Hibrit Tohum Ne Demektir

Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın % okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.

Popüler Yazılar

EA Akademi

Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.

Etkinlik & İlan

Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.

Podcast

Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.

Aklımdan Geçen

Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?

Yeni yıl, yeni fırsatlar demek ve 'ten beklentimiz, bilimin Türkiye'nin her köşesine yayılması ve daha erişilebilir olması. Evrim Ağacı olarak, bu görevi yerine getirmek için gece gündüz demeden çalışıyoruz ve çalışmaya devam edeceğiz. Bizim milyarder sahiplerimiz yok, koca koca şirketler arkamızda durmuyor, herhangi bir elçilikten fon almıyoruz. Bizim sorumlu olduğumuz tek kişi var: Sizsiniz! Ve tabii ki sizin gibi yüz binlerce bilimsever. Biz, siz gibi bilimseverlerin maddi destekleri sayesinde Türkiye'nin en büyük popüler bilim platformu olduk ve aynen bu çizgide devam etmek istiyoruz. Eğer bize destek olursanız, bu yıl da bilimin Türkiye geneline yayılmasına katkı sağlamış olacaksınız. Tek seferlik destek olun veya daha iyisi, aylık destekçilerimiz arasına şimdi katılın.

Evrim Ağacı

Evrim Ağacı, tamamen okur ve izleyen desteğiyle sürdürülen, bağımsız bir bilim oluşumu. Ücretsiz bir Evrim Ağacı üyeliği oluşturmanın çok sayıda avantajından biri, sitedeki reklamları %50 oranında azaltmak (destekçilerimiz arasına katılarak reklamların %'ünü kapatabilirsiniz). Evrim Ağacı'nda geçirdiğiniz zamanı zenginleştirmek için, sadece 30 saniyenizi ayırarak üye olun (üyeyseniz, giriş yapmanızı tavsiye ederiz).

Hibrit tohum ne demektir?

Hibrit (melez) tohum; özel olarak seçilmiş ana ve babaların melezlenmesi sonucunda elde edilen, ana ve babadan üstün, yeknesak, doğa ile barışık bir üründür. Hibrit çeşitler  verim ve kalite yönünden her ikisinden de üstündür, genetik bir mekanizma olan melez azmanlığı sayesinde yüksek verim ve kaliteye ulaşır. 

Tekli melez, ikili melez, üçlü ne demektir?

Tekli melez (A x B); kendilenmiş 2 saf hattın melezlenmesinde elde edilen tohumdur. Tekli melezin tohum maliyeti daha yüksektir. Ancak en yeknesak ve en verimli melez tipi tekli melezdir. Üçlü melez (A x B) X C; bir melezin başka bir kendilenmiş hatla melezlenmesinden elde edilen tohumdur. Çiftli melez (A x B) X (C x D); iki melezin birbiriyle melezlenmesinden elde edilen tohumdur. İkili ve üçlü melezlerin tohum maliyeti tekli meleze göre daha düşüktür. Ancak bu  tohumlarından alınacak ürünün verimi ve yeknesaklığı daha düşüktür.

 Hibrit tohum kısır mıdır, neden ikinci yıl ekilmesi önerilmez?

Hibrit tohumlar medyada yanlış tanıtıldığı gibi kısır değildir. Tekrar ekildiğinde tohum verir, ancak ana ve babaya dönüş sebebiyle verim ve kalite düşüp, yeknesaklığı bozulduğu için bir yıldan fazla ekilmesi önerilmez.

Kısır tohum var mıdır?

A.B.D. Tarım Bakanlığı ve bir Amerikan şirketi tarafından de patenti alınan, bazı bilim adamları ve sivil toplum örgütlerince Terminatör, patent sahiplerince Teknoloji Koruma Sistemi olarak adlandırılan kısır tohum teknolojisi yoğun tepkiler nedeniyle askıya alınmıştır.

