Kurtuluş Savaşı sırasında yüce milletimizin her bir vatandaşı ülkemizin refahı ve hürriyeti için elinden gelen her şeyi yapmıştır. Özellikle de bu ülkenin cesur kadınları Kurtuluş Savaşında büyük bir rol üstlenmiştir. Bu kadınlar cesaretleri ve fedakarlıkları ile tarihimizin unutulmaz isimleri arasında yer almıştır. Bu nedenle bilmeyenlere onları anlatmak, bilenlere ise tekrar hatırlatmak için Kurtuluş Savaşının kadın kahramanları kimlerdir anlattık. İşte Kurtuluş Savaşı kadın kahramanlar.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: İnsanlığımızı Sorgulamamıza Sebep Olan Dünyanın En Kanlı 11 Savaşı
Kurtuluş Savaşı kadın kahramanlar arasında yer alan Nezahat Onbaşı, I. Dünya Savaşı yıllarında annesini verem yüzünden kaybetti. Bunun üzerine Alay Komutanı olan babası onu cepheye götürmek zorunda kaldı. Böylece Nezahat Onbaşı ilk önce Çanakkale Savaşına katıldı. Daha sonra Alay ile birlikte Milli Mücadelede yer aldı. Çocukluğu savaşlarda geçen Nezahat Onbaşı, ata binmeyi ve silah kullanmayı öğrendi. Henüz 9 yaşındayken Kurtuluş Savaşına katıldı ve 12 yaşında tümen komutanı Ahmet Derviş Paşa tarafından onbaşılığa terfi ettirildi.
İlk asker elbisesini yılında giyen Nezahat Onbaşı, Yunan askerlerinin “Kızlı Alay” dedikleri kişilik Alayın simgesi haline geldi. Hayatının büyük bir bölümünde savaşan cesur kadın, Geyve Savaşı, Konya İsyanı, I. ve II. İnönü Savaşları ile Sakarya ve Gediz muharebelerine katıldı. Ayrıca İnönü Savaşındaki katkıları nedeniyle Mustafa Kemal Atatürkün takdirini kazandı. yılları arasında vatanına hizmet eden Nezahat Onbaşı, 24 Eylül yılında vefat etti.
Kahraman Türk kadınları arasında yer alan Şerife Bacı, Kastamonulu yaşlı kadın ve erkeklerle birlikte Kastamonudaki cephanelerin Ankaraya götürülmesinde büyük bir rol oynadı. Öyle ki cephaneler ıslanmasın diye kazağını cephanelerin üzerine örttü ve bebeği soğuktan donmasın diye ona sarıldı. Bunun sonucunda yılında henüz 21 yaşındayken soğuktan donarak hayatını kaybetti. Ancak cesareti ve fedakarlıkları asla unutulmadı.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: İkinci Dünya Savaşı Casusu Olduğunu Duyunca Çok Şaşıracağınız 6 İsim
Kurtuluş Savaşı kadın kahramanlar arasında bulunan Halide Edib Adıvar, yılında İstanbullu insanları ülkenin işgaline karşı harekete geçirmek için yaptığı konuşmalarla akıllarda yer etti. Kurtuluş Savaşı yıllarında cephede Mustafa Kemal Atatürkün yanında sivil olarak görev aldı. Sivil olmasına rağmen katkıları sayesinde rütbe aldı ve savaş kahramanı sayıldı. Ayrıca savaş yıllarında Anadolu Ajansının kurulmasında büyük bir rol aldı. veya yılında doğan Halide Edip Adıvar, 9 Ocak tarihinde hayata gözlerini yumdu.
yılında Kastamonuda doğan Halime Çavuş, ailesi istememesine rağmen Kurtuluş Savaşına katıldı. Saçlarını kazıttı, sakal tıraşı oldu ve erkek kılığında milis güçlere katıldı. Arkadaşları onu uzun süre Halim olarak tanıdı. Ordunun lojistiğinde görev alan Halime Çavuş, İnebolundan Ankara ve Sakaryaya öküz arabalarıyla silah ve mühimmat taşıdı. Bir gün İneboludan cepheye cephane taşırken hava karlı ve soğuktu. Cephane zarar görmesin diye montunu üstüne örttü. Tam bu sırada Mustafa Kemal Atatürk ve heyete denk geldi ama onları tanıyamadı. Cepheye taşıdığı mermilere hayatından daha çok önem veren bu askeri gören Mustafa Kemal Atatürk çok etkilendi ve ona Neden üzerindeki montu mermilerin üstüne örttün, üşümüyor musun? diye sordu. Halime Çavuş ise Bey, yüz bin kişi kurtulacak. Ben öleceğim de ne olacak? cevabını verdi. Vatanı için kendi canını hiçe sayan Halime Çavuş, 20 Şubat tarihinde Kastamonuda vefat etti.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: II. Dünya Savaşı Sırasında Aşık Olduğu Kadınla 75 Yıl Sonra Bir Araya Gelen Asker
yılında Erzurumda doğan Fatma Seher Erden, I. Dünya Savaşından sonra ülkede işgallerin başlaması üzerine önceleri yakın aile çevresi, akrabaları, köylüleri ile küçük savunma çeteleri kurdu. Ardından çetesi ile birlikte orduya katıldı. Kurtuluş Savaşı sırasında 3 sene boyunca vatanına hizmet verdi ve kişilik bir müfrezeye önderlik etti. Yaya ve atlı olarak silah ve cephane yükleri ile cepheden cepheye gitti. İzmitin düşman işgalinden kurtulmasına katkıda bulundu. Daha sonra I, II. İnönü Muharebesi, Sakarya Meydan Muharebesi ile Dumlupınar Meydan Muharebesi’nde çarpıştı. Ayrıca cesareti ve katkıları nedeniyle İstiklal Madalyasına layık görüldü. Kurtuluş Savaşı kadın kahramanlar arasında yer alan Fatma Seher Erden, 2 Temmuz yılında İstanbulda vefat etti.
