ikinci el ticari araç satışında kdv oranı / TAŞIT ALIMLARININ VERGİSEL BOYUTU | SRM Mali Ve Yönetsel Hizmetler

Ikinci El Ticari Araç Satışında Kdv Oranı

ikinci el ticari araç satışında kdv oranı

seafoodplus.infoş

Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Kanununun maddesine sayılı Kanunla eklenen (f) bendi ile ikinci el araç ve ikinci el taşınmaz ticaretinde 01/06/ tarihinden itibaren ikinci el taşınmaz veya motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenlerin, KDV mükellefi olmayan kişi veya kuruluşlardan ya da KDV mükellefi olsa dahi istisna kapsamında KDV uygulanmadan satın aldığı araçları üzerinde önemli bir değişiklik yapılmaksızın satışında, alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplayarak beyan edilmesi esasına geçilmişti.

Sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla tarihinden itibaren uygulanmak üzere, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce / sayılı BKK’nın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı (yani %18) uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı (% 18) uygulanmasına karar verilmiştir.

Bu çalışmamızda, yapılan son değişikle ikinci el araç alım satımında bulunan yetki belgesine sahip galerici mükellefler ile diğer mükelleflerin ikinci el araç satışında uygulanacak KDV oranları açıklanmaya çalışılacaktır.

2. Yetki Belgesine Sahip Galericilerce Yapılan 2. El Satışlarda Özel Matrah Uygulaması ve KDV Oranları

sayılı Kanunun  (23/f) maddesine göre 01/06/ tarihinden itibaren, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, KDV mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır.

KDV mükellefi olmayanlardan veya istisna kapsamında KDV ödenmeksizin alınan ikinci el motorlu kara taşıtlarının satışında düzenlenecek faturalarda alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplanır. KDV hesaplanarak alınan ikinci el motorlu kara taşıtlarının teslimlerinde ise özel matrah uygulanmayacağı tabiidir.

Ayrıca ikinci el motorlu kara taşıtı teslimlerinde özel matrah uygulanabilmesi için, araç veya taşınmazın basit tadil, bakım ve onarım işlemleri dışında vasfında esaslı değişiklik yapılmaması gerekmektedir.

Buna göre, ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz teslimlerinde özel matrah uygulaması yalnızca ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükellefler tarafından uygulanacaktır.

İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal edenler, 13/2/ tarihli ve sayılı İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkârlardır.

 İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal etmekle birlikte henüz yetki belgesi almamış olanlar, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğe göre yetki belgesi alınması için verilen süre ile sınırlı olmak üzere yetki belgesi olmaksızın, özel matrah uygulayabilirler.

Verilen süre içinde yetki belgesini almamış olanlar ile yetki belgesi almaksızın ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticareti ile iştigal edenlerin ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz teslimlerinde özel matrah uygulanmaz.

Alım satım işlemine özel matrah şekline tabi olması uygulanacak KDV oranı değiştirmeyecektir. Konuya ilişkin bir örnek vermek gerekirse;

Örnek 1: İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti kapsamında yetki belgesine haiz A Galerisi,  KDV mükellefi olmayan Bayan B’den TL’ye binek bir adet araç satın almıştır. Galeri A ilgili araç için basit bakım ve onarım işlemleri dışında vasfında esaslı değişiklik yapmamış ve aracı TL bedel ile Bay C’ye satmıştır. Buna göre satış faturası aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

 Satış bedeli (KDV Hariç):

TL

 Alış Bedeli: 

TL

 KDV Matrahı:

  TL

 KDV Tutarı (Binek Araç %18*):

     TL

Toplam:

  TL

Söz konusu 28/3/ tarih ve sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce özel matrah uygulanarak yapılan binek otomobili teslimlerinde KDV oranının %18 oranında KDV'ye tabi tutulması öngörülmüştür.

