Hıdırellezde Ne Yapılır Maddeler Halinde

H&#;d&#;rellez: Yaz&#;n Habercisi Bolluk, Bereket Günü

Atadan beri güzel olaylara vesile olan her an&#; kutlamak ve yüceltmek, Türk kültürünün manevi unsurlar&#;ndand&#;r. Do&#;um, evlilik, sava&#; zaferleri ve mevsim yenilikleri hep bir co&#;ku ile kutlanmaktayd&#;. As&#;rlard&#;r devam eden ve hala günümüzde de eski ku&#;aklar&#;n etkisiyle kutlanan, H&#;d&#;rellez hakk&#;nda meraklar&#; gideren bir yaz&#; haz&#;rlad&#;k. Maddi ve manevi kültürlerimizin yok olmamas&#; ad&#;na, nesilden nesle bu geleneklerimizi devam ettirerek bir nebze de olsa yüzünüzde tebessüm açmas&#; dile&#;i ile…

H&#;d&#;rellez Nedir?

• H&#;d&#;rellez, mevsim bayram&#; olarak hat&#;rlarda kalan, Türk kültürü için önemli bir gündür. Bahar&#;n ba&#;lang&#;ç döneminde, neredeyse tüm insanlara ne&#;e ve huzur veren, evleri bereketlendiren bir gündür.
• Dünya tarihinde bilinen en eski bayram olarak kabul edilmektedir.
• H&#;d&#;rellez; tabiat&#;n uyand&#;&#;&#; ve canland&#;&#;&#; bir günü simgeler. O gün, tüm evlere bereket gelir ve her &#;ey yenilenir.
• &#;nsanl&#;k tarihinde epey önemli bir yer arz eder. Öyle ki UNESCO taraf&#;ndan “&#;nsanl&#;&#;&#;n Somut Olmayan Kültürel Miras&#; Temsili Listesi” içeri&#;inde H&#;d&#;rellez Bayram&#;’n&#; görebilirsiniz. &#;nsan ve do&#;a aras&#;ndaki uyumun, minnetin ve te&#;ekkürün bir yans&#;mas&#; olarak hayatta kendini gösterir. Her y&#;l heyecan ile beklenen, geldi&#;inde ise co&#;ku ile kutlanan bu bayram insanlar&#;n birbirine olan ho&#;görü ve yard&#;mla&#;ma duygular&#;n&#; da peki&#;tirmektedir.
• Bahar&#;n kutlanmas&#; H&#;d&#;rellez ve Nevruz ile can bulmaktad&#;r.
• Nevruz 21 Mart’a özgü bir kutlamad&#;r. Türklerin Ergenekon’da demir da&#;&#; eritmesini ve do&#;an&#;n uyan&#;&#;&#;n&#; temsil eder.
• H&#;d&#;rellez ise yine as&#;rlard&#;r kutlanan, bahar&#;n geldi&#;ini ifade eden önemli bir gündür.
• Her iki bahar bayram&#; da tüm insanl&#;k için var olan, bütün insanlar&#; bir araya getiren k&#;ymetli ve bereketli bir gündür.

H&#;d&#;rellez Ne Zaman Kutlan&#;r?

• H&#;d&#;rellez her y&#;l may&#;s ay&#; geldi&#;inde kutlanmaktad&#;r.
• Çok uzun zamand&#;r 6 May&#;s H&#;d&#;rellez Bayram&#; olarak insanlar aras&#;nda anlam bulur. Rumi takvime göre ise 23 Nisan’da kutlamalar yap&#;lmaktad&#;r.
• Eskiden halk aras&#;ndaki takvimler iki k&#;s&#;mdan olu&#;maktayd&#;.
• 6 May&#;s’tan ve 8 Kas&#;m’a kadar olan günler yaz mevsimi olarak kabul edilirdi.
• Bu dönem H&#;z&#;r mevsimi olarak da bilinirdi.
• 8 Kas&#;m’dan ba&#;layarak 6 May&#;s’a kadar geçen süre ise; Kas&#;m günleri yani k&#;&#; mevsimi ad&#;yla ak&#;llarda kal&#;rd&#;.
• Bu iki mevsim aras&#;ndaki geçi&#; süresinde ise 6 May&#;s yaz&#;n ba&#;lad&#;&#;&#; gün say&#;l&#;p kutlamalar yap&#;l&#;rd&#;.

