Giriş Tarihi: Güncelleme Tarihi:
İtikaf nedir, nasıl yapılır diye merak eden vatandaşlar konuya dair Diyanet açıklamalarını inceliyor. Evde itikaf nasıl yapılır, Ramazan'da itikafa ne zaman girilir gibi sorular da bu kapsamda yanıt arıyor. Fıkıh terimi olarak kendini gündelik davranışlardan uzak tutarak ibadet maksadıyla camide kalmak anlamına gelen itikaf özellikle Ramazan ayının son on gününde yapılan hayırlı işlerdendir. Peki, Ramazan'da itikafa ne zaman girilir ne zaman çıkılır, en az kaç saat kalınır? İşte yanıtı!
İTİKÂF: Bir yerde bekleme, durma ve kendini orada hapsetme. Akıl bâliğ veya temyiz kudretine sahip bir Müslümanın beş vakit namaz kılınan bir mescitte ibadet niyetiyle bir süre durması anlamında bir fıkıh terimi.
İtikâf, Kur'an ve sünnetle sabittir. Kur'an'da Ramazan ayının gecelerinden söz edilirken; " Camilerde itikâfta iken de hanımlarınıza yaklaşmayın"(Bakara, 2/ ) buyurulur. Başka bir ayette itikâf ibadetinin daha önceki ümmetlerde de yapıldığına işaret edilir. Nitekim,
“İbrâhim ve İsmâil’e: Evimi onu ziyaret edenler, ibadet için orada kalanlar (âkifîn), rükû ve secde edenler için tertemiz tutun diye ahid -emir- verdik.” (Bakara 2/)
mealindeki ayet, bir yönüyle buna işaret etmektedir.
Hz. Peygamber Efendimizin (s.a.s) özellikle Ramazan içinde ve Ramazanın son on gününde itikâf yaptığını bildiren çeşitli hadis-i şerifler vardır. Hz. Âîşe'nin şöyle dediği nakledilmiştir:
"Resulullah (s.a.s) Ramazan'ın son on gününde itikâf yaparlardı. Bu durum vefat zamanına kadar bu şekilde devam etmiştir. Daha sonra Hz. Peygamber'in zevceleri itikâfı sürdürmüşlerdir."(Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 67, ; bk. Buhârî, İ'tikâf, ; Ezân, 12, ; Hayz 10; Müslim, İ'tikâf, ; Ebû Dâvud, Ramazân, 3; Savm, 77).
Ebu Hanife'ye göre içinde beş vakit namaz kılınan her mescidde itikâfta bulunmak caizdir. Ebu Hanife ve İmam Mâlik'e göre itikâfın nâfile olarak en azı bir gündür. Ebû Yusuf en az süreyi, bir günün yarıdan çoğu olarak belirlerken İmam Muhammed itikâf için bir saati de yeterli bulur.
Mesciddeki itikâf erkeklere mahsustur. Kadınlar evde mescit edindikleri bir yerde itikâfta bulunabilir (ez-Zebîdî, Tecrîd-i"Sarîh, Terc. Kamil Miras, Ankara , VI, ).
1.Vacip olan itikâf: Adak olan itikâf vaciptir. Bu, en az bir gün olur ve gündüz oruçla geçirilir. Hz. Ömer, Resulullah (s.a.s)'den, "Cahiliyye devrinde Mescid-i Haram'da bir gece itikâfta bulunmayı adamıştım; ne yapayım?" diye sormuş Resulullah (s.a.s); "Adağını yerine getir." buyurmuştur (Buhârı, i'tikâf, 16; Ahmed b. Hanbel, ll, 10).
2.Sünnet olan itikâf: Ramazan'ın son on gününde itikâfa girmek sünnettir. Hz. Âîşe'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (s.a.s) orucun farz kılınmasından ömrünün sonuna kadar Ramazan aylarının son on gününde itikâfa girmiştir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 67, ). Bir yerleşim merkezinde bulunan müslümanlardan birisi bu sünneti yerine getirirse, diğerleri üzerinden bu görev düşer. Bu duruma göre, her yerleşim birimi için itikâf sünnet-i kifâye hükmündedir. Bir kişinin bunu yapması o beldedeki diğer müslümanları sorumluluktan kurtardığı gibi Cenâb-ı Hakk'ın, itikâf yapanın ecrini diğer belde müslümanlarına da vereceği umulur.