Örnek 2: Yukarıdaki örnekteki aracı A galerisiYetki belgesine haiz D Galerisine, D galerisi de ,00 TL’ye Bay C’ye satmıştır. Bu durumda satış faturası aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

 Satış bedeli (KDV Hariç):

TL

 Alış Bedeli: 

TL

 KDV Matrahı:

TL

 KDV Tutarı (Binek Araç %1**):

     TL

Toplam:

  TL

*Söz konusu 28/3/ tarih ve sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce başka bir yetkili satıcıdan özel matrah uygulanarak satın alınan binek otomobiller, %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobil olarak değerlendirilemeyeceğinden, bu araçların tesliminde satış bedelinin tamamı üzerinden %1 oranında KDV öngörülmüştür.

3. Sonuç ve Özet Tablo

Sonuç olarak, Sayılı Cumhurbaşkanı Kararının ile birlikte tarihi itibariyle ikinci el araç alım satımında uygulanacak KDV oranlarında güncel durum aşağıdaki tabloda özetlenmeye çalışılmıştır. Faydalı olması dileğiyle.

2. El Araç Satışında Uygulanacak KDV Oranlarına İlişkin Özet Tablo

Araç Cinsi

Satıcı

KDV Oranı

Binek Araç

KDV Mükellefi Olmayanlar veya Alımda İstisna Kapsamında Olanlar

KDV Hesaplanmaz

Binek Araç

Yetki Belgesine Sahip 2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükellefi Olmayanlardan Ya da KDV İstisnası ile Alınmış Araçlar İçin)

Özel Matrah Üzerinden %18

Binek Araç

Yetki Belgesine Sahip 2. El Araç Ticareti Yapanlar (Diğer Yetkili Satıcıdan Özel Matrah Şekli Uygulanarak Satılan)

%1 (41 No’lu KDV GT ile)

Binek Araç

2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükelleflerinden Alınan Araçlar İçin)

%1 ile Alınmış İse %1, %18 ile Alınmış İse %18

Binek Araç

Kısmen veya Tamamen Binek Otomobillerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşleten Mükellefler (KDV’sini İndirim Hakkı Olanlar)

%18

Binek Araç

Kısmen veya Tamamen Binek Otomobillerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi Faaliyeti Yapan Mükellefler Haricindeki KDV Mükellefler (İndirim Hakkı Olmayanlar)

%1

Ticari Araç

KDV Mükellefi Olmayanlar veya Alımda İstisna Kapsamında Olanlar

KDV Hesaplanmaz

Ticari Araç

2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükellefi Olmayanlardan ya da KDV İstisnası İle Alınmış Araçlar İçin )

Özel Matrah Üzerinden %18

Ticari Araç

2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükelleflerinden Alınan Araçlar İçin)

%18

Ticari Araç

Kısmen veya Tamamen Binek Otomobillerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi Faaliyeti Yapan Mükellefler

%18

 

İbrahim Çakır
Vergi Müfettişi
Bu e-Posta adresi istenmeyen postalardan korunmaktadır, görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.

Kaynakça

  • sayılı Katma değer Vergisi
  • / Bakanlar Kurulu Kararı
  • sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
  • 41 Seri No'lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

 

Kaynak: seafoodplus.info

İkinci El Otomobilde KDV Oranı Yüzde Kaç Oldu?

Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
[email protected]



sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile sayılı KDV Kanunu’nun 28 inci maddesi uyarınca Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar’a ekli (&#;) sayılı listenin 9 uncu sırasının sonunda yer alan parantez içi ifadenin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce kararın birinci maddesinin (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların tesliminde, bu araçların alımında uygulanan KDV oranı uygulanır.”

Eklenen bu cümle ile, kullanılmış motorlu taşıtların ticaretini yapanların %18 KDV oranı ile almış oldukları araçların satışı için düzenleyecekleri faturalarda KDV oranını %18 olarak hesaplamaları gerekmektedir.

