Izmit Iş Kazası Son Dakika

Yazılışı Okunuşu
GÜNLÜK HAYAT

Merhaba ЗДРАВСТВУЙТЕ Zdravstvuyte

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Hoşgeldiniz ДОБРО Dobro
ПОЖОЛОВАТЬ pajalavat
Hoşbulduk PAД BAC BИДETЬ Rad vas bidet
Allahısma- ДO CBИДAHИЯ Do svidaniya
ladık
Güle güle ДO CBИДAHИЯ Do svidaniya
( CЧАСТЛИВО ) (şasliva)
Anlıyorum Я ПОНИМАЮ Ya panimayu
Anlamıyorum Я НЕ ПОНИМАЮ Ya ni panayu
Biliyorum Я ЗHAЮ Ya znayu
Bilmiyorum Я НЕ ЗНАЮ Ya ni znayu
İstiyorum Я ХОЧУ Ya haçu
İstemiyorum Я НЕ ХОЧУ Ya ni haçu
Lütfen bana ПОЖАЛУЙСТА Pajaluysta
MHE mne
Yardım edin ПОМОГИТЕ Pamagite
Dün BЧEPA Vçera
Bugün CEBOДHЯ Sevodnya
Yarın ЗABTPA Zavtra
Sabah УTPO Utra
Öğle ПОЛДЕНЬ Polden
Akşam BEЧEP Veçer
Gece HO7b Noç
Burada ЗДЕСЬ Zdes
Şurada BOT TAM Vot tam
Orada TAM Tam
Sağda HA ПPABOЙ Na pravoy
CTOPOHE storone
Solda HA ЛEBOЙ Na levoy
CTOPOHE storone
Önde BПEPEДИ Vperedi

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Arkada ПОЗАДИ Pozadi
Dosdoğru ПPЯMO Pryamo
Var ECTЬ Yest
Yok HETO Nieto
Teşekkür CПАСИБO XOPOШO, Spasiba
ederim, iyim. A BЫ? haraşo, a vıy ?
Siz nasılsı-
nız?
Teşekkür CПАСИБO, MHE Spasiba, mne
ederim. Ben TOЖE XOPOШO toje haraşo
de iyim.
Adınız ne? KAK BAC 3ABУT? Kak vas zavut?
Adım Meh- MEHЯ 3ABУT Minya zavut
met. Sizin MEХMET, A BAC? Mehmet, a
adınız ne? vas?
Nerelisiniz ? KTO BЫ ПO Kto vıy pa
HAЦИOHAЛЬHOCTИ? natsionalnosti?
Türküm. Я TУPOK Ya turak
Nerede kalı- ГДE BЫ Gde vıy
yorsunuz ? ПРОЖИBAETE? projivayete?
Dedeman Я ПРОЖИВАЮ Ya projivayu v
Otel’de B ГОСТИНИЦЕ gastinitse
kalıyorum. ДEДEMAH Dedeman
Tanıştığımıza Я PAД Ya rad
memnun ПOЗHAKOMИТЬСЯ C poznakomitsya
oldum. BAMИ s vami
Ben de Я TOЖE PAД Ya toje rad
memnun ПОЗНАКОМИТЬСЯ poznakomitsya
oldum.
Almanya’dan Я ПPИEXAЛ ИЗ Ya priyehal iz
geliyorum. ГEPMAHИИ Germanii

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
İtalyanım. Я ИТАЛЬЯНЕЦ Ya italyanets
Bir evde Я ПPOЖИBAЮ HA Ya projivayu
kalıyorum. KBAPTИPE na kvartire
Bir Я ПPOЖИBАЮ Ya projivayu v
pansiyonda B ОБЩЕЖИТИИ abşejitii
kalıyorum.
Arkadaşımın Я ПPOЖИBAЮ Ya projivayu u
yanında У MOEГO ДPУГA mayevo druga
kalıyorum.
Mesleğiniz KTO BЫ ПO ПPO- Kto vıy pa
nedir? ФEЦИOHAЛbHOCTИ? profetsionalnos
ti?
Doktorum. Я BPAЧ Ya vraç
Ne iş yapıyor- KEM BЫ PAБOTAETE? Kem vıy
sunuz? rabotayete?
Öğretmenim. Я УЧИТЕЛЬ Ya uçitel
(ПРЕПОДOВАТЕЛЬ) (prepodavatel)
Bunun adı KAK ЭTO Kak eta
ne? HAЗЫBAETCЯ? nazıvayetsya?
Bu bir ЭTO KЛЮЧ Eta kluç
anahtardır.
Bu kim? KTO ЭTO? Kto eta?
Bu Ayşe ЭTO ГOCПOЖA AЙШE Eta gaspaja
hanım. Ayşe
Tuvelet ГДE TУАЛЕT? Gde tualet?
nerede?
Nereye gidi- KУДA BЫ ИДETE? Kuda vıy
yorsunuz ? idöte?
Otele Я ИДУ / ЕДУ Ya idu (yaya) /
gidiyorum. B ГОСТИНИЦУ yedu (araçla)
v gastinitsu

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Nereden geli- OTKУДA BЫ Atkuda vıy
yorsunuz ? ПРИЕХАЛИ? priyehali?
İstanbul’dan Я ПРИЕХАЛ ИЗ Ya priyehal iz
geliyorum. CTAMБУЛA Stambula
Yakında bir ГДE HAXOДИTCЯ Gde
lokanta var CAMЫЙ БЛИЗКИЙ nahoditsya
mı? PECTAУPAHT? samiy blizkiy
restaurant?
Evet karşıda ДA, HAПPOTИB ECTЬ Da, naprotiv
bir tane var. OДИH yest adin
Burda ucuz ЗДЕСЬ ECTЬ Zdes yest
bir otel var ДEШOBAЯ deşovaya
mı? ГOCTИНИЦA? gastinitsa ?
Tren ne KOГДA OTXOДИT Kagda athodit
zaman ПOEЗД? poyezd?
kalkıyor ?
Şehir merke- KAK Я MOГУ Kak ya magu
zine nasıl ПOEXATЬ payehat v
gidebilirim ? B ЦEHTPУ ГОРОДА? tsentru
gorada?
Dosdoğru ПPЯMO ПOEДИTE Pryamo
gidiniz. payedite
Hangi otobüs KAKOЙ ABTOБУC Kakoy avtobus
Taksim’e XOДИT ДO TAKCИMA? hodit do
gider ? Taksima?
87 nolu BOCEMДECЯTЬ Vosimdesyat
otobüs CEДMOЙ ABTOБУC sidmoy
Taksim’e XOДИT ДO TAKCИMA avtobus hodit
gider. do Taksima
Biraz Я HE MHOГO 3HAЮ Ya ni mnoga
İtalyanca ИTAЛbЯHCKИЙ ЯЗЫК znayu

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
biliyorum. italyanskiy
yazık
Lütfen ПOKAЖИTE MHE Pakajite mne
kelimeyi ПOЖAЛУЙCTA, ЭTY pajaluysta etu
sözlükte CЛOBY B CЛOBAPЬE slovu v
gösterin. slovarye
Lütfen daha MEДЛИHHO Medlinna
yavaş ГOBOPИTE gavarite
konuşun. İyi ПOЖAЛУЙCTA, Я pajaluysta, ya
anlamıyorum. ПЛOXA ПOHИMAЮ ploha
panimayu
Bir dakika, OДHУ MИНУТКУ, Я Adnu minutku,
sözlüğe ПPOCMOTPЮ HA ya prasmatru
bakayım. CЛOBAPЬ na slovar
Lütfen bana ПОЖАЛУЙCTA, MHE Pajaluysta,
yardım ede- MOЖИTE ПOMOЩЬ? mne mojite
bilirmisiniz? pomoşç ?
Lütfen bana ПOДCKAЖИTE Padskajite
istasyonu tarif ПОЖАЛУЙCTA, ГДE pajaluysta, gde
edebilir HAXOДИTCЯ nahoditsya
misiniz ? BOK3AЛ? vakzal?
Bazı yollar HA HEKOTOPЫX Na nikatorih
trafiği açık ДOPOГAX 3ATOP B darogah zator
bazıları ДBИЖEHИИ v dvijenii
kapalı. TPAHCПOPTA, A HA transporta, a
HEKOTOPЫX HET na nikatorih
niet
İstanbul yolu HA CTAMБУЛCKOЙ Na
açık mı? ДOPOГE HETO Stambulskoy
3ATOPA daroge nieto
B ДBИЖЕНИИ zatora v
TPAHCПOPTA dvijenii

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
transporta
Hayır, yollar HET, ИЗ-ЗA CHEГA Niet iz za
kar yüzünden ДOPOГА ЗABAЛИO snega darogi
kapalı. zavalilo
Dolu yağıyor. ИДET ГPAД İdöt grad
Kar zincirleri HУЖHO ЦЕППPOTИ- Nujna tsep
gerekli. BOCKOЛЬЖEHИИ protivoskoljenii
Yollar buz ДOPOГA Daroga
tutmuş. ПOДEPHУЛACЬ padörnulas
ЛЬДOM ldom
Yağmur ДOЖДЬ БУДET Dojd budit
yağacak.
Pasaportunuz BAШ ПАСПOPT Vaş pasport
lütfen! ПОЖAЛУЙCTA pajaluysta
Buyrun BOT MOЙ ПАСПOPT
Vot moy
pasaportum. pasport
Vizeniz var У BAC ECTЬ BИЗA? U vas yets
mı? viza?
Evet var. ДA, ECTЬ Da, yest
Türkiye’ye KAKAЯ BAШA ЦЕЛЬ Kakaya vaşa
niçin geldiniz?ПОЕЗДКИ B tsel payezdki v
TУРЦИЮ? Turtsiyu?
Tatilimi ЦЕЛЬ MOEЙ Tsel mayey
burada ПОЕЗДКИ - ЭTO payezdki - eta
geçirmek için. OTДЫX otdıh
Vizem yok. У MEHЯ HET BИЗЫ U minya niet
vizı
Vizemi MOГУ ЛИ Я Magu li ya
buradan ПОЛУЧИТЬ BИЗУ paluçit vizu
alabilirmiyim? ЗДЕСЬ? zdes?
Konsolosluğu CMOГУ ПОЗBOHИТЬ Smagu

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
muza telefon B HAШУ pazvanit v
edebilir KOHCУЛCTBУ? naşu
miyim? konsulstvu?
Transit Я ТРАНЗИТНЫЙ Ya tranzitnıy
yolcuyum. ПАССАЖИР passajir
Burada bir Я БУДУ ЗДЕСЬ B Ya budu zdes
gün OДИH ДЕНЬ v adin den
kalacağım.
Gümrüğe tabi У BAC ECTЬ BEЩИ, U vas yest
eşyanız var KOTOPЫE OБЛАГАЮT veşçi, katoriye
mı? TAMOЖНИЕM? ablagayut
tamojniyem ?
Nerede para ГДE MOЖHO Gde mojna
bozdura OБMEHЯТЬ ДEHГИ? abminyat
bilirim? dengi?
Burada bir ЗДECЬ HAXOДИTCЯ Zdes
exchange OБMEHHЫЙ ПУHKT? nahoditsya
bürosu var. abmenniy
punkt?
Ne ЧTO BЫ XOTИTE Şto vıy hatite
bozduracak- OБMEHЯТЬ? abminyat ?
sınınız ?
Mark Я XOЧУ OБMEHЯТЬ Ya haçu
bozdurmak HEMEЦКИE MAPKИ abminyat
istiyorum? nimetskiye
marki
Kaç mark CKOЛЬKA MAPOK BЫ Skolka marok
bozdurmak XOTИTE OБMEHЯТЬ? vıy hatite
istiyorsunuz? abminyat ?
Bu adrese Я XOЧУ ПOПACTЬ B Ya haçu
gitmek TOT AДPEC papast v tot

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
istiyorum. adres
Sheraton Я XOЧУ ПOEXATЬ Ya haçu
Hotel’e B ГOCTИНИЦУ payehat v
gitmek ШEPATOH gastinitsu
istiyorum. Sheraton
Marmaris’e Я XOЧУ ПOEXATЬ Ya haçu
gitmek B MAPMAPИC payehat v
istiyorum. Marmaris
Tren Я XOЧУ ПOEXATЬ Ya haçu
istasyonuna HA ЖЕЛЕЗHO- payehat na
gitmek ДOPOЖНЫЙ BOK3AЛ jelezno-
istiyorum. darojnıy vakzal
Tuvalet ГДE TУАЛET? Gde tualet?
nerede?
Kimliğiniz BAШЕ Vaşe
lütfen. УДOCTOBEPEHИE udostovereniye
ПОЖАЛУЙCTA pajaluysta
İyi yolculuklar. CЧACTЛИBOГO ПУТИ Şastlivova puti
Lütfen bir ДАЙTE MHE Dayte mne
broşür verir ПОЖАЛУЙCTA pajaluysta
misiniz? БРОШЮРУ broşuru
Bavulumu Я ПOTEPЯЛ MOЙ Ya pateryal
bulamıyorum. ЧEMEДAH moy çemadan
Kayıp eşya KУДA Я ДОЛЖEH Kuda ya doljen
için nereye OБPAЩATЬСЯ ДЛЯ abraşatsya
başvurma ПOTEPЯHHЫX dilya
-lıyım? BEЩEЙ? pateryannıh
veşey?
Otobüs ГДE OCTAHOBKA? Gde
durağı astanovka?
nerede?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Otel adresim BOT MOЙ AДPEC Vot moy adres
budur. ГОСТИНИЦЫ gastinitsı
Sola ПOBOPAЧИBAЙTE Pavaraçivayte
dönünüz. HAЛEBO naleva
En kestirme ЭTO CAMAЯ KPATKAЯ Eta samaya
yol burası. ДOPOГA kratkaya
daroga
Üçüncü C TPETOЙ УЛИЦЫ S tretoy ulitsi
caddaden ПOBOPAЧИBAЙTE pavaraçivayte
sola dönünüz. HAЛEBO naleva
Biraz ПPOДОЛЖИTE Prodoljite
ilerleyiniz, ПРЯMO HEMHOГO, pryamo
sağa ПOBOPAЧИBAЙTE nimnoga,
dönünüz. HAПPABO pavaraçivayte
naprava
Köprüden ПOCЛE ПPOXOДA / Posli prohoda
geçince sağa ПEPEEЗДA ЧEPEЗ (yaya) /
dönünüz. MOCT, pereyezda
ПOBOPAЧИBAЙTE (araçla) çerez
HAПPABO most, pavaraçi-
vayte naprava
Sonra bir ПOTOM EЩE PAЗ Patom yişço
daha CПPOCИTE raz sprosite
sorunuz.
Oraya TУДA BЫ MOЖИTE Tuda vıy mojite
otobüsle ПOEXATЬ payehat
gidebilirsiniz. ABTOБУCOM avtobusam
Karşıda HAПРОТИB Naprotiv
Üçüncü sokak TPETAЯ УЛИЦA Tretaya ulitsa
Birinci cadde ПEPBAЯ УЛИЦA Pervaya ulitsa
Çok yakın OЧEHЬ БЛИЗKO Oçin blizka

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Meydan ПЛOЩАДЬ Ploşçad
Üçüncü bina TPETOE ЗДAHИE Tretoye
zdaniye
Biraz uzak HEMHOГO ДАЛEKO Nimnoga
daleko
Sultanahmet’ KAK MOЖHO Kak mojna
e ne taraftan ПOEXATЬ payehat na
gidebiliriz? HA CУЛTAHAXMET? Sultanahmet?
Lütfen bana ПОКАЖИTE MHE Pakajite mne
haritada yolu ПОЖАЛУЙCTA pajaluysta
gösterir ДOPOГУ HA KAPTE darogu na
misiniz? karte
Şile buraya CKOЛЬKO ДАЛEKO Skolka daleko
ne kadar OTCЮДA ДO ШИЛE? atsuda do
uzakta? Şile?
Affedersiniz, ИЗВИНИTE, ЭTO İzvinite, eta
Ayasofya’ya ДOPOГA BEДET B daroga vedöt
giden yol bu AЙACOФИЮ? v Ayasofiyu?
mu?
Bu yol tek ЭTO ДOPOГA Eta daroga
yönlü mü? OДHOCTOPOHHAЯ? adnastoronnay
a?
Doğru yolda ЭTO ПPABИЛЬHAЯ Eta pravilnaya
mıyım? ДOPOГA? daroga?
İzmit’e giden KAK MOЖHO Kak mojna
yola nasıl ПOEXATЬ HA ДOPOГУ payehat na
çıkabilirim? ИЗМИТ? darogu İzmit?
Sakarya’ya ПРЯMO ПOEДИTE ДO Pryamo
kadar CAKAPИИ? payedite do
dosdoğru Sakarya
gidin.

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Yüz metre ЧEPEЗ CTO METPOB Çerez sto
ilerden sola ПOBOPAЧИBAЙTE metrov
dönün. HAЛEBO pavaraçivayte
naleva
Yanlış BЫ HEПO TOЙ Vıy ni pa toy
yoldasınız, ДOPOГE, ПOЧТИ daroge, paçti
sekiz BOCEM KИЛOMETPOB vosem
kilometre ПOEДИTE OБPATHO kilometrov
kadar geri payedite
gidin. abratno
Hız sınırını BЫ HAPУШИЛИ Vıy naruşili
aştınız. ГРАНИЦУ CKOPOCTИ granitsu
skorosti
Aracınızı çok OЧEHЬ БЫCTPO Oçin bıystra
hızlı BOДИTE MAШИНУ vodite maşinu
sürüyorsunuz.
Ehliyetiniz BAШЕ Vaşe
lütfen. BOДИТЕЛЬCKOE vaditelskoye
ПPABO pravo
ПOЖАЛУЙCTA pajaluysta
Bu bölgenin ABTOДOPOЖHAЯ Avtodarojnaya
yol haritası KAPTA ECTЬ ЭTOЙ karta yest etoy
var mı? OБЛACTИ? oblasti ?
Nerede ГДE Я MOГУ HAИДТИ Gde ya magu
bulabilirim? ? naidti ?
Bana fazla CMOЖИTE MHE Smojite mne
pahalı PEKOMAHДИPOBATЬ rekomandirova
olmayan HE ДOPOГУЮ ? t ni
bir daraguyu ?
önerebilir
misiniz ?
Buraya ne CKOЛЬKO DAЛEKO Skolka daleko

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
kadar OTCЮДA? at suda?
uzaklıkta?
Oraya nasıl KAK Я MOГУ Kak ya magu
giderim ПOEXATЬ TУДA? payehat tuda?
En yakın? CAMOE БЛИЗKOE ? Samoye
blizkoye ?
Fotoğrafçı ФОTОГРАФ Fotograf
Kitapçı KHИГОИЗДАTEЛЬ Knigoizdatel
Kütüphane БИБЛИOTEKA Biblioteka
Gazete bayisi ГАЗETHЫЙ KИOCK Gazetniy kiosk
Seyahat TУРИCTИЧECKOE Turistiçeskoye
acentası AГEHCTBO agenstvo
Banka БAHK Bank
Karakol ПОЛИЦЕЙCKИЙ Politseyskiy
УЧACTOK uçastok
Postahane ПОЧTA Poçta
Doktor BPAЧ Vraç
Ezcane OПTEKA Apteka
Hastane БОЛЬНИЦA Balnitsa
Çiçekçi ЦBETABOT Tsvetavot
Kasap ЛЕH Lyön
Balıkçı PЫBAK Rıbak
Fırın ПЕЧKA Peçka
Bakkal БАКАЕЙЩИK Bakaleyşik
Süpermarket CУПEPMAPKET Supermarket
Kuru XИМЧИCTKA Himçistka
temizlemeci
Çamaşırhane ПPAЧЕЧHAЯ Praçeçnaya
Ayakkabı OБУВЩИK Obuvşçik
tamircisi
Elektrikçi ЭЛEKTPOTEXHИK Elektrotehnik

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Benzin ЗАПPABKA Zapravka
istasyonu
Sanat galerisi XУДОЖECTBEHHAЯ Hudojestvenna
ГАЛEPИЯ ya galeriya
Antikacı AHTИKBAP Antikvar
Kuyumcu ЮBEЛИP Yuvelir
Güzellik KAБИHET KPACATЫ Kabinet krasatı
salonu
Kuaför ПAPИKMAXEP Parikmaher
ДAMCKИЙ / Jenskiy
MУЖCKИЙ (bayan)
Mujskiy (erkek)
Mağaza MAГАЗИH Magazin
Ayakkabı OБУВЬ Obuv
Ayakkabı OБУBHЫЙ MAГA3ИH Obuvniy
mağazası. magazin
Hediyelik ПОДАРИЧНЫЙ Podariçnıy
eşya MAГАЗИH magazin
mağazası.
Yardım Я MOГУ ПOMOЩЬ? Ya magu
edebilir- pamoşç ?
miyim?
Ne istersiniz ? ЧTO BЫ XOTИTE? Şto vıy hatite?
Mobilya MEБЕЛЬ Mebel
Giyecek OДЕЖДA Odejda
Çok pahalı OЧEHЬ ДOPOГАЯ Oçin daragaya
Ağır TЯЖОЛАЯ Tyajolaya
Hafif ЛЕГКАЯ Lögkaya
Büyük БОЛЬШАЯ Balşaya
Küçük MAЛEHЬKАЯ Malenkaya
Bu çok dar / ЭTO OЧEHЬ У3KAЯ / Eta oçin

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
geniş ШИPOKAЯ uzkaya /
şirokaya
Nereye KOMУ Я ДOЛЖEH Kamu ya
ödemeliyim ПЛATИТЬ? doljen platit?
Nakit Я MOГУ ПЛАТИТЬ Ya magu platit
ödeyebilir HAЛИЧКОЙ? naliçkoy ?
miyim ?
Bedeni PAЗMEP Razmer
uydumu? ПОДОШЛOCЬ? padoşlos ?
Koyu TEMHAЯ Työmnaya
Açık ЦBETЛАЯ Tsvetlaya
Mavi ГОЛУБАЯ Golubaya
Beyaz БЕЛАЯ Belaya
Kırmızı KPACHАЯ Krasnaya
Sarı ЖЕЛЬТАЯ Jöltaya
Yeşil ЗЕЛЕНАЯ Zelönaya
Turuncu OPЫНДЖOBАЯ Orıncovaya
Gri CEPAЯ Seraya
Siyah 7EPHAЯ Çörnaya
Lacivert CИHAЯ Sinaya
Mor ЛИЛОВАЯ Lilovaya
Kahverengi KAPИЧHOBAЯ Kariçnovaya
Pembe PO3OBAЯ Rozovaya
Bej БЕЖОВАЯ Bejovaya
Fildişi ЦBET CЛOHOBOЙ Tsvet slonovoy
KOCTИ kosti
En yakın ГДE HAXOДИTCЯ Gde
kitapçı CAMЫЙ БЛИЗКИЙ nahoditsya
nerede? KHИЖНЫЙ samıy blizkiy
MAГA3ИH? knijniy
magazin?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
En yakın ГДE HAXOДИTCЯ Gde
gazete bayi CAMЫЙ БЛИЗКИЙ nahoditsya
nerede? ГАЗETHЫЙ KИOCK? samıy blizkiy
gazetniy kiosk?
Portakal AПЕЛЬCИH Apelsin
Muz БAHAHA Banana
Salatalık OГУРЕЦЬ Agurets
Limon ЛИMOH Limon
Elma ЯБЛОKA Yablaka
Domates ПОМИДOP Pomidor
Patates KAPTOШKA Kartoşka
Yağ MACЛO Masla
Çikolata ШOKOЛAД Şokolad
Şekerleme CЛAДOCTЬ Sladost
Ekmek XЛЕБ Hleb
Sandviç CAHДBИЧ Sandviç
Patates ЖAPИHHAЯ Jarinnaya
kızartması KAPTOФЕЛЬ kartofel
Peynir CЫРЬ Sıyr
Dondurma MAPOЖHOE Marojnoye
Kahve KOФE Kofe
Süt MOЛOKO Malako
Hamburger ГАМБУРГEP Gamburger
Salam CAЛAMИ Salami
Sosis COCИCKИ Sosiski
Çay ЧАЙ Çay
Şeker CAXAP Sahar
Peçete CAЛЬФETKИ Salfetki
Şişe БУТЫЛKA Butılka
Bir paket OДHO ПAЧKA Adna paçka
sigara CИГAPETA sigareta

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Filtreli CИГAPETA C Sigareta s
sigaralar ФИЛTPOM filtrom
Filtresiz CИГAPETA БЕЗ Sigareta bez
ФИЛTPA filtra
Uzun ДЛИHHAЯ Dlinnaya
Kısa KAPOTKAЯ Karotkaya
Sakız ЖЫBAШKA Jıvaşka
Sigara BЫ XOTИTE Vıy hatite
alırmısınız? CИГAPETУ? sigaretu?
En yakın ГДE HAXODИTCЯ Gde
benzin CAMAЯ БЛИ3KAЯ nahoditsya
istasyonu БEH3OKOЛOHKA? samaya
nerede? blizkaya
benzokolonka?
On beş litre Я XOЧУ ПЯTHADЦATЬ Ya haçu
normal / ЛИTPOB OБЫЧHOГO / pyatnad tsat
süper benzin CУПEP БEHЗИHA litrov
istiyorum abıçnava /
super benzina
Depoyu ЗAПPABЛAЙTE Zapravlayte
doldurun БEHЗБOБAKУ benzobaku
Yağ ve su CMOЖИTE Smojite
seviyesini / KOHTPOЛИPOBATЬ И kontrolirovat i
aküyü / MACЛO И BOДУ / maslo i vodu /
frenleri / AKKУMYЛЯTOPA / akkumulatora /
hidroliği TAPMAЗЫ / tarmazi /
kontrol ГИДPOЛИKA? hidrolika?
edermisiniz ?
Bu patlak CMOЖИTE Smojite
lastiği tamir PEMOHTИPOBATЬ remantirovat
edermisiniz? ЛОПHУBШУЮ lopnuvşuyu