3.Müstehab (mendub) olan itikâf: Vacip ve sünnet olan itikâfların dışında itikâfa girmek müstehabdır. Bunun belirli bir vakti yoktur. Hatta mescide giren kimse çıkıncaya kadar itikâfa niyet ederse, orada kaldığı sürece itikâfta sayılır. Bu itikâfda oruç şart değildir. Bazı müctehidlerin, itikâf süresinin bir saat bile olabileceği görüsünde bulunduklarını yukarıda zikretmiştik.
1. Niyet; Niyetsiz itikâf olmaz. Nezredilen itikâfda niyetin ayrıca dil ile ifade edilmesi gerekir.
2. Mescid: Erkeğin, itikafı cemaatle beş vakit namaz kılınan mescidde olmalıdır. İtikâfın en faziletlisi Mescid-i Haram'da, sonra Mescid-i Nebevî'de ve sonra da Mescid-i Aksa'da olandır. Diğer mescidlerdeki fazilet cemaatin çokluğuna göre değişir.
3. Oruç: Daha önce de belirttiğimiz gibi vacip olan itikâf için oruç şarttır. Sünnet itikâf Ramazan ayında olduğu için zaten oruçlu bulunma şart vardır.
4. Temizlik: Kadınların hayız ve nifastan temiz olmaları gerekir. Cünüplük oruca mani olmadığı gibi, itikafı da bozmaz. itikâfa giren cami içinde iken ihtilâm olursa, dışarı çıkarak gusül abdesti alır ve yeniden itikâfa devam eder.
İtikâftaerginlik çağına gelmiş olmak şart değildir. Bu nedenle mümeyyiz bir çocuğun itikâfı da geçerlidir.
Kadının itikâfa girebilmesi için kocasının iznini alması şarttır.
İtikâf sırasında kötü ve çirkin söz söylememek, Ramazanın son on gününü ve cemaatı kalabalık olan mescidi tercih etmek, itikâf günlerinde Kur'an, hadis, Allah'ı zikir ve ibadetle meşgul olmak ve temiz elbise giyip güzel kokular sürünmek itikâfın adabındandır.
a. Cinsi ilişkide bulunmak. Kur'an-ı Kerimde; "Mescidlerde itikafa çekildiğinizde kadınlarınıza yaklaşmayın."(Bakara, 2/) buyurulur. Öpmek ve kucaklamak gibi şeylerden dolay inzal vaki olursa yine itikâf bozulur.
b. Herhangi bir ihtiyaç yokken mescidden dışarı çıkmak.
c. Bayılmak.
İtikâfa giren kimse mescidden ancak şer'î, zaruri ve tabiî ihtiyaçları için çıkabilir.
İtikâfa giren kimsenin bulunduğu mescidde cuma namazı kılınmıyorsa, cuma namazını kılmak üzere başka bir mescide gitmesi, küçük ve büyük abdest bozmak için mescidden dışarı çıkması tabiî bir ihtiyaçtır.
İçerisinde bulunduğu mescidden zorla çıkarılması ya da şahsı ve eşyası hakkında korkusu sebebiyle başka bir mescide taşınmak için çıkması ise zarûrî ihtiyaç sebebiyle çıkıştır.
Bunların dışında mescidden çıkmak itikâfı bozar. İtikâfda olan kimsenin yemesi, içmesi, uyuması ve ihtiyacı olan şeyleri satın alması mescidde olur (bk. İbn Âbidîn, Reddü'l-Muhtâr, İstanbul , II, vd.; ez-Zebîdî, a.g.e., VI, vd.; Mehmed Zihnî, Ni'met-i İslâm, İstanbul , s. 98 vd.).
(Abdullah YÜCEL)
Genellikle camilerde gerçekleştirilen ve Allah'a yakın olmak amacıyla girilen itikaf, tam kapanma sebebiyle araştırma konusu oldu. "Binlerce kişi evde itikaf yapılır mı?" şeklinde sorgular yapıyor. İşte detaylar
Ä°TÄ°KAFA GÄ°RMEK NE DEMEK?
