Ismin Halleri Konu Anlatımı 4 Sınıf

ADIN DURUMLARI (İsmin Hâlleri) 

Adların cümledeki görevlerine göre girdikleri durumlara adın durumları denir. Bu değişiklikleri sağlayan eklere de durum ekleridenir. Ad durum ekleri eklendikleri adın anlamını değiştirmezler. Adın beş durumu vardır.

1. Yalın Durumu:

Adın hiç bir durum eki almamış hâline yalın durum denir.

“ev, bahçe, kapı, çocuk, kitap, elma, sandalye, kız, gün&#;&#; &#;
“Annem pazardan elma aldı.&#;
“Kırmızı ev çok güzel

2. Adın -i durumu (Belirtme durumu):

Adın sonuna “-i, -ı, —u, -ü&#; ekleri getirilerek yapılır. Eylemdeki işten, hareketten etkilenen varlığı belirtir.

“evi, okulu, kitabı, kızı, günü&#;&#;
“Bu kitabı bana ablam aldı.&#;
“Biz denizi çok severiz.&#;

3. Adın -e durumu (Yönelme durumu):

Adın sonuna “-e&#; durum eki getirilerek yapılır. Eylemin yönünü gösterir. Ses uyumuna göre “e&#;, “a&#; ya dönüşebilir.

“denize, sokağa, eve, masaya, arıya, sözlüye, geziye&#;&#;

Ünlü ile biten bir sözcüğe getirilirse “y&#; ya da “n&#; araya girer.
“Koluna alçı yapmışlar.&#;
“Kalemleri sıraya bırakın&#;

4. Adın -de durumu (Bulunma Durumu):

Adın sonuna “—de&#; durum eki getirilerek yapılır. Büyük ünlü uyumuna göre ve ses olaylarına göre “de, da, te, ta&#; şekillerine girer. Hareketin gerçekleştiği yeri gösterir.

“evde, işte, konuda, yolculukta, haftada, basketbolda, denizde&#;

“Sabahtan beri pastanede oturuyor.&#;
“Sahada yabancı cisimler vardı.&#;

5. Adın -den durumu (Ayrılma, Çıkma):

Adın sonuna “dan&#; durum eki getirilerek yapılır. Eylemi yapan kişinin nereden ayrıldığını, uzaklaştığını gösterir. Ses olaylarına göre “-den, -dan, -ten, -tan&#; şekillerinde kullanılabilir.

“okuldan, kitaptan, saygıdan, düşünceden, ağaçtan, evden, akşamdan, tiyatrodan

“Gurbetten üç yıl önce döndü&#;
“Yediğimiz tatlıdan hepimiz zehirlendik.&#;

Hal ekleri isme gelerek kullanılan eklerdir. Türkçe dil bilgisinin temel konularından biri la hal ekleri 5'e ayrılır. Peki, 4. sınıf durum hal ekleri konu anlatımı - Hal eki nedir? İşte konuyla ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar.

HAL EKİ NEDİR?

Hal eki cümle içinde adların sahip oldukları anlam ve görevleri belirler. Hal ekleri yönelme, bulunma, belirtme, yalın ve ayrılma hali olarak 5'e ayrılır. Burada sadece ismin yalın halinde ek bulunmaz. Diğerlerinde hal eki alınmalıdır.

HAL EKİ TÜRLERİ NELERDİR?

1 – Yalın hali: İsmin yalın halinde ek bulunmaz. Ancak isim hal ekinden farklı bir ek alabilir. Bu ek alma durumunda isim yine de yalın hal olarak kabul edilir.

Elif armut yıkadı (Armut)

Esma kitap yazıyor (Kitap)

Gençler geleceğin teminatıdır (Gençler)

2- Belirtme hali: Burada isim ı,-i,-u,-ü ekleri alır. Ancak adın sonu ünlü bir harf ile biterse belirtme eki ile ad arasına kaynaştırma harfi eklenir.

Sevgiyi : Sevgi- y-i

Burada -i eki belirtme, -y harfi ise kaynaştırma olarak kullanılmıştır.

3- Yönelme hali: -a ve -e ekleri Türkçe dil bilgisinde yönelme ekleri olarak tanımlanır. Kullanıldığı isme yönelme ifadesi katar. Yönelme ekini bulmak için kelimeye kime ve neye sorularını sorabilirsiniz.

Karaköy: Karaköy – e

Burada -e harfi yönelme eki olarak kullanılmıştır.

4- Bulunma hali: -de, -da, -te, -ta ekleri ismin bulunma hali ekleridir. İsmin cümlede bulunduğu yeri belirtmek için kullanılır.

Evde çantam kaldı: Ev-de

Bu cümlede çantanım kaldığı yer belirtilmek istenmiştir.

5- Ayrılma hali: -de, -den, -ten, -te ekleri ayrılma hali ekleridir. Kullanıldığı cümleden ismin ayrılma halini anlatır.

Uçak İzmir'den kalktı: İzmir-den

CÜMLE İÇERİSİNDE İSMİN HALLERİNİN KULLANIM ÖRNEKLERİ

İsmin halleri bulunma, yönelme, yalın, belirtme ve ayrılma olarak 5 farklı şekilde isimlere getirilir. Gelin ismin hallerinin cümle içerisindeki kullanımına bakalım.

• Annem bana ayakkabı hediye etti.
• Bu düşünceni kimse duymasın.
• İşe çok geç kaldım.
• Akşam kafede buluşmuşlardı.
• Kendimden başka kimseye güvenmem.