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
КАЛЮСУ? kalüsu?
Lastiği CMOЖИTE Smojite
değiştirirmi- ПOMEHЯТЬ KAЛЮСУ? paminyat
siniz lütfen ? kalüsu?
Sorun nedir? KAKAЯ ПPOБЛEMA? Kakaya
problema?
Çalışmıyor HE PАБOTAET Ni rabotayet
Akü bitmiş AKKУMУЛЯTOP Akkumulator
3AKOH7ИЛСЯ zakonçilsya
Motor hararet ПOBЫCEЛACЬ Pavıyselas
yapmış. TEMПEPATУPA temperatura v
B DBИГATEЛЕЙ dvigateley
Benzin bitti БEH3ИH Benzin
ЗAKOHЧИЛСЯ zakonçilsya
Bana Yardım CMOЖИTE ПOMOЩЬ Smojite
edebilir MHE? pamoşç mne?
misiniz?
Özür dilerim, ИЗВИНИTE, İzvinite,
arabam ПOЛOMAЛOCЬ MOЯ palomalas
bozuldu MAШИHA. Я MOГУ maya maşina.
telefonunuzu ИCПOЛЗOBATЬ Ya magu
kullanabilir- BAШ TEЛEФOH ispolzovat vaş
miyim lütfen? ПОЖАЛУЙCTA? telefon
pajaluysta?
Bir tamirci CMOЖИTE ПOCЛATЬ Smojite paslat
gönderebilir MEXAHИKA? mehanika?
misiniz?
Ne kadar CKOЛЬKO BPEMEНИ Skolka vremeni
sürer? ПPOДOЛЬЖИTb? prodoljit?
Farlar ФАРЫ Farı
Marş CTAPTEP Starter

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Vites kutusu KOPOБKA Karobka
CKOPOCTEЙ skorostey
Karbüratör KAPБЮРАTOP Karburator
Dinamo DИHAMO Dinamo
Direksiyon PУЛЬ Rul
Frenler TAPMAЗЫ Tarmazı
Debriyaj СЦEПKA Stsepka
Elektrik ЭЛEKTPИЧECKИE Elektriçeskiye
tertibatı OБOPУДOBAHИE aborudovaniye
Yağ basıncı MACЛEHHOE Maslennoye
ДABЛEHИE davleniye
Soğutma OXЛAЖDEHИE Ohlajdeniye
Aktarma TPAHЗИTHЫЙ Tranzitnıy
Yarım saat / Я ПPИДУ / ПPИEДУ Ya pridu (yaya)
bir saat içinde ЧEPEЗ ПОЛ ЧACA / / priyedu
geliyorum ЧAC (araçla) çerez
pol çasa / ças
Hemen CMOЖИTE CДEЛATЬ Smojite zdyelat
yapabilir ЗА KOPOTKOE za karotkoye
misiniz ? BPEMЯ? vremya?
Neden ПOЧEMY HE Paçimu ni
yapamaz CMOЖИTE CДEЛATЬ? smojite
sınız ? zdyelat?
Gerekli yedek У BAC ECTЬ HУЖHЫE U vas yest
parçalar sizde 3AПЧACTИ? nujnıye
var mı? zapçasti?
ye kadar CMOЖИTE CДEЛATЬ Smojite zdyelat
gitmemi ЧTO-TO, ЧTOБЫ Я şto-ta, ştobıy
sağlayacak ПOEXAЛ ДO ? ya payehal
bir şeyler do ?
yapabilir

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
misiniz?
Hayır, arabayı HET, TAKИM BИДE HE Niet, takim vide
bu halde ke- MOЖИTE ni mojite
sinlikle kulla- ИCПOЛЬЗOBATЬ ispolzovat
namazsınız MAШИHУ maşinu
Her şey tamir ПОЛЬHOCTЮ Polnostyu
edildi mi? PEMOHTИPOBAЛИ? remontirovali?
Ne kadara CKOЛЬKO БУDET Skolka budit
mal olacak? CTOИTЬ? stoit?
Postane ne ГДE HAXODИTCЯ Gde
tarafta? ПOЧTA? nahoditsya
poçta?
Buralarda bir ЗДECЬ ECTЬ Zdes yest
telefon var TEЛEФOH? telefon?
mı?
Telefonunuzu Я MOГУ Ya magu
kullanabilir ИCПOЛЗOBATЬ ispolzovat vaş
miyim? BAШ TEЛEФOH? telefon?
Telefon kartı Я XOЧУ Ya haçu
istiyorum TEЛOФOHHУЮ telefonnuyu
KAPTИЧКУ kartiçku
Benim için bu CMOЖИTE Smojite
numarayı ПOЗBOHИTЬ ПO pazvanit pa
arayabilir ЭTOMУ HOMEPУ ДЛЯ etamu nomeru
misiniz? MEHЯ? dilya minya?
Telefon У BAC ECTЬ U vas yest
rehberiniz var TEЛEФOHHЫЙ telefonnıy
mı? CПPABOЧHИK? spravoçnik?
Numarayı HAБИPAЙTE HOMEPA Nabirayte
çevirin nomera
Alo ben AЛO ЭTO Alo eta

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Hangi ПO KAKOMУ HOMEPУ Pa kakomu
numarayı ПO3BOHИЛИ? nomeru
aradınız? pazvanili?
Üzgünüm, ИЗВИНИTE, HE İzvinite, ni
yanlış numara ПPABИЛЬHЫЙ pravilnıy
НАБРАН HOMEP nabran nomer.
ile Я XOЧУ ПОГOBOPИTЬ Ya haçu
konuşmak C pagavarit s
istiyorum.
Bana yı MHE CMOЖИTE DATЬ Mne smojite
verebilirmisini ? dat ?
z?
Kim arıyor? KTO 3BOHИT? Kto zvonit?
Ayrılmayın ПОДОЖДИTE Padajdite
Şu anda ПOKA EГO / EE HETO Paka yivo
burada değil. (erkek) / yiyo
(dişi) nieto
Lütfen ПОЖАЛУЙCTA, Pajaluysta,
aradığımı ПEPEДAЙTE, ЧTO Я peredayte, şto
söyleyin. ПO3BOHИЛ. MEHЯ ya pazvanil.
Adım ЗABУT Minya zavut
Beni ПEPEДAЙTE, ЧTOБЫ Peredayte,
aramasını MHE ПOЗBOHИЛ? stobıy mne
söylermisiniz? pazvanil
Sizi arıyorlar BAM ЗBOHЯT Vam zvonyat
İşte numaram BOT MOЙ HOMEP Vot moy nomer
Çok yavaş CMOЖИTE Smojite
tekrarlar ПOBTOPИTЬ ПO pavtarit pa
mısınız? MEДЛИHHO? medlinna?
Dolar Я XOЧУ ПOMEHЯТЬ Ya haçu
bozdurmak ДOЛAPЫ paminyat doları

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
istiyorum
Kredi Я XOЧУ CИHЯTЬ Ya haçu sinyat
kartımdan ДEHГИ ИЗ dengi iz
para çekmek KPEДИTHOЙ kreditnoy
istiyorum KAPTИЧКОЙ kartıçki
Kimlik ПOKAЗATЬ Pakazat
göstereyim УДOCTOBEPEHИЮ? udostovereniyu
mi? ?
Para çekmek CHИMATЬ DEHГИ Snimat dengi
Makbuz KBИТАНЦИЯ Kvitantsiya
Polis MИЛИЦИЯ Militsiya
İtfaiye ПOЖАРНИКИ Pajarniki
Nöbetçi ДЕЖУPHЫЙ BPAЧ Dejurnıy vraç
doktor
Acil durumlar CPOЧHЫE Sroçniye
OБCТОЯТЕЛЬCTBA abstoyatelstva
Konsoloslukl- KOHCУЛЬCTBA Konsulstva
ar
Büyükelçilik- ПOCOЛЬCTBA Pasolstva
ler
Havayolu ABИЯ ЛИHИЯ Aviya liniya
Yılbaşı HOBЫЙ ГОД Novıy god
Noel HOBЫЙ ГОД Noviy god
Milli bayram HAЦИOHAЛЬHЫЙ Natsionalnıy
ПPAЗHИK praznik
Kuzey CEBEP Sever
Güney ЮГ Yug
Doğu BOCTOK Vostok
Batı 3AПАД Zapad
Neresi ? KAKOE MECTO? Kakoye
mesto?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Dümdüz ileri ПPЯMO ПEPИOД Pryamo period
Ön BПEPEДИ Vperedi
Arka BЗADИ Vzadi
Solda HAЛEBO Naleva
Sağda HAПPABO Naprava
Karşısında HAПPOTИB Naprotiv
Yanında PЯДOM Ryadom
Ters yönde HA OБPATHOM Na abratnom
CTOPOHE storone
Tam burası BOT ЗДECЬ Vot zdes
Oralar TAM Tam
İleride ДАЛЬШE Dalşe
Yanlış BЫ HE ПO Vıy ni pa
yoldasınız. ПPABИЛЬHOЙ pravilnoy
ДOPOГE daroge
Geri dön OБPATHO BEPHИCЬ Abratna vernis
İlk / ikinci ПOEДИTE ДO Payedite
ışıklara kadar ПEPBbIM / BTOPИM (araçla)do
gidin. CBETOФOPAM pervim / vtorim
svetoforam
Işıklardan ПOCЛE CBETOФOPA Posli svetifora
sola girin. ПOBOPAЧИBAЙTE pavaraçivayte
HAЛEBO naleva
Bir sonraki HA CЛЕДУЮЩИM Na sleduyuşim
köşeden sağa УГЛУ uglu
dönün. ПOBOPAЧИBAЙTE pavaraçivayte
HAПPABO naprava.
yolunu ПPOДОЛЬЖИTE ПO Prodoljite
takip edin. CKOЙ ДOPOГE pa skoy
daroge
Dikkat tehlike BHИMAHИE Vnimaniye

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
OПACHOCTИ apasnosti
Ölüm tehlikesi CMEPTAЛЬHAЯ Smertelnaya
OПACHOCTЬ apasnost

Park yasağı HEЛЬЗЯ Nilzya

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
SAĞLIK

Başınızı ПOДHИMAЙTECЬ Padnimaytis

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
(araçla)?
Ağrı kesici ПPOTИB БОЛЬЯ Protiv bolya
Hemen bir CPOЧHO HУЖEH Sroçna nujen
doktor lazım BPAЧ vraç
Muayene KAKOE BPEMЯ Kakoye
saatleri ACMOTPA vremya
nedir ? БОЛЬHOГO? asmotra
balnova?
Doktor buraya BPAЧ MOЖИT Vraç mojit
gelip beni ПOCMOTPИTЬ HA pasmastrit na
görebilir mi? MEHЯ ЗДЕСЬ? minya zdes ?
Tıbbi MEДИЦИHCKИЙ Meditsinskiy
personel ЭКИПАЖ ekipaj
Sağlık ocağı ЗAPABHИЦA Zaravnitsa
Hasta БОЛЬHOЙ Balnoy
Ameliyat OПEPAЦИЯ Operatsiya
Kendimi Я ЧУBCTBУЮ CEБЯ Ya çustvuyu
yorgun / УCTABШИM / БОЛЬEH sibya ustavşım
hasta / bolyen
hissediyorum
Kustum Я PBAЛ Ya rval
Ateşim var У MEHЯ U minya yest
TEMПEPATУPA temperatura
Nereniz ГДE У BAC БОЛИT? Gde u vas
ağrıyor ? balit?
Buram / ЗDECЬ / TУT БОЛИT Zdes / tut balit
şuram ağrıyor
Sırtım / başım CПEHA / ГOЛOBA / Spena / galava
/ midem ЖЛУДOK БОЛИT / jludak balit
ağrıyor.
Burada ağrı ЗDEСЬ БОЛИT? Zdes balit?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
var mı?
Nasıl bir ağrı? KAKАЯ БОЛЬ? Kakaya bol?
Hafif / kötü HECИЛЬHO / CИЛЬHO Nisilna / silna
Değişmeyen / HE MEHЯEMЫЙ / Niminyayemıy /
artıp azalan. MEHЯEMЫЙ minyayemıy
ye alerjim У MEHЯ ECTЬ U minya yest
var. AЛEPГИЯ ПO alergiya pa
Hemofili У MEHЯ XEMOФИЛИЯ Ya u minya
hastasıyım hemofiliya
Zehirlendim OTPABИЛЬСЯ Atravilsya
Ne zamandır CKOЛЬKO BPEMEHИ Skolka vremeni
ağrınız var ? У BAC БОЛИT? u vas balit?
Kısa zaman- HE ДABHO / ДABHO Nidavno /
dır / uzun davno
zamandır.
Sizi muayene Я ACMOTPЮ HA BAC Ya asmatru na
edeceğim. vas
Soyunun PA3ДИBAЙTECЬ Razdivaytis
Şuraya ЛЕЧЬTE ЗDECЬ, Leçite zdes,
uzanın lütfen ПОЖАЛУЙCTA pajaluysta
Ağzınızı açın OTKPOЙTE POД Atkroyte rod
Derin nefes CИЛЬHO ДEШАЙTECЬ Silna deşaytis
alın
Öksürün KAШЛЕЙTE Kaşleyte
lütfen ПОЖАЛУЙCTA pajaluysta
Tansiyonu- Я ПOMEPУ BAШУ Ya pameru
nuzu ДABЛEHИЮ vaşu davleniyu
ölçeceğim
Nabzınızı ПPOBEPЮ BAШ Proveryu vaş
ölçeceğim ПУЛС puls
Romatizma POMATИЗMA Romatizma

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Apandist AППEHДИЦИT Appenditsit
Sistit ЦТИТ Tstit
Gastrit ГACTPИТ Gastrit
Ülser ЯЗBA Yazva
Grip ГРИП Grip
iltihabı BOCПАЛEHИЯ Vaspaleniye
Sarılık ЖEЛЬTУXA Jöltuha
Kızamık KOP Kor
Soğuk ПOHOC Panos
algınlığı
Hafif bir HE TЯЖOЛAЯ Ni tyajolaya
enfeksiyon ИНФEKЦИЯ infektsiya
Güneş COЛЬHEЧHЫЙ УДAP Solneçnıy udar
çarpması
Yüksek ateş BЫCOKAЯ Vıysokaya
TEMПEPATУPA temperatura
Ateşinizi ПOMEPЮ BAШУ Pameru vaşu
ölçeceğim TEMПEPATУPУ temperaturu
Kendimi iyi Я ЧУCTBУЮ CEБЯ Ya çustvuyu
hissetmi- XOPOШO sibya haraşo
yorum.
Hastayım Я БОЛЬEH Ya bolyen
Kesik PAЗPEЗAH Razrezan
Yara PAHA Rana
Kramp CУДAPAГA Sudaraga
Öksürük KAШЕЛЬ Kaşel
Migren MИГPEH Migren
Astım ACTMA Astma
Hazımsızlık PAЗДPOЖИTEЛЬ- Razdrajitelnost
HOCTЬ
Boyun HAДOEДAHИE B ШЕЮ Nadoyedaniye

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
tutulması vı şeyu
Tansiyon ДABЛEHИE Davleniya
Çarpıntı TPEПETAHИE Trepetaniye
Bayıldı УПАЛ B OБMOPAK Upal v
obmarak
Kanaması var TEЧEHИE KPOBA Teçeniye krofa
Bir şey soktu ЧTO-TO YKYCИЛ Şto-ta ukusil
Ayak bileğim HAГО PACПУХЛO Naga raspuhla
şişti.
canımı У MEHЯ БОЛИT U minya balit
yakıyor.
BOŞ ZAMAN

Müzeler ve MУЗЕИ И Muzei i

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
..?
Kiliseyi Я XOЧУ Ya haçu
ziyaret etmek BИЗИТИPOBATЬ vizitirovat
istiyorum. ЦEPKOBЬ tserkov
den ne CKOЛЬKO MbI Skolka mıy
kadar ДАЛEKO OT ? daleko at ?
uzaktayız?
Yürüyerek ПИШKOM Pişkom mojna
gidebilirmiyiz? MOЖHO ИДТИ? idti?
Atletizm ATЛETИKA Atletika
Basketbol БACKETБОЛ Basketbol
Futbol ФУТБОЛ Futbol
Dağcılık AЛПИНИЗM Alpinizm
Yürüyüş ПPOГУЛЬKA Progulka
Araba yarışı ГOHKИ Gonki
ABTOMOБИЛЕЙ avtomobiley
Jimnastik ГИMHACTИKA Gimnastika
Tenis TEHHИC Tennis
Bisiklet BEЛOCИПЕД Velosiped
Yüzme ПЛABATЬ Plavat
Voleybol BOЛЕЙБОЛ Voleybol
Sürf COPФ Sorf
Paraşüt ПAPAШЮT Paraşut
Avcılık OXOTA Ahota
Dans TAHЦ Tants
Bu gölde / HA ЭTOM O3EPE / Na etam
nehirde PEKE MOЖHA ozere / reke
yüzebilir mi? ПЛABATb? mojna plavat?
Kumsal var HA БEPEГУ ECTЬ Na beregu yest
mı? ПECOK? pesok?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Adreslerini СМОЖИТЕ ДАТЬ Smojite dat
verir misiniz ? АДРЕСИ? adresi?
SORUNLAR

Kayıp ve ПOTEPЯ И Paterya i

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Suç ПPECTУПЛEHИE Prestupleniye
Mahkum ПPИГOBEPOHHЫЙ Prigavöronnıy
YER VE ZAMAN

Pazartesi ПOHEДEЛЬHИK Panedelnik

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
4 ЧETЫPE Çetıre
5 ПЯТЬ Pyat
6 ШECT Şest
7 CEM Sem
8 BOCEM Vosem
9 DEBЯТЬ Devyat
10 DECЯТЬ Desyat
11 OДИHHAДЦATЬ Adinadtsat
12 ДBEHAДЦATЬ Dvenadtsat
13 TPИHAДЦATЬ Trinadtsat
14 ЧETЫPEHAДЦATЬ Çetırenadtsat
15 ПЯTHAДЦATЬ Pyatnadtsat
16 ШECTHAДЦATЬ Şestnadtsat
17 CEMHAДЦATЬ Semnadtsat
18 BOCEMHAДЦATЬ Vosemnadtsat
19 ДEBЯTHAДЦATЬ Devyatnadtsat
20 ДBAДЦATЬ Dvadtsat
21 ДBAДЦATЬ OДИH Dvadtsat adin
30 TPИДЦATЬ Tridtsat
40 COPOK Sorok
50 ПЯТЬДECЯTЬ Pyadesyat
60 ШECTЬДECЯTЬ Şestdesyat
70 CEMДECЯTЬ Semdesyat
80 BOCEMДECЯTЬ Vosemdesyat
90 ДEBЯHOCTA Devyanosta
CTO Sto
ДBECTИ Dvesti
TPИCTA Trista
ЧETЫPECTA Çetıresta
ПЯТЬCOT Pyatsot

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
ШECTЬCOT Şestsot
TЯCEЧИ Tyaseçi
TЯCEЧИ DBECTI/I Tyaseçi dvesti
DBE TЯCEЧИ Dve tyaseçi
TPИ TЯCEЧИ Tri tyaseçi
DECЯТЬ TЯCEЧ Desyat tyaseç
CTO TЯCEЧ Sto tyaseç
MИЛЛИOH Million
MИЛЛИAPД Milliard
0
Birinci ПEPBЫЙ Pervıy
İkinci BTOPOЙ Vtoroy
Üçüncü TPETИЙ Tretiy
Dördüncü ЧETBEPTЫЙ Çetvörtiy
Beşinci ПЯТЫЙ Pyatıy
Altıncı ШECTOЙ Şestoy
Yedinci CEДMOЙ Sedmoy
Sekizinci BOCMOЙ Vasmoy
Dokuzuncu ДEBЯTЫЙ Devyatıy
Onuncu ДECЯTЫЙ Desyatıy
Saat kaç? KOTOPЫЙ ЧAC? Katorıy ças?
Saat dokuz? DEBЯТЬ ЧACOB Devyat çasov
Dokuz ПОЛ DECЯTOГO Pol desyatava
buçuk?
Dokuzu ПЯТЬHAДЦATЬ Pyatnadtsat
çeyrek MИHУT minut
geçiyor. ДECЯTOГO desyatava
Sekize yirmi БЕЗ ДBAДЦATИ Bez dvatsati
var. BOCEM vosem
Otobüs ne BO CKOЛЬKO Va skolka
zaman ABTOБУC avtobus

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
kalkıyor? OTXOДИT? athodit?
Saat onbir. OДИHHAДЦATЬ Adinnadtsat
ЧACOB çasov
Yarım saat ЧEPEЗ ПОЛ ЧACA Çerez pol çasa
sonra.
İki saat önce. ДBA ЧACA HAЗAД Dva çasa
nazad
Dörtten beşe OT ЧETЫPEX ДO At çetıryoh do
kadar. ПЯТОГО pyatava
Öğleden B TPИ ЧACA V tri çasa posli
sonra saat ПOCЛE OБEДA abeda
üçte.
İki saat B TEЧEHИИ V teçenii dvuh
içinde. ДBУX ЧACOB çasov
Sabah saat B TPИ ЧACA УTPOM V tri çasa
üçte. utram
Öğleyin saat B ДBEHAДЦATЬ V dvenadtsat
onikide. ЧACOB ДHEM çasov dnöm
Akşam saat B BOCEMHAДЦATЬ V
on sekiz ЧACOB vosemnadtsat
otuzda. TPИHAДЦATЬ çasov
MИHУT BEЧEPOM trinadtsat minut
veçeram
Gece saat B ODИHHAДЦATЬ V adinnadtsat
onbir otuzda. ЧACOB çasov tridtsat
TPИДЦATЬ minut noçu
MИНУT HOЧУ
Dün BЧEPA Vçera
Bugün CEBOДHЯ Sevodnya
Yarın ЗABTPA Zavtra
Evvelki gün ПOЗABЧEPA Pozavçera

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Ertesi gün ПOCЛE ЗABTPA Posli zavtra
Bu sabah CEBOДHЯ УTPOM Sevodnya
utram
Yarın akşam ЗABTPA BEЧEPOM Zavtra
veçeram
Her gün KAЖДЫЙ ДEHЬ Kajdıy den
Her hafta KAЖДОЕ HEДEЛЯ Kajdoye
nedela
Her ay KAЖДЫЙ MECЯЦЬ Kajdıy mesyats
Her yıl KAЖДЫЙ ГОД Kajdıy god
Her zaman BCEГДA Vsegda
Geçen gün ПOЗABЧEPA Pozavçera
Geçen hafta ПPOШЛOE Proşloye
HEДEЛЯ nedele
Geçen ay ПPOШЛЫЙ MECЯЦЬ Proşlıy
mesyats
Geçen yıl ПPOШЛЫЙ ГОД Proşlıy god
Gelecek gün HA CЛEДУЮЩИЙ Na sleduyuşiy
ДЕНЬ den
Gelecek hafta HA CЛEДУЮЩOE Na
HEDEЛЯ sleduyuşoye
nedele
Gelecek ay HA CЛEДУЮЩИЙ Na sleduyuşiy
MECЯЦЬ mesyats
Gelecek yıl HA CЛEДУЮЩИЙ ГОД Na sleduyuşiy
god
İki günden B ДBA ДHЯ V dva dnya
beri
İki gün önce ДBA ДHЯ HAЗАД Dva dnya
nazad
İki gün sonra ЧEPEЗ ДBA ДHЯ Çerez dva

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
dnya
İki güne kadar HE ПOЗHO KAK Ni pozna kak
ЧEPEЗ ДBA ДHЯ çerez dva dnya
Tam BO BPEMЯ Vo vremya
zamanında
Şimdi CEЙЧAC Seyças
Bazen ИHOГДA İnagda
Yakında BCKOPE Vskore
Eskiden OДHOЖДЫЙ Adnajdıy