İtikaf nedir sorusunun yanıtı kelimenin kökü olan akf sözünden geçmektedir. Kelimenin anlamı "hapsolmak, alıkoymak, bir yere yerleşmek, oraya bağlanıp kalmak" şeklindedir. Bu kelime, fıkıh terimi olarak kişinin kendini dünyevi işlerden uzak tutarak ibadet amacıyla bir müddet camide kalmasını ifade eder. İtikafa giren kişiye mutekif veya akif denir. Akıl sağlığı yerinde olan ve ergenlik çağına gelmiş her Müslüman itikafa girebilir. İtikafa beş vakit namaz kılınan bir mescitte veya camide girilmesi gerekir.
Ä°TÄ°KAFA NE ZAMAN GÄ°RÄ°LÄ°R?
Hz. Muhammed'in (s.a.v) Ramazan ayında ve özellikle ayın son on gününde itikafta olduğu pek çok hadis-i şerifle sabittir. (Buhârî, İtikâf, 1; Müslim, İtikâf, ; Ebû Dâvûd, Ramazân, 3; Savm, 77) Bu nedenle daha çok Ramazan ayının son on gününde itikafa girilir. Bu sebeple Ramazan ayı itikaf günleri Ramazan'ın son 10 günü olan 3 Mayıs ile 12 Mayıs arasını kapsıyor.
Geçici dünyalık heves ve meşguliyetlerimizi arkamıza alarak özümüze yani Allah'a dönmek için Ramazan ayı güzel bir fırsat. Peygamber Efendimizin (SAV) sünnetlerinden biri olan itikaf nedir? İtikafa nasıl girilir? İtikafı bozan şeyler nelerdir? Çok merak edilen bu soruları sizler için İlahiyatçı Yazar Adnan Şensoy yanıtladı.
Sevgili Peygamber Efendimiz (SAV)'in Ramazan ayında yapmış olduğu sünnetlerden birisi olan itikaf, Ramazan-ı şerifi layığıyla uğurlamak isteyen Müslümanların yapmak istediği ve nasıl uygulandığına dair araştırmalar yaptığı bir ibadettir. ''İtikaf'' sözcüğünün kelime manasına baktığımızda aklı başında olan ve buluğ çağına ermiş Müslümanın 5 vakit namazların kılındığı bir mescitte ibadet; Allah'a yakınlık elde etmek maksadıyla bir süre durması demektir. Bazı hadis kaynakları Peygamberimiz (SAV)'in Medine'ye hicretten sonra her sene Ramazanın son on gününde itikafa çekildiğini, hatta hanımlarının da o sırada ayrıca itikaf yaptıkları nakledilir. (Buhari) Hz. Aişe validemiz (r.a)'un belirttiğine göre Peygamberimiz itikafa girdiği zaman tüm geceyi ihya eder; ailesini uyandırır ve kadınlardan ayrı dururmuş.
İtikaf nedir?
İLİŞKİLİ HABERPeygamberimizin Ramazan ibadetleri! Peygamber Efendimiz (SAV) Ramazanı nasıl geçirirdi?
İtikaf ibadetinin faziletlerinden bahsedildiği bir hadis-i şerifte Efendimiz (SAV), şöyle buyurdu: "–Her kim, din kardeşinin bir ihtiyacını karşılamak için gayret eder ve o işi görürse, bu kendisi için on yıl itikâfta kalmaktan daha hayırlıdır. Hâlbuki bir kimse Allah rızâsı için bir gün itikâfa girse, Cenâb-ı Hak o kimse ile cehennem arasında üç hendek yaratır ki, her bir hendeğin arası, doğu ile batı arası kadar uzaktır." (Beyhakî, Suab, III, Ayrıca bkz. Heysemî, VIII, )
İLİŞKİLİ HABERKuran okumaya başlamadan önce okunacak dua! Her harf için sevap kazandıran dua
İTİKAF NEDİR? NELER İTİKAFI BOZAR?
