Ishal Olmanın Yolu
kaynağı değiştir]
- ^Dünya sağlık Örgütü: Beş yaşın altında çocuklarda ölüm nedenlerinin dağılımı 6 Ekim tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^Color Atlas of Pathophysiology (S Silbernagl et al, Thieme )
- ^Longstreth GL, Thompson WG, Chey WD, Houghton LA, Mearin F, and Spiller RC. (). Functional Bowel Disorders Gastroenterology ; –
- ^Wangen, S. "The Irritable Bowel Syndrome Solution". page ; Innate Health Publishing. ISBN
- ^Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL. Harrison's Principles of Internal Medicine. New York: McGraw-Hill, ISBN
- ^Van Vorous, Heather. Eating for IBS. ISBN Excerpted with author's permission at Help for Irritable Bowel Syndrome 24 Eylül tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (see IBS Diet Section)
- ^Caldarella MP, Milano A, Laterza F, Sacco F, Balatsinou C, Lapenna D, Pierdomenico SD, Cuccurullo F, Neri M. Visceral sensitivity and symptoms in patients with constipation- or diarrhea-predominant irritable bowel syndrome (IBS): effect of a low-fat intraduodenal infusion. Am J Gastroenterol ;(2) PMID
- ^Francis CY, Whorwell PJ. Bran and irritable bowel syndrome: time for reappraisal. Lancet ; : PMID
- ^Choi, Y. Fats, Fructose May Contribute to IBS Symptoms. ACG 68th Annual Scientific Meeting: Abstract 21, presented Oct. 13, ; Abstract , presented Oct. 14,
- ^Bajait C, Thawani V. Role of zinc in pediatric diarrhea. Indian J Pharmacol [serial online] [cited Jun 14]; Available from: seafoodplus.info?/43/3// 2 Haziran tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir kaynağı değiştir]
Spastik kolon sendromu (Huzursuz bağırsak sendromu). Tanımlayan belirtileri: son 3 ay boyunca haftada en az 3 gün süren, dışkılama ile giden karın rahatsızlığı veya ağrısı, anormal dışkı (ishal, kabız veya her ikisi) veya dışkılama sıklığı.[3] Bu sendromun belirtileri gıda alerjisi, infektif ishal, çölyak ve enflamatuar bağırsak hastalığı gibi çeşitli durumlarda görülebilir. Belirtilere neden olan durumun tedavi edilmesi genelde ishal sorununu çözer.[4] Spastik kolon sendromu aşırı bağırsak duyarlılığı (visseral hipersensitivite) yapabilir. Tanısı konmamış Spastik kolon sendromunun doğrudan bir tedavisi olmamasına karşın belirtileri, ishal dahil olmak üzere, beslenme değişiklikleri, çözünür lifler ve ilaç tedavisi ile kontrol altında tutulabilir.
Diğer önemli nedenleri[değiştir kaynağı değiştir]
İshalin birçok nedeni vardır. C vitamini veya magnezyumun fazla miktarda alınmasından da kaynaklanabilir. İnsan ve hayvan sağlığı açısından en önemli sebepler infeksiyöz hastalıklardır. İshalle beraber karın ağrısı, bulantı ve kusma da görülebilir. İshalin bazı özellikleri başka durumlarda da görülebildiği için ishalin tıbbî tanımı günde gramdan fazla dışkı üretimini içerir.
İshal, kalın bağırsağın yeterince sıvı emmemesinden meydana gelir. Normalde, hem sindirim sürecinin bir parçası olarak, hem de sıvı içmekten dolayı, yemek bol miktarda suyla karışıktır. Dolayısıyla kalın bağırsağa varmadan önce sindirilmiş yemek esas olarak sıvı durumdadır. Kalın bağırsak suyu emerek kalan malzemeyi yarı katı bir hale getirir. Kalın bağırsak zarar görmüş veya yangılıysa su emilmesi engellenir ve sulu dışkı meydana gelir.
İshalin en sıkça görülen nedeni viral enfeksiyon veya bakteriyel toksinlerdir. Sağlıklı yaşam şartlarında ve bol gıda ve su olduğunda ishalli olmak dışında sağlıklı olan bir kişi viral bir enfeksiyondan birkaç günde, en fazla bir haftada kurtulur. Buna karşın hastalıklı veya kötü beslenen kişilerde ishal ciddi su kaybına yol açabilir ve tedavi olunmadığı takdirde hayati tehlike oluşturabilir.
İshal ayrıca daha ciddi hastalıkların bir belirtisi olabilir; örneğin dizanteri, kolera, botulizm veya Crohn hastalığı gibi kronik bir duruma işaret edebilir. Apandisit hastalarında genelde ishal olmasa da apandis patlamasının sık görülen bir belirtisidir. Radyasyon hastalığının da bir sonucudur.
Laktoz toleranssız olanlarda beslenme, ishal nedeni olabilir.
İshalin tedavisi hastanın kaybetmiş olduğu suyun yerini alacak miktarda su almasıdır, tercihen suda gerekli tuz ve bazı besinleri de sağlamış olmak için suda elektrolitler bulunmalıdır. Çoğu kişi için bundan başka bir tedavi gerekli değildir. Ancak, aşağıdaki tip ishallerde genelde tıbbi gözetim önerilir.
- Bebeklerde ishal;
- Küçük çocuklarda orta derece veya şiddetli ishal;
- Kanla karışık ishal;
- İki haftadan uzun süreli ishal;
- Kramp yapmayan karın ağrısı, kilo kaybı gibi genel hastalıkla ilintili ishal;
- Az gelişmiş ülkelere seyahat edenlerde ishal, çünkü parazit gibi alışık olmadıkları enfeksiyonları kapma olasılıkları daha yüksektir.
- Yiyecek hazırlayanlar, çünkü başkalarına bulaştırma olasılığı daha yüksektir.
- Hastane, çocuk bakım, geriatri veya rehabilitasyon merkezlerinde ishal.
Mekanizması[değiştir kaynağı değiştir]
İki tip vardır, benzer özellikleri vardır, nedenleri bilinmemektedir:
- Ülseratif kolit, kronik kanlı ishal ve kalın bağırsağın rektuma yakın bölümünün enflamasyonudur.
- Crohn hastalığı, kalın bağırsağın belli kısımların ve çoğu zaman ince bağırsağın uç kısımlarını etkiler.