Şirketlerin aktifine kayıtlı olan binek otomobillerin satışında KDV oranı %1 olarak uygulaması devam etmektedir.

İkinci el taşıt satışlarında KDV oranları ayrıntılı olarak aşağıdaki tabloya alınmıştır:

Taşıt cinslerine göre, kullanılmış taşıtların KDV oranları şöyledir:

Taşıtın CinsiTaşıtı SatanAlış KDV Oranı (%)Satış KDV Oranı (%)
Otomobil ()Oto Alım Satımcı1818
Otomobil ()Oto Alım Satımcı11
Otomobil ()Halı İmalatçısı Firma11
Otomobil ()Mobilya Satıcısı Firma11
Otomobil ()Çocuk Bezi İmalatçısı11
TraktörOto Alım Satımcı1818
TraktörOto Alım Satımcı11
KamyonOto Alım Satımcı1818
KamyonYağ Fabrikası1818
Panelvan ()Oto Alım Satımcı1818
Panelvan ()İplik Fabrikası1818
Arazi Taşıtı ()Oto Alım Satımcı1818
Arazi TaşıtıAmbalaj Fabrikası11
JiplerOto Alım Satımcı1818
JiplerBeyaz Eşyacı11
OtobüsOto Alım Satımcı1818
Otobüsİplik Fabrikası1818

Kaynakça

Resmi GazeteYasal Dayanak 
- Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı

 

Kaynak: seafoodplus.info
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.

>> Vergi Affı Rehberi ( Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM

I. GİRİŞ

Ülkemiz ekonomisinde önemli rekorlara imza atan otomotiv sektörü yılında bin araç satarak rekor tazelemiştir. yılında ise bu rakam 1 milyon olarak hedeflenmektedir. Ülke sanayinin lokomotifi olan otomotiv sektöründeki bu büyüme birçok yan sanayiyi etkilemekle birlikte en çok doğrudan kullanılmış (ikinci el) araç piyasasını etkilemektedir. Ülkemizde oldukça büyük bir  pazar teşkil eden kullanılmış (ikinci el) araç piyasasında oto komisyoncularının işlem payı büyük bir yekün oluşturmaktadır. Ancak son yıllarda büyük ölçekli firmaların araç satın almak yerine filo araç kiralama yöntemini tercih etmeleri ve kısa sürelerle ( yıl)  bu araçları yenileme talepleri sektörde büyük ölçekli kiralama firmalarının ortaya çıkmasını sağlamış ve bu firmaların bu araçlarla ilgili sirkülasyonları da önemli bir ikinci el araç piyasası oluşmasına neden olmuştur. Böylelikle  kullanılmış araçları toplu olarak alan ve açık arttırma yolu ile satan büyük şirketler pazara girmiş ve sektörde mevcut olan  kayıtdışılık ciddi oranda azalmıştır.

Bu yazımızın konusunu; kullanılmış otomobillerin satışına aracılık edilmesini ya da satmak amaçlı alınan kullanılmış otomobillerin alım satımının KDV kaşısındaki durumu oluşturmaktadır.

 

II. İKİNCİ EL BİNEK OTOMOBİL TİCARETİ

İkinci el binek otomobiller genel olarak komisyon karşılığı ya da kendi nam ve hesabına alınıp satılması olmak üzere iki şekilde ticarete konu olmaktadırlar.

Komisyon karşılığı: Bu durumda firma aracı satın almamakta, aracı satan adına müşteri bulmakta ve satış fiyatı üzerinden belirli bir komisyon geliri elde etmektedir.

Kendi adına alıp satma: Bu durumda araç firma tarafından satın alınarak kendi adına kayıt ve tescil ettirildikten sonra satılmakta, satıştan doğan kar veya veya zarar satıcı firmaya ait bulunmaktadır.

sayılı KDV Kanunu’ndaki düzenlemelerden dolayı otomobil ticaretinde en büyük sorun KDV uygulamasında yaşanmaktadır.

