Ilk Batılı Anlamda Roman

İlk Hikâyeler (Öyküler):

1. İlk Hikâye Örneği: Letâif-i Rivayat (), Ahmet Mithat Efendi

2. Batılı Anlamda İlk Hikâye Denemesi: Küçük Şeyler (), Sami Paşazade Sezai

İlk Romanlar:

1. İlk Çeviri Roman: Tercüme-i Telemak (Fenelon) (), Yusuf Kâmil Paşa

2. İlk Yerli Roman Denemesi: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (), Şemsettin Sami

3. İlk Edebî Roman: İntibah (), Namık Kemal

4. İlk Realist Roman Denemesi: Araba Sevdası (), Recaizade Mahmut Ekrem

5. İlk Köy Romanı Denemesi: Karabibik (), Nabizade Nazım

6. İlk Psikolojik Roman Denemesi: Zehra (), Nabizade Nazım

7. İlk Psikolojik Roman: Eylül(), Mehmet Rauf

8. Batı Tekniğine Uygun İlk Realist Roman: Mai ve Siyah (), Halit Ziya Uşaklıgil

9. İlk Psikolojik Roman Denemesi, ilk Naturalist ve tezli roman: Zehra (), Nabizade Nazım

İlk Tarihî Uzun Hikâye-Roman Denemesi: Yeniçeriler (), Ahmet Mithat Efendi

İlk Tarihî Roman Örneği: Cezmi (), Namık Kemal

İlk Kadın Romancımız &#; Fatma Aliye Hanım (dö)

İlk polisiye roman: Esrar-ı Cinayet (), Ahmet Mithat Efendi

Kurtuluş Savaşını Doğrudan İşleyen Romanımız- Ateşten Gömlek ()- Halide Edip Adıvar

İlk Tiyatrolar:

1. Sahnelenen İlk Tiyatro Eseri &#; Vatan Yahut Silistre () &#;Namık Kemal

2. İlk Tiyatro Eseri: Şair Evlenmesi (), Şinasi

3. Heceyle Yazılan İlk Manzum Tiyatro Eseri: Nesteren (), Abdülhak Hamit Tarhan

4. İlk Uyarlama Tiyatro Eserinin (Moliere &#; Zor Nikah) Yazarı &#; Ahmet Vefik Paşa

5. Edebiyatımızda Epik Tiyatronun Kurucusu &#; Haldun Taner

6. Hece ile Yazılan ilk Manzum Tiyatro Örneği &#; Binnaz () &#; Yusuf Ziya Ortaç

7. İlk Epik Tiyatro örneği &#; Keşanlı Ali Destanı () &#; Haldun Taner

İlk Şiirler:

1. Fransızca&#;dan İlk Şiir Çevirileri Yapan ve İlk Folklor İncelemesi Çalışmaları Yapan Sanatçı: Şinasi

2. İlk Şiir Antolojisi: Harabat (), Ziya Paşa

3. İlk Mensur Şiir Örnekleri &#; Mensur Şiirler () &#; Halit Ziya Uşaklıgil

4. Edebiyatımızda İlk Kafiyesiz Şiir Denemesi-Validem &#; Abdülhak Hamit Tarhan

5. İlk Köy Şiiri Örneği &#; Köylü Kızların Şarkısı &#; Muallim Naci

6. Edebiyatımızda ilk Çocuk Şiiri Örnekleri &#; Şermin () &#; Tevfik Fikret

7. İlk Pastoral Şiir Örneği &#; Sahra &#; Abdülhak Hamit Tahran

8. Aruzu Türkçe&#;ye Uyarlayan İlk Şair &#; Tevfik Fikret

9. Tasavvuf Edebiyatının Kurucusu ve Bu Yönde şiirler Yazan İlk Şair &#; Hoca Ahmet Yesevi

Bilinen İlk Türk Şair &#; Aprınçor Tigin

Bilinen ilk Türk Yazar -Yollug Tigin

Edebiyatımızda Aruzla Yazılan İlk Eser: Kutadgu Bilig (), Yusuf Has Hacib

İlk Hamse Sahibi: Ali Şir Nevaî

İlk Divan Şairimiz &#; Hoca Dehhanî

İlk Didaktik Eser Örneği &#; Kutadgu Bilig &#; Yusuf Has Hacib

İlk Gazeteler:

1. Edebiyatımızda İlk Özel Gazeteyi Çıkaran, Noktalama İşaretlerini İlk Kullanan Sanatçı: Şinasi

2. İlk Resmî Türkçe Gazete: Takvim-i Vakayi &#;

3. İlk Yarı Resmi Türkçe Gazete: Ceride-i Havadis

4. İlk Özel Türkçe Gazete : Tercüman-ı Ahval &#;

Ayrıca bakınız->Tanzimat Dönemi Gazeteler

Diğer İlkler:

