Kadınlar Günü Resimi
Grup Başkanvekilimiz Filiz Kerestecioğlu'nun 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün tatil ilan edilmesine ilişkin kanun teklifi:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Tarih ve Sayılı Bayram ve Genel Tatiller Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, gerekçesiyle birlikte ekte sunulmuştur.
Gereğinin yapılmasını arz ve talep ederim.
GENEL GEREKÇE
yılında 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutlamaya hazırlandığımız bu günlerde 8 Mart halen tatil günü olarak ilan edilmemiştir. 8 Mart tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de “Dünya Kadınlar Günü” olarak her yıl kutlanmaktadır. Kadınların uzun süreli mücadelesi sonucu kazanılmış bu önemli gün, erkek egemen sisteme, savaşa, şiddete ve her türlü baskı ve sömürüye karşı, kadınların mücadelelerini, barış, hak ve eşitlik taleplerini dile getirdikleri, kendi slogan ve sözleriyle bir araya gelerek sokaklara çıktıkları gündür.
8 Mart’ın tarihçesi; ABD'nin New York kentinde tekstil fabrikasında çalışan işçi kadınların, eşit işe eşit ücret ve insanca çalışma koşulları talebi ile yılında başlattıkları greve müdahale edilmesi sonrasında işçi kadının ölümüyle sonuçlanması olayına dayanır. On yıla yakın süren ve on binlerce kişinin katıldığı bu grevler sonrasında işçi kadınların eşitlik ve hak talepleri kabul edilmiştir. 8 Mart, yılında II. Enternasyonal Kadın Konferansı'nda, Clara Zetkin' in girişimleriyle "II. Enternasyonal Kadın Mücadele Günü" olarak resmen kabul edilmiş ve 17 Mart yılında Birleşmiş Milletler Örgütü 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak kutlanması kararını almıştır.
Türkiye’de de 8 Mart ilk kez yılında kutlanmıştır. 8 Mart kutlamaları 12 Eylül askeri darbesi ile kesintiye uğramış ve 4 yıl boyunca kutlanması engellenmiştir. Kutlamalar yılında yeniden başlamıştır. ’li yıllara gelindiğinde artık çok geniş katılım ve önemli taleplerle kutlanılan her 8 Mart’ta, erkek egemenliği ve kadınların her alanda yaşadığı ayrımcılık, şiddet, baskı ve hak ihlalleri sorgulanmaya devam etmiştir.
Bugün Türkiye’de kadın hakları alanında birçok sorun ve özellikle kadına yönelik şiddet devam ediyor olsa da, kadınlar yıllardır verdikleri mücadeleyle çok önemli kazanımlar elde etmişler; Medeni Kanun, Ceza Kanunu gibi kanunlarda ve yasal alanda birçok ayrımcı düzenlemenin kaldırılması, kadına yönelik şiddete karşı özel tedbirler içeren kanunların kabul edilmesi, üniversitelerde kadın araştırmaları bölümlerinin kurulması, kadın sığınaklarının, dayanışma merkezlerinin, kadın kütüphanelerinin açılması, siyasal katılımda kota, eşbaşkanlık ve eşit katılım uygulamalarının hayata geçmesinde en önemli rolü oynamışlar ve oynamaya da devam etmektedirler.
Dünyanın her yerinde savaş ve çatışmalı ortama karşı en güçlü savaş karşıtı mücadele yine kadınlar tarafından yürütülmektedir. Kadınlar için şiddet, ölüm, yıkım, göç ve yoksulluk olan savaş, aynı zamanda erkek egemenliğinin de günlenmesi anlamına gelmektedir. Toplumsal barışı inşa etmede kadınların sahip oldukları güç ve birikimle 8 Mart aynı zamanda kadınların barış için mücadelelerini ve sözlerini söyledikleri bir gün haline de gelmiştir.
Tüm dünyada kadınların her alandaki mücadele tarihinin sembolü olan “8 Mart Dünya Kadınlar Günü”, bugün aralarında Çin, Rusya, Azerbaycan, Ermenistan, Küba, Ukrayna, Afganistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Moldova’nın da bulunduğu pek çok ülkede genel tatil günlerinden biri olarak kabul edilmekte ve kadınlar yaşadıkları tüm sorunları bu gün vasıtasıyla yüksek sesle dile getirebilmektedir.
Bu bağlamda, hak ve eşitlik mücadelesinde yaşamlarını kaybeden kadınlara adanmış 8 Mart günü, dünyanın neresinde olursa olsun, hangi sınıftan olursa olsun tüm kadınlara uygulanan sömürü ve baskıya karşı mücadelenin simgesi olarak kabul gördüğünden; teklif ile Türkiye’de kadın örgütlerinin ve kadınların yıllardır talebi olan 8 Mart’ın TBMM tarafından ‘Dünya Kadınlar Günü’ adıyla tatil günü olarak ilan edilmesi büyük önem taşımaktadır. Kadınların yıllardır süren mücadelelerine saygı ve destek anlamına gelecek bu karar, Türkiyeli tüm kadınlar için çok önemli bir kazanım olacaktır.
