Hz Ömer Döneminde Teşkilatlanma Çalışmaları Nelerdir

Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan teşkilatlanma çalışmaları nelerdir? ‘a ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan teşkilatlanma çalışmaları nelerdir?

Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan teşkilatlanma çalışmaları nelerdir?

• Cevap: Hazreti Ömer (r.a.) döneminde valilik ve kadılık sistemi kurulmuştur. Düzenli ve daimi ordular kurulmuştur. Posta teşkilatı kurulmuştur. Vergi sistemi ve teşkilatı kurulmuştur. Hicri takvim oluşturulmuştur. Teşkilatlanma sayesinde devlette bir düzen meydana gelmiştir. Bu düzenin oluşmasında ve adaletin sağlanmasında Hazreti Ömer’in bizzat yaptığı faaliyetler etkili olmuştur.

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 173 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.

Hz. Ömer, Müslüman olduktan sonra Hz. Muhammed ile sıkı bağlar kurmuştur. İslam Devleti'nde güçlü ve sözü geçen birisi olan Hz. Ömer, bu sayede Müslümanlığın yayılma hızını etkilemiştir. İlk halife olan Hz. Ebubekir'in yardımcısı olan Hz. Ömer, Hz. Ebubekir'in ölümünden sonra ikinci halife olmuştur. İkinci halife olan Hz. Ömer İslam Devleti için pek çok yenilik gerçekleştirmiştir.

HZ. ÖMER KİMDİR?

Hz. Ömer, Hz. Muhammed'den yaşça küçük olan sahabelerden birisi olarak bilinmektedir. Çocukluğunda çiftçilik yaparak babasına yardım etmeye çalışan Hz. Ömer yetişkinlikte ticaret işleri ile ilgilenmiştir. Hz. Ömer kabileler arasında sözü dinlenen bir kişi olmasının yanında şehir eşrafından birisi olması ile de anılmaktadır.

Müslüman oluşundan önce Müslümanlara zorbalık eden kişilerden birisi olan Hz. Ömer, Müslüman olduktan sonra Müslümanlara çok büyük bir güç getirmiştir. Nüfuzlu ve sözü dinlenen bir kişi olan Hz. Ömer, Müslüman olduktan sonra bu gücü İslamiyet lehine kullanmıştır. Hz. Ömer'in Müslüman olmadan önce bile akşamları İslam dini peygamberi olan Hz. Muhammed'in Kuran okuyuşunu gizlice dinlediğine dair söylentiler de bulunmaktadır. Zaman içinde Müslüman olan Hz. Ömer, Müslüman olduğu ilk gün Kâbe'de halka açık bir şekilde namaz kılarak Müslüman olduğunun duyulmasını sağlamıştır.

Hz. Ömer Müslüman oluşundan sonra Hz. Muhammed'in her daim yanında durmuştur. Müslüman olmayan ve kafir diye anılan kişiler ile mücadele etmiş ve onların zorbalıklarına katlanmıştır. Hz. Muhammed'in alacağı kararlarda söz sahibi olduğu gibi yapılan savaşlarda da Hz. Muhammed'in yanında savaşmıştır.

Hz. Ömer'in çocuklarından olan Hafsa'yı Hz. Muhammed ile evlendiren Hz. Ömer, hem Hz. Muhammed'in kayınbabası olmuş hem de onun ölümünden sonra Hz. Ebubekir'in yardımcısı olmuştur. Hz. Muhammed'in ölümünden sonra halifelerin yönetimi aldığı İslam Devleti'ne ilk halife Hz. Ebubekir'in ardından halife olmuştur.

HZ. ÖMER DÖNEMİNDE YAPILAN TEŞKİLATLANMA ÇALIŞMALARI

Hz. Ebubekir'in ölümü ardından ikinci halife olarak görevine başlayan Hz. Ömer pek çok toprağın İslam Devleti'nin hükümdarlığı altına girmesinde rol almıştır. İslam orduları tarafından fethedilen bu yerlerde de İslamiyet dini kısa sürede yayıldı ve pek çok kişi Müslüman oldu.

Hz. Ömer döneminde ele geçirilen İran topraklarında Müslümanlar için şehirler kuruldu ve Hz. Ömer Müslümanlardan İran'ın bazı geleneklerini öğrenip benimsemelerini istedi. Fethedilen topraklarda yaşayan verimli toprak sahiplerinin toprakları kendilerinde kaldı, bu sahiplerden sadece vergi alındı. Bu topraklardan elde edilen vergiler Müslüman halk için kullanıldığından Hz. Ömer Müslüman halka vergi alınan toprakları satın almalarını yasakladı.

