Çift Noktalı Perspektif

Bugün sizlere tek kaçış noktalı perspektifin ne olduğuna ve daha gerçekçi ürünler ortaya çıkarmak için nasıl kullanıldığına dair bir yazı hazırladık. Sanatta perspektif, atmosferik ve doğrusal olmak üzere ikiye ayrılır. Tek kaçış noktalı perspektifse, doğrusal perspektifin bir çeşididir.

Çeviren: Ayşenur Depe

Tek kaçış noktalı perspektif, ufuk çizgisi üzerindeki noktadan (ufuk noktası olarak da geçer) yayılan çizgilerin kullanımıyla iki boyutlu bir yüzey üzerinde üç boyutlu bir sahneyi gerçekçi bir şekilde oluşturmaya yardımcı olan sistemdir. Tek kaçış noktalı perspektif, iki ve üç kaçışlı perspektiflerden sadece bir kaçış noktası olması sebebiyle farklılık göstermektedir.

Bir cisim, uzaklaştığında daha küçük gözükür. Tek kaçış noktalı perspektif de uzaklaştığında daha küçük gözüken bir cismin ortalama büyüklüğünü bulmak için kullanılan basit bir yöntemdir.

Doğrusal perspektif, sanat eserlerinizde gerçekçiliği yakalamanız için oldukça matematiksel bir yöntem izler ve sanatta öğreneceğiniz ilk kavramlardan biridir. Atmosferik perspektif, yapısal olmamakla birlikte cisim uzaklaştığı için renk değeri, renk ve detaylardaki değişiklikleri gösterir (cisimleri atmosferin etkisiyle nasıl gördüğümüzü yansıtmaya çalışır).

Tek kaçış noktalı perspektif, doğrusal perspektifin en temel şekli olup başlamak için muhteşem bir seçenektir. Doğrusal perspektif yöntemi, kaçış noktası sayısı arttıkça daha zor bir hâle gelmektedir.

Tek Kaçış Noktalı perspektifin Tarihçesi

Tek Kaçış Noktalı Perspektif Ne Zaman Kullanılmalı?

Tek kaçış noktalı perspektifin örneklerine tablolarda rast gelmek, şaşırtıcı bir şekilde epey zor. İki kaçış noktalı perspektif, genellikle bir çok durumda daha uygun bulunmuş gözükmekte.

Tek kaçış noktalı perspektifi, bir cismin ön düzleminin direkt olarak karşınızda ve ufuk çizgisine paralel biçimde uzanması halinde kullanmakta fayda vardır.

Tek kaçış noktalı perspektifi:

• Yol veya bir yönün aşağısına,
• Evinizin koridoruna doğru ve
• Bir binanın ön cephesine doğrudan baktığınız zaman kullanabilirsiniz.

Örneğin, Vincent van Gogh’un aşağıdaki tablosuna bakalım. Odanın aşağısına doğru ufuk çizgisine baktığımız için tek kaçış noktalı perspektif baz alınarak tasarlanmış gibi gözüküyor.

Burada, tek kaçış noktalı perspektif yalnızca odayı resmetmek için değil aynı zamanda içerisindeki tüm nesnelerin ortalama büyüklüklerini ve şekillerini de belirlemek için kullanılmıştır.

Ortadaki mavi nokta, kaçış noktasını; kırmızı çizgi, ufuk çizgisini ve mavi çizgiler de kaçış noktasından uzanan paralel çizgileri belirtir.

Tek kaçış noktalı perspektif, bu duruma uygun bir kullanım oluyor çünkü arka duvardan neredeyse direkt olarak karşıya bakıyor ve ön düzlemin gerçek şeklini görebiliyoruz. Peki ya arka duvardan değil de köşelerden baksak ne olur? Böyle bir durumda, iki kaçış noktalı perspektifin kullanılması gerekir.

Tek ve iki noktalı perspektiflerin arasında kullanılan kaçış noktalarının sayısı dışında çok da önemli bir fark olmadığını unutmayın.

Tek kaçış noktalı perspektifin ne zaman kullanılacağı, genellikle kendiliğinden belli olur. Fakat emin olamıyorsanız iki ya da üç kaçış noktalı perspektifleri kullanmanız gerekiyor olabilir.

Ayrıca tek kaçış noktalı perspektifin sadece iki boyutlu bir yüzey üzerinde üç boyutlu bir nesneyi gerçekçi bir şekilde oluşturmaya yarayan bir araç olduğunu unutmayın.

İnsanlar, küçük bir nesnenin tek kaçış noktalı perspektifle aynı hizada olmamasını fark edebilir mi? Hayır.

Peki tüm resimlerinizde bir, iki ya da üç kaçış noktalı perspektifi kullanmanız gerekiyor mu? Hayır. Bazen yaptığınız resim sadece bir manzara resmi olabilir ve böyle bir durumda resminizde derinlik illüzyonu yaratmak adına atmosferik perspektifi kullanmayı tercih edebilirsiniz.

Bu yüzden her şeyi perspektif açısından doğru yapmaya çalışarak kafanızı yormayın. Doğanın kendisi de mükemmel değildir, siz de eserinizde mükemmelliği yaratmaya çalışmayın.

Aşağıdaki enteresan görüntüde aynı binayı çizerken bir ve iki noktalı perspektiflerin nasıl kullanıldığı gösterilmiş.

Tek Kaçış Noktalı Perspektif Nasıl Kullanılır?

Tek kaçış noktalı perspektifin nasıl kullanıldığını sizlere en basit yoldan göstermek istiyoruz. Önce normal bir kare çizerek başlayın.

Sonra ufuk çizgisini ve kaçış noktasını ekleyin ve kaçış noktasından karenin köşelerine paralel çizgiler çekin.

Ardından hepsi aynı yöne bakacak şekilde daha çok kare çizin.

Son olarak kareleri kapatmak için paralel çizgileri kullanabilirsiniz. Her biri ne kadar değişik uzaklıklarda bulunuyor gibi gözükseler de hepsinin aslında aynı yöne baktıklarına dikkat edin. Eğer bu kareler aynı yöne bakmıyor olsalardı doğru noktalı perspektifi en gerçekçi biçimde göstermek adına iki noktalı perspektifi kullanmak gerekebilirdi.

Tablolarda Tek Kaçış Noktalı Perspektif Örnekleri

Aşağıya tek kaçış noktalı perspektifin kullanıldığı tabloların görsellerini ekledik. İlk olarak tablonun orijinal hâlini ardından da kaçış noktasının, ufuk çizgisinin ve paralel çizgilerin olduğu hâlini ekledik.

Tek kaçış noktalı perspektif hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız WikiArtsitesine göz atmanızı ve bu tür perspektifin kullanıldığı resimleri bulmanızı öneririz. Düşündüğünüz kadar basit olmayabilir. Sonuçta nadiren önünüzdeki bir nesnenin ön yüzünü resmediyor olacaksınız.

Kaynakça: seafoodplus.info