Ipar Ailesi

ipar ailesi

Ali İpar: B&#;y&#;k T&#;rk playboyunun yaşamı ve &#;l&#;m&#;

Güncelleme Tarihi:

Yenal BİLGİCİ

Oluşturulma Tarihi: Haziran 28,

LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi

Hızlı yaşadı, hızlı tüketti, çok konuşuldu, uzakta öldü Geçen hafta Brezilya’da yaşamını yitiren işadamı Ali İpar, Türkiye’nin Muhteşem Gatsby’siydi Hollywood davetlerinin aranan ismiydi, dönemin yıldızlarıyla aşk yaşadı. Sonra birdenbire gözden kayboldu, kendini unutturdu.

Haberin Devamı

Kenarda bir mini caz orkestrasının çaldığı görkemli bir salon Duke Ellington’ın ‘Take the A Train’inden, Glenn Miller’in ‘Moonlight Cocktail’inden notalar havada salınıyor. Kadınlar Christian Dior, Guccio Gucci elinden çıkma elbiselerinin içinde, erkeklerin kol düğmeleri ışıldıyor. Dudaklar kıpkırmızı, parfümler birbirine karışmış. ’lar ABD savaşta ama Hollywood partileri tam gaz devam ediyor. Dünyanın hayranlıkla seyrettiği aktörler, aktrisler, işadamları gülüşüyor, eğleniyor, dedikodu yapıyor. Cary Grant, Rita Hayworth, Humphrey Bogart, Bette Davis, Ava Gardner

Ali İpar: Büyük Türk playboyunun yaşamı ve ölümü

Rita Hayworth ile ’de bir film çekiminde tanıştı.

Haberin Devamı

Aralarında bir Türk de genci var. Sinema dünyasına ufak ufak ısınan, stüdyo patronlarıyla tanışıp kaynaşan, dahası o baş döndüren kadınlarla flört eden bir adam Ali İpar Ailesinin okuması için ABD’ye gönderdiği bu genç, Hollywood partilerinin aranan ismi. Temposu hiç düşmüyor. Sadece Hollywood partilerinde değil, çalkantılarla geçen tüm yaşamında. Ta ki geçen hafta Brezilya’da 94’ünde yaşamını yitirene dek

MEMLEKETİN MUHTEŞEM GATSBY'Sİ

İlk eşi, Hollywood yıldızı Virginia Bruce ile.

Ali İpar, bir dönem Türk basınında herhangi bir gazetenin hemen her departmanını meşgul eden bir simaydı: Siyaset, ekonomi, yaşam, spor, magazin Türkiye’nin şeker kralı Hayri İpar’ın oğluydu; mültimilyoner bir işadamıydı. Kurduğu denizcilik şirketiyle tanındı. Gemi satın alımında usulsüzlük iddiasıyla darbesi sonrasında Yassıada’da yargılandı, hapis yattı. ’lerde Banker Kastelli’ye satılması olay olan ve bir dönem tatlı hayatın, gücün simgesi olarak tanınan İpar Köşkü’nün (Çiftehavuzlar’daki Topuzlu Köşkü) sahibiydi.

Sinemacıydı; Hollywood’da senaryolar yazdı, yurtiçinde, yurtdışında filmler çekti. Türkiye’nin ilk renkli Türk filmi (Salgın) de onun elinden çıkmaydı. Sporcuydu; futbol oynadığı, atletizm yaptığı Fenerbahçe Kulübü’ne başkan olması için adı geçti. Jet-set’in tanınan bir simasıydı. ABD, Avrupa, Türkiye arasında mekik dokudu. Hapisten sonra bir davet üzerine Brezilya’ya gitti, önce inşaat işine sonra Rio sosyetesine girdi. Şoförlerle, hizmetçilerle dolu tatlı hayata orada devam etti. Brezilya’dan üstün hizmet nişanı aldı. Ölene kadar da orada kaldı.

Haberin Devamı

İpar’la tanıştığı dönemde Veronica Lake, femme fatale rollerin aranan ismiydi.

Ama her şeyden önce çapkındı Bizzat anlattıklarına dayanacak olursak, Türkiye’nin gelmiş geçmiş en başarılı playboyuydu. “Beraber oldum” diye saydığı isimler onu bu konuda dünya çapında da rahat rahat listelere sokardı. Brezilya yıllarından önce evli kaldığı Virginia Bruce, Hollywood’un o dönemdeki en ünlü yıldızlarındandı.