H&#;d&#;rellez Ritüelleri: H&#;d&#;rellez’de Neler Yap&#;l&#;r?

May&#;s ay&#; geldi&#;inde, ufaktan bir tatl&#; tela&#; ba&#;lar tüm Anadolu’da. Halk çiçek açm&#;&#; a&#;açlar&#; ve güzelle&#;en havay&#; gördükçe daha da heyecanlan&#;r. Ülkemizde ne&#;e ve beraberlikle kutlanan bu gün için H&#;d&#;rellez &#;enlikleri düzenlenir. Köy ve kasabalar ba&#;ta olmak üzere, neredeyse tüm &#;ehirlerde &#;ark&#;larla, e&#;lencelerle ve bol sohbetli pikniklerle, doya doya H&#;d&#;rellez Bayram&#; ya&#;an&#;r. Bu güne has bir özellik olan birkaç inan&#;&#;&#; inceleyecek olursak &#;u maddeleri görebilirsiniz:

• Düzen ve Temizlik: H&#;d&#;rellez gününde H&#;z&#;r’&#;n tüm evlere u&#;rayaca&#;&#;na inan&#;ld&#;&#;&#; için, insanlar evlerini ba&#;tan sona kadar temizler. Bir çöp kalmayacak &#;ekilde eve çeki düzen verilir. Çünkü H&#;z&#;r her eve u&#;rayacakt&#;r ve her aile için bereketle huzur getirecektir. Temiz olmayan eve gelmeyece&#;ine inan&#;l&#;r. Ev temizli&#;inden sonra ki&#;isel bak&#;ma da önem verilir. Herkes tertemiz &#;ekilde H&#;z&#;r’&#;n eve u&#;ramas&#;n&#; bekler. Özellikle beyaz k&#;yafetler tercih edilir. Çünkü H&#;z&#;r da beyaz k&#;yafeti ile gelecektir.
• H&#;d&#;rellez Dilekleri: Bu kutsal günde her dile&#;in kabul olaca&#;&#;na inan&#;l&#;r. Bu sebeple insanlar “H&#;d&#;rl&#;k” ad&#; verilen çevre taraf&#;ndan kabul görülen mezarl&#;k, türbe, yat&#;r ve tek kalan a&#;aç gibi yerlerde dilek tutmak için toplan&#;rlar. Dileklerini dua ve semboller ile dile getirirler. H&#;d&#;rellez dilekleri her zaman kalpten ve içten yap&#;lmal&#;d&#;r. Özellikle çocuk sahibi olmak isteyenler ve evlilik isteyenler bu günlerde dilek tutarlar. Kimi aileler taraf&#;ndan bu günde kurbanlar kesilir ve ihtiyaç sahiplerine da&#;&#;t&#;l&#;r. Oruç tutmak da de&#;er gören bir inan&#;&#;t&#;r.
• A&#;açlar ve Çiçekler: H&#;d&#;rellez gününde baz&#; çiçek ve a&#;açlar daha da de&#;erli olmaktad&#;r. O günün sabah&#;nda k&#;rlardan toplan&#;lan ve yenilebilen bitkiler, gün içinde tüketilir. &#;ifa getirece&#;ine inan&#;ld&#;&#;&#; için çe&#;melerden al&#;nan sular da o gün herkes taraf&#;ndan içilir. Kuzu etinden ve bahar ye&#;illiklerinden yap&#;lan H&#;d&#;rellez pilav&#; ise yiyenlere &#;ifa getirir diye bilinmektedir.