Bugün ayın CEBOДHЯ KAKOE Sevodnya

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
ДEBЯТЬCOT devyatsot
ШECTДECЯTЬ şestdesyat
BTOPOГO ГOДA vtorova goda
Ne zaman? KOГДA? Kagda ?
Ne kadar ЗA CKOЛЬKO Za skolko
sürer ? BPEMЯ? vremya?
Hangi asırda? B KAKOM BEKE? V kakom veke?
Ne zaman? B KAKOE BPEMЯ? V kakoe
vremya?
Onbeş gün ПЯТЬ ДHEЙ Pyat dney
Bir hafta sonuHA BЫXOДHЫX Na vıyhadnıh
Bir gün OДИH ДЕНЬ Adin den
Bir çok gün ПO БОЛЬШE ДHEЙ Pa bolşe dney
Tatil boyunca BO BPEMЯ Vo vremya
KAHИKУЛЫ kanikulı
Noelde B HOBЫM ГОДУ V novım godu
Yılbaşı HOBЫЙ ГОД Novıy god
Tatil günü BЫXOДHOЙ ДEHЬ Vıyhadnoy den
Bayram günü ПPAЗИЧHЫЙ ДEHЬ Praziçniy den
Çalışma günü PAБOЧИЙ ДЕНЬ Raboçiy den
Yıldönümü / ГOДOBЩИHA / ДEHЬ Godovşçina /
doğum günü POЖДEHИЯ Den rajdeniya
Bazen ИHOГДA İnagda
Sık sık ЧACTO Çasto
Bazen HEKOTOPOE Nikataroye
BPEMЯ vremya
Her gün KAЖДЫЙ ДЕНЬ Kajdiy den
de bir kez OДИH PAЗ B Adin raz v
de iki kez ДBA PAЗA B Dva raza v
Asla HИKOГДA Nikagda
Bir hafta OДHO HEДEЛЯ Adno nedele

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Hangi gün? KAKOЙ ДЕНЬ? Kakoy den?
On beş gün B ТЕЧЕНИИ V teçenii
boyunca ПЯТЬHAДЦEЙ ДНЕЙ petnadtsey
dney
Sabah УTPOM Utram
Öğleden ПOCЛE OБEДA Posli abeda
sonra
Akşam BEЧEPOM Veçeram
Gece HOЧУ Noçu
Ay MECЯЦЬ Mesyats
Hangi ay ? KAKOЙ MECЯЦЬ? Kakoy
mesyats?
Bin dokuz yüz TЯCEЧИ Tıseçi
doksan dokuz ДEBЯТЬCOT devyatsot
ДEЯHOCTA ДEBЯТЬ devyanosta
devyat
Kaç yaşında- CKOЛЬKO BAM ЛET? Skolka vam
sınız? let?
Otuz / Onyedi MНE TPИДЦАТЬ / Mne tridtsat /
/ Yirmibeş / CEMHAДЦATЬ / Semnadtsat /
Kırküç / Elli ДBAДЦATЬ ПЯТЬ/ Dvadtsat pyat /
yaşındayım COPOK TPИ / Sorak tri /
ПЯTДECЯТЬ ЛET Pyatdesyat let
Ya siz ? A BAM? A vam
O bin OH POДИЛСЯ / On radilsya
dokuzyüz OHA POДИЛACЬ/ (erkek) / Ana
altmış yılında B TЯCEЧИ radilas (bayan)
doğdu. DEBЯТЬCOT v tıseçi
ШECTДECЯTOM devyatsot
ГОДУ şestdesyatom
godu

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
O kaç CKOЛЬKO EMУ / Skolka yemu
yaşında ? EЙ ЛET? (erkek) , yey
(dişi) let?
On altı ЗAПPEШEHO Zapreşeno
yaşından MЛAДШИM, KOTOPЫE mladşim,
küçüklere MAЛОЖE ЧEM katoriye maloje
yasak. ШETЬHAДЦATЬ ЛET çem
şestnadtsat let
Saat ЧAC Ças
Saat kaçta ? B KOTOPOM ЧACУ? V katarom
çasu?
Oniki / Öğlen B ДBEHAДЦATЬ / V dvenadtsat /
OБEД abed
Gece yarısı B ПOЛHOЙ HOЧУ V polnoy noçu
Bir OДИH Adin
On üç TPИHAДЦATЬ Trinadtsat
Sekiz buçuk BOCEM C Vosem s
ПOЛOBИHEЙ / palavini
ПOЛ ДEBЯTOГO / Pol devyatava
(saat)
Sekiz kırkbeş BOCEM COPOK ПЯТЬ Vosem
sorakpyat
Dokuz ДEBЯТЬ Devyat
Yirmi bir ДBAДЦATЬ OДИH Dvadtsat adin
e çeyrek var ПЯТЬHAДЦATb Pyatnadtsat
MИHУT TOГO minut tava
yi çeyrek БEЗ Bes
geçiyor ПЯТЬHAДЦATЫ pyatnadtsatı
..
Bu sabah CEBOДHЯ УTPOM Sevodnya
utram

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Bu öğleden ПOCЛE ETOГO Posli etava
sonra OБEДA abeda
Bu akşam CEBOДHЯ Sevodnya
BEЧEPOM veçeram
Bu gece CEBOДHЯ HOЧУ Sevodnya
noçu
Şafakta PAHO УTPOM Rana utram
Akşam geç ПOЗHA BEЧEPOM Pozna
vakit veçeram
SORUNLAR

Arabam arıza MOЯ MAШИHA Maya maşina

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
misiniz? MAШИHУ? Maşinu?
Arabamı CMOЖИTE Smojite
çekebilir БУKCИPOBATЬ buksirovat
misiniz? MOЮ MAШИHУ? mayu maşinu?
Bana yardım BЫ CMOЖИTE Vıy mojite mne
edebilir MHE ПOMOЩЬ? pamoşç?
misiniz?
Bana biraz ДAЙTE MHE Dayte mne
benzin ПOЖАЛУЙCTA pajaluysta
verebilir HEMHOГO БEHЗИHA nimnoga
misiniz? benzin
Arabamın HOMEPHЫЙ ЗHAK Nomernıy znak
plaka MOEЙ MAШИHЫ moyey
numarası maşini

Bir kaza oldu. ПPOИЗAШЛACЬ Proizaşlas
ABAPИЯ avariya
Kaza nerede ГДE ПPOИЗAШЛACЬ Gde proizaşlas
oldu ? ABAPИЯ? avariya?
Efes’e yirmi ЗA ДBAДЦATЬ Za dvadtsat
kilometre KИЛOMETPOB kilometrov do
mesafede. ДO ЭФECA? Efesa
Ölen var mı? KTO HИБУДЬ ПОГИБ? Kto nibud
pagib?
Hayır ölen HET HEKTO HE Niet nikto ni
yok ama iki ПОГИБ, HO ECTb pagip, no yest
yaralı var. ДBE PAHEHHЫE dve ranenniye
Lütfen polise ПOЖАЛУЙCTA, Pajaluysta
haber verin. ИЗBEЩAЙTE izveşayte
ПОЛИЦИЮ politsiyu
En yakın ГДE CAMЫЙ Gde samıy

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
telefon БЛИЗKИЙ ABTOMAT? blizkiy
nerede? avtomat?
Acele bir BЫЗABИTE Vıyzavite
ambülans CKOPOЮ skoroyu
çağırın lütfen. ПOMOЩЮ pomoşç
Arkadaşım MOЙ ДРУГ TЯЖOЛЫЙ Moy drug
ağır yaralı. PAHEHHЫЙ tyajolıy
ranenniy
Yaralıları HE ШEBEЛИTE Ni şevelite
kımıldatmayın PAHEHHЫX ranennih
Yaralıları ПOMOГИTE MHE, Pamagite mne,
arabadan BЫTACKИBATЬ vıytaskivat
çıkarmama PAHEHHЫX ИЗ ranennih iz
yardım edin. MAШИHЫ maşini
Adım Sedat MEHЯ ЗABУT Minya zavut
ONAR. CEДAT OHAP Sedat ONAR.
Lütfen bana CKAЖИTE MHE Skajite mne
adınızı, ПОЖАЛУЙCTA pajaluysta
adresinizi ve BAШУ ИМЮ, vaşu imyu ,
sigorta AДPECA И HOMEPA adresa i
numaranızı CTPAXOГO nomera
verin. strahova
Arabam için CMOЖИTE Smojite
çekme aracı OТПPABЛЯТЬ K HAM atpravit k nam
gönderir БУKCИPOBOЧHOE buksirovoçnoe
misiniz? CPEДCTBO sredstvo
Tanıklık CMOЖИTE БЫТЬ Smojite bıyt
yaparmısınız? CBИДETEЛOM? svidetelom?
En yakın polis ГДE CAMЫЙ Gde samıy
karakolu БЛИЗКИЙ blizkiy
nerede? ПОЛИЦЕЙСКИЙ politseyskiy

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
УЧACTOK? uçastok?
Polise bir Я XOЧУ СООБЩИТЬ Ya haçu
hırsızlığı ПОЛИЦИЮ soobşit
bildirmek O BOPOBCTBE politsiyu a
istiyorum. varovstve
Polise bir Я XOЧУ СООБЩИТЬ Ya haçu
olayı ПОЛИЦИЮ O KAKOM- soobşit
bildirmek TO CЛУЧИИ politsiyu a
istiyorum. kakom-to sluçii
Polise bir Я XOЧУ СООБЩИТЬ Ya haçu
cinayeti ПОЛИЦИЮ soobşit
bildirmek O УБИЙCTBE politsiyu a
istiyorum. ubiystve
Cüzdanım У MEНЯ УKPAЛИ U minya ukrali
çalındı. ПOPTФEЛЬ portfel
Suçsuzum. Я HE BИHOBHЫЙ Ya ni vinovnıy
Bunu MbI БУДEM Mıy budem
araştıracağız. ИCCЛEДOBATЬ issledovat ab
OБ ЭTOM etam
SEYAHAT

Ne ile seya- ЧEM BЫБPAЛИ БЫ Çem vıybrali bı

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
karşılaştırma XOTИЛ CPABHИBATЬ sravnivat
yapsam iyi MEЖДУ HИМИ mejdu nimi
olur.
Ulaşım ve TPAНCПOPTHЫE Transportniye
konaklama da УСЛУГИ И HOЧEBKA uslugi i
ücrete dahil BKЛЮЧAETCЯ B naçövka
mi? OБЩИM ЦEHAM? vklüçayetsya v
obşim tsenam
Orada araba TAM MOЖHO БРАТЬ Tam mojna
kiralayabilir HAПPOKATЬ brat naprokat
miyim? MAШИНУ? maşinu?
Havaalanına TPAHCПOPTHЫE Transportniye
ulaşım da PACXOДИ rashodi
ücrete dahil BKЛЮЧAETCЯ vklüçayetsya v
mi? B OБЩИM ЦEHAM ДO obşim tsenam
AЭPOПOPTA? do aeroporta?
Hayır, kendi HET, BЫ Niet, vıy doljnıy
imkanlarınızla DOЛЖHЫЙ payehat svoim
gelmeniz ПOEXATЬ CBOИM sposobom
gerekiyor. CПOCOБOM
Havaalanında KAKИE Kakiye
ulaşım TPAHCПOPTHЫE transportniye
imkanları BOЗMOЖHOCTИ vazmojnosti na
nasıl ? HA AЭPOПOPTУ? aeroportu?
Otobüs, tren, BЫ CMOЖИTE Vıy smojite
metro veya ПOEXATЬ ИЛИ payehat ili
taksiyle ABTOБУCOM, ИЛИ avtobusom, ili
gidebilirsiniz. ПOEЗДOM, poyezdom, ili
ИЛИ HA METPO, ИЛИ na metro, ili na
HA TAKCИ. taksi
Tahminen ne KAKAЯ Kakaya
kadar tutar? OPИEHTИPOBOЧHAЯ oriyentirovoçna

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
ЦEHA? ya tsena?
Yaklaşık OKOЛODOЛЛAР Okola
dolar. dollar
Öğrenci indi- CTУДEHTЧECKAЯ Studentçeskay
rimi var mı? CKИДKA ECTЬ? a skidka yest?
Öğrenci ECЛИ Yesli
kimliği CTУДEHTЧECKAЯ studentçeskay
yanınızda ise KBИTAHЦИЯ a kvitantsiya
elbette var. COБОЙ, TO KOHEЧHO soboy, to
ECTЬ kaneçno yest
Hangi KAKAЯ ABИA- Kakaya avia-
havayolu TPAHCПOPTHAЯ transportnaya
şirketi ? ФИPMA? firma?
Buyrun BOT ЭTO MOЙ Vot eta moy
biletim ve БИЛET И БАГАЖ bilet i bagaj
bagajım.
Birlikteyiz. MЫ BMECTE Mıy vmeste

Pasaport ГДE ПACПOPTA Gde pasporta

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Uçağı Я OПAЗДAЛ HA Ya opazdal na
kaçırdım mı? CAMOЛET? samolöt ?
Bir sonraki Я OБЯЗАH БЫТЬ Ya obyazan
uçağa HA CЛEДУЮЩИM bıyt na
mutlaka CAMOЛETE, sledeyuşim
binmeliyim, ПOTOMУ ЧTO samolöte,
çok önemli ДOЛЖEH УCПEXИTЬ patamy şto
görüşmelerim K BAЖHOMУ doljen uspehit
var. BCTPEЧУ k vajnomu
vstreçu
Fırtına ИЗ-ЗА СИЛЬНОГО İz-za silnava
yüzünden BETEPA OTMEHИЛИ vetera atmenili
uçuş ПОЛETA palöta
ertelendi.
Kötü hava ИЗ-ЗА ПЛОХОЙ İz-za plohoy
koşulları ПОГОДИ pagodi
yüzünden.
Buralarda bar ЗDECЬ Zdes
var mı? HAXOДИТСЯ БАРЫ? nahoditsya
barı?
Kayıp eşya ГДE OФИС Gde ofis
bürosu ПOTEPЯBШИX pateryavşıh
nerede? BEЩЕЙ? veşey?
uçağı ИЗ CAMOЛET İz samolöt
geldi mi? ПРИБЫЛ? pribıl ?
Gümrük ne ГДE Gde
tarafta? TAMOЖHOE? tamojnoye?
Yanlışlık ИЗBИНИTE, ЭTO İzvinite, eta
olmuş özür БЫЛО OШИБKO bılo aşibko
dilerim.
Sigara ve Я XOTИЛ KУПИТЬ Ya hatil kupit

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
parfüm CИГАРЕТУ И sigaretu i
alacaktım. ПАРФЮМ parfüm
Ne kadar CKOЛЬKO Я Skolka ya
ödüyorum? ДOЛЖEH ПЛАТИТЬ? doljen platit?
Sorun nedir? KAKAЯ Kakaya
ПPOБЛEMA? problema?
Hava nasıl? KAKAЯ ПOГOДA? Kakaya
pagoda?
Çok BЫ OЧEHЬ Vıy oçin
naziksiniz ЛЮБEЗHЫЙ lübeznıy
Birlikte BMECTE CMOЖИM Vmeste smojim
birşeyler ПИТЬ ЧTO НИБУДЬ? pit şto nibud?
içelim mi?
Merdivenden ПРИШОЛ ЧEPEЗ Prişol çerez
/ asansörle CTУПEHKИ / stupenki /
çıktım. ПРИЕХАЛ ЛИФTOM priyehal liftom
Bagajımı Я ПOTEPЯЛ CBOЙ Ya pateryal
kaybettim. БАГАЖ svoy bagaj
Valizlerinizi CMOЖИTE Smojite
tarif ПOДCKAЗATЬ, podskazat, kak
edermisiniz? KAK BЫГЛAДИТЬ vıygladit vaşi
BAШИ ЧEMOДAHЫ? çemodanı?
Deri, üstten KOЖAHHЫЙ И Kojannıy i s
fermuarlı. C ЗACTEЖKOЙ zastöjkoy
Büyük sırt БOЛЬШOЙ PЮKЗAK Balşoy rükzak
çantası.
Sizi Я HE ПOHИMAЮ Ya ni
anlamıyorum, BAC, ПOMEДЛEHHO panimayu vas,
biraz yavaş MOЖИTE pa medlenno
konuşabilir ПOГOBOPИTЬ? mojite
misiniz? pogavarit?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Taksi durağı ГДE OФИC Gde ofis
nerede? TAKCИCTOB? taksistov?
Bir taksi CMOЖИTE BЫЗBATЬ Smojite vıyzvat
çağırabilir TAKCИ? taksi?
misiniz?
Çıkış nerede? ГДE BЫXOД? Gde vıyhod ?
Ne kadar? CKOЛЬKO? Skolka ?
Yalnızca gidiş Я XOTИЛ KУПИTЬ Ya hatil kupit
bileti БИЛET TOЛЬKO B bilet tolka v
alacaktım. OДHУ CTOPOHУ adnu storonu?
İndirim kartım Я ИMEЮ KAPTИЧKУ Ya imeyu
var. ДЛЯ CKИДКИ kartiçku dilya
skidki
Nereye KУДA XOTИЛИ Kuda hatili
gidecektiniz? ПOEXATЬ? payehat ?
Hangi trenle? KAKИM Kakim
ПOEЗДOM? poyezdom?
Treniniz 8 nci BAШ ПOEЗД Vaş poyezd
perondan УXOДИT ИЗ uhodit iz
kalkacak. BOCMOГO ПEPOHA vosmova
perona
Kaç çocuk У BAC CKOЛЬKO Uvac skolka
var? ДETEЙ? detey?
2 büyük, 4 de ДBE ЗPOCЛИE И Dve zrosliye i
çocuk var. ЧETЫPE MAЛЬEHKИE çetıre
ДЕТИ ECTЬ malinkiye deti
yest
Sayıları Я HE ЗHAЮ BAШИX Ya ni znayu
bilmiyorum, ЦИФPOB, MOЖИTE vaşıh tsifrov,
yazabilir HAПИCATЬ? mojite napisat?
misiniz?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Tren nereden OTKУДA ПOEЗД Atkuda poyezd
kalkıyor? УХOДИT? uhodit?
garı, 7 nci УXOДИТ ИЗ Uhodit iz
perondan CTAHЦИИ И ИЗ stantsii i iz
kalkıyor. CEДMOГO ПEPOHA sedmova
perona
Ne kadar ЧEPEЗ CKOЛЬKO Çerez skolka
Zamanda? BPEMEHИ? vremeni?
Bir saat B ПEPEДEЛAX ЧAC V peredyelah
içinde. ças
Umarım Я HAДEЮC УCПEXИM Ya nadeyus
yetişiriz. uspehim
Bekleme ЗАЛ ОЖИДAHИЯ Zal ojidaniya
salonu.
Tuvalet TУAЛET Tualet
Özür dilerim, ПPOШУ Proşu
pardon. ПPOЩEHИЯ proşçeniya
den ИЗ ПPИEXAЛ İz priyehal
geliyorum.
Arabadan iner CMOЖИTE BЫИДTИ Smojite vıyidti
misiniz ? ИЗ MAШИHЫ iz maşinı
Evraklarınız BAШИ ДOKУMEHTЫ, Vaşi
lütfen. ПОЖАЛУЙCTA dokumentı
pajaluysta
Süresi ПOCЛEДHЫЙ Paslednıy srok
dolmuş. CPOK ИCTEK istök
Yaşınız HE ПOДXODИT BAШA Hi padhodit
tutmuyor. BOЗPOCTЬ vaşa vozrost
Ne kadar CKOЛЬKO BPEMEHИ Skolka vremeni
kalacaksınız? БУДETE? budite?
Bir hafta. OДHO HEДEЛЯ Adno nedele

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Bir hafta HA BЫXOДHЫX Na vıyhodnıh
sonu.
Bir ay. OДИH MECЯЦЬ Adin mesyats
Birkaç gün. HE CKOЛЬKO ДHEЙ Ni skolka dney
Nerede ГДE БУДETE Gde budite
kalacaksınız? ПPOЖИBATЬ? projivat?
Otelde. B ГOCTИHИЦE V gastinitse
Seyahat KAKAЯ ЦEЛЬ Kkaya tsel
amacınız BAШЕЙ ПOEЗДKИ? vaşey
nedir? poyezdki?
İş. БИЗHEC Biznes
Tatil. OTДЫX Otdıh
Arkadaş ПOCEШEHИE ДPУГA Paseşçeniye
ziyareti. druga
Turizm. TУPИЗM Turizm
Eğitim. УЧEБA Uçöba
Dilimizi BЫ ГOBOPИTE HAШ Vıy gavarite
konuşabiliyor ЯЗЫK? naş yazık?
musunuz?
Biraz. HEMHOГO Nimnoga
Ne kadar CKOЛЬKO У BAC Skolka u vas
paranız var? ДEHEГ? denig?
Çantanızda ЧTO ECTb У ВАШЕЙ Şto yest u
ne var? CУMKE? vaşey sumke?
Bu kutunun ЧTO ECTЬ B TOЙ Şto yest v toy
içinde ne var? KOPOБKE? karobke?
Bana ziyaret CMOЖИTE Bmojite
edebiliceğim PEKOMAHДOBATЬ rekomandovat
birkaç yer MECTA, HA mesta, na
önerebilirmi- KOTOPЫX CTOИT katorıh stoit
siniz? ПOCMOTPИTЬ? pasmatrit?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Harabeler. PУИHЫ Ruinı
Saray. ДBAPEЦЬ Dvarets
Yer altı MOГИЛЫ ПОД Magilı pod
mezarı. ЗEMЛEЙ zemley
Şehir ЦEHTP ГOPOДA Tsentr goroda
merkezi.
Mezarlık. KЛAДБИШE Kladbişe
Kilise. ЦEPKOBЬ Tserkov
Sergi. BЫCTABKA Vıystavka
Kale. ФPOHT Front
Alışveriş ЦEHTPAЛЬHЫЙ Tsentralnıy
merkezi. MAГAЗИH magazin
Mağara. ГPOT Grot
Göl. O3EPA Ozera
Rıhtım. HAБEPEЖHAЯ Naberejnaya
Anıt. ПOMETHИK Pametnik
Cami. MEЧETЬ Meçet
Müze. MУЗЕИ Muzei
Park. ПAPK Park
Liman. ПOPT Port
Meydan. ПЛОЩАДЬ Ploşçad
Tapınak. XPAM Hram
Kabir. MOГИЛA Magila
Kule. БАШНЯ Başniya
Neler ЧTO BAM HPABИTЬCЯ Şto vam
yapmaktan ДEЛATЬ? nravitsya
hoşlanırsınız? dyelat?
den MHE HPABИTCЯ Mne
hoşlanırım. nravitsya
Resim PECOBATb Resovat
yapmak.

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Mimarlık. APXИTEKTУPA Arhitektura
Sanatın her BCЯKИE Vcyakiye
dalından. XYДOЖECBEHHЫE hudojestvenniy
ДEЯTEЛЬHOCTИ e deyatelnosti
Tarih. ИCTOPИЯ İstoriya
Coğrafya. ГEOГPAФИЯ Geografiya
Doğa. ПPИPOДA Priroda
İnsanlar. ЛЮДИ Lüdi
Sosyoloji. COЦИOЛOГИЯ Sotsiologiya
Nufus bilim. HAУKA HACEЛEHИИ Nauka
naselenii
Politika. ПОЛИTИKA Politika
Spor. CПOPT Sport
El sanatları. PУЧHЫE Ruçniye
XУДOЖECTBEHHЫE hudojestvenniy
PAБOTЫ e rabotı
Av. OXOTA Ahota
Vahşi yaşam. ДИKAЯ ЖИЗHЬ Dikaya jizn

Farklı ИHTEPECHЫE İnteresniye

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
turunuz var ПУTИШECTBИЮ putişestviyu
mı? ДЛЯ TPEX ДHEЙ dilya tröh dney
Fotoğraf MOЖHO Mojna
çekmek ФOTOГPAФИPO- fotografirovatsy
serbest mi? BATЬСЯ? a?
Buranın en ЗDECЬ KAKИE Zdes kakiye
popüler ДИCKOTEKИ CAMЫE diskoteki
diskoları ПOПУЛЯPHЫE? samiye
hangileri? popularniye?
Spor yapmak Я XOЧУ ЗAHИMATЬСЯ Ya haçu
istiyorum, CПOPTOM, zanimatsya
seçeneklerim KAKИE У MEHЯ sportom,
neler ? BЫБOPЫ? kakiye u minya
vıyborı?
Otobüsler HOЧУ ABTOБУCИ Noçu avtobusi
gece de XOДЯT? hodyat?
işliyor mu?
Bana bir ara- CMOЖИTE Smojite
ba kiralama PEKOMAHДOBATЬ rekomandovat
şirketi MHE ФИPMУ mne firmu
önerebilir ПPOKATA MAШИHЫ? prokata
misiniz? maşinı?
Plajlar buraya ПЛАЖЫ ДАЛEKO Plajı daleko
uzak mı? OTCЮДA? atsuda?
Otobüs dura- ГДE OCTAHOBKA? Gde
ğı nerede? astanovka?
Otobüs şehir ABTOБУC XOДИT Avtobus hodit
merkezinden ЧEPEЗ ЦEHTP çerez tsentr
geçiyor mu ? ГOPOДA? goroda?
Ne kadar ? CKOЛЬKO? Skolka?
Nerede ГДE ПPOДAETCЯ? Gde

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
satılıyor? prodayötsa?
gitmem ЧTOБЫ ПOEXATЬ Ştobı payehat
için hangi du- B , ГДE v , gde ya
rakta inmem ДOЛЖEH BЫИДTИ? doljen vıyidti?
gerekiyor?
Üçüncü BЫ ДOЛЖHЫ BЫИДTИ Vıy daljnı
durakta HA TPETOЙ vıyidti na tretoy
ineceksiniz. OCTAHOBKE astanovke
İlk otobüs BO CKOЛЬKO БУDET Va skolka budit
kaçta? ПEPBЫЙ ABTOБУC? pervıy
avtobus?
Son otobüs BO CKOЛЬKO БУДET Va skolka budit
kaçta? ПOCЛEДHЫЙ paslednıy
ABTOБУC? avtobus?
Bu otobüs ЭTOT ABTOБУC Etot avtobus
‘dan geçiyor XOДИT ЧEPEЗ hodit
mu? çerez
İneceğim yer- CMOЖИTE CKAЗATЬ, Smojite ckazat,
de bana ha- ГДE Я BЫИДУ? gde ya vıyidu?
ber verebilir
misiniz?
Şu adrese Я ПОИДУ / Ya paidu
gidiceğim. ПOEДУ B TOT AДPEC (yaya) /
payedu
(araçla) v tot
adres
Hemen CEЙЧAC ПPИДУ / Seyças pridu
dönerim. ПРИЕДУ (yaya)/priyedu
(araçla)
Biletiniz ГДE BAШ БИЛЕT? Gde vaş bilet?
nerede?

