YAVUZ DZDAR
Kemik bizim et kayna olarak tükettiimiz canllarn çok önemli bileenlerinden biri. Tp her ne kadar konuyu “hareket sisteminin destei” boyutuna indirgese de, kemik elbette bundan çok daha fazlasdr. çine kalsiyum çökerek sertleen bir kollajen a örgüsü içerir, bizim kemik suyu elde etmekte kullandmz dana kemiklerinde bunun merkezinde ayrca kemik ilii de bulunur, yani kan yapmn salayacak balca maddeler burada depolanr. Bu bölgenin yaps ise tamamen farkldr, pelte kvamnda olur. Bu nedenle kemik suyu çok kymetli bir malzemedir ve genellikle biz bu suyu kemiin bütününün kaynatlmasyla elde ederiz.
Kemii oluturan kollajen, suda erime özellii düük ama çok besleyici bir madde. Bu madde tek bana bile temel besin öelerinin alnmasna ve yapmna olanak salyor. Kemikte çok miktarda kolajen bulunuyor ama eriyip suya geçmesini salamak için kaynatmak gerekiyor. Aslnda kasap sizlere kemii krarak verir, baz büyük marketlerde dilimlenmi olarak da satlr. Bu dilimlenmi biçim uygulama açsndan daha pratik görünüyor zira tencereye daha kolay smasnn ötesinde suya maruz kalan yüzey de artyor. Bu ilem düdüklü tencere de yaplabilir, zira kollajende basnçtan etkilenecek bileikler pek bulunmaz. Normal tencerede kaynatma ise uzun bir süre gerektirir. Ustalarn söyledii kemik suyu çkarmak onlarn ilk “nöbet tuttuklar” itir. Ustalar burada 24 saat kaynatmaktan bahsederler ki, bu bekleyi su azaldkça ilave etmek gerektiinden zorunludur.
Benim gördüüm dört saatlik kaynatmak da yeterli sonucu veriyor ama bu süre bile elbette mutfakta geçirmek açsndan oldukça uzun. O nedenle kemik suyu çkarlmas yemek hazrlamadan önce hemen bir kenarda yaplabilecek bir ilem deil. Bunun için mesela bir pazar ya da tatil gününün seçilmesi, stok hazrlanmas daha mantkl. Yani bir kez urap bir aylk malzemeyi elde edersiniz. Bu stok dondurularak saklanabilir. Dondurmann içerik açsndan deer kayb etkisi olmaz. Pratik olsun diye buz kalplarnda donduranlar bile var. Küçük kavanozlar da saklamak için çok uygun bence. Kaynatma ilemi öncesinde tencereye havuç gibi sebzeler koymak ve hepsini birden kaynatmak da eflerin önerileri arasnda. Suyun deerini artryor çünkü.
Bir kere kemik ilii çözülerek boalr, yani geriye sadece kemik kalr. Yine de bence esas kstas kaynatma suyunun souduunda jöleye dönümesi. Kollajen dediimiz gibi ancak scak suda erir. Su souduunda jöleleir. Nitekim ayn eyi paçada da gözlemleriz, paça suyu basbaya yapkandr, zira ek olarak büyük ekerli moleküller de içerir. Dört saatlik kaynatma, kemiin arlnda neredeyse üçte bire varan azalmayla sonuçlanr, ite bu kemikten çözülen ve suya geçen kolajendir. Bunun hazrlanmas zaman dnda bir zahmet getirmez, kemik çok ucuzdur, hatta baz kasaplar ücretsiz verir. Ama besleyici deer açsndan çok yüksek bir ey elde edersiniz.