Makbule Hanım daha bir yıllık evliyken eşinin yanında Kuvâ-yi Milliyeye katıldı. 15 Mayıs tarihinde Yunanlılar İzmire geldiler ve Batı Anadoluyu işgale başladılar. Bunun üzerine Makbule Hanım ve eşi Halil Efe, 7 Kasım yılında Türk direniş çetelerine katıldı ve Yunan askerleri ile çıkan çatışmalarda yer aldı. Makbule Hanım, Şahinkaya Köyü ve Akkocalı Köyü civarındaki Kocayayla mevkiinde baskın yüzünden geri çekilen arkadaşlarına cesaret vermek için öne çıktı ve bunun sonucunda başından vurularak şehit oldu.
Kurtuluş Savaşı kadın kahramanlar arasında yer alan Hafız Selman İzbeli, Kastamonulu kadınları toplayıp Kurtuluş Savaşında savaşan askerler için çorap, kazak ve flanel ördü. Varlıklı bir aileden geliyordu ve paranın alabileceği her şeye sahip olabilirdi. Ancak o, vatanının ve milletinin hürriyetini ve refahını daha çok önemsiyordu. Bu yüzden vatanı için elinden gelen her şeyi yapmaya çalıştı. Askerler Kastamonuya geldiklerinde hepsini yolda karşılayıp karınlarını doyurdu. Her zaman Ben Cumhuriyetçiyim dedi ve savaştan sonra yeni Türkçe alfabe ile okuma yazmayı öğrendi.
Hafız Selman İzbeliye milletvekili olması önerildi, ancak başörtüsünü çıkarması gerekeceği için bunu reddetti. Ayrıca söylenene göre, Mustafa Kemal Atatürk Kastamonuya geldiğinde İzbelinin evini ziyaret etmiş ve birlikte kahve içmişlerdir.
yılında Osmaniyede doğan Tayyar Rahmiye, gönüllü olarak Kuvâ-yi Milliye bağlı 9. Tümene katılarak, Fransız askerlerinin ele geçirdiği Osmaniye yakınındaki demiryolu tünelini patlatmış ve bölgedeki Fransız güçlerinin cephane ikmalini büyük sekteye uğratmıştır. Osmaniyedeki Fransız karargahına düzenlenen saldırıda askerler tereddüt edince Tayyar Rahmiye, Ben kadın olduğum halde ayakta duruyorum da siz erkek olarak yerlerde sürünmeye utanmıyor musunuz?” diyerek arkadaşlarına cesaret aşılamıştır. Aynı muharebede ateş hattında kalan iki arkadaşını korumak için ileriye atıldığı sırada Fransızlar tarafından vurulmuş ve şehit olmuştur.
Kurtuluş Savaşı kadın kahramanlar arasında bulunan Çete Emir Ayşe, yılında Aydında doğmuştur. Yunanlar yılında Aydını işgal edince Çete Emir Ayşe, vatanını savunmak için Yörük Ali Efe grubuna katılmış ve Malgaç Baskınında yer almıştır. Aydının Yunanlar tarafından ilk işgali efelerin yardımıyla engellenmiştir. Yunanlar, Aydını ikinci kez işgal edince Köşk cephesinde de mücadele etmiştir. Yunan askerlerinin Aydından Anadolunun iç kesimine girmesini engellemek için elinden gelen her şeyi yapmıştır.
yılında Aydında Mustafa Kemal Atatürk, Çete Emir Ayşeye İstiklal Madalyası vermiştir. Çete Emir Ayşe bu anısını şu cümlelerle anlatmıştır: O günlerden iki hatıram kaldı. Biri kadınlığımla verdiğim savaş, öteki de rahmetli Atatürkün göğsüme taktığı İstiklal Madalyasıdır.