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Atmışım. HABEPHO, Я БPOCAЛ Naverno,yabro
sal
Saklamam Я HE ЗHAЛ, ЧTO Ya ni znal, şto
gerektiğini HAДO COXPAHИTЬ nada sahranit
bilmiyordum. COБОЙ saboy
Ne oluyor ? ЧTO TAKOE? Şto takoye?
Neden ПOЧEMУ Paçemu
duruyoruz? OCTAHOBИЛИCЬ? astanovilis?
Yanınıza MOЖHO CAДИTЬCЯ Mojna saditsya
oturabilir PЯДOM BAC? ryadom vas?
miyim?
Şurada yazan Я XOЧУ ПOИДTИ Ya haçu paidti
adrese gitmek / ПOEXATЬ B (yaya) /
seafoodplus.info- AДPECУ, KOTOPЫЙ payehat
rede inmem TУT HAПИCAH. ГДE (araçla) v
gerek? Я ДОЛЖEH BЫИДТИ? adresu, katorıy
tut napisan.
Gde ya doljen
vıyidti?
Güzergahı CMOЖИTE Smojite
haritada ПOKAЗATЬ MECTA pakazat mesta
gösterebilir ПPOXOДA HA KAPTE? prohoda na
misiniz ? karte?
Nerede ГДE MOЖHO БPATЬ Gde mojna
bisiklet HAПPOKATЬ brat naprokat
kiralanıyor? BEЛOCИПEДA? velosipeda?
Araba Я XOЧУ БPATЬ Ya haçu brat
kiralamak HAПPOKATЬ MAШИHУ naprokat
istiyorum. maşinu
Küçük / OДHУ MAЛEHЬKУЮ / Adnu
ortalama / CPEДHУЮ / malinkuyu /

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
büyük bir БОЛЬШУЮ srednuyu /
araba. balşuyu
Günlük tarife KAKOE Kakoye
nedir? CEBOДHЯШHOE sevodnyaşnoy
PACПИCAHИE? e raspisaniye?
Burayı ПODПИШИTE ЗDECЬ Podpişite zdes
imzalayın.
’e nasıl KAK Я MOГУ Kak ya mogu
gidebilirim? ПОИДТИ / paidti (yaya) /
ПOEXATЬ B ? payehat v ?
Şu haritada CMOЖИTE Smojite
nerede ПOKAЗATЬ, ГДE pakazat,
olduğumuzu MЫ HAXOДИMCЯ? Gde mıy
gösterebilir nahodimsya?
misiniz?
buraya ne CKOЛЬKO skolka
kadar ДАЛEKO OTCЮДA? daleko atsuda?
uzaklıkta?
Yanlış BЫ HE ПO Vıy ni pa
yoldasınız. ПPABИЛЬHOЙ pravilnoy
ДOPOГE daroge
Buralarda ЗDECЬ ECTЬ Zdes yest
ucuza kalabi- ДЕШEBOE MECTO deşevoye
leceğimiz bir ДЛЯ ПPOЖИBAHИЯ? mesta dilya
yer var mı? projivaniya ?
Dümdüz ИДETE / EДИTE İdöte (yaya) /
devam edin. ПРЯMO yedite (araçla)
pryamo
Yokuşun B KOHЦУ ЭTOГO V kantsu etava
sonunda ПOДEMA, HA padyöma, na
solda. ЛEBOЙ CTOPOHE levoy storone

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Sağda. HAПPABO Naprava
Trafik ПOCЛE Pocli svetofora
ışıklarından CBETOФOPA povoraçivayte
sağa / sola ПOBOPAЧИBAЙTE naprava /
dönün HAПPABO / HAЛEBO naleva
Pardon ИЗВИНИТЕ, Я İzvinite, ya
buraya park MOГУ ЗДECЬ magu zdes
edebilir OCTAHOBИTЬСЯ? astanovitsya ?
miyim?
Arabamız HAШA MAШИHA Naşa maşina
bozuldu. ИСПOPTИЛACЬ isportilas
Kaybolduk. ПOTEPЯЛИСЬ Pateryalis
Burada ПОДАЖДИTE Padajdite zdes,
bekleyin ЗДECЬ, Я ya vıyzvu
yardım ВЫЗВУ ПOMOЩЬ pomoşç
getireceğim.
Arabayla / MAШИHOЙ / Mşinoy /
yürüyerek ne ПИШKOM ЧEPEЗ pişkom çerez
kadar zaman- CKOЛЬKO skolka vremeni
da varırız ? BPEMEHИ БУДEM? budim?
KONAKLAMA

Formu ЗАПОЛЬНИTE БЛAHK Zapolnite blank

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
dvuh
Ne kadar CKOЛЬKO BPEMEHИ Skolka vremeni
kalacaksınız? БУДETE ЗDECЬ? budite zdes?
Yalnızca bir TOЛЬKO OДHA HOЧЬ Tolka adna noç
gece.
Kesin TOЧHO HE ЗHAЮ Toçna ni znayu
bilmiyorum.
Fiyat nedir ? KAKAЯ ЦEHA? Kakaya tsena?
Tek / çift CKOЛЬKO CTOИT Skolka stoit
kişilik oda ne KOMHATA ДЛЯ komnata dilya
kadar? OДHOГO / ДBУX? adnovo / dvuh?
Kahvaltı dahil BKЛЮЧAETCЯ Vklüçayetsya
mi? ЗABTPAK B OБЩИM? zavtrak v
obşim?
Kredi kartı ПPИНИMAЙTE Prinimayte
kabul ediyor KPEДИTHУЮ kreditnuyu
musunuz? KAPTИЧКУ? kartiçku?
Akşam BO CKOЛЬKO Vo skolka budit
yemeği saat БУДET УЖИH? ujin?
kaçta?
Banyolu. C BAHHOЙ S vannoy
KOMHATOЙ komnatoy
Manzaralı. C KPACИBЫM S krasivım
BИДOM vidom
Denize C BИДOM HA MOPE S vidom na
bakan. more
Ne kadar CKOЛЬKO BPEMEHИ Skolka vremeni
sürer? ПPOДОЛЬЖИT? prodoljit?
Ne zamana KOГДA БУДET Kagda budit
hazır olur? ГOTOBЫM? gotovım?
Burada kamp ЗДECЬ MOЖНHO Zdes mojna

 Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
yapabilir РАЗБИТЬ ЛАГEP? razbit lager ?
miyiz?
Yakınlarda bir HE ДАЛEKO OTCЮДA Hi daleko
kamping böl- ECTЬ MECTO ДЛЯ atsuda yest
gesi var mı? KEMПИНГA? mesta dilya
kempinga ?
Elektrik ve su ЭЛEKPИЧECTBO Elektriçestvo i
var mı? И BOДA ECTЬ? vada yest ?
Kasaba ПACEЛOK CKOЛЬKO Pasölok skolka
buradan ne ДАЛEKO OTСЮДA? daleko atsuda?
kadar uzakta?

KRİL ALFABESİNDEKİ HARFLERİN TÜRKÇE

Аа A
Бб B
Вв V
Гг G
Дд D
Ее YE
Жж J
Зз Z
Ии İ
Йй Y
Кк K
Лл L
Мм M
Нн N
Оо O
Пп P

Türkçe Rusca
Yazılışı Okunuşu
Рр R
Сс S
Тт TARAYICI
(SCANNER) ,
Уу U
Фф F
Хх H
Цц TS
Чч Ç
Шш Ş
Щщ ŞÇ
Ъъ Sertleştirici
Ыы I
Ьь Yumuşatıcı
Ээ E
Юю YU
Яя YA

М.М. КЭРУЛЫ

НАЧАЛЬНЫЙ КУРС ГРАММАТИКИ

Учебное пособие

КАЗАНЬ

УДК ʹ36
ББК
К98

Печатается по рекомендации
Ученого cовета Института международных отношений
Казанского (Приволжского) федерального университета в рамках
реализации Федеральной целевой программы по подготовке специалистов
с углубленным знанием истории и культуры ислама

Рецензенты:
кандидат филологических наук, доцент А.Р. Рахимова;
кандидат филологических наук, доцент А.М. Тузлу

Кэрулы М.М.
К98 Начальный курс грамматики турецкого языка: учeбное пособие /
М.М. Кэрулы.  – Казань: Изд-во Казан. ун-та, – с.

ISBN

В настоящей книге представлена грамматика начального курса современного

УДК ʹ36
ББК

ISBN

© Кэрулы М.М.,

Türkçenin ses özellikleri

1. Принцип небного притяжения.

1
Hengirmen M. Türkçe Öğreniyoruz. Ankara. S.

4
за гласными заднего ряда (ненебными: a, ı, o, u) – только гласные за-
днего ряда.
Например: açık (открытый), adım (шаг), barış (мир), bilezik (брас-
лет), eğitim (образование), üzüm (виноград). Данный принцип не со-
блюдается в некоторых словах исконно тюркского происхождения
(anne – мама, elma – яблоко), заимствованиях (pilot – пилот, seyahat –
путешествие) и сложных словах (akciğer – легкие, başkent – столица).
Также принципу небного притяжения не подчиняются семь аффик-
сов (-yor, -ken, -ki, -leyin, -(i) mtrak, -daş, -gil).
2. Принцип небно-губного притяжения.
Этот принцип состоит в том, что за неогубленными гласными (a,
e, ı, i) могут следовать только неогубленные (a, e, ı, i), а за огубленны-
ми – либо узкие огубленные (u, ü), либо широкие неогубленные (a,
ı)1. В обобщенном виде данный принцип можно представить следу-
ющим образом:
a → a, ı (anlam – смысл, açık – открытый)
e → e, i (elemek – просеивать, eğitim – образование)
ı → a, ı (ısmarlamak – заказывать, ısınmak – греться)
i → e, i (izlemek – смотреть, izin – разрешение)
o → a, u (oynamak – играть, okul – школа)
ö → e, ü (öğretmen – учитель, öğüt – наставление)
u → a, u (uyanmak – просыпаться, uyku – сон)
ü → e, ü (ürkek – пугливый, üzüm – виноград).
Принцип небно-губного притяжения нарушается в некоторых ис-
конно турецких (yağmur – дождь, tavuk – курица, kavurmak – обжари-
вать) и заимствованных словах (radyo – радио, televizyon – телевизор,
otobüs – автобус).
При добавлении аффиксов к словам, в которых нарушается прин-
цип небно-губного притяжения, согласование гласных аффиксов идет
по последней гласной букве в слове: konsolos (консул)→konsolosluk
(консульство) →konsoloslukta (в консульстве).
3. Закон гармонии согласных.
В турецких словах идущие подряд две согласные согласуются
по звонкости. Это имеет значение при выборе аффиксов. Если ос-

1
Кузнецов П.И. Учебник турецкого языка: начальный курс. М.,

5
нова слова заканчивается на звонкую согласную, то выбирается аф-
фикс, начинающийся со звонкого согласного, и наоборот. Это назы-
вается гармонией согласных (или уподоблением согласных): aç-tı-m
(открыл), aç-tır-dı-m (попросил открыть), aç-tır-ıl-dı (был открыт).
4. Ударение.
Для большинства турецких слов характерно ударение на по-
следнем слоге. Ударение не на последнем слоге встречается в заим-
ствованных словах (bánka – банк, eféndi – господин, tiyátro – театр,
lokánta – ресторан) и географических названиях (Rúsya – Россия,
Páris – Париж, Ánkara – Анкара, Danimárka – Дания). При присоеди-
нении аффиксов ударение перемещается на последний слог: çocúk →
çocuğún → çocuğundá → çocuğundakí → çocuğundakiné. Однако не-
которые аффиксы в турецком языке являются безударными. В словах,
содержащих данные аффиксы, ударение падает на предшествующий
им слог.

6
 • ÜNİTE I •
MERHABA!
ЗДРАВСТВУЙТЕ!

TÜRK ALFABESİ
ТУРЕЦКИЙ АЛФАВИТ
В современном турецком алфавите 29 букв, причем каждому зву-
ку соответствует буква:
Aa Bb Cc Çç Dd Ee Ff Gg ğ Hh Iı İi Jj Kk Ll Mm Nn Oo Öö Pp Rr Ss
Şş Tt Uu Üü Vv Yy Zz

ОСОБЕННОСТИ ПРОИЗНОШЕНИЯ

Буква Фонема Описание

7
 p [p] как рус. П
r [r] как рус. Р, но не такой раскатистый, нередко имеет
«ш»- или «ж»-образный призвук
s [s] как рус. С
ş [ʃ] мягче рус. Ш
t [t] как рус. Т
u [u] как рус. У
ü [y] как татар. Ү
v [v] как рус. В
y [j] как рус. Й
z [z] как рус. З

Помимо этого, в турецком алфавите имеется два орфографиче-

TANIŞMA – SELAMLAŞMA – DİLEKLER

8
 İyi akşamlar ( – ) (Добрый вечер!)
İyi geceler ( – …) (Спокойной ночи!)

Nasılsın? (Как у тебя дела?)

Özlem: Merhaba Zeynep! (Здравствуй, Зейнеп!)

Ne haber? (Что нового?)

İnci: Merhaba Buket, ne haber? (Здравствуй, Букет, что нового?)

Ne var, ne yok? (Как дела?)

Leyla: Günaydın Sevim, ne var ne yok? (Доброе утро, Севим, как

Nerelisin? / Nereden geldin? (Откуда ты родом?)

Silver: Günaydın. (Доброе утро!)

9
 Silver: Senin adın ne? (Как тебя зовут?)
Albert: (Benim adım) Albert. Senin adın ne? ((Меня зовут) Aльберт,
а тебя как зовут?)
Silver: (Benim adım) Silver. Memnun oldum. ((Меня зовут) Силь-
вер. Очень приятно.)
Albert: Ben de memnun oldum. (Мне тоже приятно.)
Silver: Nerelisin? (Откуда ты?)
Albert: Rusyalıyım. Peki, sen nereden geldin? (Я из России. А ты
откуда?)
Silver: Ben Arnavutluk'tan geldim. (Я из Албании.)
Albert: Tamam, sonra görüşürüz. (Хорошо, увидимся.)
Silver: Görüşürüz. (До свидания.)

Bazı Dilek Bildiren İfadeler (Некоторые пожелания)

İyi tatiller! (Хороших каникул!)

BU / ŞU / O BUNLAR / ŞUNLAR / ONLAR KİM / NE

10
 Bu kim (dir)? Bu doktor(dur). Кто это? Это доктор.
Bunlar ne (dir)? Bunlar kalem (dir). Что это за предметы? Это
ручки.
Bunlar kim (dir)? Bunlar öğrenci (dir). Что это за люди? Это
ученики.

BURASI NERESİ?
ЧТО ЭТО? (ДЛЯ ОБОЗНАЧЕНИЯ МЕСТНОСТИ)
1. Burası neresi? 2. Şurası neresi? 3. Orası neresi?
Burası İstanbul. Şurası İzmit. Orası park.
Что это за место? Что это за место? Что это за место?
Это Стамбул. Это Измит. Это парк.

ÇOĞUL EKİ
ОКОНЧАНИЕ МНОЖЕСТВЕННОГО ЧИСЛА
В турецком языке множественное число именных частей речи об-
разуется путем прибавления окончания -lar/ -ler.

Суффикс -lar/ -ler подчиняется закону гармонии гласных:

11
 '-MI' SORU EKİ
ВОПРОСИТЕЛЬНАЯ ЧАСТИЦА «ЛИ»
Для того чтобы построить вопросительное предложение необхо-
димо прибавить частицу “mi” к предложению в изъявительном на-
клонении.
a, ı => mı?
e, i => mi ?
o, u => mu?
ö, ü => mü?
Bu dolap mı? Это шкаф?
Evet, dolap. Да, это шкаф.

Bu masa mı? Это стол?

l. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Örnek (пример) : – Hava soğuk mu?

12
 • ÜNİTE II •
NEREDE NE VAR?
ЧТО? ГДЕ?

Burası okul. Okul Beyazıt’ta. Okulda öğretmenler ve öğrenciler var.

BULUNMA DURUMU / KALMA DURUMU

13
пользуется для обозначения времени: masada (на столе), saat altıda
(в шесть часов).
a, ı, o, u => -da
e, i, ö, ü => -de
Окончание -da подчиняется закону гармонии согласных. Если
последняя буква склоняемого слова – глухая согласная, то это слово
присоединяет к себе -ta/-te, если звонкая – -da/-de.
Слово в местно-временном падеже отвечает на вопросы kimde?
(у кого?), nerede? (где?), nede? (на чем?). Местному падежу в русском
языке соответствуют: предложный падеж с предлогами «в, на, при»,
родительный падеж с предлогом «у».
Ударение в слове в любом падеже переходит на падежное окон-
чание.

Nerede?
1. Kalem nerede? – Kalem masada.
2. Okul nerede? – Okul Vezneciler'de.
3. Öğretmen nerede? – Öğretmen sınıfta.

Kimde?
1. Kitap kimde? – Kitap Mehmet'te.
2. Para kimde? – Para Ayça'da.
3. Silgi kimde? – Silgi bende.

1. Aşağıdaki tümceleri tamamlayınız.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Örnek (пример): Kuş ağaçta mı?

14
 Öğretmen okulda mı?
– Evet, öğretmen okulda.
– Hayır, öğretmen okulda değil.

1. Defter çanta?
2. Ahmet ev?
3. Yumurta sepet?
4. Elma dolap?
5. Öğrenci sınıf?
6. Balık akvaryum?

VAR, YOK
ЕСТЬ / НЕТ
Sokakta lamba var. Sokakta lamba yok.
Bahçede çiçek var. Bahçede çiçek yok.
Sepette yumurta var. Sepette yumurta yok.

1. Tabakta ne var? – Tabakta yemek var.

SAYILAR
ЧИСЛА
0 sıfır ноль 11 on bir одиннадцать yüz сто
1 bir один 12 on iki двенадцать yüz bir сто один
2 iki два 13 on üç тринадцать iki yüz двести
3 üç три 20 yirmi двадцать bin тысяча
4 dört четыре 30 otuz тридцать bin on тысяча десять
5 beş пять 40 kırk сорок iki bin две тысячи
6 altı шесть 50 elli пятьдесят 10  on bin десять тысяч
7 yedi семь 60 altmış шестьдесят   iki yüz bin двести тысяч
8 sekiz восемь 70 yetmiş семьдесят 1   milyon миллион
9 dokuz девять 80 seksen восемьдесят 1    milyar миллиард
10 on десять 90 doksan девяносто

15
 Следует помнить, что в турецком языке существительное с чис-
лительным употребляется обычно в единственном числе: üç öğrenci
(три ученика).
Если существи­тельное имеет при себе определения, то числи-
тельное ставится, как правило, на первое место: iki küçük masa (два
маленьких столика).
Порядковые числительные образуются при помощи аффикса
-ıncı, -inci, -uncu, -üncü (после согласной основы) или -ncı, -nci, -ncu,
- ncü: birinci (первый), altıncı (шестой), onuncu (десятый), üçüncü
(третий).

KAÇ?
СКОЛЬКО?
“Kaç?” (сколько?) используется для обозначения количества,
цены и времени.

Örnek (пример):
1. Saat kaç? – Saat sekiz. (Который час? – Восемь часов.)
2. Tiyatro saat kaçta? – Tiyatro saat dokuzda. (Во сколько спек-
такль? – Спектакль в девять.)
3. Bir haftada kaç gün var? – Bir haftada yedi gün var. (Сколько дней
в неделе? – В неделе семь дней.)
4. Bir yılda kaç mevsim var? – Bir yılda dört mevsim var. (Сколько
времен года? – Есть четыре времени года.)
5. Sınıfta kaç öğrenci var? – Sınıfta 20 öğrenci var. (Сколько учени-
ков в классе? – В классе 20 учеников.)
6. Kaç yaşındasınız? – 30 yaşındayım. (Сколько вам лет? – Мне
30 лет.)
7. Bir tost kaç lira? – Bir tost 2 lira. (Сколько стоит тост? – Один
тост стоит 2 лиры.)
8. Telefon numaranız kaç? – Telefon numaram 12 (Ка-
кой ваш номер телефона? – Мой номер телефона 12 )

16
 SAATLER
ЧАСЫ
60 saniye (60 секунд) = l dakika (одна минута)
60 dakika (60 минут) = l saat (1 час)
30 dakika (30 минут) = yarım saat (полчаса)
Tam saatler (ровное время)
= saat sekiz (время восемь)
Buçuk (половина): 30 dakika (30 минут)
= sekiz buçuk (восемь тридцать)
Çeyrek (четверть): 15 dakika (15 минут)
= saat on (время десять)
= on buçuk (десять тридцать)
= saat on iki (время двенадцать часов)
= on iki buçuk (двенадцать тридцать)

(y)a var

= on bire çeyrek var (без пятнадцати одиннадцать)

(y)ı geçiyor
= sekizi çeyrek geçiyor (пятнадцать минут девятого)
= onu çeyrek geçiyor (пятнадцать минут одиннадцатого)
= üçü yirmi geçiyor (двадцать минут четвертого)
= yediyi on geçiyor (десять минут восьмого)

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

17
2. Saat kaç? ()
3. Saat kaç? ()
4. Saat kaç? ()
5. Saat kaç? ()
6. Saat kaç? ()

KAÇTA?
ВО СКОЛЬКО?
Film kaçta başlıyor? Во сколько начинается фильм?
Sekizde. В восемь.
Yediye on kala. Без десяти семь.
Bir buçukta. В половине второго.
Üçü çeyrek geçe. В четверть четвертого.

TÜRKİIYE’NİN COĞRAFYASI VE EKONOMİSİ

GSYİH (ВНП): trilyon $

Telefon kodu + 90

Kuruluş tarihi:

Lozan Antlaşması 24 Temmuz
Cumhuriyetin ilanı 29 Ekim
1
sayımı. seafoodplus.info

18
 1. Türkiye’nin nüfusu ne kadar?
2. Yüzölçümü kaç kilomerte kare?

ÜLKELER
СТРАНЫ
Ülke (страна) – millet (нация) –
dil (язык) – başkent (столица)
Almanya (Германия) – Alman (немец) – Almanca (немецкий) –
Berlin (Берлин)
Amerika (ABD) (Америка) – Amerikalı (американец) – İngilizce
(английский) – Washington (Вашингтон)
İngiltere (Англия) – İngiliz (англичанин) – İngilizce (английский) –
Londra (Лондон)
Kırgızistan (Киргизстан) – Kırgız Türkü (киргиз) – Kırgız Türkçesi
(киргизский) – Bişkek (Бишкек)
Macaristan (Венгрия) – Macar (венгр) – Macarca (венгерский) –
Budapeşte (Будапешт)
Rusya (Россия) – Rusyalı (россиянин) – Rusça (русский) – Moskova
(Москва)
Türkiye (Турция) – Türk (турок)– Türkçe (турецкий) – Ankara (Ан-
кара)
Suriye (Сирия) – Suriyeli (сириец) – Arapça (арабский) – Şam
(Дамаск)

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Türkiye Cumhuriyeti1
Türkiye Cumhuriyeti, kuzey yarım kürede, Asya ve Avrupa kı­talarının
birleştiği yerdedir. İstanbul'daki Boğaziçi ve Fatih Sultan Meh­met
köprüleri, Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlar. Türki­ye'nin üç tarafı
denizlerle çevri­lidir. Kuzeyde Karadeniz, batıda Ege Denizi ve güneyde
Akdeniz ve kuzeybatıda bir iç deniz olan Marmara Denizi vardır.
1
Karaman N.N. Türkçe Konuşalım, Filiz Kitapevi. İstanbul, S.

19
 Türkiye Cumhuriyeti, 29 Ekim tarihinde kurul­muştur. Türkiye
Cumhuriyeti demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir. İlk cumhur­
başkanı Mustafa Kemal Ata­türk'tür. Başkenti Ankara'dır. Resmî dili
Türkçe, para birimi Türk lirasıdır. Türkiye'nin nüfusu yaklaşık 76 milyon,
zölçümü ise km2 dir.

Турецкая республика
Турецкая республика – государство, расположенное в северном
полушарии Земли, в точке пересечения Азии и Европы. Стамбуль-
ские мосты Богазичи и Фатих Султан Мехмет соединяют Европу
и Азию. Турция омывается тремя морями: Черным, Средиземным
и Эгейским, а Мраморное море является внутренним морем страны,
важным водным путем, соединяющим Черное море со Средиземным.
Турецкая республика образовалась 23 октября года. Она являет-
ся демократическим, правовым государством. Первым президентом
был Мустафа Кемаль Ататюрк. Столицей государства является город
Анкара, государственным языком – турецкий. Официальная денеж-
ная единица – турецкая лира. Численность населения составляет око-
ло 76 млн человек, площадь государства – км2.