25 Kasım ’te Milliyet’ten Emin Çölaşan’a verdiği röportajda, “Bir centilmen bunları asla açıklamaz” dese de Hollywood’da kimlerle beraber olduğunu tek tek açıklıyordu: “Mesela Linda Darnell vardı. Rita Hayworth vardı. Bunlar bir filmde birlikte oynuyorlardı (’deki Kan ve Kum) ve birbirlerinin rakibi olmuşlardı. Sonra ikisiyle de çok şey olduk yani Eh epey tanıdığımız vardı işte. Ester Williams vardı. Lana Turner vardı. Ava Gardner’la İsviçre’de birlikte olduk. Veronica Lake vardı İyiydi yani.”

Haberin Devamı

Lana Turner ’larda ‘Postacı Kapıyı İki Defa Çalar’ ile şöhretinin zirvesine çıkmıştı.

ABD’deki denizcilik şirketinde yanında çalışan Armin W. Becker anılarında (A Lucky Survivor From a Lost Land), İpar’ın o dönem Rita Hayworth’la çıktığını yazıyor. Dahası da var. Becker’e göre, İpar Hollywood’la o kadar içli dışlıydı ki sonrası hapis yatarken, Hollywood’daki yakınları onu kurtarmak için organize olmuştu. Hatta sırf bu iş için şirkette bir kriz masası kurulmuş, Tarzan filmlerinin yapımcısı, Frederick Stephani şirkete gelerek operasyonu bizzat yönetmişti.

Bir yandan siyasi çalkantı, ekonomide zirvelerden yere çakılma Skandallar, dedikodular, aile hikâyeleri Bir yandan da partiler, davetler, aşklar, ışıltılı hayatlar Amerikan yazar seafoodplus.info Fitzgerald’ın ‘Muhteşem Gatsby’den çıkma bir karakterinkine benziyordu İpar’ın yaşamı. Brezilya’daki ölümüyle de tıpkı o karakterler gibi gizemli kaldı.

Haberin Devamı

İpar, Ava Gardner ile İsviçre’de birlikte olduğunu anlatmıştı.

Ali İpar'DAN HOLLYWOOD'DA
ÇAPKINLIK DERSLERİ
(25 Kasım ’teki röportajından)

Dokuz dil biliyorum. İngilizce, Fransızca, Almanca, Portekizce, İspanyolca, İtalyanca, Rumca, Rusça hatta biraz da Macarca. Bazılarını pratikten öğrendim mecburen. Mesela Rusçayı. Hiç Rusya’ya gitmedim ama bazı Rus hanımlar tanımıştım.

Cumhuriyet’in ABD’de muhabirliğini yapıyordum. Bu vesileyle Hollywood stüdyolarına girmeye başladım. Sonra prodüktörlerle ve bazı prodüktör hanımlarla ahbap oldum. Beni çok sevdiler bu hanımlar. Hollywood’da en önemli şey bir kere davetlere çağrılmayı başarmaktır. Bir defa girdiniz mi, o oradan davet eder, öbürü öbür taraftan davet eder.
Valla ben iyi bir çapkın olduğumu hiç iddia etmedim ama çok güzel günlerim geçmiştir. Bir kadının benden hoşlanmadığını anladığım zaman üzerine gitmem. Oltayı atıp sabırla beklerim. Günün birinde konuşmamı beğenir ya da beni ata binerken beğenir. Bir işinizi ya da dans etmenizi beğenebilir. Sonra dostluğu ilerletmeye bakarım. Sabır önemlidir. Daima kollayacaksınız bir eskrimci gibi. Boşluğu buldunuz mu hemen atak yapacaksınız.

Haberin Devamı

Mesela Amerikalı kadınlar sanıldığının aksine çok muhafazakârdır. Alman ve İskandinav kadınlar arkadaşlık konunda çok daha serbesttir. Ama bana hep sorarlar: “Hangi ülkelerin kadınları daha iyidir” diye. Ben de derim ki: Yastığın altında pasaportla yatmıyorsun ki!

Lisan bilmek önemliydi. İyi spor yapardım. Zaten o davetlerde, sporla ilgili çok insan olurdu. Sonra ben çok iyi dans ederdim. Bu da büyük bir meziyettir. Allah vergisidir.

Efendim ben hiçbir zaman yakışıklı olmadım. İnsan hiçbir zaman kendini övmez ama çok iyi laf yapardı ağzım. Aslında bu gibi işlerde erkeğin çok güzel olması şart değildir. Herhalde muayyen bir seksapelim vardı. Bir de çok atak insandım.