• Bereket &#;çin: H&#;z&#;r’&#;n eve bereket getirmesi için, geceden tencerelerin kapaklar&#; aç&#;k b&#;rak&#;l&#;r. Cüzdan ve çantalar&#;n da yine ayn&#; &#;ekilde a&#;&#;z k&#;sm&#; kapat&#;lmaz. Gün içinde dualar okunur ve &#;ükür namazlar&#; k&#;l&#;n&#;r.
• Gül A&#;ac&#;na Dilek: H&#;d&#;rellez gül a&#;ac&#;na dilek tutarak de&#;er gören unsurlar aras&#;nda yer al&#;r. H&#;z&#;r ve &#;lyas Peygamber’in gül a&#;ac&#; alt&#;nda bulu&#;tuklar&#;na inan&#;ld&#;&#;&#; için di&#;er a&#;açlar pek ilgi görmez. Bir ka&#;&#;da dilekler yaz&#;l&#;r, iple ba&#;lan&#;r ve gül a&#;ac&#;n&#;n dibinde gömülür. Dilekler renkli &#;eritlerle de anlam kazanacakt&#;r. Gül a&#;ac&#;n&#;n dallar&#;na as&#;lan renkli ipler veya &#;eritler ile H&#;z&#;r’dan bir ev, araba veya mutlu bir yuva dilenir. &#;eritlerin uç k&#;sm&#;na dileklerinizi yaz&#;l&#;r. Dilekler tutulur, dua edilir ve &#;eritler a&#;ac&#;n dal&#;na as&#;l&#;r. Gül a&#;ac&#;n&#;n dibine gömülen dilekler, ertesi sabah kimse görmeden al&#;n&#;r ve akan bir suya at&#;l&#;r. Bunun nedeni ise, &#;lyas’&#;n denizden gelmesine inan&#;lmas&#;d&#;r.
• Baht Açma: Hayat&#; boyunca &#;anss&#;zl&#;klar ya&#;ayan ki&#;ilere umut olan H&#;d&#;rellez’de baht açma törenleri yap&#;lmaktad&#;r. Dualar ile geçen bu törenler, ülkemizde hemen hemen her yörede can bulmu&#;tur. Denizli’de bahtiyar, Türkmenler’de mant&#;far, Bal&#;kesir’de da&#;ara yüzük atma, Erzurum’da ise mani çekme ad&#; ile baht açma merasimleri insanlara &#;ans getiren bir unsurdur.
• &#;enlikler: 6 May&#;s sabah&#;ndan ba&#;layan &#;enliklerde, tekerlekler yak&#;larak H&#;d&#;rellez ate&#;i yak&#;l&#;r. Bu ate&#;in üzerinden 3 defa ko&#;arak atlamak da &#;ifa getirecek ve kötülükleri yok edecek bir inan&#;&#;t&#;r. Sazl&#; sözlü e&#;lenceler ile geçen bu günde mangallar da yak&#;l&#;r. Hep bir a&#;&#;zdan söylenen H&#;d&#;rellez &#;ark&#;s&#; da güne canl&#;l&#;k katar. Bu &#;ark&#;larda do&#;aya minnet ve te&#;ekkür dile getirilir.
• H&#;d&#;rellez Manileri: H&#;d&#;rellez &#;enliklerinde sözlü kültür de önemli bir yer arz eder. Manilerin yaz&#;l&#; oldu&#;u bir kese içinden özellikle genç k&#;zlar s&#;rayla mani çeker. &#;çinde yaz&#;l&#; olan&#; sesli &#;ekilde okurlar. Manilerin genç k&#;zlar&#;n k&#;smetini açaca&#;&#;na inan&#;l&#;r.