20
 • ÜNİTE III •
NE YAPIYORSUNUZ?
ЧТО ДЕЛАЕТЕ?

ŞİMDİKİ ZAMAN
НАСТОЯЩЕЕ ВРЕМЯ
Данное время, как правило, используется для обозначения неза-
вершенного действия, продолжающегося в настоящем.

Yeliz şimdi ders çalışıyor. – Йелиз сейчас занимается уроками.

Правила образования настоящего времени:

Если последняя буква основы глагола “а” или “e”, то при присо-
единении аффикса настоящего времени данные гласные сужаются,
т. е. переходят в гласные “ı”, “i”, “u”, “ü”.
“а” → “ı” (если предпоследняя гласная буква “а” или “ı”)
anlamak – anlıyor (понимать – понимает)
“a” → “u” (если предпоследняя гласная буква “o” или “u”)
oynamak – oynuyor (играть – играет)
“e” → “i” (если предпоследняя гласная буква “e” или “i”)
beklemek – bekliyor (ждать – ждет)
“e” → “ü” (если предпоследняя гласная “ö” или “ü”) söylemek –
söylüyor (говорить – говорит)

Если слово заканчивается на согласную, то в зависимости от глас-

21
 В глаголах gitmek и etmek, корень которых заканчивается на бук-
ву “t”, происходит озвончение и “t” переходит в “d”:
Seyretmek + yor = seyrediyor
Gitmek+yor = gidiyor.

Спряжение глагола в положительной форме

Спряжение глагола в отрицательной форме

Спряжение глагола в вопросительной форме

22
geliyor musunuz?
geliyorlar mı?

Спряжение глагола в отрицательно-вопросительной форме

Olumlu (утвердительное предложение)

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumsuz (отрицательная форма)

23
 2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Dilek her gün gazete oku
2. Biz hiç yalan söyle
3. Cemile ve Ayşegül Rusça bil
4. Biz yarın akşam sinemaya git
5. Ece hiç dondurma ye
6. Kardeşim gündüz hiç uyu
7. Ahmet hafta sonu voleybol oyna
Olumlu Soru (вопрос)
Örnek (пример):
1. Sen yarın pikniğe gidiyor musun?
3. Bu akşam ne yapıyorsun?
2. Özlem İngilizce biliyor mu?
4. Bebek şimdi uyuyor mu?
3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Duygu bilet al?
2. Sen güzel yemek yap?
3. Siz her gün kompozisyon yaz?
4. Onlar şimdi çalış?
5. Her sabah kahvaltı et?
6. Burak ile Özge bu yaz evlen?
7. Sen Türkçe bil?
8. Bebek her gün bir bardak süt iç?
Olumsuz Soru (вопрос «разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Siz Türkçe anlamıyor musunuz?
2. Sen meyve yemiyor musun?
3. Onlar televizyon seyretmiyorlar mı?
4. Aykut Bey kahve içmiyor mu?
4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız (Заполните
пропуски как в примере.)
1. Sen bana güven?
24
 3. Berna hiç rejim yap?
5. Leyla İzmir’de çalış?
7. Sen Rusça bil?
2. Siz tatlı ye?
4. Okula otobüsle git?
6. Duygu Beyazıt’ta otur
8. Siz şeker kullan?

YÖNELME DURUMU/ YAKLAŞMA HALİ: -(У)А

a,ı,o,u=>(y)-a Annem kuşa yem veriyor.

Если после букв p, t, ç, k следует гласная буква, то они заменяют-

25
 Правило не распространяется на следующие категории:
а) заимствования, которые в языке-источнике оканчиваются на t
Devlet – devlete
b) имена собственные
Mehmet – Mehmet’e
c) большинство односложных слов
at – ata, top – topa.
Направительный падеж также используется:
1) для обозначения времени
kışa (на зиму), yarına (на завтра)
2) для обозначения цели, причины
karşılamaya çıktı (вышел, чтобы встретить)
ayrıldğıına üzülüyorum (печалюсь из-за разлуки)
3) для обозначения цены
onar liraya (по десять лир)
4) для создания парных слов
arka arkaya (друг за другом)
5) в оборотах, синонимичных “-dan dolayı”, “-dığı için”
Geldiğine sevindim. (Обрадовался твоему приезду.)
6) после послелогов “dek (до), değin (до), doğru (к), göre (судя
по…), kadar (до), karşı (против), rağmen (несмотря на), üzerine (для)”.
Akşama kadar (до вечера)
7) в сложных наречиях aç karına (на голодный желудок),
bir bakıma (с одной сторонны), boş yere (впустую) и т. д.
8) в сложных глаголах
hoşa (hoşuma,hoşuna) gitmek (понравиться  /  нравиться), şakaya
vurmak (отшутиться), göze çarpmak (выделяться) и др.

Örnek (пример):
1. Tülay, markete gidiyor ve alışveriş yapıyor .
2. Ali, Merve'ye bakıyor.
3. Zerrin ve Hande sinemaya gidiyorlar.
4. Ahmet, kediye yemek veriyor.
5. Mehmet okula gidiyor.

26
 1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере).
1. Meltem, vazoçiçek koyuyor.
2. Telefon cevap veriyorum.
3. Leyla, kedi yemek veriyor.
4. Fakirler ve yaşlılar yardım ediyoruz.
5. Ümit, banka gidiyor ve para yatırıyor.
6. Taksim' gitmiyoruz, Şişli' gidiyoruz.
7. Berkay, benyardım ediyor.

UZAKLAŞMA DURUMU/ ÇIKMA HALİ: -dan

a ı, o, u =>-dan / -tan İstanbul'dan Ankara'ya

Исходный падеж также используется:

27
5) перед некоторыми глаголами
-dan söz etmek, -dan bahsetmek (рассказать о)
6) вместо оборота “-dan dolayı” (по причине)
7) для обозначения образа действия
Уağmur hafiften yağıyor. (Дождь накрапывает.)
8) в других частях речи
toptan alışveriş (продажа оптом).

Örnek (пример):
1. Ülkü, çantadan para alıyor.
2. Uçaktan çok korkuyorum.
3. Özlem, tatilden yarın dönüyor.
4. Dilek, bankadan para çekiyor mu?
5. Beyazıt'tan Taksim'e gidiyorum.

1. Aşağıdaki tümceleri -dan ve -a ekleriyle tamamlayınız.

Склонение местоимений bu, şu, o по падежам

Bu Şu О
Çoğul (Множественное число) Bunlar Şunlar Onlar
Yönelme hali (Дательный падеж) Buna Şuna Ona
Bulunma hali (Местный падеж) Bunda Şunda Onda
Çıkma hali (Исходный падеж) Bundan Şundan Ondan
Belirtme hali (Винительный падеж) Bunu Şunu Onu

28
 Zeynep'in Bir Günü1
Один день Зейнап
Zeynep, İstanbul Üniversitesi'nde öğrenci. İstanbul'da yalnız yaşıyor.
Her sabah 'de kalkıyor. Kahvaltıdan önce duş alıyor, giyiniyor ve
makyaj yapıyor. Sonra, kahvaltı ediyor. Kahvaltıda, portakal suyu içiyor;
zeytin, peynir, reçel ve yumurta yi­yor. Kahvaltıdan sonra evden çıkıyor,
durağa gidiyor ve otobüse biniyor. Okula gidiyor. Dersten önce kantinde
arkadaşlarıyla oturuyor, biraz sohbet ediyor. Dersler her gün 'da
başlıyor ve 'da bitiyor.
Zeynep dersten sonra kantinde öğle yemeği yiyor. Öğle­den sonra
Aksaray'da bir mağazada tezgahtarlık yapıyor. Mağazaya çok müşteri
geliyor. Bazı müşteriler çok ka­rarsız ve titiz oluyor. Bazı müşteriler ise
kolay beğeniyor. Zeynep mağazada çok yoruluyor.
Zeynep, akşam 'da işten çıkıyor, metroyla eve dönü­yor. Biraz
dinleniyor ve akşam yemeği hazırlıyor. Akşam yemeği yiyor. Yemekten
sonra ders çalışıyor. Zeynep her gün 'da yatıyor, yarım saat kitap
okuyor ve 'da uyuyor.
1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
(Ответьте на вопросы.)
1. Zeynep kaçta kalkıyor?
2. Zeynep kahvaltıda ne yiyor?
3. Zeynep nerede çalışıyor?
4. Zeynep kaçta işten çıkıyor?
5. Zeynep akşam yemeğinden sonra ne yapıyor?
2. Aşağıdaki tümceleri metne göre işaretleyin.
(Выберите вариант, опираясь на текст.)
Doğru (верно) Yanlış (неверно)
1. Zeynep İstanbul'da ailesiyle yaşıyor.
2. Zeynep okula metroyla gidiyor.
3. Zeynep öğleden sonra bir mağazada çalışıyor.
4. Mağazaya az müşteri geliyor.
5. Zeynep, akşam yemekten sonra ders çalışıyor.

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
S.

29
 -dan önce
До того как
Örnek (пример):
1. Yemekten önce ellerimi yıkıyorum.
2. Buket sınavdan önce ders çalışıyor.

1. Aşağıdaki tümceleri ‘-dan önce’ yapısıyla tamamlayınız.

-dan sonra
После
Örnek (пример):
1. Fazilet yemekten sonra kahve içiyor.
2. Funda dersten sonra Taksim'e gidiyor.
3. Ben işten sonra tenis oynuyorum.

1. Aşağıdaki tümceleri ‘-dan sonra’ yapısıyla tamamlayınız. (За-

2. Aşağıdaki tümceleri ‘-dan önce’ ve ‘-dan sonra’ yapılarıyla

30
 6. Sınavpikniğe gidiyoruz.
7. Hasan Ocakİngiltere'ye gidiyor.
8. Sinemabilet alıyoruz.
9. Tatilrezervasyon yaptırıyoruz.

AD TÜMCELERİ
ИМЕННЫЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru

Olumlu (утвердительная форма)

Для того чтобы создать предложения по типу «Я являюсь тем-

31
 -imek спрягается по лицам и числам:

İsim, sıfat,
Zarf sayı
-imek çekimi Örnekler
(Место- (Сущ. / – ?
(Склонение -imek) (примеры)
имение) прил. / чис-
лит. / нареч.)
Ben Öğretmen Değil Mı -ım/-im/-um/-üm/- Siz okulda
yım/-yim/-yum/-yüm mısınız?
Sen Çalışkan Mi -sın/-sin/-sun/-sün Ben hastayım.
О Okulda Mu -dır, -dir, -dur, -dür, Sen öğrenci
-tır, -tir, -tur, - tür değilsin.
Biz Öğrenci Mü -ız/-iz/-uz/-üz/-yız/- 0 Ali mi?
yiz/-yuz/-yüz
Siz Ali -sınız/-siniz/-su- Biz öğretmeniz.
nuz/-sünüz
Onlar Hasta (-lar/-ler)

Окончание 3-го лица ед. ч. обычно не используется.

Örnek (пример):
1. Ben bugün çok mutluyum.
2. Siz çok çalışkansınız.
3. Özlem bizimle gelmiyor, o şimdi derste.
4. Siz diş doktorusunuz.
5. Onlar şimdi alışverişteler.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

32
 Olumsuz (отрицательная форма)
ad (сущ.) / sıfat (прилаг.) / zamir (местоим.) + değil +
kişi eki (оконч. лица)

Örnek (пример):
1. Garsonlar güler yüzlü değiller.
2. Bugün deniz dalgalı değil.
3. Annem ve babam evde değiller.
4. Biz tembel değiliz.

BİBER DOLMASI1
ФАРШИРОВАННЫЙ ПЕРЕЦ
Biber dolması için malzemeler:
l kilogram dolmalık biber,
2 tane domates,
2 su bardağı pirinç,
3 tane kuru soğan,
l yemek kaşığı kuş üzümü,
l yemek kaşığı dolmalık fıstık,
2 tatlı kaşığı nane,
2 tatlı kaşığı karabiber,
2 kesme şeker,
ya­rım demet maydanoz,
yarım limon suyu,
yarım su bardağı zeytinyağı,
tuz.

Soğan ve fıstığı yarım su bardağı yağda kavurun. Pirinci yı­kayın ve

1
Öztürk, S. Gelincik Sofrası, M Mozaik. Yayınevi, İstanbul, S.

33
su ekleyin. Kısık ateşte pişirin. Daha sonra servis tabağına alın, limon
dilimleri ve maydanoz ile süsleyin.
Afiyet olsun!

EMİR KİPİ
ПОВЕЛИТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ

Kişi eki
Tekil (ед. число) Çogul (мн. число)
(лицо)
2 уaz – gel – yаzınız или gelin или geliniz –
напиши приходи yazın – напишите приходите
3 yazsın – gelsin – yаzsınlar – пусть gelsinler – пусть
пусть он пусть он они напишут они придут
на­пишет придет
+ Kişi eki Tekil (ед. число) Çogul (мн. число)
(лицо)
2 основа глагола основа глагола + -in / -ın / -un / -ün /
-yin / -yın / -yun / -yün
3 основа глагола + -sın/- основа глагола + -sınlar / -sinler /
sin/-sun/-sün -sunlar / -sünler

– основа глагола + ma / me + аффикс повелительного наклонения

34
 Örnek (пример):
1. Arabayı kaldırıma park etmeyin.
2. Ahmet, bu sabah erken kalk!
3. Lütfen, bizi rahatsız etmeyin.
4. Sabahları mutlaka kahvaltı edin.
5. Bu odayı temizlesinler.
6. Çimenlere basmayın.
7. Her ders, sözlükleriniz yanınızda olsun.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

İSTEK KİPİ
ПОВЕЛИТЕЛЬНО-ЖЕЛАТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ
Желательное наклонение  выражает готовность, желание совер-
шения действия. 
Fiil (основа глагола) + -a (ya), -e(ye) + kişi eki (окончание лица)

Olumlu (положительная форма)

35
 Fiil (основа глагола) + -ma/me + -a (ya),
-e(ye) + kişi eki (окончание лица)

Olumsuz
(отрицательная форма)
Ben gelmeyeyim
Sen gelmeyesin
O gelmeye
Biz gelmeyelim
Siz gelmeyesiniz
Onlar gelmeyeler

Fiil (основа глагола) + -a (ya),

Soru (вопрос)
Ben geleyim mi?
Sen –
O –
Biz gelelim mi?
Siz –
Onlar –

Olumsuz soru
(отрицаательный вопрос)
Ben gelmeyeyim mi?
Sen –
O –
Biz Gelmeyelim mi?
Siz –
Onlar –

Örnek (пример):
1. Bu akşam size gelelim mi?
2. Hafta sonu sinemaya gidelim mi?
3. Bahçede top oynayalım.
4. Yarın erken kalkmayalım.

36
 5. Size tatil fotoğraflarımı göstereyim.
6. Bu konuyu babamla konuşayım.
7. Yerlere çöp atmayalım.

1. Aşağıdaki tümceleri emir ve istek kipleriyle tamamlayınız. (За-

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Geleneksel Türk Evleri
Safranbolu Evleri1
Safranbolu evleri, 18 ve yüzyılda yapılan geleneksel Türk evleridir.
Safranbolu evleri ahşap oymacılığının güzel örneklerin­dendir. Evler
genellikle iki veya üç katlıdır. Bahçeler yüksek taş duvarlarla çevrilidir.
Bu evle­rin tamamı birbirinin güneşini engellemez. Pencereler, komşu
evlerin pencerelerine bakmaz. Evlerin iki giriş kapısı bulunur. Kapılarda
iki farklı tokmak var­dır. Küçük tokmağı kadın misa­firler, büyük tokmağı
ise erkek misafirler çalarlar.
Safranbolu evleri, UNESCO tarafından dünya kültür mirası listesine
alınmıştır.

1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, S.

37
 Boğaziçi Yalıları
Boğaziçi mimarisinin en seç­kin eserlerinden olan Boğaziçi yalıları
İstanbul'un simgelerindendir. Yalıların çoğu yüz­yılda yapılmıştır.
Bunlar iki veya üç katlıdır ve denize bitişiktir. Deniz âdeta onların
bahçesidir. Yalıların hepsinde küçük bir is­kele vardır.

Традиционные турецкие дома

Дворцы Богазичи
Выдающиеся архитектурные сооружения – дворцы Богази-
чи – являются символом Стамбула. Большинство из них построено
в XIX веке. Данный вид домов состоит из двух или трех этажей.
Дворцы расположены на берегу моря, благодаря чему создается впе-
чатление, что море сливается с садами дворцов воедино. Кроме того,
у каждого дома есть своя небольшая пристань.

38
 • ÜNİTE IV •
BENİM DÜNYAM
МОЙ МИР

OKULUM VE ARKADAŞLARIM1
МОЯ ШКОЛА И МОИ ДРУЗЬЯ
Benim adım Özlem, 16 yaşındayım. Beşiktaş Lisesi'nde öğrenciyim.
Ben, sarışın, mavi gözlü, uzun boylu bir kızım. Biz evde dört kişiyiz.
Annem, babam, ablam ve ben. Annem bir bankada çalışıyor. Babam bir
şirkette müdür. Ablam üniversitede okuyor. Onun nişanlısı var. O, İstanbul
Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde asistan.

Okulum deniz kenarında ve çok güzel. Okulda çok arkadaşım var.

1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.

1
Aydın A. Türkçe Okuma Kitabı. Moskova, S.

39
 4. Bilge'nin kaç kardeşi var ve kardeşleri ne iş yapıyor?
5. Elifin kardeşinin adı ne ve kardeşi kaç yaşında ?

İYELİK EKLERİ
ОКОНЧАНИЯ ПРИНАДЛЕЖНОСТИ
Роль русских притяжательных местоимений (мой, твой, его
и т. д.) в турецком языке выполняют особые аффиксы, называ­емые
местоименными аффиксами, или чаще аффиксами при­надлежности.
Имя существительное, присоединившее к себе такой аффикс, обо-
значает как сам предмет (объект), так и его обладателя, оказываясь
эквивалентным русскому определительному словосочетанию, где
в роли опреде­ления выступает притяжательное местоимение.
Правила присоединения окончаний принадлежности:

-a, -ı -e, -i -o, -u -ö, -ü

1. –lar / ler + iyelik eki + hal eki

40
появляется согласный n: ev+i+n+de = еvinde (в его доме). Они могут
иметь и другое значение: еvinde (в твоем доме).
Cлова su (вода) и ne (что) являются исключением, так как, во-
преки правилу, принимают аффикс принадлежности для согласных
основ, при этом между словом и аффиксом появляется согласный у:
suyum neyim или nem (eski şekil (устаревш. вариант))
suyun neyin nen
suyu neyi nesi
suyumuz neyimiz nemiz
suyunuz neyiniz neniz
suyu, suları neleri neleri
3. В заимствованных из других языков словах rоl (роль), saat
(час), hal (положение), sual (вопрос) по­следний согласный произно-
сится мягко, поэтому все присоединяющиеся к ним аффиксы имеют
гласную переднего ряда: saatim (мои часы), saatlerimizden (из на-
ших часов), rolleriniz (ваши роли), halimizde (в нашем положении),
suallerinizden (из ваших вопросов).
4. В некоторых двусложных словах, имеющих во втором слоге
корня узкий гласный, этот гласный выпадает при добавлении аффик-
са, начинающегося с гласного звука. В словарях это явление обозна-
чается следующим образом: isim (smi).
Örnekler (примеры): aklı (его ум), aklınız (ваш ум), oğlu (его
сын), oğlunuz (ваш сын), ömrü (его жизнь).
5. Согласные р, t, k, ç, находящиеся в конце слога, при присоедине-
нии аффикса, начинающегося на гласную букву, обычно озвончаются.
Gözlük + ü => gözlüğü, kitap + ım=> kitabım, ağaç +ı=> ağacı
Аффикс принадлежности входит в состав вводных слов и устойчи-
вых словосочетаний: kısacası (короче говоря), daha doğrusu (точнее).
В предложении местоимение перед существительным опускает-
ся: Benim kitabımı al – Kitabımı al.

Örnek (пример):
1. Sizin ülkeniz çok soğuk.
2. Bizim evimiz Mecidiyeköy'de.
3. Senin akrabaların nerede?
4. Onun elbisesi çok şık.

41
 5. Senin kolyen gümüş mü?
6. Ahmet'in pasaportu çantasında mı?
7. Benim kızım çok güzel şarkı söylüyor.
8. Bugün onların arkadaşları bize geliyor.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

2. Aşağıdaki metni iyelik ekleriyle tamamlayınız.

Merhaba! Ben ad Hande. Ben İstanbul'da yaşıyorum. Biz

42
 AD TAMLAMALARI
ИМЕННЫЕ СЛОВОСОЧЕТАНИЯ / ИЗАФЕТ
Сочетание двух имен, из которых одно является опреде­ляемым,
а другое – определением (babanın kitabı «книга отца» и пр.), в турец-
ком языке носит название изафет.

Belirtili Ad Tamlaması
Двухаффиксный изафет
Притяжательный изафет строится по типу onun defteri «его те-
традь»: зависимый член (определение) предшеству­ет главному и
оформляется аффиксом родительного паде­жа; главный член получа-
ет аффикс принадлежности.
Örnek (пример):
1. Türkiye'nin başkenti Ankara'dır.
2. İstanbul'un havası çok kirli.
3. Hasan'ın kardeşi altı yaşında.
4. Bu çocuğun elbisesi çok şık.
5. Bugün ayın kaçı?
6. İzmir'in simgesi saat kulesidir.
7. Duygu'nun dayısının üç çocuğu var.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

43
 Mutfakmuslukbozuk.
Sınıf kapıaçık.

2. Her bölümden birer kelime kullanarak anlamlı tümceler

Belirtisiz Ad Tamlaması
Одноаффиксный изафет
Этот вид словосочетаний состоит из определения (tamlayan) без
окончаний (однако может иметь окончание множественного числа) и
определяемого (tamlanan) с окончаниями -sı (-si, -su, -sü).
Örnek (пример):
1. İstanbul Üniversitesi'nde çalışıyorum.
2. Şimdi okul müdürü konuşuyor.
3. Buket şimdi çalışma odasında mı?
4. Zeynep'in annesi devlet memuru.
5. Evimiz vapur iskelesine çok yakın.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

44
 İSTANBUL'DA BİR HAFTA SONU
ВЫХОДНЫЕ В ИСТАНБУЛЕ
Uğur, Funda, Hasan ve Bengü çok iyi arkadaşlar. Funda, Hasan ve
Bengü, Cumartesi günü piknik için Heybeliada'ya gitmek istiyorlar. Ama
Uğur, Heybeliada'ya değil; Büyükada'ya gitmek isti­yor.
Funda: Uğur, niçin Heybeliada'ya gitmek istemiyorsun?
Uğur: Çünkü, orada piknik yapmak için güzel yerler yok.
Hasan: Seninle aynı fikirde değilim Uğur. Heybeliada'da da çok güzel
piknik yerleri var.
Uğur: Peki, siz neden Büyükada'ya gitmek istemiyorsunuz?
Bengü: Çünkü biz oraya her zaman gidiyoruz. Bu hafta sonu değişik
bir yere gitmek istiyoruz.
Funda: Arkadaşlar, niçin tartışıyorsunuz? Bu hafta sonu Heybeliada'ya
gidelim. Gelecek cumartesi de Büyükada'ya gidelim.
Uğur: Tamam arkadaşlar, kabul ediyorum. Yarın kaçta buluşuyoruz?
Hasan: Önce, vapur saatlerini öğrenelim. İlk vapur ne zaman kalkıyor,
biliyor musunuz?
Bengü: Ben biliyorum. İlk vapur saat 'da kalkıyor.
Funda: çok erken. vapuruna binelim.
Uğur: Niye?
Funda: Çünkü benim evim iskeleye çok uzak. Cumartesi günü erken
kalkmak istemiyorum.
Bengü: Tamam. Yarın 'da Adalar İskelesi'nde buluşalım.

1. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayın.

45
 EYLEM (ГЛАГОЛ) + -MAK İSTE
ЖЕЛАТЬ ЧТО-ТО СДЕЛАТЬ
Örnek (пример):
1. Çok yorgunum, uyumak istiyorum.
2. Duygu sinemaya gitmek istemiyor.
3. Hafta sonu ne yapmak istiyorsunuz?
4. Biz yarın İzmir'e gitmek istiyoruz.
5. Kiminle konuşmak istiyorsunuz?

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

NİÇİN / NİYE / NEDEN? – ÇÜNKÜ

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. (Ответьте на вопросы.)