Ugulamada ikinci el otomobil alım satım ticareti yapan firmalarca söz konusu otomobillerin kendi adına alınıp satılması halinde, alım sırasında ödenen KDV’nin indirilip indirilemeyeceği, satışta uygulanacak KDV oranı hakkında pek çok sorunla karışılaşılmaktadır.

 

İKİNCİ EL BİNEK OTOMOBİL TİCARETİ YAPANLARIN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU

sayılı KDV Kanunu’nun 1/1. maddesinde; Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki mal teslimleri ve hizmet ifalarının KDV’ye tabi olduğu hükme bağlanmıştır. Buna göre;

İkinci el binek otomobil ticareti ile uğraşan firmaların başkaları adına ve hesabına yaptıkları satışlar nedeniyle elde ettikleri komisyonlar, ticari nitelikteki aracılık hizmetinin karşılığı olduğundan, genel oranda (% 18) KDV’ye tabi bulunmaktadır.

İkinci el binek otomobil ticareti ile uğraşan firmaların araçları kendi adlarına tescil ettirdikten sonra satmaları halinde, bu satışları KDV Kanunu’nun 1/1. maddesine göre KDV’ye tabi olup, satış bedeli verginin matrahını oluşturmaktadır. KDV’nin bu matrah üzerinden hesaplanması ve beyan edilmesi gerekmektedir.

 

sayılı KDV Kanunu’ndaki düzenlemelerden dolayı ikinci durumda uygulanacak KDV oranı konusunda tereddütler mevcuttur.

(1) sayılı Listenin 8. sırasında “kullanılmış” binek otomobillerinin tesliminde KDV oranının % 1 olarak uygulanacağı belirtilmiştir.

İndirilemeyecek KDV’nin düzenlendiği KDV Kanunu Maddesinin (b) bendinde “faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği” hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, geneli itibariyle kullanılmış binek otomobillerinin teslimlerinde KDV oranı % 1 olmakla birlikte / sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’ nın parantez içi hükmü uyarınca, “KDV Kanunu’nun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin bu araçları teslimde KDV oranını % 18 olarak uygulamaları” gerekmektedir.

Görüldüğü üzere bu konu ilk bakışta çok basitmiş gibi görünse bile aslında büyük çaplı iş yapan işletmeler için büyük vergisel sorunlar doğurabilecek bir potansiyele sahiptir.

 

III. İKİNCİ EL BİNEK OTOMOBİL TESLİMLERİNDE UYGULANACAK KDV ORANI

İkinci el binek otomobillerin teslimlerinde uygulanacak KDV oranı, satışı yapanın mükellef olup olmamasına, mükellefin Kanun’un 30/b maddesine göre indirim hakkına sahip olup olmadığı gibi hususlara bağlı olarak değişmektedir.

 

Gelir İdaresinin Görüşü :

Gelir İdaresi Başkanlığı’nca verilen ve bu konuda ayrıntılı açıklamalar içeren bir Özelge’nin tam metni aşağıdaki gibidir[1]:

“KDV Kanunu’nun maddesinin Bakanlar Kurulu’na verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan / sayılı Kararname ile mal teslimi ve hizmet ifalarına uygulanacak KDV oranları belirlenmiştir. Kararname eki I sayılı listenin 9. sırasına göre, TGTC pozisyonundaki kullanılmış binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıt teslimlerinde % 1, KDV Kanunu’nun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen KDV’yi indirim hakkı bulunan mükelleflerin tesliminde ise % 18 oranında KDV uygulanmaktadır.

Söz konusu Kararnamenin 1. maddesinin 5. fıkrasında (I) sayılı listenin 9. sırasında yer alan “kullanılmış” deyiminin ise sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu’na göre ÖTV’ye tabi olmayan taşıtları ifade edeceği belirtilmiştir.