İpar Köşkü ve Kastelli Bloklarının Hikayesi Nedir?

yy başlarında Art Nouveau tarzında inşa edilen Cemil Topuzlu Paşa Köşkü veya diğer ismiyle İpar Köşkü , Operatör Doktor Cemil Topuzlu Paşa tarafından Kadıköy, Çiftehavuzlar’da yaptırılıyor. Cemil Topuzlu Paşa, köşkünü Pera Palas, Müşir Zeki Paşa Yalısı gibi ünlü yapıların mimarı Aleksandre Vallaury'ye inşa ettiriyor. “Ömrüm boyunca burada oturmak istiyorum” diyen Cemil Topuzlu Paşa köşküne öyle çok özeniyor ki ’de devrin sadrazamı Gazi Ahmet Muhtar Paşa, köşkün ve bahçenin güzelliği karşısında etkilenerek Cemil Topuzlu Paşa’ya İstanbul Şehreminliği’ni (Belediye Başkanlığını) veriyor. Görevinde fazla duramayan Cemil Topuzlu Paşa, I. Dünya Savaşı yıllarını İsviçre'de geçiriyor. Savaş sonrası İstanbul'a geri döndükten sonra 'da ikinci kez İstanbul Şehreminliği yaparak bir yıl sonra Nafia Nazırlığına (Sağlık Bakanlığına) geçiş yapıyor. Milli Mücadele bittiğinde yargılanacağını öğrenip Fransa'ya kaçsa da yılında tekrar İstanbul’a dönen Cemil Topuzlu, köşkünde çok fazla vakit geçirememekle birlikte artık huzur içinde de olamıyor. Ailesinin içinde fırtınalar ile bilirkte kızı Selma’nın eşi Albay Şahap Gürsel ile geçimsizlik yaşıyordu. Bunun üzerine yaklaşık 30 yılını geçirdiği köşkünü, ‘Şeker Kralı’ olarak bilinen sanayici Hayri İpar’a satıyor ve Cemil Topuzlu Paşa Köşkü artık İpar köşkü olarak anılmaya başlıyor.

İpar Ailesi köşkte çok renkli, gazetelere konu olan davetler veriyor ve köşk adeta cemiyet hayatının bir simgesi haline geliyor. yıllarında ise askeri darbede yurtdışına kaçmak zorunda kalan Hayri İpar, köşkü önce çocukları üzerine kaydettirip daha sonra ölümüne yakın kararını değiştirip karısı Emine Tevhide İpar'a devrediyor. Ancak, bu tarihi köşk ekonomik sıkıntıya düşen ailenin kurtarıcısı değil artık huzursuzluk kaynağı olmaya başlıyor. 'li yıllarda bütün çocuklar köşke sahip olmak için mahkemelerin kapılarını aşındırmaya başlayarak 82 yaşındaki Tevhide İpar’ı akıl sağlığının yerinde olup olmadığının belirlenmesi için Adli Tıp Kurumu koridorlarından, İsviçre'deki kliniklere kadar dolaştırmaya başlıyorlar. Bu sırada Banker Kastelli (Cevher Özden), Emine İpar'a yaklaşmayı başarıp, yılında köşkü üzerine geçirmeyi başarıyor. O sırada oğulları Ali İpar, 6 ay önce annesinin hacir altına alınması davası açtığını belirterek, işlemlerin durdurulması için mahkemeye başvursa da dava sonuçlanana kadar Banker Kastelli, köşkün mülkiyetine sahip oluyor ve Banker Kastelli Bloklarının hikayesi burada başlıyor.

Kastelli, imar izni olmadığı için köşkü almaktaki amacının ailesi ile burada oturmak olduğunu belirtse de, yılında Kadıköy Belediyesi'nden köşk için imar izni çıkartarak köşkün içindeki eşsiz ağaçları kestiriyor ve araziye neoklâsik ağırlıklı bir ‘Neoeklektisizm’ yönünde Kastelli Blokları denilen 6 katlı 6 blok yaptırıyor. Daha sonra tarihi eser olduğu için yıktırılmayan İpar köşkü ve küçülen arazisi artık ’de Şadan Kalkavan’ın mülkiyetine geçiyor. Şu an köşkün içinde yaşam olmasa da bahçesindeki Kastelli Blokları’nda hayat halen devam etmektedir.

Ali İpar Brezilya'da hayatını kaybetti

Ali İpar’ın dillere destan bir yaşam öyküsü vardı. Türkiye’nin varlıklı ailelerinden Hayri İpar’ın oğluydu. Galatasaray Lisesi’nde öğrenim gördü. Ardından da Amerika’ya giderek, San Francisco Üniversitesi’nde yüksek öğrenimini tamamladı.
Cumhuriyet’in ilk sanayici işadamlarından olan baba Hayri İpar’a “Türkiye’nin Şeker Kralı” derlerdi. Çünkü Alpullu Şeker Fabrikası’nın kuruluşunu Kazım Taşkent ve Şakir Kesebir’le birlikte gerçekleştirmişti.