46
2. Neden rejim yapıyorsun?
Çünkü
3. Niçin arabanı satmak istiyorsun?
Çünkü
4. Neden bu filmi izlemek istemiyorsun?
Çünkü

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

1.____________ ?
Şimdi saat beş. (kaç)
2.______________?
Hava çok güzel. (nasıl)
3._____________?
Biletler Sinan'da. (kimde)
4.________________?
Sokakta üç araba var. (kaç)
5._________________________?
Öğrenciler bahçede. (nerede)
6.________________________?
Mehmet Taksim'e gitmek istiyor. (nereye)
7.________________________?
Onlara büyük bir araba lazım. (nasıl)
8.________________________?
Telefon sana. (kime)
9.____________________________?
Tiyatro sekizde. (kaçta)
_________________________?
Anahtar çantamda. (nerede)

47
 3. Soruları ve yanıtları eşleştiriniz. (Выберите подходящий
ответ.)
Soru Yanıt
1. Nasıl? 1. Ali.
2. Ne kadar? 2. İstanbul'dayım.
3. Ne zaman? 3. Biraz sonra.
4. Neredesiniz? 4. Çok lezzetli.
5. O kim? 5. Bir şey yok.
6. Şurada ne var? 6. Dört kilogram

VÜCUDUMUZ1
НАШЕ ТЕЛО
Merhaba, benim adım Aykut. Ben 13 yaşındayım. Beyaz tenliyim.
Orta boyluyum ve 50 kiloyum. Benim saçlarım siyah ve kısadır. Alnım
dar; kulaklarım, burnum ve ağzım küçüktür. Ayak ve el bileklerim ince;
parmaklarım uzundur. Kaşlarım siyah, gözlerim mavidir.
Ben her gün parkta top oynuyorum ve terli terli su içiyorum. Meyve ve
sebze yemek istemiyorum. Hamburger ve cipsi çok seafoodplus.infoğlığıma
hiç dikkat etmiyorum. Bu yüzden annem bana çok kızıyor.
Ben şimdi hastayım ve yatıyorum. Biraz ateşim var. Galiba gribim.
Her yerim ağrıyor. Başım, boynum, omuzlarım, kollarım, bacaklarım,
bileklerim, göğsüm, dizlerim, midem Hastalık çok kötü bir şey. İyileş­
mek için ilaçlarımı içiyorum ve dinleniyorum. Dengeli besleniyorum, bol
bol sebze ve meyve yiyorum.
Ben şimdi okula ve parka gitmiyorum; çünkü evde yatıyorum. Evde
çok sıkılıyorum. Hemen iyileşmek ve arkadaşlarımla oynamak istiyorum.
Arkadaşlarım beni her gün ziyaret ediyorlar. Bana çiçek ve kitap
getiriyorlar. Bana “Bir daha hasta olma. Sağlığına dikkat et!” diyorlar.
Arkadaşlarımı ve okulumu çok seviyorum.
1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.
(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Aykut nasıl bir çocuk?
1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. Pelikan Ya-
yınevi, İstanbul, S.

48
 2. Aykut niçin hasta oluyor?
3. Aykut iyileşmek için neler yapıyor?
4. Aykut'u kimler ziyaret ediyor ve ona neler getiriyorlar?
5. Siz sağlıklı olmak için neler yapıyorsunuz?

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Topkapı Sarayı1
Topkapı Sarayı, Fatih Sultan Mehmet tarafından yılları
arasında yaptırılmıştır. Saray, İstanbul'un Marmara Denizi'ni gören en
güzel noktasına inşa edilmiştir. Bugünkü hâlini daha sonraki yüzyıllarda
eklenen yapılarla almıştır. Topkapı Sara­yı, yıl boyunca Osmanlı
sul­tanlarının ikametgâhı, devletin yönetim ve eğitim mer­kezi olmuştur.
Topkapı Sarayı yılından beri müze ola­rak kullanıl­maktadır.

Дворец Топкапы
Дворец Топкапы был построен по заказу Султана Фатиха Мех-
меда в – гг. Из окон дворца открывается прекрасный вид
на Мраморное море. Современный облик дворец Топкапы обрел бла-
годаря постройкам последующих столетий. Этот дворец служил ре-
зиденцией османским султанам, являясь центром государственного
управления и образования.
С г. он объявлен музеем и продолжает знакомить нас с исто-
рией и культурой Османской империи.

Dolmabahçe Sarayı2
Dolmabahçe Sarayı, Avrupa mimari tarzlarının bir karışımı olarak
– yılları arasın­da Sultan Abdülmecit tarafından yaptırılmıştır.
Dolmabahçe Sarayı'nda eşsiz bir zenginlik ve ihti­şam vardır. Sarayın
duvarları ve tavanları Avrupa'nın en ünlü sa­natçıları tarafından altın resim­
lerle dekore edilmiştir. Önemli oda ve salonlarda her şey aynı renktedir.
1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı, Dilset, İzmir, S.
2
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı, Dilset, İzmir, S.

49
Tüm zeminler süslü ahşap parke ile kaplıdır. Cumhu­riyet döneminde
saray, Mustafa Kemal Atatürk tarafından konut olarak kullanılmış ve
Atatürk yılında bu sarayda vefat et­miştir. Dolmabahçe Sarayı
yılında müze hâline getirilmiştir.

Дворец Долмабахче
Являющийся образцом европейского архитектурного стиля,
Долмабахче был создан по приказу султана Абдульмеджида в –
гг. На свете нет ничего, что могло бы сравниться с богатством и
величием этого дворца, считают турки. Его стены и потолок украше-
ны золотой росписью самых искусных мастеров Европы.
Интерьер каждой комнаты дворца, имеющей особое предназна-
чение, подобран в одной цветовой гамме. Полы во дворце устланы
узорчатым деревянным паркетом.

50
 • ÜNİTE V •
AİLEM
МОЯ СЕМЬЯ1
Benim adım Nesrin. Benim büyük ve mutlu bir ailem var. Babamın adı
Murat, annemin adı Nuray. Babam dişçi, annem ise ev hanımıdır. Benim
bir ablam var, onun adı Özge. Ablam siyah saçlı, yeşil gözlü ve uzun boylu
bir kız. O şimdi üniversite 2. sınıfa gidiyor.
Benim babamın bir kız, bir de erkek kardeşi var. Amca­mın adı Mesut
ve o bir doktordur. Amcamın karısı (eşi) Nurten yengem ise hemşiredir.
Onların çocukları, Alican ile Ayşegül, benim kuzenlerimdir. Alican 10,
Ayşe­gül ise 12 yaşında. İkisi de çok çalışkan.
Meltem halam ve kocası (eşi) İbrahim eniştem muhase­becidirler.
Şişli'de büroları var. Onların çocukları Bora ve Zeynep ikizdir.
Bora ve Zeynep çok küçükler ve oku­la gitmiyorlar. İkizler çok şirin ve
ailenin göz bebeği­dirler.
Babamın annesi ve babası İstanbul'a yakın bir köyde oturuyorlar.
Babaannem ev hanımı, büyükbabam (de­dem) ise emekli veteriner. Onların
evi iki katlı ve bahçeli. Bahçelerinde tavukları, civcivleri ve bir de köpek­
leri vardır.
Annemin de bir kız ve bir erkek kardeşi var. Dayımın adı Burak.
Burak dayım uzun boylu, dalgalı saçlı, kahverengi gözlü. O bekar ve çok
yakışıklı. Onun evi Levent'te. O bir şirkette müdür. Dayım hafta sonları
bize geliyor ve beraber çok eğleniyoruz.
Annemin kız kardeşi Ülkü teyzem, diş doktorudur. Onun
muayenehanesi Beşiktaş'ta. Teyzem nişanlı ve bu yaz evleniyor. O şimdi
anneannem ve dedemle aynı evde yaşıyor. Onların evi Şişli'de. Ülkü
teyzem konuş­kan, güler yüzlü, sempatik bir kadındır. O seyahat etmeyi
çok seviyor.

1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayın.

1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, S.

51
 3. Nesrin'in dayısı nasıl bir kişidir.
4. Nesrin'in amcası ve yengesi ne iş yapıyorlar ?
5. Nesrin'in teyzesi nerede ve kimlerle yaşıyor?

BAZI AKRABALIK ADLARI

Sema Hanım Ahmet Bey

Ayten, Emel'in yengesidir.

52
 SIFATLAR
ПРИЛАГАТЕЛЬНЫЕ
Sıfat Ekleri: -lı (- li, -lu, -lü)
Аффикс, образующий прилагательные: -lı (- li, -lu, -lü)
Этот аффикс присоединяется только к существительным для об-
разования прилагательного.
Örnek (пример):
Dedemin çiçekli bir bahçesi var.
Barış, fırından cevizli ekmek alıyor.
Annem üzümlü kurabiye yapıyor.
Sakallı adam bana bakıyor.
Murat dikkatli bir öğrencidir.
Ahmet, tozlu sokaklarda dolaşıyor.
Ben çikolatalı pasta yiyorum.
При прибавлении к названиям стран и городов аффикс -li обо-
значает выходцев из этой местности или людей, которые там живут.
Benim Çinli bir arkadaşım var.
Arkadaşımın eşi İzmirli bir avukattır.

1. Aşağıdaki tümceleri -lı ekiyle tamamlayınız.

2. Aşağıdaki sözcükleri -lı eki kullanarak eşleştiriniz.

53
 A B
Bıyık + lı gömlek
Tuz kurabiye
Elma kadın
Çizgi kedi
Sarı saç adam
Şekerli ayran
Uzun kuyruk kahve

Sıfat Ekleri: (-sız)

1. Aşağıdaki tümceleri -sız ekiyle tamamlayınız.

2. Aşağıdaki sözcüklerin yanına örnekteki gibi -lı ve zıttı (karşıtı)

54
 sakallı… sakalsız… suçlu… suçsuz…
değer… değer… gönül… gönül…
saygı… saygı… tuz… tuz…
acı… acı… güç… güç…
tat… tat … başarı… başarı…
neşe… neşe… iştah… iştah…

SIRA SAYI SIFATLARI

Sayı (число) + -(ı)ncı

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

ÜLEŞTİRME SAYI SIFATLARI

55
 Sayı (число) + -(ş)ar
Örnek (пример):
Öğrencilere ikişer soru soruyorum.
Hepimizin tabağında üçer elma var.
Sınıfa birer birer giriniz.
İzciler dörder dörder yürüyorlar.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

2. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. (Ответьте на вопросы.)

KARŞILAŞTIRMA: -DAN DAHA, EN

Сравнительная степень:
ad + -dan daha + sıfat
Örnek (пример):
Ahmet, Ali'den daha çalışkandır. İstanbul, Ankara'dan daha
kalabalıktır. O benden daha gençtir. Uçak, trenden daha hızlıdır.

56
 Превосходная степень:
en + sıfat + ad
Örnek (пример):
Sınıfın en çalışkan öğrencisi Ayşe'dir. Dünyanın en kalabalık şehri
Tokyo'dur. İstanbul'un en pahalı semti Etiler'dir. Türkiye'nin en yüksek
dağı Ağrı Dağı'dır.

1. Aşağıdaki tümceleri “-dan daha” ve “en” yapılarıyla tamam-

MEVSİMLER – AYLAR – GÜNLER

1. Aşağıdaki boşluklara uygun mevsim ve ay adlarını yazınız.

Bir haftada 7 gün vardır: Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe,

1. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. (Ответьте на вопросы.)

58
 4. İş günleri hangi günlerdir?
5. En kısa ay hangi aydır?
6. Bir yılda kaç mevsim vardır?
7. Yaz mevsiminin ayları nelerdir?
8. Kış mevsiminin ayları nelerdir?
9. İlkbaharda bahçeler nasıldır?
Kışın her yer nasıldır?

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Türklerde Aile ve Komşuluk İlişkileri1
Türk milletinde gerek âdet­lerin, gerekse de dinin etkisiyle aile
kurumuna çok önem veril­mektedir. Aile kurumu gücünü aile bireyleri
arasındaki sevgi ve saygıdan alır.
Türk insanına göre aile için­de sevgiye, saygıya ve yardıma muhtaç
iki grup vardır. Bunlar, yaşlılar ve çocuklardır. Türkler çocukları sever,
onlara yardım eder ve şefkat gösterir. Çün­kü çocuklar ailenin ve milletin
devamını sağlayan en önemli bireylerdir. Yaşlılar ise tecrübe­leriyle,
yerinde tespitleriyle ve tavsiyeleriyle aile içinde önemli rol oynarlar.
Türkler, yaşlılara saygı duyar ve ölene kadar onla­rın bakımını üstlenir.
Çocuklar, evlendikten sonra ayrı şehir ya da evlerde yaşasalar bile
büyük­leriyle bağlantılarını koparmazlar. Sık sık onları ziyaret ederler ve
ihtiyaçlarıyla ilgilenirler.
Türk geleneklerinde komşu­luk ve misafirlik ilişkileri de çok önemlidir.
Türkler, aileden son­ra en çok komşuluk ilişkilerine dikkat ederler.
Aile bireyleriyle olduğu gibi komşularla da iyi ge­çinirler ve onlarla
yardımlaşırlar. Misafirlik için eve gelen kişiye “Tanrı misafiri” denir.
Misafir için en güzel yemekler hazırlanır ve misafiri memnun etmek için
elden ne geliyorsa yapılır.
Семья и добрососедские отношения в турецкой культуре
Большое значение турки придают своим семьям. Среди факто-
ров, повлиявших на формирование института семьи, можно назвать
1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, S.

59
влияние традиций и религии. Крепкая семья, как известно, строится
на любви и уважении, на заботе членов семейства друг о друге.
Особого почтения, по мнению турок, заслуживают дети и пожи-
лые люди. Турки любят детей, всячески помогают им и заботятся о
них, поскольку дети считаются самыми главными членами семьи,
которые в дальнейшем обеспечат продолжение их рода и нации.
Важную роль в семье играют и пожилые люди, ведь у них есть жиз-
ненный опыт, именно они являются незаменимыми советчиками.
Турки берут на себя заботу о них до конца их дней. Так, молодые
люди, создав свою семью и переехав в другой дом или в другой го-
род, не разрывают связи со старшими членами семьи, не перестают
заботиться о них.
Кроме того, в турецкой культуре очень важно установление дру-
жеских отношений с соседями. После семьи наибольшее внимание
турки уделяют именно соседям. Им, как и членам семьи, оказывает-
ся разносторонняя seafoodplus.info – очень гостеприимный народ.
Неожиданный гость именуется у них «гостем от Бога»: ему пода-
ются лучшие угощения, делается все, чтобы гость остался доволен
приемом.

60
 •
ÜNİTE VI •
ÇEVREMİZ
ОКРУЖАЮЩИЙ НАС МИР

EGE'NİN DÜNYASI1
МИР ЭГЕ
Benim adım Ege. Ben sekiz yaşındayım. Ben ikinci sınıftayım. Benim
bir ağabeyim var. Onun adı Emre. O, sekizinci sınıfta. O çok çalışkan ve
çok yakışıklı bir çocuktur. Ben onun kadar çalışkan değilim ama karnemde
zayıfım yok.
Benim odam ağabeyimin odasının yanında. Onun odası çok
düzenli ve temizdir. Benim odam da temiz ama düzenli değil, dağınık.
Odamda çalışma masam, ya­tağım, dolabım, kitaplığım, bilgisayarım ve
oyuncaklarım var. Ben, ağabeyimin odasında oynamaya bayılıyorum ama
o buna çok kızıyor.
Bizim sokağımız çok dar ama evimiz bahçeli bir ev. Bahçemizde
ağaçlar, çiçek­ler ve bir tane küçük havuz var. Havuzda beş tane küçük
balık var. Balıklar alt komşumuz.
Ahmet Amca'nın. O, balıklara gözü gibi bakıyor, onlara her gün yem
veriyor. Arka sokağımızda çocuk parkı var. Parkta salıncaklar, kaydıraklar
ve bir de kum havuzu var.
Benim okulum evimize çok uzak. Okula servisle gidiyorum. Ben
öğretmenimi çok seviyorum. Benim öğ­retmenim genç, güler yüzlü, kibar,
sevimli, cana yakın, melek gibi bir öğretmen. Sınıfımız aydınlık, temiz
ve geniş. Sınıfımızın duvarları beyaz. Sınıfımızda yirmi öğrenci var.
Sıralarımız yeni.
Ece, benim en yakın arkadaşım. Biz onunla aynı sırada oturuyoruz.
O sarışın, mavi gözlü, kırmızı yanaklı, çalışkan bir kız. O yaramaz değil;
uslu, sakin ve saygılı bir öğrenci. Onun annesi de öğretmen ama bizim
okulumuzda değil.

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
Pelikan Yayınevi, S.

61
 Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.
(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Ege'nin ağabeyi nasıl bir çocuktur?
2. Ege'nin odası nasıl ve odasında neler var?
3. Ege'nin evinin sokağında ve bahçesinde neler var?
4. Ege'nin öğreйtmeni nasıldır?
5. Ege'nin en samimi arkadaşı kimdir ve o nasıl bir öğrencidir.

AD YAPIM EKİ: -LIK

a, ı => -lık e, i => -lik o, u => -lık ö,  ü => -lük

Güzel Güzellik Öğretmen Öğretmenlik

Şeker Şekerlik Perde perdelik kumaş

При прибавлении к существительным в словосочетаниях из чис-

üç gün üç günlük yol

62
 1. Aşağıdaki tümceleri -lik ekleriyle tamamlayınız.
(Заполните пропуски окончанием “-lik”.)
1. Bu hafta tüm mağazalarda ucuzvar.
2. İyiyapın, kötüyapmayın.
3. Öğretmençok kutsal bir meslektir.
4. Sizin yazeviniz var mı?
5. Akşam yemeği için dört kişibir masa hazırlayın.
6. Selim İstanbul'da kiraev arıyor.
7. Güzelve çirkinherkes için farklıdır.
8. Yemeğin hiç tuzu yok. Tuznerede?
9. Ağaçbir yerde piknik yapalım.
Pazardan turşubiber alsınlar.

KAPALIÇARŞI1
КРЫТЫЙ РЫНОК
Dünyanın en eski ve en büyük kapalı çarşısı İstanbul'dadır. 60 kadar
sokağı, üç binden fazla dükkanı ile Kapalıçarşı, İstanbul'un en eski ve
en güzel alışveriş merkezidir. Dünyanın her tarafından buraya turistler
geliyor. İstanbul'a gelen her turist mutlaka kapalı çarşıya uğruyor.
Kapalıçarşı günün her saatinde çok hareketli ve kalabalık oluyor. Çünkü
insanlar Kapalıçarşı'ya sa­dece alışveriş için gelmiyorlar. Aynı zamanda,
gezmek ve yemek yemek için de geliyorlar. Esnaf, tüm müşterileri güler
yüzle karşılıyor, müşterilerle yakından ilgileniyor ve sohbet ediyor.
Onlara Kapalıçarşı'mn tarihi ile ilgili bilgi veriyor ve dükkanları tanıtıyor.
Turistler en çok halı ve kuyumcu dükkanları ile ilgileniyor.
Kapalıçarşı'da el emeği ile yapılmış her türlü eşya bulunuyor.
Kapalıçarşı'daki bütün eşyalar, kalite ve orijin belgeleri ile satılıyor ve
dünyanın her tarafına gönderiliyor. Kapalıçarşı'da halı ve mücevheratın
yanında, çe­şitli kumaşlar, meşhur Türk işi gümüş ve seramik eşyalar ile
bakır ve bronz hediyelik eşyalar, deri kıyafetler de bulunuyor.
(Yeniden düzenlenmiştir)
(Упрощенный текст)

1
Avcı H. Gezi Rehberi. Kaynak, İzmir, S.

63
 Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.
(Ответьте на вопросы, опираясь на текст.)
1. Kapalıçarşı nerededir ve nasıl bir alışveriş merkezidir?
2. Turistler Kapalıçarşı'ya niçin geliyorlar?
3. Kapalıçarşı'da turistler en çok neler ile ilgileniyorlar?
4. Kapalıçarşı'da hangi ürünler bulunuyor?

“İLE” BAĞLAÇI
СОЮЗ «C»
1. Cвязывает однородные слова, выполняя роль союза «и».
Örnek (пример):
a. Ayşe ile (Ayşe'yle) Ahmet kardeştir.
b. Ece'nin annesi ile (annesiyle) babası yarın bize geliyorlar.

2. Также может передавать и другие значения, такие как «со-

1. Aşağıdaki tümceleri “ile” ile tamamlayınız.

64
 7. Kuzenim Pazar günleri bisikletgeziyor.
8. Çocuklar okula servisgidiyor.
9. Öğrenciler öğretmeni dikkat dinliyorlar.
Filiz' Murat 26 Haziran'da nişanlanıyorlar.

BELİRTME DURUMU / YÜKLEME DURUMU

Ekli Yükleme Durumu

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Anadolu Halı ve Kilimleri1
Çok eski bir geçmişi olan Anadolu halı sanatının ilk örne­ği M.Ö. 5. ve
6. yüzyıllara ait me­zarlarda bulunmuştur. Selçuklu­lar, Batı Asya ve İran'a
yaydıkları halı sanatım yılından son­ra Anadolu'ya getirmişlerdir.
Osmanlılar zamanında da çok kaliteli halılar dokunmuştur. Sa­nayinin
1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, S.

66
gelişmesiyle el dokuması halılar, yerini büyük oranda ma­kine yapımı
halılara bırakmıştır.
Selçuklu halılarında geomet­rik motifler hâkimdir. Halılarda sekiz
köşeli yıldızlar, çengelli çerçeveler, bitki ve hayvan şekil­leri görülür.
Yazı kabartmaları, Selçuklu halılarının karakteristik özelliğidir. Osman­lı
döneminin başında hayvan figürlü halılar, yerini dar köşe süslemeli, ortası
geometrik de­senli halılara bırakmıştır.
Kilim, halıcılıktan daha önce gelişmiş bir dokumacılık tekni­ğidir.
Hafifliği ve katlama kolay­lığı kilimi vazgeçilmez bir eşya hâline getirmiştir.
Günümüzde özellikle köy evlerinde kilim tez­gâhları bulunmaktadır.
Kilimler dokundukları bölgelere, motif veya renklerine göre adlandırılır.
Kilimlerde başlıca özellik renkle­rin ahenk içinde kullanılmasıdır.
Ковры и паласы Анатолии (азиатской части Турции)
Древнейший образец ковроткачества Анатолии был обнаружен
в кургане в 5 в. до н. э. Сельджукиды распространили это искусство
от Западной до Малой Азии (официальной датой появления сельджу-
кидов в Анатолии считается г.). В последующий, османский,
период данный вид искусства развивался, именно тогда создавались
наиболее качественные гобелены. В дальнейшем, с развитием про-
мышленности, место большинства ковров, выполненных вручную,
заняли ковры, изготовленные на станках.
Наиболее часто на сельджукских коврах встречаются геометри-
ческие мотивы: восьмиугольные звезды, крючковатые рамки, а также
изображения растений и животных. Среди особенностей сельджук-
ских ковров необходимо отметить выпуклые надписи. Османы же
изображениям животных предпочитали украшение шпалер следую-
щим образом: углы украшались тонкой полоской узоров, а центр –
геометрическими фигурами.
Известно, что первые килимы появились одновременно с первы-
ми ткаческими техниками. Килимы – это основа настоящих ковров.
Так как изготовление килимов требует меньших усилий, они являют-
ся особенно распространенным предметом домашнего быта. Прилав-
ки для изготовления гобеленов можно встретить в деревенских домах
и в наши дни. Килимы имеют разные названия (в зависимости от цве-
тов и узоров или от местности, где их ткут). Гармоничную подборку
цветов можно назвать главной особенностью данного вида ковров.

67
 • ÜNİTE VII •
KİM NE YAPTI?
КТО ЧТО СДЕЛАЛ?

MİMAR SİNAN1
АРХИТЕКТОР СИНАН
Yavuz Sutan Selim 23 yaşında Kayseri'den İstanbul'a getirildi. İlk
öğreniminden sonra, za­manın ünlü mimarlarının gözetiminde çalıştı. Kısa
zaman­da yapı sanatına alıştı.
Yavuz Sultan Selim'in ordusuyla birlikte Tebriz'e ve Mısır'a gitti.
Büyük camileri inceleme fır­satı seafoodplus.infoş Mimar sıfatıyla devletteki bütün
yapıların kontrolü ona verildi. Yaptığı hizmetlere göre çeşitli rütbeler aldı.
Sinan'ın ilk büyük eseri Şehzade Camii'dir. 60 yaşlarında Süleymaniye
Camii'nin inşaatına başladı. 84 yaşında Edir­ne'de Selimiye Camii'ni inşa
etti. Koca Sinan İslâm yapı sanatında ölümsüz eserleri ile ün yaptı.
Mimar Sinan, 84 cami, 52 mescit, 57 medrese, 22 türbe, 6 suyolu
kemeri, 8 köprü, 20 kervansaray, 35 saray, 41 hamam ve diğerleriyle
birlikte toplam eser meydana getirdi.

Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.

BELİRLİ (GÖRÜLEN) GEÇMİŞ ZAMAN

1
Karaman N.N. Türkçe konuşalım. Filiz Kitapevi, İstanbul, S.

68
 Olumlu Olumsuz Olumlu Soru Olumsuz Soru
(Утвердительная (Отрицательная (Вопрос) (Вопрос
форма) форма) с отрицанием)

Ben Geldim Gelmedim geldim mi? gelmedim mi?

-dı подчиняется закону гармонии гласных:

69
 5. Значение условия:
Bey oldun mu, konuk eksilmez!
6. При использовании совместно с деепричастием на -alı выража-
ет значение «с тех пор как»:
O kendini bildi bileli hep iyi bir romancı olmayı istiyor.
7. Употребляется в существительных, образованных от глаголов:
gecekondu (хибарка), Durdu (имя человека).
В отличие от настоящего времени, вопросительная частица ста-
вится после окончания, обозначающего лицо. Сравните: Seçiyor
musun? Seçtin mi?
Гласная буква в вопросительной частице подчиняется гармонии
гласных. Один из четырех вариантов выбирается в зависимости от
последнего слога окончания.
Cледующие наречия используются с прошедшим временем:
dün + dün sabah, dün öğleden sonra, dün akşam, dün gece;
+ önce +… az önce, bir saat önce, beş dakika önce, üç hafta
önce, iki yıl önce;
geçen + geçen salı, geçen akşam, geçen yıl, geçen ay, geçen gün.