TARİH VE SAYILI ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLLER HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 17/03/ tarihli ve sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasında “ve 1 Mayıs günü” ibaresindeki ve bağlacı kaldırılarak “1 Mayıs günü” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve 8 Mart günü” ibaresi eklenmiş, birinci fıkranın (C) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (D) bendinde yer alan “ve 1 Mayıs günü’ ibaresindeki ve bağlacı kaldırılarak “1 Mayıs günü” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve 8 Mart günü” ibaresi eklenmiştir.
“C) (Değişik: 22/4/ - /1 md.) 1 Ocak günü yılbaşı tatili, 1 Mayıs günü Emek ve Dayanışma Günü tatili ve 8 Mart Dünya Kadınlar Günü tatilidir.”
MADDE 2- Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Madde ile 8 Mart gününün Dünya Kadınlar Günü tatili olarak belirlenmesi öngörülmüştür.
MADDE 2- Yürürlük maddesidir.
MADDE 3- Yürütme maddesidir.
5 Mart
Ağustos tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde toplanan 2. (Sosyalist) Enternasyonal'e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı'nda Almanya Sosyal Demokrat Partisi delegeleri Clara Zetkin, Kate Duncker ve arkadaşları bundan böyle her yıl bir "Kadınlar Günü" düzenlenmesi önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.[4] İlk yıllarda belirli bir tarih saptanmamıştı.
'de Moskova'da düzenlenen 3. (Komünist) Enternasyonal 3. Kongresine bağlı Uluslararası Komünist Kadınlar Konferansı'nda o dönem ağırlık kazanan "sınıfa karşı sınıf" politikalarının etkisiyle "Dünya Emekçi Kadınlar Günü" adı benimsendi. Ancak, 'lu yıllarda "faşizme karşı birleşik cephe" politikalarına geçiş sürecinde tekrar ilk baştaki "Dünya Kadınlar Günü" adına dönüldü.[5] Bu değişiklik daha sonra kadın örgütlenmesi alanına da yansıdı ve sosyalizmi veya komünizmi hedefleyen ve sadece "işçi/emekçi kadınlar" ya da "sosyalist/komünist kadınlar" ile sınırlı bir örgütlenme anlayışı da terk edilerek 'te Uluslararası Demokratik Kadın Federasyonu kuruldu.
"Dünya Kadınlar Günü" olarak 8 Mart gününün belirlenmesine kaynaklık eden olay konusunda ise muhtelif tartışmalı iddialar mevcuttur. Bunlardan biri, Rusya'da çarlığın yıkılmasına yol açan Şubat Devrimi'nin 8 Mart günü yapılan kadın yürüyüşü ve grevleri ile başlamış olması, bir diğeri 8 Mart 'de ABD'nin New York kentinde çoğu sosyaIist olan kadın işçilerin öncülüğünde sendikal haklar ve kadınlara oy hakkı talepleriyle düzenlenen miting, başka biri ise 8 Mart 'de yine ABD'nin New York kentindeki bir tekstil fabrikasında grevci işçilere polisin saldırması, işçilerin fabrikaya kilitlenmesi, arkasından da çıkan yangında işçilerin kurulan barikatlar nedeniyle kaçamamaları sonucunda kadın işçinin ölmesi, ve yine bir başkası ise,[6] bununla çok paralellik arz eden, ancak gerek Dünya Kadınlar Gününün ilk kararlaştırıldığı 'dan gerekse ilk uluslararası kutlamaların düzenlendiği 19 Mart 'den sonra hiç bahsi geçmeyip çok sonraları ileri sürülen, 25 Mart 'de New York'ta gerçekleşmiş Triangle Gömlek Fabrikası yangını'dır.[7][8][9][10] Birleşmiş Milletler'in resmî web sitesinin konuyla ilgili sayfasında 8 Mart gününün seçilmesine kaynaklık eden olay olarak Rusya'da Çarlığa son veren Şubat Devrimi'nin Gregoryen takvime göre 8 Mart günü kadınların protesto eylemleri ve grevleri ile başlamış olduğuna işaret edilmektedir.[2]
Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında sosyalizmin yayılmasından çekinen bazı ülkelerde anılması yasaklanan[kaynak belirtilmeli] Dünya Kadınlar Günü, 'lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde gerçekleşen çeşitli gösterilerde anılmaya başlanmasıyla Batı Bloku ülkelerinde daha güçlü bir şekilde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak anılmasını kabul etti.