/ sayılı BKK ekli Kararname’nin 2. maddesinde ise, KDV Kanunu’nun maddesinin (b) bendine göre binek otomobillerin alımında yüklenilen KDV’yi indirim hakkı bulunan mükelleflerin, kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek üzere iktisap ettikleri ve tarihi itibarıyla aktiflerinde veya envanterlerinde bulunan binek otomobillerinin iktisap tarihinden itibaren 2 yıl geçtikten sonra teslime konu olması halinde bu teslimde % 1 KDV uygulanacağı ifade edilmiştir.

Öte yandan, Kanun’un 30/b maddesinde ise faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen KDV’nin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Kayıt ve tescil işlemleri yapılmamış, satışında ÖTV uygulanan binek otomobillerinin teslimi %18 oranında KDV’ye tabi olup, bu taşıtların alımında veya ithalinde yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.

Satışı ÖTV’ye tabi olmayan ve / sayılı Kararname eki I sayılı listenin 9. sırasında yer alan kullanılmış binek otomobillerine uygulanacak KDV oranı ile ilgili aşağıdaki şekilde hareket edilmesi gerekmektedir.

1- Başkasına ait binek otomobillerinin satışına aracılık edilmesi halinde teslim satıcı ile alıcı arasında gerçekleşmektedir. Bu işlemde satıcının mükellef olmaması halinde KDV uygulanmayacaktır. Satıcının mükellef olması ve binek otomobilin alımında ödenen KDV’yi indirme hakkının bulunması halinde, bu teslimde % 18 KDV uygulanacak ve satıcı tarafından beyan edilecektir. Satıcının mükellef olması ve binek otomobilin alımında ödenen KDV’yi indirme hakkının bulunmaması halinde, satışta % 1 KDV uygulanacak ve satıcı tarafından beyan edilecektir. Bu satışlara aracılık nedeniyle komisyon vb. adı altında sağlanan gelirler % 18 katma KDV’ye tabi olacak ve aracılık bedeli üzerinden hesaplanacak bu tutar aracı firmalarca beyan edilecektir.

2- Kullanılmış binek otomobillerinin satın alınıp işletme adına kayıt ve tescil ettirildikten sonra satışa sunulması halinde, alış sırasında satıcının durumuna bağlı olarak % 1 veya % 18 KDV hesaplanacak, satıcı mükellef değilse alış KDV’ye tabi olmayacaktır. Alışta KDV ödenmişse indirim konusu yapılmayacak gider veya maliyet hesaplarına alınacaktır. Bu araçların satışında ise alış sırasındaki KDV’nin durumuna bakılmaksızın % 1 KDV uygulanacaktır.”

 

 seafoodplus.info Satmak Üzere Alınan Binek Otomobil İçin Ödenen KDV İndirilebilir Görüşü :

Yukarıda da görüldüğü üzere Gelir İdaresi satmak amaçlı alınan kullanılmış binek otomobiller için ödenen KDV’nin (oranına bakılmaksızın) indirim konusu yapılamayacağını ve bunların satışı halinde %1 oranında KDV hesaplanacağını belirtmektedir.

Gelir İdaresinin bu görüşüne karşı; KDV Kanunu Madde gereği alış sırasında ödenen KDV’nin indirim konusu yapılması gerektiğini savunan ve kısmen de hak verdiğimiz görüş mevcuttur[2]. Bu görüşü savunanlara göre;

 “KDV Kanunu’nun maddesinde yer alan indirim mekanizmasına ilişkin hükümler ile 30/b maddesindeki hükmün gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, ikinci el binek otomobil alım satımı yapan işletmelerin söz konusu otomobillerin alımında ödedikleri katma değer vergisinin, satışta tahsil ettikleri katma değer vergisinden mahsup edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde bu işletmeler için katma değer vergisi ciddi bir maliyet unsuru haline gelir.