Hayri Bey, bugün hâlâ Galatasaray’da varlığını koruyan ve büyük tarihi değer taşıyan Mısır Apartmanı, İstanbul’un eski belediye başkanlarından Cemil Topuzlu’nun Çiftehavuzlar’daki muhteşem köşkü ile Bebek sırtlarındaki tam 80 dönümlük İpar Korusu’nun da sahibi olmuştu.

HOLLYWOOD YILDIZLARIYLA TATLI BİR HAYAT SÜRDÜ
İpar Ailesi, İkinci Dünya Savaşı yıllarında Amerika’ya gidip, Los Angeles’ın ünlü Beverly Hills semtinde bir malikaneye yerleşti. Ali İpar, bu yeni ve ışıltılı ortamda, Hollywood’un ünlü yıldızlarıyla tanışma fırsatı buldu; hatta Rita Hayworth’la çılgınca bir aşk hayatı yaşadıkları söylendi ve yazıldı. İpar’ın Hollywood dünyasındaki bu hızlı yaşantısı, kendisini Amerikalı güzel yıldız Virginia Bruce’la evliliğe kadar götürdü.
Hollywood çapkını İpar, dünya film sektörünün merkezinde hem sanatçı, hem de yapımcılarla o kadar içli dışlı oldu ki, bir ara senaristliğe dahi soyundu. Ardından da “Woman in The Night” isimli filmin senaryosunu yazdı.
Hollywood aşkları Ali İpar’ı daha sonra film prodüktörü yaptı. İpar, ’lerde Yeşilçam’ın ünlü yapımcılarından Turgut Demirağ ile birlikte ilk renkli Türk filmi “Salgın”ı çekti.

SERVETİ VE ŞÖHRETİ ONU YASSIADA’YA DÜŞÜRDÜ

27 Mayıs İhtilali’nden sonra kurulan Yassıada Mahkemeleri, DP iktidarının yöneticileriyle birlikte armatör Ali İpar’ı da sanık sandalyesine oturttu. Hakkında hazırlanan iddianamede, ABD’den üç şilebin satın alınmasında yolsuzluk yapıldığı ileri sürülüyordu.
Siyasi tarihimizde “İpar Transport Gemi Davası” olarak anılan yargılamada, Ali İpar’la birlikte devrin Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu da sanık sandalyesine oturdu. Duruşmada, Ali İpar’la Yassıada Mahkemeleri’nin Başkanı Salim Başol arasında ilginç tartışmalar yaşandı. Bu arada, Fatin Rüştü Zorlu da savunması sırasında şunları söyledi:

“Soruşturma suçlu araması değil, illa da bir kimsenin suçlandırılması şeklinde yapılmıştır. İlla suçlu çıkarılacaksam ve usûl de bu ise, boynum kıldan incedir.”
Duruşma sırasında tanık olarak dinlenen Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri, Büyükelçi Hasan Esat Işık ile New York Başkonsolosu Orhan Kutlu, vermiş oldukları ifadelerde, Ali İpar’ın Amerika’dan şilep alımında hiçbir usulsüzlük olmadığını söylediler.
İpar Transport Davası, 19 Ocak ’de karara bağlandı. Ali İpar, Dışişleri mensuplarının lehte ifadelerine rağmen hem ağır bir para cezası, hem de iki yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. Bu arada, bir yıl ağır hapis cezası alan Fatin Rüştü Zorlu’nun yanı sıra Başbakan Menderes ve Bakanlardan Medeni Berk ile Hasan Polatkan da sanıklar arasına dahil edilerek, birer yıl hapis cezası aldılar.

8 YIL ÖNCE VATANINA DÖNMEK İSTEDİ AMA OLMADI

Ali İpar, aynı zamanda Türkiye’nin ilk otomotiv sanayi şirketleri arasında yer alan Otosan’ın da kurucu ortağıydı. Yassıada Mahkemeleri’nde aldığı iki yıllık hapis cezasını çekti. Daha sonra yurtdışına çıktı.
Yassıada Mahkemeleri’nin ünlü avukatlarından eski TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, Ali İpar’ın avukatlığını yaptı. İpar’ın yurt içi ve yurt dışındaki hukuk mücadelesi uzun yıllar sürdü.

Ünlü armatör, daha sonra Brezilya’ya yerleşti. 8 yıl önce, tekrar vatanına dönmek istedi, ama onu gerçekleştiremedi. 94 yıllık fırtınalı yaşam, Brezilya’da son erdi. Amerika’dan getirdiği üç gemi de Haliç’te çürüdü