1. Edebiyatımızda İlk Fabl Örneği: Harname, Şeyhî

2- Edebiyatımızda Batılı Anlamda İlk Fabl Örneği: Eşek İle Tilki Hikâyesi, Şinasi

3. İlk Makale Örneği: Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi, Şinasi &#;

4. İlk Eleştiri Örneği: Namık Kemal &#;

5. Edebiyatımızdaki En Önemli Gezi Yazısı Örneği: Seyahatname (yy), Evliya Çelebi

6. Edebiyatımızda Günlük Terimini İlk Kullanan yazar: Falih Rıfkı Atay

7. İlk tezkire : Mecalisü&#;n-Nefais, Ali Şir Nevaî

8. Anadolu Sahasında Yazılan İlk Tezkire: Heşt Behişt, Edirneli Sehî Bey

9. İlk Söylev (Nutuk): Göktürk Yazıtları (Orhun Abideleri) (seafoodplus.info)

 İslâmî Dönem Türk Edebiyatı İlk Yazılı Eser : Kutadgu Bilig (), Yusuf Has Hacib

Edebiyatımızda İlk Mesnevi Örneği: Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib

Edebiyatımızda İlk Siyasetname Örneği: Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib

 Batı Etkisindeki Türk Edebiyatında Bilinçli İlk Temsilcisi: Şinasi

Edebiyatımızdaki İlk Atasözleri Derlemesi: Durub-ı Emsal-i Osmaniye (), Şinasi

İlk Bibliyografya: Keşfu&#;z-Zünun (), Kâtip Çelebi

İlk Hatıra Kitabı: Babürnâme, Babürşah &#; yy.

İlk Mizah Dergisi: Diyojen (), Teodor Kasap

İlk Edebî Bildiriyi Yayımlayan Topluluk &#; Fecr-i Ati Topluluğu ()

İlk Yazılı Edebî Metin ve Türk Adının Geçtiği İlk Metin &#; Göktürk Yazıtları (8.yüzyıl)

Türk Dilinin İlk Sözlüğü ve İlk Dilbilgisi Kitabı &#;Divanü Lügati&#;t-Türk () &#; Kâşgarlı Mahmut

İlk Türkçe Sözlük &#; Kamus-ı Türkî () &#; Şemsettin Sami

İlk Edebiyat Tarihçimiz &#; Abdülhalim Memduh Efendi

Batılı Anlamda İlk Edebiyat Tarihçimiz &#; Mehmet Fuat Köprülü

Türkçe&#;nin İlk Dil Bilgisi Kitabı &#; Sarf-ı Türkî &#; Süleyman Hüsnü Paşa

İlk Alfabemiz &#; Göktürk Alfabesi

Edebiyatımızda Milli Edebiyatın Açılmasına öncülük eden &#; Mehmet Emin Yurdakul

İlk Türk Destanı &#; Alp Er Tunga Destanı

 Süslü Nesrin İlk Temsilcisi &#; Sinan Paşa

Dilde Sadeleşmeyi Savunan ilk Yayın Organı &#; Genç Kalemler ()

 Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Kurulan ilk Edebî Topluluk &#; Yedi Meşaleciler ()

Edebiyatımızda Yayımlanan ilk Ortak Kitap &#; Yedi Meşale ()

Edebiyatımızda Yayımlanan İkinci Ortak Kitap &#; Garip ()

İlk Röportaj örneği &#; Rüya &#; Ziya Paşa

İlk Dergi örneği &#; Mecmua-ı Fünun &#; Münif Paşa

Batılı anlamda İlk Günlük Örneği- Seyahat Jurnali- Direktör Ali Bey

 Türkî-i Basit Akımının Öncüsü &#; Aydınlı Visali &#;y.y.

Türkî-i Basit Akımının En güçlü Temsilcileri &#; Edirneli Nazmi ve Tatavlalı Mahremi

 Sebk-i Hindi Akımının En Güçlü Temsilcisi &#; Şeyh Galipyy.

İlk fıkra yazarımız- Ahmet Rasim

Dünya Edebiyatında İlkler

1. Dünya Edebiyatında Hikâye Türünün ilk Örneği: Decameron Öyküleri (yüzyıl) &#; Giovanni Boccacio

2. Dünya Edebiyatında Deneme Türünün ilk Örneği: Denemeler &#; Montaigne

3. Dünya Edebiyatında İlk Modern Roman Örneği: Don Kişot &#; Cervantes

4. Dünya Edebiyatında ilk Realist Roman Örneği: Mademe Bovary &#; Gustave Flaubert

5. Dünyanın Bilinen İlk Destanı: Gılgamış Destanı -Sümerler

6. Komedi Türünün ilk Temsilcisi: Aristofanes

7. Trajedi Türünün ilk Temsilcisi: Aiskylos

8. Bilinen ilk Fabl Örneği: Pança Tantra (Kelile ve Dimne) &#; Hint Edebiyatı