H&#;d&#;rellez Önemi ve Hikayesi

• Bahar&#;n en &#;en günü olan H&#;d&#;rellez anlam&#; ile de kültürel unsurlar&#;m&#;z&#;n de&#;erini göstermektedir.
• H&#;d&#;rellez H&#;z&#;r &#;lyas sözcüklerinden bir araya gelen bir kelimedir asl&#;nda. H&#;z&#;r Peygamber ve &#;lyas Peygamber’in yeryüzünde bulu&#;tu&#;u günü temsil eder.
• H&#;z&#;r ve &#;lyas isimlerinin birle&#;mesinden ve sözlü kültür ile kayna&#;mas&#;ndan olu&#;maktad&#;r.
• H&#;d&#;rellez efsanesi manevi bir de&#;er oldu&#;u için, ele&#;tiriye ve yoruma da aç&#;kt&#;r.
• &#;u güne kadar pek çok söylem yer al&#;r. Mezopotamya, Anadolu ve &#;slamiyet Öncesi Türk Kültürü unsuru oldu&#;una dair iddialar vard&#;r.
• H&#;d&#;rellez; tek bir millete ait özel bir gün de&#;ildir. Güzel anlar&#;n kutlanmas&#;, bahar&#;n geli&#;inde haz&#;rl&#;klar&#;n yap&#;lmas&#; as&#;rlard&#;r devam eden ve canl&#;l&#;&#;&#;n&#; koruyan bir etkinliktir.
• Törenler evrensel bir olgudur ve tüm insanl&#;k için anlam ifade eder.
• H&#;d&#;rellez’in kahraman&#; olan H&#;z&#;r Peygamber; Türk insan&#;n&#;n de&#;er verdi&#;i, kutsal kabul gördü&#;ü bir ritüel olarak bilinmektedir.
• H&#;z&#;r, H&#;d&#;rellez vaktinde gelip evlere bereket katar, hastalar&#; iyile&#;tirir, k&#;tl&#;&#;&#; ve insanl&#;k için olumsuz ne varsa al&#;p götürürmü&#;. Ölümsüzlük suyunu içti&#;i için, ulu bir ki&#;i olarak bilinmektedir. &#;nsanlar&#;n zor günlerde s&#;kça kulland&#;&#;&#; “H&#;z&#;r gibi yeti&#;tin.” ifadesi de H&#;z&#;r Peygamber’den gelmektedir.
• Her y&#;l 6 May&#;s gününde kutlanan H&#;d&#;rellez Bayram&#;’nda, H&#;z&#;r insanlara sa&#;l&#;k verip açlar&#; doyurup bahar mevsimini ba&#;lat&#;rm&#;&#;.
• Bu inan&#;&#;a göre de H&#;d&#;rellez, H&#;z&#;r olmadan asla anlam kazanamayacakt&#;r. &#;nsan, do&#;a ve H&#;z&#;r ile bir bütün olu&#;turup kar&#;&#;l&#;kl&#; minnet içermektedir.

H&#;drellez’e Özel Yemek Tarifleri

Zorda kalanlar&#;n yard&#;m&#;na yeti&#;en H&#;z&#;r ile &#;lyas’&#;n kavu&#;malar&#;n&#;n da kutlamas&#; olan H&#;drellez bolluk ve bereketin de simgesidir. Bolluk ve bereketi kat kat art&#;rmak için sofralar kurulur ve payla&#;&#;m&#;n huzur veren dinginli&#;i içinde birlikte yemekler yenir. Peki, H&#;drellez adetleri aras&#;nda yer bulan, me&#;hur H&#;drellez yemekleri hangileridir, gelin birlikte ö&#;renelim.

1) H&#;drellez Çorbas&#;

Terbiyeli, mantarl&#; ve sar&#;msakl&#;, tam bir &#;ifa deposu olan H&#;drellez Çorbas&#; lezzetiyle de ak&#;llar&#; ba&#;tan al&#;yor. Yeme&#;e güçlü bir ba&#;lang&#;ç H&#;drellez d&#;&#;&#;nda da bu çorba her eve laz&#;m tarifler aras&#;nda! H&#;d&#;rellez Çorbas&#;

2) H&#;drellez Pilav&#;

Mis gibi tere ya&#;&#; ile haz&#;rlanan pilav&#;n üstüne, yumu&#;ac&#;k kuzu eti ve en üstte de salçal&#; bir sos! Tarifi bile a&#;&#;z suland&#;ran H&#;drellez Pilav&#;, günün co&#;kusuna ve enerjisine çok yak&#;&#;an yemekler aras&#;nda yer al&#;yor. H&#;d&#;rellez Pilav&#;

3) Hafsa Sultan Kurabiyesi (H&#;drellez Kurabiyesi)

A&#;urenin &#;ifas&#;n&#;n ve bereketinin kurabiyeye evrilmi&#; &#;ekli diyebiliriz H&#;drellez Kurabiyesi için! Ceviz, f&#;nd&#;k, kuru üzüm, kuru kay&#;s&#;, incir… Yok yok bu kurabiyenin içinde! Hafsa Sultan Kurabiyesi (H&#;d&#;rellez Kurabiyesi)

Osmanl&#;’dan Günümüze 9 Ramazan Gelene&#;i

Anneler Günü Sözleri: Anneye En Anlaml&#; Sözler

Babalar Günü Mesajlar&#;: Resimli, K&#;sa, Duygusal

Kurban Bayram&#; Hakk&#;nda Merak Edilen 20 Bilgi

Sevgililer Günü Nedir, Ne Zaman? Hikayesi, Anlam&#;