürmenize yardımcı olabilir.
- Dengeli, sağlıklı beslenme konusunda tavsiye alın.
- Sigarayı bırakın – sigara içmek kanın vücudunuzda dolaşmasını zorlaştırır.
HbA1c testi ve parmak delme testi arasındaki farklar nelerdir?
| HbA1c testi | Parmak delme testi |
| Son 2 ila 3 aydaki ortalama kan şekeri seviyenizi ölçer | O andaki kan şekeri seviyelerinin anlık görüntüsü |
| Diyabetli herkes bu testi yaptırmalıdır | Sadece insülin ve sülfonilüreler gibi belirli ilaçları alan kişilerin bu testi yapması gerekir. |
| Genellikle her 3 ila 6 ayda bir | Günde birkaç kez yapılır, genellikle iki ila 10 kez arasında değişir |
| Kol veya parmaktan kan alınır | Parmaktan küçük bir damla kan alınır |
| Hastanede gerçekleştirilir | Bunu bir test kiti kullanarak kendiniz yapabilirsiniz. |
| Doktorlar bu testi birinin diyabetini nasıl yönettiğini, diyabet teşhisini ve birinin tip 2 diyabet riski altında olup olmadığını öğrenmek için kullanabilir. | Bu test esas olarak diyabetli kişiler tarafından anlık durum takibiçin kullanılır. |
HbA1C Testi Nedir? Normal Değerleri ve Yüksekliği Hakkında Bizimle İletişime Geçin
HGB nedir? HGB değer aralığı ka&#; olmalı? HGB (Hemoglobin) y&#;ksekliği veya d&#;ş&#;kl&#;ğ&#; ne demek? HGB değerleri d&#;ş&#;rmek veya y&#;kseltmek i&#;in ne yapılmalı?
Vücudun sağlıklı şekilde işlev görebilmesi noktasında hemoglobin önemli bir görev üstlenmektedir. Oksijenin taşınması ve diğer organlara ulaşması açısından oldukça etkin bir potansiyel teşkil ediyor. O yüzden belli bir standardı taşıyan hemoglobin (hgb) değerleri büyük öneme sahiptir. Kan testi yani ölçümleri üzerinden ele alınarak tespit edilen Hemoglobin değerlerinde yükseklik ya da düşüklük birçok farklı probleme işaret edebilmektedir.
HGB nedir? HGB değer aralığı kaç olmalı?
Sağlıklı bir insan vücudunda standart olarak ele alınmış belli bir HGB değeri bulunmaktadır. Bu değer yapılacak olan testler ve ölçümler üzerinden hemogram, yani kan sayımı ile beraber ortaya çıkar. Bu değer kadınlarda ve erkekler ile çocuklarda değişkenlik gösterebilmektedir.
- Erkeklerde normal hemoglobin değer aralığı, ‘1 desilitre adına 13,5 ila 17,5 gram’ şeklinde çıkmaktadır,
- Kadınlarda normal hemoglobin değer aralığı, ‘1 desilitre için 12,0 ila 15,5 gram’ üzerinden ele alınmaktadır,
- Çocuklar için ise normal hemoglobin değer aralığı hem cinsiyeti hem de yaş aralığına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir,
Yapılacak olan testte bağlı olarak sonuçlara uygun şekilde, eğer hastalık söz konusuysa uzman doktor kontrolü altında tedavi yöntemleri ele alınır.
HGB (Hemoglobin) yüksekliği veya düşüklüğü ne demek?
Kan ölçümleri esnasında HGB değerinin altında ya da üzerinde çıkma durumu olarak bunu anlatmak mümkün. Özellikle söz konusu değer normal standart altında düşük çıktığı zaman, hastanın kansızlık yani annemi sorunu ile karşı karşıya kaldığını anlatır. Bu doğrultuda belli başlı bazı anemi türleri öne çıkmaktadır.
- Gebelik nedeniyle anemi,
- Demir eksikliği üzerinden ortaya çıkan anemi,
- Hemolitik anemi,
- Aplastik anemi,
- Bazı vitamini eksikliğinden yaşanan anemi,
- Orak hücreli anemi,
Bu tür sorunlar karşısında değerini altında düşük çıkan HGB ölçümleri karşısında, ortaya çıkan soruna bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Aynı zamanda hemoglobin (hgb) test çözümleri ile beraber üzerinde yüksek çıkma durumu da yaşanabilmektedir. Ancak bu durum insan yapısında oldukça nadir görünür. Bir kan hastalığı olan polisitemi bu duruma sebebiyet verebilmektedir.
Bu durum normalden çok daha yüksek noktada alyuvar üretimi gerçekleşmesine sebebiyet vermektedir. Aynı zamanda vücutta dolaşan kanın çok daha kalın olmasına neden teşkil eder. Yaşanan bu durum ise felce, pıhtı oluşumu ile beraber kalp krizlerine yol açabilmektedir. Özellikle ölümcül risk taşıyan hemoglobin değerleri normalden yüksek çıkması, ayrıca hayat boyu sürebilecek hastalığın habercisi olarak da değerlendirmek mümkün. Bu çok ciddi durum karşısında mutlaka gerekli önlemler ve tedavi yöntemleri için, erken HGB testi ile beraber uzman doktor kontrolünde tedavi uygulanır.
HGB değerleri düşürmek veya yükseltmek için ne yapılmalı?
Vücuda giren oksijenin akciğer üzerinden kan yoluyla organlara taşıyan hemoglobin, vücudun en önemli yapı taşları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin disk haline gelmesine olanak vererek korunmalarına fırsat tanır. Böylece kan damarları içerisinde kırmızı kan hücreleri çok daha kolay şekilde ve güvenli dolaşım sağlar.
Ancak olası sağlık sorunları sebebiyle yapılan HGB testi ile ölçümler standardın altında ya da üstünde çıkmasına sebebiyet verebilmektedir. Böyle durumlarda ilk yapılması gereken uzman bir doktora başvurmaktır. Yapılan test ve ölçümler ile beraber tahliller eşliğinde, neden ortaya çıkarıldıktan sonra gerekli tedavi yöntemleri ele alınır. İlaç bazlı tedavi ile beraber bazı operasyonel müdahaleler söz konusu olabilir.
Diğer taraftan değerleri düşürmek veya yükseltmek noktasında, yani HGB değerini standartta tutabilmek için sağlıklı yaşam çok önemlidir. Dengeli beslenme ve bol su tüketmek oldukça önemlidir. Aynı zamanda gün içerisinde yürüyüş veya koşu gibi farklı egzersizler ele almak da önemli bir potansiyel teşkil etmektedir. Stresten uzak durmak, alkol ya da sigarayı tüketmemek gibi durumlardan da kaçınılmalıdır.