İtikaf, insanın kendi içine çekildiği bir dönem olarak tanımlanabilir. İtikâfın meşruiyeti Kur'an ve Sünnet ile sabittir. Allah Bakara Suresinin ayetinde, "Mescidlerde i‘tikâfta bulunduğunuz zaman kadınlara yaklaşmayın" buyurmuştur. Konu hakkında merak edilenleri seafoodplus.info muhabiri Müge Çakmak sizler için sordu İlahiyatçı Yazar Adnan Şensoy şu şekilde yanıtladı:
"İnsanın bazen herkesten ve her şeyden soyutlanarak bireysel bir içsel yolculuğu; Bir ben vardır bende benden içeru diyen Yunus'umuzun dediği gibi bir iç yolculuk gerekiyor. O iç yolculuğu yapmanın en muhteşem halini tasavvuf büyükleri rabıta olarak anlatmış. Onun kopyası aslında aslıyla Resullullah'ın itikafıdır"
İTİKAF NEDİR? İTİKAF NASIL YAPILIR?
İtikaf nasıl yapılır
İhlas ve takva ile yapıldığı zaman amellerin en faziletlisi olarak görülen itikaf, Müslüman bir kulun Allah (c.c)'un rızasını kazanmak ve ona yakınlaşmak için dünyevi meşgaleleri ardında bırakıp yalnız O'nun için bir süreliğine ibadete durmak demektir. Dünya işlerinden sıyrılıp hakikatimize yani özümüze dönerek girebileceğimiz itikaf ibadeti için Peygamberimiz (SAV)'in bu ibadeti Ramazanın son on günüde yaptığı hadis-i şeriflerle sabittir.
İTİKAFA GİRECEKLERE TAVSİYE:
İtikafa girerken sevdiğiniz en temiz elbiselerinizi giyip, üzerinize hoş kokular sıkabilirsiniz. Peygamber sünneti olan sürme, evinizde varsa gözlerinize çekebilirsiniz.
İLİŞKİLİ HABERNamaz tesbihatı nasıl yapılır? Namazdan sonra okunacak dua ve zikirler
İtikafa girmenin faziletleri! İtikafa nasıl girilir? İtikaf yapmak
İTİKAFIN YAPILIŞI:
İtikafa girmek isteyen Müslümanların itikaf niyeti ile mescit ya da mescit hükmündeki bir mekanda kalmaya başlayarak ibadet etmesi ile bu durum gerçekleşmiş olur. Zamanını namaz, Kuran-ı Kerim, dua, zikir ve tefekkür etmek gibi amellerle ve dini bilgilerini arttıracak sohbet ya da okuma ile değerlendirecek olan kimsenin zaruri ihtiyaçlar dışında başka işlerle ilgilenmemesi gerekir. Günümüzde itikaf yapacak olan kimselerin dünyevi işlerden ayrılması için telefonla meşgul olmamaları da gerekir. Televizyon, bilgisayar, tablet ya da diğer dünyevi faaliyetleri bırakmalı tamamen dünya ile ilişki koparılmalıdır. Normal şartlar altında erkeklerin camide, kadınlarında evlerinin bir köşesinde girebilecekleri itikaf ibadeti, istisnai durumlarda evde de girilebilir. Zorunlu ihtiyaçlar halledildikten sonra hemen itikâf mahalline geri dönülmesi gerekir.
İLİŞKİLİ HABERPeygamberimizin tavsiye ettiği en faziletli günlük zikirler
İTİKAFI BOZAN DURUMLAR NELER? İTİKAFTA NELER YAPILMAZ?
İtikafa girmek isteyen Müslüman kimsenin bu ibadeti yapabilmesi için bazı şartları üzerinde bulundurması gerekir. Peki bu şartlar neler? İşte itikafa girerken bilmeniz gereken noktalar:
Peygamber Efendimiz bir hadisinde şöyle buyuruyor:
''Cenaze namazı için ise dışarı çıkamaz. Kendisine veya malına bir zarar geleceği korkusuna kapılması ya da zorla çıkarılması hâlinde başka bir camiye gitmek üzere içerisinde bulunduğu cami veya mescidden çıkabilir. Bu zorunlu hâllerin dışında camiden çıkarsa itikâfı bozulur'' (Merğînânî, el-Hidâye, II, ).
İtikafta neler yapılır? İtikafı bozan durumlar neler? İtikaf çeşitleri
İTİKAFI BOZAN DURUMLAR NELERDİR?
İTİKAF KAÇA AYRILIR? İTİKAFIN ÇEŞİTLERİ
İtikafa ne zaman girilir? İtikaf nasıl yapılır? İtikaf ile ilgili hadisler