Ilkbahar Ile Ilgili Okul Öncesi Etkinlikleri
“İşte geldi artık ilkbahar
Güneş gökyüzünden bize göz kırpar
Ağaçlar yemyeşil, çiçekler mutlu,
Herkese huzur verir baharın kokusu…”
D.Özdemir
Ezgili bir şekilde söylenerek çocukların dikkati çekilir.
• ”Bugün hava nasıl?” sorusu sorularak cevaplar alınır. Ardından mevsim sıralama kartları çocuklara gösterilir ve sıralama sorularla yapılır.
• Okula başladığımız ilk günlerde hava nasıldı? O mevsimin adı neydi?
• Sonbahardan sonra hangi mevsim geldi? Nasıldı?
• Şimdi havalar nasıl? Peki bu mevsimin adı ne olabilir?
• ”Şimdi ormana gidelim ve toprakta, bitkilerde, gökyüzünde neler değişmiş birlikte inceleyelim.” denerek ormanlık alanda gözlem yapılır.
• Baharın gelmesiyle doğada oluşan değişikliklere dikkat çekilir. Bu esnada ülkemizdeki doğal alanları korumamız ve çoğaltmamız gerektiğine, insanlar ve doğada yaşayan bütün canlıların buna ihtiyacı olduğuna vurgu yapılır.
• Ardından söylenen şarkı bir kez daha tekrar edilerek uygun bir yerde oturulur. “Çocuklar değişiklileri hep birlikte inceledik. Peki ilkbaharın sesi var mıdır? Haydi gözlerimizi kapatıp dinleyelim.” denir ve duydukları sesleri taklit etmeleri, kaynağını tahmin etmeleri istenir.
• “Çocuklar biliyor musunuz, ilkbaharın bir de kokusu var, ilkbaharda doğadaki tüm kokular birleşip, etrafa yayılırmış. Haydi şimdi gözlerimizi kapatıp derin bir nefes alalım ve ilkbaharı koklayalım” denerek “Sence bu kokunun içine nelerin kokusu karışmış olabilir?” sorusuyla bulundukları çevreyi özümsemeleri sağlanır.
• “Doğada Bulmaca” oyunu oynanacağı söylenir. Yakın çevrede belirlenen bitkiler, renkler, dokular hakkında çocuklara ipuçları verilir (sert, yumuşak pütürlü, kaygan çilek renginde, iki ağacın arasında, sarı çiçeğin yanında vb.) ve ipuçları doğrultusunda tahminlerini söylemeleri istenir. Oyuna çocukların ilgilerine göre devam edilir.
• Çocuklara kâğıt ve boya kalemleri verilerek hayallerindeki ormanın resmini çizmeleri istenir.
• Resimler tamamlandığında sınıfa dönülür.
Mevsimlerin Dansı
&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;
Kazanım ve Göstergeleri:
MA
K4 Küçük kas kullanımı gerektiren hareketleri yapar.
Kalemi doğru tutar.
Kalem kontrolünü sağlar.
K5 Müzik ve ritim eşliğinde hareket eder.
Müzik ve ritim eşliğinde çeşitli hareketleri ardı ardına yapar.
&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;
Malzeme: Yavaş ve hızlı tempolu birer müzik parçası, 4 mevsim için 4 adet büyük boy beyaz resim kağıdı, 4 kutu pastel boya, hamur yapıştırıcı (resimleri duvara asmak için).
Mevsimleri temsil eden resimler:
Yaz: Dondurma, Kış: Kardan adam, İlkbahar: Bahar dalı, Sonbahar: Yaprakları dökülmüş ağaç resmi
&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;
Hazırlık:Büyük boy beyaz resim kâğıtlarının sağ üst köşesine mevsimi temsil eden küçük resimleri yapıştırın. (Bir kâğıda yaz için dondurma resmini, diğerine kış için kardan adam resmini, diğerine ilkbahar için bahar dalını, diğerine de sonbahar için yaprakları dökülmüş ağaç resmini)
&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;&#;
Uygulama:
- Çocuklarla birlikte çember olunur.
- “Bugün müzik ve hareket zamanında yavaş müzik çalarken mevsimlerle ilgili bir resim yapacağız. Hızlı müzik çaldığında da dans edeceğiz.“ denir.
- Etkinliğe başlamadan önce çocuklara bazı sorular sorulur ve cevaplar dinlenir. “Eğer kışla ilgili bir resim çizsek o resimde neler olmasını istersiniz?” diye sorulur. Bu soru her mevsim için tekrarlanır ve çocuklardan gelecek cevaplar dinlenerek onaylanır.
- Dört mevsimin her birini temsil edecek olan 4 adet büyük boy beyaz resim kâğıdı sınıfın dört farklı köşesine yere yerleştirilir. Çocuklarla bunların hangi mevsimler olduğu hakkında konuşulur. Çocuklar sayışarak dört gruba ayrılır ve her bir grubun bir resim kâğıdının yanına gitmesi istenir.
- Çocuklara oyun açıklanır. “Şimdi size yavaş bir müzik açacağım, bu müzik eşliğinde her grup hangi mevsim kâğıdının önünde ise o mevsimle ilgili istediği bir resim yapmaya başlayacak, ama hızlı müzik başladığında herkes elindeki boyaları bırakacak ve hep birlikte dans edeceğiz. Resminizi bitirmek zorunda değilsiniz. Tekrar yavaş müziği duyduğunuzda ise grup olarak başka bir mevsim kâğıdının başına gideceksiniz ve orada resim çizmeye devam edeceksiniz. Anlaştık mı? Haydi, bakalım başlayalım öyleyse!” denir.
- Yavaş tempolu müzik açılır ve çocuklar resim yapmaya başladıklarında teker teker tüm gruplar dolaşılır ve neler yaptıkları sorulur. Başlayamayan çocuklar o mevsimle ilgili konuşularak teşvik edilir.
- Her bir mevsim için 3 dakika resim, 1 dakika dans olacak şekilde yavaş ve hızlı tempolu müzik sırasıyla açılır. Geçişlerde çocukların farklı mevsimlerle çalışmaları için hatırlatmalarda ve yönlendirmelerde bulunulur.
- Dört tur tamamlandığında müzik kapatılır, resimler duvara asılır ve çocuklarla yaptıkları resimler hakkında konuşulur. “Bakalım yaz mevsimi ile ilgili neler çizmişsiniz?” gibi. Duydukları iki farklı müziğin hızıyla ilgili sorular sorulur ve cevaplar dinlenir. “Resim yaparken dinlediğimiz müzik sizce hızlı mıydı yavaş mıydı?” gibi.
EvdekiBakicim Blog
İster evinizde ister bir okul öncesi eğitim merkezinde olsun, çocukların okul öncesi eğitim programlarında en az üç çeşit farklı faaliyetin sunulması gerekir. Zaten okul öncesi eğitimi veren bir kurumda takvim genellikle farklı türde oyunlar, drama faaliyetleri veya boyama gibi etkinliklerle doludur.
Okul öncesi kurumlarda takvim demişken, okul öncesi çağında çocuklarımıza kazandırılması gereken en temel bilgilerden birisi de mevsimleri ve dolayısıyla ayları öğretmek yani takvim eğitimi vermektir. Takvim eğitimi verirken başlangıç noktası genelde mevsimlerdir. Bu anlamda takim anlatımı başlangıcında yapılan aktiviteler kardan adam ya da sonbahar ağacı gibi belirli bir mevsime göre düzenlenmiş şekilde olur. Bu anlamda yaz, kış, ilkbahar, sonbahar etkinlikleri kendi içlerinde farklı yöntemlere de sahip olabilir. Örneğin: Sonbahar etkinlikleri kapsamında yaygın olarak kullanılan etkinliklerin ana karakteri sonbahar ağacı olurken, kış etkinliklerinde kardan adam olabilir.
Okul Öncesi Eğitimdeki Üç Temel Etkinlik Çeşidi
Okul öncesi çağındaki çocukların eğitim hayatlarını daha ilginç ve eğlenceli kılmak için özellikle okul öncesi öğretmenlerinin sıkça başvurduğu öğrenim stratejisi etkinliklerdir. Okul öncesi çocukların ihtiyaçlarına ve seviyelerine göre özel olarak hazırlanan etkinlikler (Örnek: Sonbahar ağacı – mevsimler – sonbahar etkinlikleri ) çocukların erken yaştan itibaren eğitimi sevmeleri için de önemlidir.
Bu anlamda okul öncesi etkinlikler kapsamında olmazsa olmaz diyebileceğimiz üç ana etkinlik çeşidinden bahsetmek mümkün.
* Sanatsal etkinlikler (takvim boyama boyama, süsleme, resim çizme, sonbahar ağacı baskı çalışması vb.)
* Yap-boz etkinlikleri ( yap-boz parçaları ile sonbahar ağacı yapmak, kardan adam puzzle’ını birleştirmek vb.)
* Drama – Rol yapma etkinlikleri ( Sonbahar ağacı yaprağı olsan nereye düşerdin? )
Bu üç temel etkinlik çatısı altına düşen etkinliklerin sayısı bolca arttırılabilir. Zaman zaman öğretmenler etkinliklerde bireysel insiyatif ile birtakım etklemeler ya da çıkarmalar da yapabilir. Ancak eğer bir okul öncesi eğitim kurumu arayışınız varsa ve bir kurumda bu üç etkinlik ve türevlerinin kullanılmadığını görürseniz, burayı tercih etmemeniz gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Çünkü o yaştaki çocuklar için en etkili öğrenmenin gerçekleşmesi için bütün okul öncesi eğitim veren müfredatlar da üç temel etkinlik türü baz alınarak oluşuturulmuştur. Kısacası mevsimler örneğini ele alırsak yaz, kış, ilkbahar, sonbahar etkinlikleri ile ilgili spesifik olarak ayarlanmış ( kabak çekirdeğinden sonbahar ağacı yapımı, kardan adam boyama vb.) faaliyetleri müfredatında bulundurmayan kurumlardan fazla bir beklentimizin olmaması gerekir.
Okul Öncesi Eğitsel Etkinlikleri Çocuklara Sağladığı Katkılar
Yazı hazırlanırken sonbahar havası hâ kim olduğundan bu yazıda sıklıkla adını andığımız sonbahar etkinlikleri ve sonbahar ağacı dışında okul öncesi etkinliklerin her konu için çok etkili olduğunu vurgulamak gerek.
Çocuklar oynayarak ve dâhil olarak öğrenir. Çocukların dünyayı anlamasında en büyük yardımcı eğitsel oyun ve etkinliklerdir. Ayrıca okul öncesi çağdan itibaren çocukların hayat boyu sosyalleşmesini pozitif olarak etkileyen faktörlerin içinde eğitsel faaliyetler çok önemli bir yer tutar. Aynı şekilde çocukların problem çözme yetisini geliştirmesi ve etrafında olanları anlaması için de bu etkinlik ve oyunlar çok önemlidir. Sonbahar etkinlikleri kapsamında
sonbahar ağacı üzerinden anlatılan ve mevsimin genel özelliklerini çocukların zihnine yerleştiren etkinlikler olmadan okul öncesi çağındaki bir çocuğa bu süreçleri açıklamak hayli güç olacaktır. Bu nedenle okul öncesi etkinlikler çocuklara olduğu gibi aileler ve eğitmenlere de yardımcıdır.
Eğitsel oyun ve etkinlikler kapsamında çocuklara yaptırılan aktiviteler içinde bir kısmı çocukların dil gelişimleri için de oldukça faydalıdır. Özellikle bazı etkinlikler nedeniyle öğretilen şarkılar ( sonbahar etkinlikleri – sonbahar ağacı şarkısı ) sayesinde çocuklar müzikal atmosferin verdiği rahatlama ve şarkılardaki uyak sayesinde ortaya çıkan ahenk ile çok daha kalıcı ve eğlenceli bir öğrenme tecrübesine sahip olabilir.
Sonbahar Etkinlikleri Şarkı Örneği;
Sonbahar geldi,
Leylekler uçtu,
Yağmurlar düştü,
Hapşu! ha ha ha! Hapşu!
Hapşudan bıktım,
Çarşıya çıktım,
Ah! ne acıktım,
Hapşu! ha ha ha! Hapşu!
Banyoda terle,
Bitmedi nezle,
Gürle de gürle,
Hapşu! ha ha ha! Hapşu!
Çocuklarda Motor Gelişim (Büyük ve Küçük Kasların Gelişimi)
Okul öncesi ve çocuk gelişimi alanlarında sıkça karşımıza çıkan ve çocukların vücut kaslarını etkin kullanması yönünde ilerleyen motor gelişim eğitsel faaliyetlerin çocuklara sağladığı bir diğer katkı olarak önümüze çıkıyor.