Özellikle çocuklar ve hastalar için kemik suyuna çorba çok iyi bir seçenek bence. Bebek kak mamalarna geçince çok çok iyi besin takviyesi salar, yemein suyunun olaanüstü lezzeti ve kvam da zaten buradan gelir. Zaten zamannda yaplan da buydu, ama hayat hzlannca unutuldu. Grip, souk algnl gibi hastalklarn iyilemesini kolaylatrr, olaslkla koruyucu etkisi de vardr. Kanser için tedavi görenlerde, yani kemoterapi alanlarda ise özellikle kemoterapi uygulamasnn ardndan kemik suyu alnmas çok önemli. Zira kemoterapi vücudu çözer, yeniden yapm için de kaynak gerekir. te kemik suyu bunun için biçilmi kaftandr. O nedenle özenli bir mutfakta, kemik suyu her zaman dondurucuda stoklanm olarak bulunmaldr.
Kemik suyunun uzun süre ve düşük ısılarda pişirilmesi gerekmektedir. Kemik suyu yaklaşık 15 saat kadar kaynatılır. Bu kadar uzun süre pişirilmesi sonucunda kemikteki vitamin ve minarelerin tümü suya geçer ve kolajen, prolin, glutamin gibi vücut için oldukça değerli amino asitler ortaya çıkmış olur. Kalsiyum, potasyum, fosfor ve magnezyum içeren kemik suyu, hiç karbonhidrat içermediği için de sıklıkla tercih edilmektedir. Yalnızca hasta olduğunuz zamanlarda değil hastalıklardan korunmak için de kemik suyu tüketebilirsiniz. Hem gelişim çağındaki çocukların hem de kemik erimesi gibi sorunlar yaşayan kişilerin haftada 2 kez ilikli kemik suyu tüketmesi tavsiye edilmektedir.
Kemik Suyunun faydaları nelerdir?
Kemik Suyu ne zaman içilmeli?
Kemik suyu günün her saatinde içilebilir. Eğer yaşa bağlı kemik erimesi veya eklem ağrıları yaşıyorsanız gün aşırı 1 çay bardağı tüketebilirsiniz.
Kemik suyu gelişim çağındaki çocuklara da haftada 2 kez içirilebilir. Kemik suyu, büyümeyi destekleyici, vücudun gelişim sürecinde ihtiyaç duyduğu vitamin, mineral ve amino asitleri içermektedir. İştah açıcı bir özelliği de vardır. Bu yüzden iştahsız çocukların da tüketmesi faydalı olabilmektedir.
Kas sistemi zayıf olan kişilerin gün aşırı kemik suyu tüketmeleri faydalı olacaktır. Bağışıklığınız zayıf düştüyse ve sık hastalanıyorsanız, özellikle kış aylarında hastalıklardan korunmak için günde 1 çay bardağı ilikli kemik suyu tüketmeniz tavsiye edilir.
Kemik suyunun zararları nelerdir?
Kemik suyu kolesterolü yükseltir mi? veya kemik suyu tansiyonu yükseltir mi? soruları en çok merak edilen konulardandır. Kemik suyu bol miktarda kolesterol içeren bir besindir. Bu yüzden kolesterolü yüksek kişilerin tüketmesi tavsiye edilmez. Aşırı tüketildiğinde, içerisindeki yağ oranı sebebiyle kalp ve damar tıkanıklarına sebep olabilir. Kalp ve damar hastalıkları riski taşıyorsanız kontrollü tüketmeniz gerekir.
Kalori miktarı fazladır. Zayıflama sürecindeyseniz veya zayıflamak istiyorsanız günlük olarak aldığınız kalori miktarına dikkat etmeniz gerekir. Kemik suyu içtiğiniz zaman günün geri kalanında yediğiniz yiyeceklerin kalori miktarına dikkat etmeniz önemlidir.
Hiçbir hastalığınız yoksa dahi, günde 1 çay bardağından fazla kemik suyu tüketmek kolesterol seviyelerinizde yükselmeye sebep olacaktır. Tükettiğiniz miktarlara dikkat ettikçe ilikli kemik suyunun bir zararı yoktur.
Koruk suyu şekeri düşürür mü, ne işe yarar? Koruk suyunun faydaları nelerdir? Kivinin faydaları nelerdir? Kivi meyvesi tansiyona iyi gelir mi, günde kaç adet tüketilebilir?