Hz. Ömer halifelik yaptığı dönemde İslam toprakları adına pek çok ilki gerçekleştirdi. Bu döneme bazı kaynaklarda İslam Devleti'nin teşkilatlandığı dönem adı verilmektedir. Hz. Ömer döneminde yapılan teşkilatlanma çalışmaları şunlardır:

• Ülke toprakları genişlediği için yönetimi kolaylaştırmak adına günümüzdeki şehirlere benzeyen yönetim birimlerine ayrılmış ve bu birimlere valiler atanmıştır.
• İslam Devleti'nde ilk defa düzenli bir ordu oluşturulmuş, bu ordular için ordugâh şehirler kurulmuştur.
• İkta sistemi adı verilen askeri sistemin temelleri atılmıştır. Bu sayede var olan topraklar çok daha verimli bir şekilde kullanılabilmiştir.
• Yeni kurulan Basra, Kûfe gibi şehirlere Müslüman aileler yerleştirilerek yeni toprakların Müslümanlaşması için adımlar atılmıştır.
• Halktan toplanan vergilerin kontrollerinin daha sistemli olması için genel bir hazine oluşturulmuş ve hazineye Beytü'l-mâl adı verilmiştir.
• Orduların durumunun kontrol edilebilmesi ve bu durumlardan kısa sürede haberdar olunabilmesi adına posta evleri inşa edilmiştir.

Hz. Ömer (r.a.) Dönemi’nde yapılan teşkilatlanma çalışmaları nelerdir bu konuda sizlere kısa bilgiler vereceğiz.



Peygamber (a.s.)’ın vefatından sonra hilafet dönemi başlamıştır. İlk halife Hazreti Ebubekir (r.a.) sonra ikinci Halife Hazreti Ömer (r.a.) halifelik yapmıştır. Hazreti Ömer (r.a.) döneminde devletin teşkilatlanması söz konusu olmuştur. Bu teşkilatlanma idari olarak gerçekleşmiştir. Fetihler devam ettiği ve askeri düzen de daimi ordularla oluştuğu için teşkilatlanma artış göstermiştir.

Hazreti Ömer (r.a.) döneminde valilik ve kadılık sistemi kurulmuştur. Düzenli ve daimi ordular kurulmuştur. Posta teşkilatı kurulmuştur. Vergi sistemi ve teşkilatı kurulmuştur. Hicri takvim oluşturulmuştur. Teşkilatlanma sayesinde devlette bir düzen meydana gelmiştir. Bu düzenin oluşmasında ve adaletin sağlanmasında Hazreti Ömer’in bizzat yaptığı faaliyetler etkili olmuştur.

▼ SIRADAKİ HABER ▼

DÖRT HALİFE DÖNEMİ

Hz. Muhammed’in vekili ve Müslümanların hem din hem de devlet başkanı olan kimselere halifedenir. Hz. Muhammed’den sonra sırasıyla Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali devleti yönetti. Bu döneme Dört Halife Dönemi adı verilir.

HZ. EBUBEKİR DÖNEMİ (632 – 634)

Arabistan’da dini ve siyasi birlik sağlandı. Yalancı peygamberlere son verildi. Zekât vermek istemeyenler ve İsyan eden kabileler İtaat altına alındı. Ayrıca bu dönemde Kur’an-ı Kerim toplanarak kitap hâline getirildi.

Bu uygulamanın gerçekleşmesinde;

1. Kur’an-ı Kerim’i ezbere bilen hafızların savaşlarda hayatını kaybetmesi,
2. Ayetler ile hadislerin birbirine karışma tehlikesinin ortaya çıkması,
3. Kur’an ayetlerinin yazılı olduğu deri. taş ve ağaç parçalarının korunmasında zorluk yaşanması,
4. Hz. Muhammed’in vefat etmesi ve sahte peygamberlerin ortaya çıkması etkili oldu.

Hz. Ebubekir Dönemi’nde devletin sınırları genişleyerek Fırat Irmağı’na kadar Irak toprakları alındı. Suriye’nin fethine ortam hazırlandı. Bu dönemde halifeye, devlet memurlarına ve komutanlara maaş bağlandı.