Kanun koyucu binek otomobillerine ilişkin KDV indirim yasağını özel otomobillerin muvazaalı olarak işletmeye sokulması suretiyle özel tüketimin teşvik edilmemesi ve vergi kaybına neden olunmaması amacıyla söz konusu yasal düzenlemeyi yapmış, esas faaliyeti binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan işletmelerin bu amaçla edindikleri otomobilleri verginin tarafsızlığı ilkesi gereği yasak kapsamında çıkartmış olup, hiçbir şekilde binek otomobili alım satımını yapan işletmeler yönünden katma değer vergisi indirimine yasak getirmemiştir. Söz konusu indirim yasağı sadece işletmede kullanmak amacıyla iktisap edilen binek otomobillerini kapsamaktadır.

Kanun metninde geçen “işletmeye ait binek otomobili” ibaresinden işletmenin olağan işlerinde kullanmak için iktisap edilen ve muhasebe kayıtlarında duran varlık hesaplarında izlenen binek otomobilleri kastedilmektedir. Muhasebe sisteminde de işletmede kullanmak amacıyla iktisap edilenler ile satılmak amacıyla iktisap edilenler farklı hesaplarda izlenmektedir. Satmak amacıyla iktisap edilenler bilançoda “dönen varlıklar” arasında, işletmede kullanmak amacıyla iktisap edilenler ise “duran varlıklar” arasında gösterilir. KDV Sisteminin ticari işlemler üzerindeki tarafsızlık ilkesi ve indirim mekanizması gereği Kanun’da ticari amaçlı alım satım işlemleri için herhangi bir indirim yasağı öngörülmemiştir. Eğer ikinci el binek otomobillerinin alım satımını yapan işletmelere KDV Kanunu’nun 30/b maddesi gerekçe gösterilerek alışta ödedikleri katma değer vergisinin indirim hakkı tanınmazsa, fabrika çıkışı “sıfır binek otomobili” alım satımı yapan otomobil bayilerinin sattıkları otomobillere ait alış vesikalarında gösterdikleri katma değer vergisinin de indirimine izin verilmemesi gerekir ki, böyle bir uygulamayı ne katma değer vergisinin teorisi ile ne de pratiği ile bağdaştırmak mümkündür.

Öte yandan Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görüşü doğrultusundaki uygulama, daha iyi örgütlenmiş kurumların ikinci el otomobil piyasasına girmesini engellemekte,  merdiven altı olarak nitelendirilen ve komisyon usulü iş yapan küçük “otomobil galericiliği” işletmeciliğini teşvik etmekte,  kayıtlı iş yapan işletmeleri ise cezalandırmaktadır. Belirtilen nedenlerle Gelir İdaresi Başkanlığı, yukarıda belirtilen görüşünü, Kanun’un 30/b madde gerekçesi ve katma değer vergisi sisteminin ticari işlemler karşısındaki tarafsızlığı ilkesi çerçevesinde gözden geçirmesinde yarar bulunmaktadır.”

 

IV. SONUÇ ve KİŞİSEL GÖRÜŞÜMÜZ          

Yukarıda ikinci el binek otomobili alım satım ile uğraşanların satın aldıkları binek otomobilleri nedeniyle yüklendikleri KDV’yi indirip indiremeyecekleri konusunda öce Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ve bu konuda farklı düşünenlerin görüşüne yer vermiş bulunmaktayız.

Gelir İdaresi’ne göre bu KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün bulunmazken, karşı görüşü savunanlara göre bu KDV’nin indirim konusu yapılması gerekmektedir.

Bu ihtilafın temel nedeni;  / sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’ nda yer alan, “Katma Değer Vergisi Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, bu araçları tesliminde bu Kararın 1 inci maddesinin (a) bendinde öngörülen vergi oranı (%18) uygulanır” hükmüdür.