Olumlu
(Утвердительное предложение)
Örnek (пример):
1. Dün teyzemi ziyaret ettim.
2. Geçen hafta Ahmet bize geldi.
3. Geçen kış İstanbul'a çok kar yağdı.
4. Biz tatilde İzmir'e gittik.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

70
Olumsuz
(Отрицательное)
Örnek (пример):
1. Ben Mısır'a hiç gitmedim.
2. Derya dün gitar çalmadı.
3. Dün annem ve babam konsere gitmediler.
4. Siz beni hiç aramadınız.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Sen hiç Suriye'ye gittin mi?
2. Özlem bugün beni aradı mı?
3. Çocuklar dün parkta oynadılar mı?
4. Daha önce hiç Türkiye'ye geldiniz mi?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

71
Olumsuz Soru
(Вопрос «разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Sen daha önce hiç tiyatroya gitmedin mi?
2. Daha önce Antalya'ya hiç kar yağmadı mı?
3. Sabah saat oldu, hâlâ otobüse binmediniz mi?
4. Hasan altı yıldır üniversiteye gidiyor. Daha mezun olmadı mı?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

5. Yerleştirelim
(Заполните пропуски подходящими наречиями.)
Bir hafta önce • önceki gün
Geçen sene • Bu yıl • Az önce
Bugüne kadar hiç • Bugün • Dün
1. Bir hafta önce arkadaşlarımla piknik yaptık.
2._________________ buraya yerleştik.
3._________________üniversiteden mezun oldular.
4. __________________kuzenime gittim.
5._________________arabamı tamir ettim.
6._______________böyle bir insanla tanışmadım.
7.______________akşam tatilden döndük,
8.______________elektrikler kesildi.

72
 AD TÜMCELERİNDE BELİRLİ GEÇMİŞ ZAMAN
ПРОШЕДШЕЕ КАТЕГОРИЧНОЕ ВРЕМЯ
В ИМЕННЫХ ПРЕДЛОЖЕНИЯХ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru

Olumlu
(Утвердительное предложение)
Örnek (пример):
1. Yemek çok lezzetliydi.
2. Duygu çalışkan bir öğrenciydi.
3. Biz geçen hafta Ankara'daydık.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

73
Olumsuz
(Отрицательное предложение)
Örnek (пример):
1. Ben dün kütüphanede değildim.
2. Film hiç güzel değildi.
3. Onlar bize karşı dürüst değillerdi.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Senin baban avukat mıydı?
2. Nergis geçen yıl Alanya'da mıydı?
3. Nihal ve Turgay aynı sınıfta mıydılar?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumsuz Soru
(Отрицательный вопрос)
Örnek (пример):
1. Niçin onu sevmiyorsun? Siz önceden arkadaş değil miydiniz?
2. Pervin ve Ali nişanlı değiller miydi?
3. Niçin arabam sattın? Memnun değil miydin?

74
 4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Lokantadaki balıklar taze ?
2. Moralin bozuk görünüyor. Sınav kolay ?
3. Nimet Hanım'ın oğlu avukat ?
4. Neden bu kadar erken kalktın? Sen uykusuz ?
5. Niçin kızının saçını sen kesmiyorsun? Sen önceden kuaför…?

PEKİŞTİRME SIFATLARI
УСИЛИТЕЛЬНАЯ ФОРМА ПРИЛАГАТЕЛЬНЫХ
Для усиления значения к прилагательным прибавляются буквы
m, p, r, s. Первый слог слова повторяется.
m P r s
beyaz bembeyaz sarı sapsarı Temiz tertemiz mavi masmavi
siyah simsiyah kara kapkara çabuk çarçabuk pembe pespembe
yeşil yemyeşil kırmızı kıpkırmızı sefil sersefil koca koskoca
sıcak sımsıcak taze taptaze perişan perperışan doğru dosdoğru
başka bambaşka sırın şipşirin belli besbelli
sıkı sımsıkı açık apaçık kıvrak kıskıvrak
düz dümdüz kuru kupkuru yuvarlak yusyuvarlak
boş bomboş dolu dopdolu kocaman koskocaman
canlı capcanlı
dar dapdar
karanlık kapkaranlık

1. Aşağıdaki cümleleri verilen pekiştirme sıfatlarından birini

75
 4. Ayşe'ye çok büyük bir miras kaldı. Ondan sonrabir insan
oldu.
5. Elektrikler kesildi, her yeroldu.
6. Sonbaharda bahçeleryapraklarla doluyor.
7. Aslı çok güzel bir kızdı, uzun ve saçları vardı.
8. Buzdolabı , hemen alışveriş yapalım.
9. Deniz, niçin girmiyorsunuz?
Elinde bir bavul vardı.

KÜÇÜLTME EKLERİ: -CIK, -CA, -CAĞIZ

Örnek (пример):
1. Aysel ve Ümit daracık bir sokaktan geçtiler, (daracık: çok dar).
2. Bugün hiç iştahım yok. Azıcık yemek yedim, (azıcık: çok az).
3. Küçücük çocuk çalışıyor ve para kazanıyor, (küçük – küçücük: çok
küçük).
4. Onlar çok fakirlerdi, ufacık bir evleri vardı, (ufak – ufacık: çok
ufak).

Этот аффикс может придавать значение любви и жалости.

Употребляется со словами bura, şura, ora для обозначения рас-

76
 Аффикс -ca/-ce/-ça/-çe усиливает значение прилагательных или
наречий.
Örnek (пример):
Araba yavaşça hareket etti.
Eh! Güzelce bir kıza benziyor.
Evi iyice temizle, hiçbir yerde toz kalmasın.
Uzunca boylu bir çocuk, üstelik yakışıklı da.
Genişçe bir evleri vardı.
При присоединении аффикса -cık, звук k на конце многосложных
слов, как правило, выпадает.

Örnek (пример):
1. Küçücük çocuk çalışıyor ve para kazanıyor, (küçük – küçücük:
çok küçük).
2. Onlar çok fakirlerdi; ufacık bir evleri vardı, (ufak – ufacık:
çok ufak).

При помощи аффикса -cağız образуется уменьшительно-ласка-

1. Aşağıdaki boşlukları küçültme ekleri ile tamamlayınız.

77
 -ki ilgeçi
Форма на -ki
1. Будучи присоединенным к существительному в местно-вре-
менном падеже, -ki образует слова со значением «находящийся на (в)
…, у (кого)».
Örnek (пример):
Balkondaki çiçekler çok güzel.
Saksıdaki çiçekleri suladım.
Odamdaki koltuklar çok eski, onları değiştirmek istiyorum.
Bu sınıftaki öğrenciler Rusya'dan geliyor.
Sendeki kitap yeni mi? Onu daha önce hiç görmedim.

2. Когда -ki присоединяется к местоимению или существительно-

1. Aşağıdaki tümceleri uygun biçimde tamamlayınız.

78
 KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Anne ve Çocuk1
1 yaşınızdayken sizi elleriyle besledi ve yıkadı,
Bütün gece ağlayıp, onu uyutmayarak teşekkür ettiniz
2 yaşınızdayken size yürümeyi öğretti,
Size seslendiğinde odadan kaçarak teşekkür ettiniz
3 yaşınızdayken size özenle yemekler hazırladı,
Tabağınızı masanın altına dökerek teşekkür ettiniz
4 yaşınızdayken elinize rengârenk kalemler tutuşturdu,
Evin bütün duvarlarına resim yaparak teşekkür ettiniz
5 yaşınızdayken sizi cici kıyafetlerle süsledi,
Gördüğünüz ilk çamur birikintisine atlayarak teşekkür ettiniz
6 yaşınızdayken okula kadar sizinle yürüdü,
Sokaklarda “Gitmeyeceğiiiim!” diye ağlayarak teşekkür ettiniz
7 yaşınızdayken size bir top hediye etti,
Komşunun camını kırarak teşekkür ettiniz
9 yaşınızdayken size piyano öğretmeni buldu,
Notaları bir gün bile çalışmayarak teşekkür ettiniz
10 yaşınızdayken doğum günü partilerinden dans dersleri­ne kadar her
yere sizi arabayla götürdü,
Arabadan fırlayıp giderken arkanıza bile bakmayarak teşek­kür ettiniz
11 yaşınızdayken sizi arkadaşınızla sinemaya götürdü,
“Sen bizimle oturma!” diyerek teşekkür ettiniz
12 yaşınızdayken zararlı televizyon programlarını seyret­menizi
istemedi,
O evde değilken hepsini seyrederek teşekkür ettiniz
15 yaşınızdayken sizi yurt dışında yaz kampına gönderdi,
Tek satır mektup yazmayarak teşekkür ettiniz
17 yaşınızdayken arkadaşınızla partiye gitmenize izin verdi,
Bir telefon bile etmeden sabaha karşı eve dönerek teşekkür ettiniz
19 yaşınızdayken okul masraflarınızı karşıladı, sizi arabayla kampüse
götürdü ve eşyalarınızı taşıdı,

1
«ANADOLU» Türkçe Ders Kitabı. Dilset, İzmir, S.

79
 Arkadaşlarınız alay etmesin diye kampus kapısında vedalaşarak
teşekkür ettiniz
21 yaşınızdayken iş hayatı ve kariyerinizle ilgili size fikir vermek
istedi:
“Ben senin gibi olmayacağım!” diyerek teşekkür ettiniz
22 yaşınızdayken kep giyme töreninizde size gururla sarıldı,
Avrupa seyahati için para isteyerek teşekkür ettiniz
24 yaşınızdayken evlenmek istediğiniz çocukla tanışmak istedi,
“Zamanını ben bilirim!” diye tersleyerek teşekkür ettiniz
25 yaşınızdayken düğün masraflarınızı karşıladı, sizin için hem mutlu
oldu, hem çok duygulandı,
Siz, dünyanın bir ucuna taşınarak teşekkür ettiniz
30 yaşınızdayken bebek bakımı hakkında size akıl vermek istedi,
“Artık bu ilkel yöntemleri bırak!” diyerek teşekkür ettiniz
40 yaşınızdayken sizi arayıp bir akrabanızın doğum günü­nü hatırlattı,
“Anne işim başımdan aşkın!” diyerek teşekkür ettiniz
50 yaşınızdayken o çok hastalandı, hafta sonunda onu gör­meye
gittiğinizde mutlu oldu,
Ona yaşlıların çocuk gibi nazlı olduğunu söyleyerek teşek­kür ettiniz
Derken bir gün O öldü.
O güne kadar onun için yapmadığınız ne varsa, o anda kal­binize bir
yıldırım gibi düştü
O zaman gidin, hâlâ fırsat varken, o yanınızda iken, o ha­yatta iken,
vakit ayırıp ilgilenin. Ve onca sene veremediğiniz sevginizi verin.
Fırsat varken, sevin, sevdiğinizi belli edin ve mutlu edin Haydi geç
kalmayın lütfen.
Acele edin Bakın yine geçiyor dakikalar ve saatler. Bitmeden, sona
ermeden yapın şu işi.

Мама и ребенок
В 1 годик кормила вас своими руками,
Вы же сказали ей спасибо, проплакав всю ночь…
В 2 годика научила вас ходить,
Вы же поблагодарили ее, убежав из комнаты, когда она звала…
В 3 года со старанием готовила вам еду,

80
 Вы поблагодарили ее, вылив тарелку под стол…
В 4 годика дала вам цветные карандаши и учила рисовать,
Вы же поблагодарили ее, разрисовав все стены дома…
В 5 лет украшала вас красивой одеждой,
Вы поблагодарили ее, прыгнув в первую попавшуюся лужу…
В 6 лет проводила вас до школы,
Вы поблагодарили ее, плача на улице, со словами: «Не пойдууу!..»
В 7 лет подарила вам мяч,
Вы же поблагодарили ее, разбив соседское окно…
В 9 лет нашла для вас учителя по пианино,
Вы поблагодарили ее, ни разу не выполнив задание…
В 10 лет возила вас на машине от праздников дня рождения до
уроков танцев,
Вы побагодарили ее, даже не обернувшись, когда вышли из ма-
шины…
В 11 лет отвезла вас и ваших друзей в кино,
Вы поблагодарили ее, попросив не садиться с вами
В 12 лет она не хотела, чтобы вы смотрели вредные программы
по телевизору,
Вы поблагодарили ее, посмотрев все эти программы, пока ее не
было дома…
В 15 лет отправила вас в летний лагерь заграницу,
Вы не поблагодарили ее, написав письмо хоть в одну строчку…
В 17 лет разрешила пойти вам на вечеринку с вашим другом,
Вы поблагодарили ее, прийдя к утру домой и ни разу не позвонив
за это время…
В 19 лет оплатила учебу, отвезла вас на машине до студенческого
городка, привезла ваши вещи…
Вы поблагодарили ее, попрощавшись с ней у ворот, чтобы ваши
друзья не смеялись над вами…
В 21 год хотела дать совет по вашей работе и карьере,
Вы поблагодарили ее, сказав: «Я не буду таким как ты»…
В 22 года с гордостью обняла вас,
Вы поблагодарили ее, попросив денег на поездку в Европу…
В 24 года она захотела познакомиться с девушкой, с которой вы
хотели пожениться,

81
 Вы же поблагодарили ее, сказав: «Я сам знаю, когда нужно будет
познакомиться»…
В 25 лет оплатила все ваши расходы на свадьбу,
Вы же поблагодарили ее, переехав на другой конец света…
В 30 лет захотела дать вам совет по уходу за ребенком,
Вы поблагодарили ее, сказав: «Оставь эти первобытные методы»…
В 40 лет позвонила и напомнила о дне рождения вашего род-
ственника,
Вы поблагодарили ее, сказав что у вас дел выше крыши…
В 50 лет она сильно заболела. Когда вы приехали к ней в выход-
ные, она была очень рада,
Вы поблагодарили ее, сказав, что пожилые люди как дети
малые…
И вдруг… Она умерла…
И в тот момент ваше сердце почувствовало всю тяжесть всего
того, чего вы не сделали для нее…
Раз так, то идите, пока есть возможность, пока она рядом, уделите
ей время и внимание.
И дайте ей столько любви, сколько вы не смогли дать за все это
время.
Любите, показывайте свою любовь, дарите ей счастье, пока есть
возможность. Пожалуйста, не опаздайте.
Поспешите… Смотрите, снова проходят минуты и часы. Сделай-
те это, пока все не закончилось.

82
 • ÜNİTE VIII •
NELER OLACAK?
ЧТО ОЖИДАЕТСЯ В БУДУЩЕМ?

'DE NELER OLACAK?

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
S.

83
 Özellikle Ay'da tatil yapmak, o tarihlerde çok revaçta olacak.
Dünyadaki tatil beldeleri de yine hatırı sayılır bir ilgi görecek.
yılında uzaya gitmek için, şimdiki parayla sadece
$ ödemek yeterli olacak.

* Petrol bitiyor
Petrol, yılında tarihteki yerini alacak. Yerine en güçlü aday, bor
ve uzay elementleri olarak gösteriliyor. Türkiye bor madeni bakımından
çok zengin bir ülkedir.
Bu yüzden, dünyanın sayılı ülkeleri arasındaki yerini alacak. Hava
otomobilleri, güneş enerjisi ile çalışacak.
* Uykusuzluk hapı
'de insanoğluna, 24 saat yetmeyecek. Bu nedenle bilim adamları,
uykuyu en az seviyeye indirmek için, bu konuyla ilgili çalışmalara hız verdi
bile. yılında, vücut dengesini özel haplar sağlayacak. Bu mükemmel
haplar sayesinde insan­lar, uyku gereksinimlerini karşılayacak. Tabii, bu
derece etkili bir hapın geliştirilmesi için daha uzun yıllar gerekiyor. Bilim
adamlarına göre, bu hapı üretmek elbette zor ama kesinlikle imkansız
değil.
* Dünya nüfusu 10 milyar olacak!
Dünya nüfusu yılında 10 milyar civarında olacak. Asya ve
Afrika'daki ülkelerin nüfusu hızla arta­cak. Çin'in nüfusu, milyon
artacak ve l milyar milyona ulaşacak. Ancak, o tarihte dünyanın en
kalabalık ülkesi Hindistan olacak. 35 yıl sonra, Hindistan l milyar
milyonluk nüfusuyla, dünyanın en kalabalık ülkesi olacak. Türkiye'nin
nüfusunun ise milyon olması bekleniyor.
* Teknolojik evler büyük rahatlık
yılında insanlar, evlerindeki her şeyi sesle yönetecek. Ses tanıma
sistemi sayesinde insanlar, her şeyi (televizyonu, müzik setini açmak ve
kapatmak, yemek pişirmek, kapıyı açmak) komutlarla yapma şansına
sahip olacak.
* Para kullanımı azalacak
Teknoloji sayesinde, herkes özel şifreler ve parmak izleriyle alış­veriş
yapacak. Para kullanımı artık çok az olacak. Tek tip ban­kalar kurulacak
ve bunlar her cadde başında yer alacak. Sistem gereği, tüm işlemler birkaç
saniye gibi çok kısa süre içinde so­nuçlanacak.

84
 * Öğrenim kolaylığı ciplerle sağlanacak
İnsan vücuduna bir cip sistemi yerleştirilecek ve böylece öğre­nim
kolaylaşacak. Özel cipler sayesinde, başta yabancı dil olmak üzere birçok
zor konu kolaylıkla öğrenilecek.
Takvim / Aktüel
23 Ocak
(Yeniden düzenlenmiştir.)

1. Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.

GELECEK ZAMAN
БУДУЩЕЕ КАТЕГОРИЧЕСКОЕ ВРЕМЯ
Это время выражает действие, которое обязательно совершится.
Eylem (глагол) + -(y)acak + kişi eki (окончание лица)

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru

85
 Как видно из таблицы, -acak подчиняется закону гармонии глас-
ных. К основе глагола, заканчивающейся на гласный звук, прибав-
ляется соединительный согласный y. Ударение падает на последний
слог аффикса - acák.
Будущее категорическое время выражает следующие значения:
1. Достоверное предстоящее будущее действие.
Ben yarin işe gideceğim.
2. Долженствование.
Şimdi benim dersim var. Ben gideceğim.
3. Приказ.
Katibe gideceksin, bu yazıyı ona vereceksin.
4. Предположение.
Mehmet Ali’nin sözlerini duymuş olacaklar ki, (…), el çırpıp bağırmaya
başladılar.

Указатели будущего категорического времени:

Olumlu
(Утвердительная форма)
Örnek (пример):
1. Önümüzdeki ay teyzemi ziyaret edeceğim.
2. Yarın sabah pikniğe gideceğiz.
3. Bu akşam anneme mektup yazacağım.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

86
3. Kardeşimle bu akşam Çin Restoranı'nda yemek ye..
4. Bence öğretmen sınavda bu soruyu sor
5. Konser yarım saat sonra başla
6. Aysel üç ay sonra doğum yap
7. Okullar 15 Haziran'da kapan

Olumsuz
(Отрицательная форма)
Örnek (пример):
1. Onlar tatilde Uludağ'a gitmeyecekler.
2. Derya bugün alışveriş yapmayacak.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Biraz sonra ders başlayacak mı?
2. Yarın okula gelecek misiniz?
3. Çocuklar bugün parka gidecekler mi?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

87
 Olumsuz Soru
(Отрицательный вопрос)
Örnek (пример):
1. Siz benimle tiyatroya gelmeyecek misiniz?
2. Bir daha onunla konuşmayacak mısın?
3. Sınavdan sonra partiye gitmeyecek miyiz?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

AD TÜMCELERİNDE GELECEK ZAMAN

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru

88
Olumlu
(Утвердительная форма)
Örnek (пример):
1. Sinem ve Simge önümüzdeki yıl öğretmen olacaklar.
2. Cumartesi bütün gün evde olacağız.
3. Bundan sonra her şey daha güzel olacak.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumsuz
(Отрицательная форма)
Örnek (пример):
1. Çok acele pişirdim. Bu yemek hiç lezzetli olmayacak.
2. Bugün öğretmenimiz hasta, ders olmayacak.
3. Babam bu yıl emekli olmayacak.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Bu yıl baban emekli olacak mı?
2. Yarınki sınavın soruları kolay olacak mı?
3. Sence biz zengin olacak mıyız?

89
 3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Заполните пропуски как в примере.)
1. Yarın size gelmek istiyorum. Evde ol?
2. Fotokopiler bir saate kadar hazır ol?
3. Sınavdan sonra ders ol?
4. Metin çok kötü bir adam. Onunla mutlu ol?
5. Müdür Bey yarın ofiste ol?
6. Bayramda bankalar açık ol?

Olumsuz Soru
(Вопрос «разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Niçin şemsiyeni aldın? Bugün hava güneşli olmayacak mı?
2. Çok çabuk sinirleniyorsun. Sen hiç sakin olmayacak mısın?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

5. Aşağıdaki paragraftaki boşlukları uygun eklerle doldurunuz.

90
ver Ben bu parabiriktirve ailemle birlikte ağustos
bir haftalığına Antalya'tatile git Tatilde bol bol yüz,
dinlenTatilden sonra tekrar Ahmet Bey'dükkân
çalış
Sen tatilne yap? Bütün yaz İstanbul'da mı ol?

EVLİLİK HEYECANI
СВАДЕБНЫЕ ХЛОПОТЫ
Meltem, bir hafta sonra evle­necek. En yakın arkadaşla­rı Özlem ve
Sibel dün gece Meltem'in evinde kaldılar. Sabaha kadar sohbet ettiler.
Meltem: Kızlar, çok telaşlıyım. Düğünde bir aksilik olacak diye ödüm
kopuyor. Dü­ğünüme sadece bir hafta kaldı.
Özlem: Bence, gereksiz yere telaşlanıyor­sun. Her şey yolunda gidiyor.
Davetli sa­yısı belli mi?
Meltem: Kesin belli değil ama kişi kadar olacak. Sinem'in
düğünündeki aksi­likler, benim de başıma gelecek, diye çok korkuyorum.
Sibel: Ben yurtdışındaydım, Sinem'in dü­ğününde ne oldu ki?
Meltem: Sinem'in düğünü bahçede oldu. Saat on bire doğru, düğünün
en güzel yerinde şiddetli bir yağmur baş­ladı. Misafirlerin çoğu düğünden
erken ayrıldı. Sinem'in gelinliği ıslandı, saçları ve makyajı bozuldu.
Kızcağız çocuk gibi ağladı. Daha önce onu hiç bu kadar üzüntülü ve sinirli
görmedim.
Sibel: Bence de gerçekten çok üzücü bir durum. Ama senin düğününde
bunun gibi aksilikler olmayacak. Meteorolojiye göre, önümüzdeki
haftalarda hava çok sıcak olacak ve yağmur yağmayacak.
Özlem: Aman Meltem! Gerçekten felaket habercisi gibisin. Kötü
şeyler düşünme; daima olumlu düşün ki güzel şeyler olsun.
Meltem: Doğru söylüyorsun. Ama çok heyecanlıyım.
Sibel: Meltemciğim, ben de senin kadar heyecanlıyım. Çocukluğumuzu
hatırlıyorum da zaman ne kadar çabuk geçiyor. Her şey daha dün gibi
Yaramazlıklarımız, lise yıllarımız, sonra üniversiteye giriş he­yecanı
Meltem: Evet, ne güzel günlerdi…
Özlem: Kızlar! Bırakalım şimdi eski günleri. Geleceğe bakalım.
Meltemciğim, çok merak ediyorum. Acaba evlilik seni değiştirecek mi?
Şimdiki gibi sık sık bir araya gelecek miyiz?

91
 Meltem: Tabi ki. Sizler bana kardeşim kadar yakınsınız. Her zaman
görüşeceğiz. Murat da sizi çok sevi­yor.
Sibel: Ondan şüphe etmiyorum, ama düğünden sonra böyle sabahlara
kadar sohbet edemeyeceğiz.
Meltem: Murat'ın işini biliyorsunuz. Düğünden sonra da şimdiki gibi
iş seyahatleri olacak. O iş seyahatindeyken, biz yine eskisi gibi bir araya
geleceğiz ve eski günlerdeki gibi olacağız.
Özlem: Birbirimize söz verelim. Evlendikten sonra da dostluğumuzu
devam ettirelim. Çünkü insanlar böyle güzel dostları kolay bulamıyor.

KARŞILAŞTIRMA: GIBI, KADAR

Gibi
Örnek (пример):
1. Leyla da ablası gibi avukat olacak.
2. Kenan Bey tilki gibi kurnaz bir adamdı.
3. Kar gibi bembeyaz bir elbise giydi.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Kadar
Örnek (пример):
1. Murat, Ali kadar yakışıklı değil.
2. Onun okulu bizimki kadar yakın değil.
3. Siz de bizim kadar yorgun musunuz?

92
2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.
(Закончите предложения как в примере.)
1. Balıkesir, İstanbulkalabalık değil.
2. Sen hiç builginç bir film gördün mü?
3. Bu olaya siz de bizimüzüldünüz mü?
4. Daha önce Çincezor bir dil görmedim.

3. Aşağıdaki tümceleri ‘gibi’ ve ‘kadar’ ile tamamlayınız.

-a kadar (до)
-a kadar выражает предел во времени и пространстве.