HZ. ÖMER DÖNEMİ (634 – 644)

Hz. Ömer Dönemi’nde Suriye‘nin yanı sıra Filistin ve Kudüs fethedildi.

İran ve Irak topraklarının fethi tamamlanarak Sasani Devleti yıkıldı. Böylece İslam Devleti’nin sınırları genişledi.

Kuzey Afrika’da İlk fetih hareketleri başladı. İslam Devleti imparatorluk haline geldi. Hz. Ömer Dönemi’nde, teşkilatlanma çalışmalarına da önem verildi.

Hz. Ömer Dönemi’nde yapılan teşkilatlanma çalışmaları şunlardır:

1. İlk defa Divan-ı Cünd adı ile ordu divanı kuruldu.
2. İdari ve adli işler birbirinden ayrıldı. Vilayetlere kadılar atandı.
3. İlk kez nüfus sayımı yapıldı.
4. Ülke, yönetim birimlerine ayrıldı.
5. İlk düzenli ve daimi ordu kuruldu.
6. Beytü’l – Mal (Devlet Hazinesi) oluşturuldu.
7. Hicri takvim kullanılmaya başlandı.
8. İkta sistemi (Toprağa bağlı askerlik sistemi) uygulanmaya başlandı.
9. Cünd denilen ordugâh şehirleri oluşturuldu. Bu şehirler hem sınırların güvenliğinin sağlanması hem fetihlerin hızlanması amacı ile kuruldu.

HZ. OSMAN DÖNEMİ (644 – 656)

Hz. Osman Dönemi’nde Müslümanlar, Kafkaslarda Hazar Devleti ile savaştılar, Ceyhun Irmağı’na kadar olan toprakları fethettiler.

Azerbaycan ve Gürcistan’ı da fetheden Müslümanlar, Kafkas dağlarına kadar ulaşarak Hazar Türkleriyle komşu oldular. (652)

Şam Valisi Muaviye tarafından Suriye sahillerinde ilk İslam donanması kuruldu. Bu donanma ile Bizans Donanması yenilgiye uğratıldı. Ayrıca Kıbrıs fethedildi.

Kur’an-ı Kerim’in özgün hâlinin korunması ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla Kur’an-ı Kerim çoğaltılarak Mekke, Basra, Şam, Küfe ve Kahire gibi merkezlere gönderildi.

Ayrıca Kuzey Afrika’daki fetihlere devam edildi. Tunus’a kadar olan kıyı kesimlerin tamamı Müslümanların eline geçti.

Hz. Osman Dönemi‘nde, devlet yönetiminde Emevi soyundan gelen kişilere öncelik verilmesi, toplumsal huzursuzluğa neden oldu.

Müslümanlar arasında yaşanan huzursuzluklar iç karışıklıklara neden oldu. İç karışıklıkların sonucunda Hz. Osman şehit edildi (656).

HZ. ALİ DÖNEMİ (656 – 661)

Hz. Osman’ın şehit edilmesinden sonra Hz. Ali, seçim yoluyla halife oldu. Hz. Osman’ın öldürülmesinde suçlu olanların bulunup cezalandırılmasını isteyen bir grup, Hz. Ali ile ters düştü. isyancıların cezalandırılması konusunda yaşanan anlaşmazlık İç savaşa neden oldu.

Müslümanların kendi aralarında yaşanan 656 yılında Cemel (Deve) Olayı‘nda Hz. Ali üstünlük sağladı. Bu olaydan sonra Hz. Ali, devlet merkezini Medine’den Küfe şehrine taşıdı.

Cemel Olayı’ndan sonra Müslümanlar arasındaki anlaşmazlıklar sona ermedi. Suriye valisi Muaviye‘nin önderliğindeki Emevi ailesi, Hz. Ali’nin halifeliğini tanımadı.

Yaşanan İç karışıklıklar, 657‘de Sıffin Savaşı’na dönüştü. Savaş, Hz. Ali’nin lehine sonuçlanmak üzereyken anlaşmazlığın hakemler aracılığıyla çözümlenmesi istendi. Her iki hakem de yeni bir halife seçilmesi gerektiğini ifade etti.

Ancak bu gelişme de sorunu çözmedi, tarafların seçtikleri hakemler de anlaşmazlığı çözemedi.

Bu savaşın sonucunda Müslümanlar; Hz. Ali yanlıları, Muaviye yanlıları ve Hariciler olmak üzere üç gruba ayrıldı.