Bu sistem; tohuma eklenen bir toksik genin tohumlar satışa arz edilmeden önce bir kimyasalla muamele edilerek aktif hale getirilmesiyle embriyoyu öldürmeyi hedeflemektedir. Böylece bitkiler tohum bağlamasına rağmen embriyo öldüğü için tohumlar gelecek yıl ekimlerinde kullanılamayacaktır. Mevcut haliyle üretici ve tüketiciye bir şey vaat etmeyen bu karmaşık teknoloji önümüzdeki yılda mutlaka hayata geçirilecektir. Uygulamanın ne kadar insanlık yararına olacağı; bilim adamlarının duyarlılığı, sivil toplum örgütlerinin gücü, yönetici, bürokrat ve politikacıların basiretiyle doğru orantılı olacaktır. Türkiye’de yılındaki patent başvurusunun halen incelendiğini bildiren Türk Patent Enstitüsü, Ticaretle İlişkili Fikri Mülkiyet Hakları Antlaşmasının (TRIPS) ülkelere tanıdığı kamu yararı olan hallerde bitki ve bitki genlerine patent vermeme hakkının Türkiye tarafından kullanıldığını ima etmektedir.

Aktarma genli çeşit ne demektir, genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) ifadesi uygun mudur?

Genetiği değiştirilmiş (transgenik, aktarma genli) GDO bitki çeşitleri; bir başka türden genetik mühendisliği yöntemleriyle gen aktarılmış çeşitlerdir. Genetiği değiştirilmiş ifadesi yetersiz bir tanım olarak kavram karışıklığı yaratmaktadır. İnsan eliyle yapılan seçimler yıldan beri bitkilerin genetiğini değiştirerek istenen yöne doğru ilerlemeyi sağlamıştır. Aktarma genli çeşitler bir başka türden aktarılan gene sahiptir.

Bir toprak bakterisi Bacillus thuringinensis den gen aktarılan çeşitlere bazı böceklere dayanıklı Bt çeşitler, Achomobacter, Agrobacterim gibi diğer toprak bakterilerinden izole edilen genlerin aktarılmasıyla geliştirilen çeşitlere yabancı ot ilaçlarına toleranslı HT çeşitler denir. Ayrıca antibiyotik, aşı, hormon gibi tıbbi ilaç üretiminde kullanılacak aktarma genli bitki çeşitlerinin de geliştirildiği bilinmektedir.

Tohum satın alırken nelere dikkat edilmelidir.?

Tohumlar satışa arz edilmeden önce gerekli testlerden geçirilerek standartlara uygun olduğu garanti altına alınır. Ancak kötü depolama veya teşhir amacıyla güneş gören yerlerde tutulan tohumlar çimlenme özelliklerini kısa zamanda yitirebilir. Açık ambalajlı, açıkta satılan, kötü şartlarda depolandığı belli olan ambalajı solmuş tohumları satın almayınız. Ambalaj üzerinde mutlaka üretici veya dağıtıcı veya ithalatçı şirketin adresi olmalıdır. Tohumluk satış yetkisi olmayan yerlerden alınan tohum faturalarının geçersiz olacağını unutmayınız.

Mısır tohumları neden boylarına göre ayrılır.

Özellikle eski tip plakalı ve bantlı mibzerlerle hassas ekim yapılabilmesi için plaka deliğiyle tohum boyutu uyumlu olmalıdır. Havalı mibzerler için tohum iriliği hassas ekim için çok önemli bir faktör değildir.

Mısır tohumlarının çuvallarında yazılan LF, LR, MF, MR, SF, SR harfleri neyi ifade eder?  Mısır tohumları paketlenirken şekil ve irilikleri dikkate alınarak genellikle 6 guruba ayrılır. İngilizce karşılıkların baş harfleriyle ifade edilen tohum boyutları LF: İri-yassı LR:İri-yuvarlak, MF: Orta-yassı, MR: Orta-yuvarlak, SF:Küçük-yassı, SR: Küçük-yuvarlak tohumları belirtir.

Görseller