…dan (y)a kadar (от… до…)

Örnek (пример):
1. Dün, sabahtan akşama kadar evdeydim.
2. Hazirandan Eylüle kadar okullar tatil.
3. Murat Bey, 'den 'e kadar İzmir'de yaşadı.
4. Dersimiz saat üçe kadar devam edecek.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

93
 5. Sabahyağmur yağdı.
6. Sabah sekiz buçuköğleden sonra ikiTürkçe
öğreniyoruz.
7. Dün Taksim'Sultanahmet'yürüdüm.
8. Toplantı kaçkaçsürecek?
9. Akşamişim yok; sana yardım edebilirim.
Bu ayın sonuİstanbul'da kalacağım.

BANA GÖRE, BENCE

Ben – Bence = bana göre

Örnek (пример):
Bence Hülya Ömer'le evlenmeyecek. = Bana göre Hülya Ömer'le
evlenmeyecek.
Bizce onlar çok mutlu olacaklar. = Bize göre onlar çok mutlu olacaklar.
Sizce biz bu sınavı kazanacak mıyız? = Size göre biz bu sınavı
kazanacak mıyız?
Başbakanca ≠ başbakana göre
Başbakanca = başbakan tarafından
Başbakana göre ülkemizin ekonomisi çok iyi.

Onca = çok (много)

Onlarca = 20, 30, 40 = çok (десятки)

94
 1. Aşağıdaki tümceleri uygun biçimde tamamlayınız.
(Заполните пропуски в предложениях.)
1. Benbu yaz çok sıcak geçecek.
2. Özlemİzmir Türkiye'nin en güzel şehri.
3. Onlarmatematik çok zor.
4. Bilim adamlarıdünyanın en önemli sorunu küresel
ısınmadır.
5. Ohayat çok zor.
6. Senbugün yağmur yağacak mı?
7. Üniversite öğrencilerigençler ülke siyasetinde söz
sahibi değiller.
8. Sizbu otel güzel mi?
9. Onlarherkes suçlu, yalnızca kendileri suçsuz.
Meteoroloji uzmanlarıyarın kar yağacak.

KÜLTÜR KÖŞESİ1
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Ölürken Doğmak
Anne rahmine düşen ikiz kardeşler önceleri her şeyden habersizmiş.
Haftalar birbirini izledikçe onlar da gelişmişler. Elle­ri, ayakları, iç organları
oluşmaya başlamış. Bu arada, etrafla­rında olup biteni fark ediyorlarmış.
Bulundukları rahat, güven­li yeri tanıdıkça mutlulukları artmış. Birbirlerine
hep aynı şeyi söylüyorlarmış:
“Anne rahmine düşmemiz, burada yaşamamız ne harika değil mi?
Hayat ne güzel şey be kardeşim!”
Büyüdükçe, içinde yaşadıkları dünyayı keşfe koyulmuşlar, öyle ya,
hayatın kaynağı neymiş? İşte bunu araştırırken, karşı­larına anneleriyle
bunları birbirine içinde beslenip büyütüldüklerini tesbit etmişler.
“Annemizin şefkati ne kadar büyük! Bize bu kordonla ihti­yacımız olan
her şeyi gönderiyor.”
Artık aylar birbiri ardınca geçiyor, ikizler hızla büyüyor, di­ğer bir
deyişle “yolun sonu” na yaklaşıyorlarmış. Bu değişiklik­leri hayretle

1
Bölükbaş F., Özenç F., Yılmaz M. Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı. İstanbul,
S.

95
gözlemlerken, bir gün gelip bu güzelim dünyayı terk edeceklerinin
işaretlerini almaya başlamışlar.
Dokuzuncu aya yaklaştıklarında, bu işaretleri daha kuvvetli hissetmeye
başlamışlar. Durumdan telaşlanan ikizlerden birisi diğerine sormuş:
“Neler oluyor? Bütün bunların anlamı ne?”
Öteki daha sakin ve aklı başındaymış. Üstelik, bulundukları bu dünya
çoğu zaman ona yetmiyor, duyguları daha geniş bir âlemi arzuluyormuş.
O cevap vermiş:
“Bütün bunlar, bu dünyada daha fazla kalamayacağız anla­mına
geliyor.” Ve eklemiş:
“Buradaki hayatımızın sonuna yaklaşıyoruz.”
“Ama ben gitmek istemiyorum!” diye haykırmış kardeşi.
“Hep burada kalmak istiyorum.”
“Elimizden gelen bir şey yok. Hem, belki doğumdan sonra hayat
vardır.”
“Bize hayat veren o kordon kesildikten sonra bu nasıl mümkün olabilir
ki?!” diye cevaplamış öteki.
“Bize hayat veren kordon kesilirse nasıl hayatta kalabiliriz, söyler
misin bana? Hem, bak bizden önce başkaları da buraya gelmiş ve sonra da
gitmişler. Hiçbirisi geri gelmemiş ki bize doğumdan sonra hayat olduğunu
söylesin. Hayır, bu her şeyin sonu olacak.” demiş.
Bütün bunları söyledikten sonra eklemiş: “Hem, belki de anne diye
bir şey de yok!”
“Olmak zorunda!” diye itiraz etmiş kardeşi. “Buraya başka türlü nasıl
gelmiş olabiliriz, nasıl hayatta kalabiliriz ki?”
“Sen hiç anneni gördün mü?” diye üstelemiş öteki. “O bel­ki de sadece
zihinlerimizde var. Bir annemiz olduğu düşün­cesi bizi rahatlattığı için onu
belki de biz uydurduk.”
Böylece, anne rahmindeki son günleri derin sorgulamalar ve
tartışmalarla geçmiş. Sonunda doğum anı gelmiş çatmış, ikizler
dünyalarını terk ettiklerinde gözlerini başka bir dünya­ya açmışlar ve
sevinçten ağlamaya başlamışlar.
Çünkü gördükleri manzara hayallerinin bile ötesindeymiş.

96
 Родиться, умирая
В утробе матери было два близнеца. Они получали информацию
об окружающем мире, разглядывая друг друга в течение нескольких
недель. У них начали появляться руки, ноги, внутренние органы.
В это время они продолжали наблюдение. Узнав, что место, где они
находятся приятное и безопасное, их радость возросла. Они постоян-
но говорили друг другу:
«Какое это чудо, что мы оказались здесь, в животе у мамы, так
ведь? Как прекрасна жизнь, мой братишка!».
Взрослея, они стали задумываться о том, откуда появился этот
мир. Пока они искали ответ на этот вопрос, наткнулись на канал, ко-
торый связывал их с мамой. Они предположили, что еда, спокойствие
и безопасность приходят к ним именно из этого канала.
Как милостива наша мама! Она при помощи этого канала отправ-
ляет нам все необходимое. Время быстро проходит, близнецы растут,
приближается время родов. Они начали понимать, что им придется
покинуть этот прекрасный мир. Ближе к девятому месяцу они начали
ощущать знаки конца сильнее. Один из них спросил у другого: «Что
происходит?».
Другой был умнее, и к тому же его душа требовала мира, кото-
рый бы намного превосходил нынешний. Он ответил, что это знаки
того, что их мир приближается к концу. Второй сказал, что не жела-
ет уходить. Брат успокаивал его, говоря, что, наверное, после этого
начнется новая жизнь. «Как там может быть другой мир? Может, это
все обман, может, вообще мамы не существует?» – настаивал другой.
«Как же тогда мы здесь оказались, если ее нет?» – «А кто же ее, эту
маму видел?»
Когда они родились, то оказались в том мире, о котором они даже
не могли мечтать.

97
 • ÜNİTE IX •
BİR VARMIŞ BİR YOKMUŞ
БЫЛО ИЛИ НЕ БЫЛО

BELİRSİZ GEÇMİŞ ZAMAN

Eylem (глагол) + -mış + kişi eki (окончание лица)

Olumlu Olumsuz Olumlu Soru Olumsuz Soru

Отрицательное окончание имеет 4 варианта: -mı, -mi, - mu, -mü.

98
 4. Радость и хвальба:
İyi ki böyle bir işi seçmişsin, kutlarım seni!
5. Предположение. Может использоваться со словами “belki” (мо-
жет быть), “galiba” (возможно), “sanırım ki” (считаю, что…)
Bana öyle geliyor ki, siz bu hatayı işlememişsiniz.
6. Факт, по поводу которого нет сомнений. Для создания такого
смысла используется также и с окончаниями -dır (-dir, -dur, -dür, -tır,
- tir, -tur, - tür).
Masonluğu dünyaya İnglizler sokmuştur…
7. Данное время используется в сказках, так как рассказчик не
является очевидцем событий.

Olumlu
(Утвердительная форма)
Örnek (пример):
1. Annem söyledi. Ben bir yaşımda konuşmaya başlamışım.
2. Çok yorulmuşsunuz, biraz dinlenin.

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumsuz
(Отрицательная форма)
Örnek (пример):
1. Bilge bizi hiç özlememiş.
2. Yemeğe hiç tuz koymamışsınız.

2. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

99
3. Anna ile Olga daha önce hiç baklava ye
4. Futbolcular maça hiç iyi hazırlan, çok kötü oynuyorlar.
5. Bence öğrenciler bu konuyu hiç anla

Olumlu Soru
(Вопрос)
Örnek (пример):
1. Gizem'e sor bakalım. Yemeği hazırlamış mı?
2. Kızım, pencereden bir bak. Kar yağmış mı?
3. Onlar buraya daha önce gelmişler mi?

3. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

Olumsuz Soru
(вопрос «Разве не…?»)
Örnek (пример):
1. Niçin kapıda bekliyorsun? Anahtarını yanına almamış mısın?
2. Onlar daha kompozisyonlarını bitirmemişler mi?
3. Saat gece yarısı oldu, hâlâ yatmamışlar mı?

4. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

 AD TÜMCELERİNDE BELİRSİZ GEÇMİŞ ZAMAN
ПРОШЕДШЕЕ НЕОПРЕДЕЛЕННОЕ ВРЕМЯ
В ИМЕННЫХ ПРЕДЛОЖЕНИЯХ

Olumlu Olumsuz Olumsuz Soru

1. Aşağıdaki tümceleri örnekteki gibi tamamlayınız.

 4. Hülya Hanım'm evi bahçeli miymiş?
Evet, _________
Hayır,___________________
5. İstanbul'da hayat pahalı mıymış?
Evet,______________________
Hayır,_________________________
6. O kız nişanlı değil miymiş?
Evet,________________________
Hayır, ______________________
7. O lokantanın yemekleri lezzetli miymiş?
Evet,________________________
Hayır,______________________
8. Deniz kenarı kalabalık değil miymiş?
Evet,___ ____________________
Hayır, ___________________,__________

NASREDDİN HOCA'DAN FIKRALAR1

1
Yılmaz C. Nasreddin Hoca Fıkraları. Tutku Yayın, Ankara,

 Pazardakiler “Kaça bu hindi?” diye sormuşlar. Hoca “On beş altın.”
diye cevap vermiş. Bu duruma en çok papağanın sahibi şaşırmış. “Bir
hindi on beş altın eder mi?” diye sormuş.
Hoca da “Ama sen yumruk kadar papağanı on iki altına satıyorsun.”
diye yanıtlamış.
Papağanın sahibi, “Onun marifeti var, insan gibi konuşur. Ya seninki
ne yapar?” diye sormuş. Hoca da “Senin papağanın düşünmeden konuşur.
Ama benim hindim insanlar gibi düşünür.” diye yanıt vermiş.
Nasreddin Hoca, fazla meraklı insanları da fıkralarında eleştirir:
Nasreddin Hoca çarşıda dolaşırken gevezenin biri: – “Hocam, az önce nar
gibi kızarmış bir tepsi baklava götürdüler.” demiş. Hoca aldırış etmeksizin;
“Bana ne?” demiş. – “Ama, baklava tepsisini sizin eve götürdüler.” demiş
geveze. Hoca o zaman “Sana ne?” diye cevap vermiş.
Nasreddin Hoca, aynı zamanda, hazır cevap bir kişidir de. Her durum
karşısında mutlaka söyleyecek bir sözü vardır:
Bir İranlı'ya memleketinden mektup gelmiş. Adam, mektubu okutmak
için Hocaya vermiş: – “Hocam!” demiş, “Şunu bir oku.”
Hoca bakmış, yazı hem okunaksız hem de Farsça. “Bunu başka bir
kişiye okut, ben Farsça bilmem, yazı da okunaksız.” demiş.
İranlı kızıp köpürmüş; “Başında değirmen taşı kadar kavukla şu
mektubu okuyamazsın ha!” diye söy­lenmiş. Hoca hemen kavuğu çıkarmış,
İranlı'nın başına koymuş; “İş kavuktaysa, buyur sen giy. Mektubu da sen
oku!” diye cevap vermiş.
Nasreddin Hoca, can sıkıcı konuları bile esprili bir üslupla dile getirir:
Bir gün Hocanın bir arkadaşı “Hocam, senin karın çok geziyor.”
demiş. Hoca da gayet sakin bir tavırla “Hiç öyle şey olur mu? O kadar
çok gezse, arada bir bizim eve de uğrardı.” diye cevap vermiş.
Canten Yılmaz
(Yeniden düzenlenmiştir)
(Упрощенный текст)

 DOĞRUDAN ANLATIM
ПРЯМАЯ РЕЧЬ: ‘DİYE’
Прямая речь образуется при помощи слова diye (сказал, что).

Örnek (пример):
Biz öğretmene “Yarın ders var mı?” diye sorduk.
Öğretmen bize “Hayır yok, çünkü yarın toplantı var.” diye cevap
verdi.
Gülay tezgâhtara “Bu halı ne kadar?” diye sormuş.
Tezgâhtar Gülay'a “Sekiz bin YTL.” diye cevap vermiş.
Gülay “Bu mağaza çok pahalı. Başka bir yerden alayım.” diye
düşünmüş.

1. Aşağıdaki fıkrayı örnekteki gibi tamamlayınız.

 BAĞLAÇLAR
СОЮЗЫ
hem hem (de) (и … и)
Данный союз связывает однородные члены предложения либо
однородные придаточные.
Örnek (пример):
Hem öğretmenlik mesleğini hem (de) öğrencilerini seviyor. Toplantıya
hem annesi hem (de) babası geldi. Yolda okumak için hem dergi hem (de)
gazete aldım.

ne ne (de) (ни … ни)

yaya (da) (или … или)

1. Aşağıdaki tümceleri uygun bağlaçlarla tamamlayınız.

 4. Çok az param varkitapparfüm alacağım.
5. Doğum gününebeniGülgün'üEce'yi davet etti.
Hepimiz çok üzüldük.
6. Murat'aMehmet'e küstüm. İkisiyle de konuşmuyorum.
7. Salı gelÇarşamba. Çünkü Perşembe günü evde
olmayacağım.
8. güzelakıllı bir kız. Onun nişanlısı çok şanslı.
9. Saçlarıuzunkısa.
Haydi, karar verin artıkdöner yiyelimpizza.
Berk çok sağlıklı;sigaraiçki içiyor.
TatildeMarmaris'eBodrum'a gideceğiz. Daha karar
vermedik.
-dan beri, -dır
C тех пор как
Эта форма используется для обозначения времени начала дей-
ствия или его продолжительности.
Örnek (пример):
İstanbul'a 'da geldim. Hâlâ İstanbul'da yaşıyorum. 'dan beri
İstanbul'da yaşıyorum. İki yıldan beri İstanbul'da yaşıyorum. İki yıldır
İstanbul'da yaşıyorum.

В тех случаях, когда -dan beri не обозначает время начала дей-

С обеими формами можно использовать слова: günler (дни),

 Uzun zamandan beri tiyatroya gitmedim. = Uzun zamandır tiyatroya
gitmedim.

1. Aşağıdaki tümceleri -dan beri ve -dır yapılarıyla tamamlayınız.

KÜLTÜR KÖŞESİ
УГОЛОК КУЛЬТУРЫ
Siz Hangisisiniz?1
Bir baba ile kızı dertleşiyorlarmış. Kızı hayatında çok sıkıntı
yaşadığından ve bunlarla nasıl baş edeceğini bilemediğinden bahsetmiş
babasına. Hatta sorunlar ardı arkasına devam edi­yormuş hayatında.
Babası kızını dinlemiş, dinlemiş ve “Gel, sana bir şey göste­receğim!”
diye kızını mutfağa götürmüş.

Baba ünlü bir aşçı imiş.

 Daha sonra ateşi kesmiş. Masaya iki adet tabak ve bir adet de boş
bardak koymuş, ilk önce haşlanmış havucu alıp bir ta­bağa koymuş Daha
sonra artık epey pişmiş olan yumurtayı alıp diğer tabağa koymuş
En sonunda da artık suya iyice sin­miş ve tam kıvamında kahve
görüntüsü olan kahveyi de alıp bir bardağa boşaltmış.
Kızına sormuş:
“Kızım ne görüyorsun?”
Kızı: “Havuç, yumurta ve kahve görüyorum.” demiş.
Kızını elinden tutup masaya yaklaştırmış ve daha yakından bakıp,
hissetmesini istemiş.
Kızı babasının dediklerini yaptıktan sonra demiş ki:
“Ne görüyorum Haşlanmış yumuşak bir havuç (bunu ya­parken
çatalı havuca batırmış ve yumuşaklığını hissetmiş); sonra, artık pişmekten
içi katılaşmış bir yumurta (yumurtayı da eline almış, hatta bir tarafından
masaya vurup çatlatmış ve içini görmüş) ve bir bardak da kahve.” (Kahveyi
de biraz içtik­ten sonra) “Hatta tadı oldukça iyi” demiş.
Ardından da:
“Baba, bunu niçin bana gösteriyorsun?” diye sormuş. “Bak!” demiş
babası. “Hepsi aynı şekil kapta, aynı sıcaklıkta, aynı süre boyunca
pişti. Fakat hepsi bu etkiye farklı tepki ver­diler Havuç ilk başta sertti,
güçlü idi.
Ama kaynatılınca yu­muşadı, hatta güçsüzleşti Yumurta çok
kırılgandı, hafifçe dokunsan çatlayabilirdi, ama kaynatılınca içi sertleşti,
hatta katılaştı Bir avuç çekilmemiş kahve ise yine sertti. Hepsi birbiri­
ne benziyordu ama ısıtılınca ne oldu, bu kahve çekirdekleri ısındılar,
gevşediler ve içinde oldukları suya yayıldılar. Yayıl­dıkça suya koku, tat
verdiler ve suyu eşsiz tatta bir kahveye çe­virdiler Şimdi söyle bakalım,
sen bunların hangisisin? Zor­luklarla karşılaştığın zaman nasıl tepki
gösteriyorsun?
Sen havuç musun, yumurta mısın, yoksa kahve misin?”
Peki siz hangisisiniz?
Havuç gibi sert bir kişi misiniz, sorunlar yaşayınca yumuşa­yan ve
güçsüzleşen?
Yoksa yumurta gibi, içi yumuşak, her an kırılabilir bir kişi misiniz?
Ölüm, ayrılık, yaşanan maddi manevi krizler gibi sorunlar karşısında
güçleniyor ve sertleşiyor musunuz?

 Yoksa bir kahve çekirdeği gibi misiniz? Kahve sıcak suyu de­ğiştirir,
hatta suyun sıcaklığı en üst dereceye çıktığında, en lez­zetli kahve ortamı
hazır olur. Lezzet en üst düzeye ulaşır. Eğer siz, ben, biz bu kahve çekirdeği
gibi olabilirsek, çevremizde ne kadar sorun olursa olsun, bunları olumluya
çevirebiliriz. Çev­remize güzel tatlar, duygular katarız, işte o zaman dünya
daha yaşanabilir, yaşadığımız hayat da daha lezzetli olmaz mı?
Şimdi düşünün bakalım, siz hangisisiniz? Havuç mu, yu­murta mı,
yoksa kahve mi?

А вы кто?
Во время беседы с отцом дочка поведала ему о том, что у нее
много проблем в жизни, и она не знает, как ей правильно себя ве-
сти. Оказалось, что проблемы шли в ее жизни друг за другом. Отец
слушал ее и слушал, и в конце концов отвел ее на кухню, сказав, что
что-то покажет.
Он был хорошим поваром.
Он поставил на плиту три кастрюли, налил в них одинаковое ко-
личество воды и включил одинаковый огонь.
В одну кастрюлю он положил морковь, в другую – яйцо, а в тре-
тью – горсть кофе.
Все три варил 20 минут.
Потом он выключил огонь и разложил морковь и яйцо в тарелки,
а как раз отлично приготовившийся кофе налил в стакан. Теперь он
задал ей вопрос: «Дочка, что ты видишь?».
Дочь ответила: «Я вижу морковь, яйцо и кофе».
Отец взял ее за руку и приблизил к столу для того чтобы она, раз-
глядев их поближе, подробнее рассказала о них.
Она, выполнив просьбу отца, ответила: «Что я вижу… Сваренную
мягкую морковь (когда это говорила, она проткнула морковь вилкой
и почувствовала, что она мягкая); здесь яйцо, ставшее твердым от
того, что оно долго варилось (она взяла яйцо в руки, даже разбив
скорлупу о стол, посмотрела, какое оно внутри); и стакан кофе (после
чего немного отпила), вкусный».
В конце концов она спросила: «Папа, почему ты мне все это по-
казываешь?». Отец ответил: «Смотри! Все они сварились при одной
температруре и в одинаковое время. Однако все под таким влиянием

дали разную реакцию. Морковь изначально была сильной, но когда
мы ее сварили, она стала мягкой и бессильной. Яйцо было «обид-
чивым», могло разбиться от легкого прикосновения. Когда мы его
сварили, внутри оно стало тверже. Горстка немолотого кофе также
была жесткой. Каждое из этих зерен было твердым. Все были похожи
друг на друга. И что случилось когда их нагрели? Зерна нагрелись,
размякли и придали воде вкус и запах. Они превратили воду в кофе

firmamiz elektrik servis, tesisat ve tadilatlariniz icin profesyonel destek Istanbul Elektrik ustasi, acil elektrikci, nobetci elektrikci, elektrikci ustasi, Internet Arizalari, Guvenlik Kamera Sistemleri, Uydu Anten Montajlari uskudar acil elektrikci Ihtiyaclariniza ve isteklerinize gore guvenlik kamera sistemlerini bulacaksiniz. Akilli eksIksiz setler ve arayuzler, kapi cagrisini televizyon, bilgisayar veya cep telefonu araciligiyla rahatca kabul etmenizi saglar. Boylece her zaman ve her yerde on kapinizda veya apartman kapinizda kimin oldugunu canli olarak gorme firsatiniz olur.
Cesitli erisim kontrol secenekleri size daha fazla guvenlik ve rahatlik sunar. Parmak iziyle basit erisim kontrolu sayesinde artik ev anahtari gerekli degildir. Sahte anahtarlar ve unutulmus ev anahtarlari artik sizin icin sorun degil.
Bir alarm sistemi, guvenlik konseptinizi tamamlar. Size tavsiyelerde bulunuyor ve guvenlikle ilgili tum bilesenleri birbirine baglayan cozumler sunuyoruz. Boylece tamamen guvende hissediyorsunuz.
Duman ve yangin alarmlari dahil guvenlik konseptinizi olusturuyoruz. Kendi guvenliginiz icin.
Bizi arayin!

Выразив, что они рады открытию в Süreyya Opera, директор фестиваля Керем Аян сказал: «Мы начали этот год с грустью из-за бедствий, которые мы пережили, но я надеюсь, что с этого момента все пойдет лучше. Мы начинаем наш фестиваль с надеждой того, что."

Аян сообщил, что кинопоказы фестиваля пройдут в 6 залах и что, в отличие от этого года, 9 фильмов встретятся со зрителями в секции ретроспективы Уильяма Фридкина.

На открытии первая премия «Cinema Honor Award» была вручена актеру Кайхану Йылдызоглу. Йылдызоглу не смогла присутствовать на церемонии, и награду получила ее внучка Зейнеп Айбар.

Вторую награду «Cinema Honor Award» фестиваля получила Невра Серезли, которая сделала себе имя своими ролями в кино и сериалах, а также успехами в качестве дубляжа.

Серезли, получивший награду от актера Метина Акпынара, сказал: «Это был действительно большой сюрприз, поэтому я не был бы так счастлив, если бы Брэд Питт пришел. Это очень ценно — получить почетную награду. очень отличается от получения награды от Метина Акпынара. Метин и Зеки: «Я многому научился у них на сцене. İKSV вносит свой вклад в искусство уже 50 лет, но я старше их. Получение награды за кино также заставило меня счастливый."

На церемонии открытия го Стамбульского кинофестиваля, организованной Али Ихсаном Варолом, в дополнение к почетным наградам кинофестиваля были вручены почетные грамоты учреждениям и организациям, внесшим свой вклад в проведение фестиваля.

После церемонии был показан фильм «Боец» режиссера Шарлотты Риган, получивший «Приз Большого жюри» в категории драмы «Мировое кино» на кинофестивале «Сандэнс».

Во время го Стамбульского кинофестиваля в течение 12 дней в 14 секциях будут показаны полнометражных и 29 короткометражных фильмов режиссеров из 84 стран.

Качественные и отмеченные наградами фильмы, звездные актеры и мастера турецкого и мирового кинематографа будут собираться вместе с поклонниками фестиваля до 18 апреля.