Bu hükme göre ikinci el binek otomobil alım satımı yapan işletmelerin binek otomobili alımı nedeniyle ödedikleri KDV’yi indirim konusu yapması mümkündür denildiği an bu otomobillerin satışında %18 KDV uygulanması gerekmektedir. Bu da bu firmalar için karsız hatta zararına çalışılması demektir.

Niketim sıfır otomobilde olduğu gibi ikinci otomobil fiyatlarında da fiyatlar belirlidir. Hal böyle olunca %1 KDV ödenerek alınan ya da hiç KDV ödenmeden doğrudan şahıstan alınan otomobilin %18 KDV ile karlı olarak satılması mümkün değildir. Bunu bir örnek ile somutlaştırmamız gerekirse;

A firması 2. El otomobil alım satım faaliyeti ile uğraşmaktadır. Firma B firmasından ,00 TL’ye bir otomobil almıştır. Ve B firması KDV kanunu 30/b maddesine göre indirim hakkı olmadığından A Firmasına satışta %1 KDV hesaplamıştır.

Araç Bedeli                   : ,00 TL

KDV (%1)                      :      ,00 TL

Toplam Alış Bedeli        : ,00 TL

A firması KDV dahil ,00 TL’ye aldığı bu araçı ,00 TL + KDV’ye satmak istemektedir.

Bu otomobilin alımı sırasında ödenen ,00 TL KDV indirim konusu yapılırsa / sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereği satışında %18 KDV hesaplanması gerekmektedir.

Yani;

Araç Satış Bedeli            : ,00 TL

KDV (%18)                    :   ,00 TL

Toplam Satış bedeli       : ,00 TL

Görüldüğü üzere mobil bir piyasa olan 2. El otomobil piyasasında aracın bu fiyata satılmasının mümkünatı bulunmamaktadır.A firması binek otomobilin alımında ödediği KDV’yi indirim konusu yapamaz dediğimizde ise % 1 KDV hesaplanması ve TL KDV dahil satış fiyatı belirlemesi gerekmektedir ki Gelir İdaresi Başkanlığı’ nın da görüşü bu doğrultudadır.

Konunun çözümü KDV Kanunu’nda ufak bir düzenleme yapılabilir.

Çünkü ikinci el otomobillerin alım satım faaliyeti ile uğraşan firmaların bu KDV’yi indirim konusu yapmaları halinde;

%1 KDV’li ya da KDV’siz alınan ikinci el otomobillerin %18 KDV ile satışında mükellefler zarara uğrayacak iken

%18 KDV’li alınan ikinci el otomobillerin %1 KDV ile satışında ise idare zarar uğrayacaktır.

Kanaatimizce her iki tarafında mağdur olmaması için KDV Kanunun’da biz düzenlemeye ihtiyaç vardır. Yapılması gereken bu düzenlemeye göre;

Eskiden olduğu gibi ikinci el otomobillerin satışında %1 KDV uygulanmaya devam edilmeli

Fakat firmaların KDV Kanunu 30/b maddesi uyarınca KDV’yi indirim hakkına sahip firmalardan aldıkları %18’lik KDV’nin tamamını indirim konusu yapmayıp sadece satış oranı olan %1’lik tutarı indirim konusu yapabilmeleri, kalan %17’lik KDV’yi ise maliyet ya da gider olarak kayıtlarına almaları gerekmektedir.

Böylece KDV kanunun indirim mekanizması işleyecek aynı zamanda ne idare ne de mükellef herhangi bir zarar görmeyecektir.

 

KAYNAKLAR

sayılı KDV Kanunu

/ sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

tarih ve BGİB/ sayılı Özelge

Ali Yiğitbaşı, “İkinci El Binek Otomobilin Alım Satımında Kdv İndirimi” başlıklı makale

 

[1]  tarih ve BGİB/ sayılı Özelge

[2] Yiğitbaşı, Ali, “İkinci El Binek Otomobilin Alım Satımında Kdv İndirimi”

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir