Bursa ve İnegöl'ün meşhur lezzeti İnegöl Köftesi ilk olarak ne zaman ve kim tarafından yapıldı? İnegöl Köftesi nerede yenir? İnegöl Köftesinin günümüze geliş serüveni
Türkiye’nin Mobilya Başkenti, Güneyinde Uludağ’ın silüeti, termali, doğal güzellikleri, tarımsal ürünleri ve M.Ö. yılına dayanan tarihi ile İnegöl; bir şehir edasıyla karşılıyor bizi. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre bin kişilik nüfusuyla Bursa'nın 4. büyük ilçesi olan İnegöl, Bursa şehir merkezine 47 km uzaklıkta yani yaklaşık yarım saatlik bir mesafede.
İnegöl’ün toprakları bereketli ve tarımsal ürünleri hiç yadsınamayacak kadar çok. İlk olarak beş yıl önce Bursa Büyükşehir Belediyesi teşvikleriyle yapılan fide dağıtımları sonucu deneme ekimleri gerçekleştirilen yaban mersini üretiminde Tuzla Mahallesi’nde Türkiye’nin tek parça halinde en büyük yaban mersini bahçesi kurulmuş. Yaban Mersini Festivali’ne de ev sahipliği yapan mahallede; 40 dönümlük bu tarlanın haricinde toplam dönüm yaban mersini üretimi yapılmaya başlanmış.
Yine Türkiye’nin önemli organik çilek üretim merkezi olan Kurşunlu Mahallesinde yaklaşık 10 bin dönümde yapılan “kırmızı elmas” olarak da bilinen “İnegöl Çileği”nin yıllık üretimi de 30 bin ton civarında.
Simgesi "Çınar Yaprağı" olan İnegöl’ün; Turizm değeri olarak en bilinen yönlerinden biri Oylat Kaplıcaları olsa da İnegöl denince akla hemen lezzet duraklarımızdan "İnegöl Köftesi" gelir.
Bursa’nın Türkiye ve Dünya’da tanınan en önemli markalarından biri olan İnegöl Köftesi’nin tarihini incelediğimizde birçok İnegöllünün de bilmediği bir bilgi olan Bulgaristan göçmeni Besler ailesinin büyüğü Mustafa Efendi’ye kadar dayanmaktadır. Bulgaristan'ın Pazarcık şehrinde aile mesleği olarak köftecilik yapan ve burada “Köfteciler” diye anılan ailenin oğlu İbrahim Besler, yılında İnegöl’e göç ettikten sonra aile mesleğini sürdürmeye devam etmiştir.
İbrahim Besler’in yetiştirdiği ustalar tarafından İnegöl’de yapılmaya başlayan köftenin lezzeti zamanla tüm yurda yayılmış ve İnegöl köftesi adını almıştır. Türk Patent Enstitüsünden patenti alınması sayesinde, İnegöl köftesi tescilli bir marka olmuştur.
Lezzeti nerden geliyor derseniz; burda İnegöl ilçesinin doğası ön plana çıkıyor. İnegöl ve çevresinde yetişen dana, kuzu ve koyunların etlerinin özel olarak harmanlanmasından lezzetini alan İnegöl köftesinde; %20 kuzu eti, %80 büyükbaş hayvanların kaburga eti kullanılır. Et 1 gün dinlendirildikten sonra köfte haline getirilip pişirilir.
Takipçilerimize, İnegöl köftesini yerinde yemelerini aynı zamanda İnegöl’ün yerel lezzetlerinden olan kızartılmış ekmeğin üzerine zeytinyağı ve "Çıprıka" denilen bitkiyle servis edilen yöresel lezzeti de yanında tatmalarını tavsiye ediyoruz. Tabii şu bilgiyi de hemen ilave edelim; İnegöl köftesi artık İnegöl için uluslararası bir marka olmasının yanında uluslararası bir festivalin de ana konsepti olmuştur. İlki geçen sene eylül ayında düzenlenen Uluslararası İnegöl Köftesi Festivali zamanında ilçeyi ziyaret ederseniz unutulmaz lezzetli anlara da imza atarsınız.
“Eğer İnegöl’e geldiyseniz ve İnegöl Köftesi yemediyseniz; kendinize İnegöl’ü gezdim demeyiniz.”
İnegöl Köftesi Nerede Yenir?
Orhan İnegöl Köftecisi
Adres: Bursa Yolu 2. km. İnegöl/BURSA
Tel:
Zeynel İnegöl Köftecisi
Adres: Süleymaniye, Bursa Eskişehir Yolu No, Süleymaniye Osb/İnegöl/Bursa
Tel:
Besler İnegöl Köftecisi
Adres: Osmaniye, Altay Cd. No:6, İnegöl/Bursa
Tel:
İnegöl köftesinin bir diğer özelliği ise tuz ve soğanla birlikte eti sıkılaştırması için az miktarda karbonat dışında, herhangi bir katkı maddesi veya baharat kullanılmaması.
Bulgaristan'dan yüzyılda göç ederek Türkiye'ye gelen Besler ailesi tarafından yapılan köfte, zaman içinde Bursa'nın İnegöl ilçesinin bir markası oldu.
Bu köftenin sırrı, dana ile kuzu veya koyunların kaburga kısmından alınan etten çekilen kıymanın kullanıldığı karışımda gizli. Yüzde 80 dana, yüzde 20 kuzu veya koyun etinden oluşan İnegöl köftesinin lezzetine, mangal ateşinde pişmesi de katkı sağlıyor.
Etin tadını bastırmaması amacıyla baharat kullanılmayan köftede, tuz ve soğanla birlikte eti sıkılaştırması için az miktarda karbonat kullanılıyor.
Türkiye'nin genelinde parmak şeklinde olmasıyla ayırt edilen İnegöl köfte, ''Memleketi'' İnegöl'de ise yassı şekilde yapılıyor.
''EN GÜZEL İNEGÖL KÖFTESİ, İNEGÖL'DE YENİR''
İlçede İnegöl köftesini sunan başlıca yerlerden olan bir restoranın işletme sorumlusu Faruk Toptaş, yüzde 80 daha yüzde 20 kuzu etinin birlikte çekilmesiyle elde edilen kıymanın, bir gün dinlendirildikten sonra soğanla karıştırılıp bir gün daha dinlendirildiği anlattı.
İlçe dışında ''İnegöl köfte'' adıyla satılan bazı köftelerde, maliyeti düşürmek için soya ve ekmek gibi malzemeler kullanıldığını dile getiren Toptaş, ''Bu köfteler ucuz olsa da lezzeti güzel olmuyor. En güzel İnegöl köftesi, İnegöl'de yenir'' dedi.
İNEGÖL KÖFTESİNİN ORTAYA ÇIKIŞ SERÜVENİ
İnegöl köftesinin ortaya çıkışı, Bulgaristan'ın Pazarcık ilçesinde yaşayan doğan Mustafa Efendi'nin yılında İnegöl'e göç etmesine dayanıyor.
Bursa-Ankara kara yolu üzerindeki çarşıda dükkan açan Mustafa Efendi'nin köfteleri, zaman içinde önce çevre iller, daha sonra ise tüm Türkiye'de ''İnegöl köftesi'' olarak ünlendi.
Babası Mustafa Efendi'nin yanında yetişen İbrahim, aile mesleğini devam ettirdi. Aile, Soyadı Kanunu'yla birlikte yaptıkları işe uygun olarak ''Besler'' soyadını aldı.
İbrahim Besler'in yanında yetişen ustalar da zamanla kendi iş yerlerini açarak, ilçenin önemli geçim kapısı haline dönüştürdükleri ''İnegöl köftesi''nin markalaşma sürecine de katkıda bulundu.
İnegöl köftesi, yılında İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası'nın Türk Patent Enstitüsüne yaptığı başvuru sonucu, coğrafi işaret olarak tescillendi.