Kaynak: 1
Çete Ayşe
senesinde Yunanların Aydın’ı işgal etmeleri üzerine silahlanmış olan Çete Ayşe; 7 Eylül ’de Aydın’ın düşman işgalinden kurtarıldığı güne kadar Yunan işgal güçleriyle savaşmıştır.
Halime Çavuş
Kurtuluş Savaşı’na erkek kılığında katılan ve bu nedenle herkesin kendisini Halim Çavuş olarak tanıdığı Halime Çavuş; Ankara’dan Batı cephesine cephane taşınmasında büyük faydalar sağlamıştır.
Gördesli Makbule
Çok iyi silah kullanmasıyla bilinen Gördesli Makbule henüz birkaç aylık evliyken eşi Halil Efe ile birlikte Kurtuluş Savaşı’na katılmış ve Afyon civarında düşmanla savaşmıştır. ’nin Mart ayında Akhisar-Sındırgı sınırında düşmanla savaşırken başından vurularak şehit düşmüştür.
Tayyar Rahmiye
Beraberindeki müfrezesiyle birlikte, Osmaniye’ye bağlı olan Hasanbeyli civarında Fransız işgalcilerle savaşmıştır. Savaş sırasında ateş altında kalan iki arkadaşını kurtardığı için kendisine uçan anlamına gelen Tayyar ismi verilmiştir.
Asker Saime
yılında İzmir’in işgal edilmesinin ardından İstanbul’da düzenlenen mitingde bir konuşma yapmış ve daha sonra Anadolu’ya geçerek Milli Mücadele’ye katılmıştır.
Hatice Hatun
Adana ve civarında Fransız işgal güçlerine karşı mücadele etmiştir.
Tarsuslu Kara Fatma
Beraberindeki yaklaşık 10 kişilik mili kuvvetiyle Afyon’da gerçekleşen savaşlara katılmış ve Tarsus’un düşman işgalinden kurtarılmasında da büyük yararlılıklar göstermiştir.
Tayyibe Hatun
Kucağındaki bebeğiyle beraber cepheye mühimmat taşımıştır.
Sultan Hanım
Adana’da çarpışan Türk direnişçilerini, ineklerinden sağdığı sütle beslemiştir.
KAHRAMANMARAŞ/ERZURUM
Kurtuluş mücadelesinde pek çok evladını şehit veren Maraş'ta çocuk kahramanlar önemli rol oynadı. Fındıklıoğlu İbrahim, Sait Yalçın, Kısakürekzade Şahap, Etlioğlu Ahmet Duran, Bombacı Ahmet, Şekerci Ökkeş ve Çuhadar Ali, çocuk olmalarına rağmen canları pahasına milli mücadele yer aldı. Kimi savaş esnasında şehit oldu kimi de gazilik gururunu yaşadı.
Fransızların Maraş'ı işgalinde cepheye koştuğunda annesinin, "Henüz küçüksün, seni hemen vururlar oğlum" dediği Şekerci Ökkeş, "Yaşım küçük ama imanım büyüktür anne. Şehit olacaksam, vatan ve millet uğrunda şehit olacağım. Ben ölmeliyim ki düşman sizlere ilişmesin" diyerek büyük bir cesaret örneği gösterdi.
Bombacı Ahmet ise harbin en şiddetli zamanlarında kaledeki mücahitlere mühimmat ve erzak taşıdı. Ahmet'in 17 yaşında vefat ettiği biliniyor.
Milli mücadelenin ardından Ankara'ya davet edilen Etlioğlu Ahmet Duran'a madalyası ise bizzat Gazi Mustafa Kemal Paşa tarafından göğsüne takıldı.
Ermeniler tarafından öldürülen 2 Türk'ün intikamını almak için yola çıkıp, 3 Ermeni çeteden ikisini öldürüp birini yaralayan Çuhadar Ali ise henüz 17 yaşında şehit oldu.
Erzurum'un çocuk kahramanları
Erzurum'da, yılında Sultan 2. Abdülhamit Han tarafından kurulan ve günümüze kadar yaklaşık 50 bin mezun veren Erzurum Lisesi de eğitim ve bilime sağladığı katkı kadar cephelerde orduya verdiği destekle biliniyor.
Lisede eğitim-öğretim gören yaşlarındaki çocuklar, yatak çarşaflarından çuval yaparak 'te Sarıkamış Harekatı'nda cephede orduya destek için sırtlarında erzak ve mühimmat taşıdı.
Vatan savunmasında önemli bir görev üstlenen çocuklar, Çanakkale Savaşları'nda ise cephede savaşırken şehit oldu. Çanakkale'ye giden öğrenciler dönmediği için Erzurum Lisesi o dönemde 3 yıl boyunca mezun veremedi.
Muhabir: İsmail Hakkı Demir-Ayşe Yıldız
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.