* Takvim yapımı, süslemesi
* Rulodan sonbahar ağacı yapımı
* Saatli Takvim
* Pamuktan kardan adam yapımı
* Lego sonbahar ağacı yapımı
* Yaz güneşi boyama
* Sonbahar etkinlikleri
* Takvim Şarkısı
* Mevsimlere Göre Takvim Süsleme
Görüldüğü üzere burada mevsim ve takvim üzerinden verdiğimiz örneklerde dahi çocukların el becerilerini ve hareket kabiliyetlerini kullanacakları birçok örnek mevcut. Özellikle ince motor kasları yani küçük kas gruplarını çalıştıran ve kalem tutma gibi parmaklardaki ince kasların kullanıldığı birçok aktivitede gerekli olan kaslar geliştirilirken yukarıda örneği verilen birçok boyama ve yap-boz etkinliğinin büyük faydası olur.
Bunlara ek olarak bazı konular gereği (Örnek: sonbahar etkinlikleri ) dans etmeye, koşmaya, zıplamaya veya benzer hareketlere dayanan oyunlar oynanması da kaba motor kasları dedigimiz daha büyük çapta hareketten sorumlu kas gruplarının gelişimi için oldukça önemlidir.
Çocuklarda Yaratıcılık ve Sosyal Zeka Gelişimi Eğitsel Faaliyetler İle Sağlanabilir
Yine yazımızda verdiğimiz örneklerden yola çıkacak olursak. Örneğin: sonbahar etkinlikleri kapsamında bir takvim üzerinde sonbahar aylarının bulunduğu kısımlarda bırakılan boşluklar kullanılarak yaptırılacak bir serbest resim çalışmasını düşünelim. Burada bir önceki sonbahar ve takvim etkinlikleri kapsamında çocuğa verilen temel bilgileri bir yandan test ederken diğer yandan serbest çizim imkânı ile çocukların zihinlerindeki yaratıcılıklarını son noktaya kadar kullanmalarını sağlamış oluyoruz.
Çünkü birçok sanat faaliyetinde olduğu gibi resim yapmak da insanın kendini en özgür hissettiği anlardan biridir. Çocuklara yaptırılan bu tarz serbest resim çalışmaları ile çocukların kendi sınırlarını keşfetmelerine ve belki genişletmelerine yardımcı olursunuz.
Tıpkı resim yapmak gibi çocukların hayal güçlerini ve dahası sosyal becerilerini geliştiren bir diğer eğitsel etkinlik de drama & rol yapma etkinlikleridir. Örneğin takvim eğitimi verilirken çocuklara aylara göre roller dağıtılabilir, yine bu ayların bulundukları mevsimlere göre bazı özellikleri olabilir ve çocuklar buna göre rol yapmak için yölendirilir. Bu sayede hem takım çalışması hem de sosyal ortamlardaki iletişim becerilerine yönelik katkılar sağlanmış olur.
Sonbahar etkinlikleri çerçevesinde çocuklardan bir tanesine ağaç rolü, birkaçına yaprak ve birkaç tanesine yağmur, rüzgâr gibi roller verilerek yapılacak bir sonbahar mevsimi canlandırması da yine yukarıdakine benzer katkılar sağlayabilir.
Eğitsel Etkinlikler İle Çocukları Hayata Hazırlayabilirsiniz
Yine hayata dair birçok sosyal beceriyi çocuklara kazandırmak için de rol yapma & drama faaliyetlerinden faydalanmak mümkündür. Ebeveynler olarak evinizde bile çocuklarınızı bir alış-veriş listesi hazırlamaya dahil ederek veya bir lokantada siparişleri sizin adınıza vermesi gibi ilerleyen yaşlarda gereksinim duyacağı sosyal rolleri üstlenmeye şimdiden alıştırmak
mümkündür. Bu sayede çocuklar özellikle ergenlik dönemlerinde girdikleri içine kapanık durumları belki de hiç yaşamadan atlatabilir ve sosyal ortamlarda kendilerine olan güvenleri sağlam bireyler olarak vakit geçirebilirler. Bu özelliklere sahip olmak da tahmin edebileceğiniz gibi iş bulmaktan eş bulmaya kadar hayatın belirli noktalarında çocukların karşılarına çıkacak önemli kararları bile etkileyecektir