Kaldirik Otu Turşusu

Kaldırık otu, genel olarak hodan veya ıspıt otu olarak bilinir. Farklı yörelerde; neşe, sığır dili, hejavo, gelezan, çoban çedenesi, ballık, öküz dili, turşu, mavi çiçek, gelezan, goriz, zılbıt, mancar, tokluk başı, zulbut, tamara, galdirik, borago otu olarak adlandırılıyor. Nisan-Ekim ayları arasında pazarlarda taze olarak satılıyor. Aktarlarda kurutulmuşu ve yağı satılıyor. Eczanelerde de hodan kapsülü olarak satılıyor

Kaldırık (Hodan) Otu Nedir?

Kaldırık otu, hodangiller familyasından bir bitkidir. Boyu 60 santimetreye kadar çıkan morumsu gövdeli, yeşil yapraklıdır. Bulunduğu bölgeye göre mavi, beyaz ya da pembe çiçekler açıyor. Türkiye’de en fazla Trabzon ve Düzce bölgelerinde yabani olarak yetişiyor. Genel olarak Türkiye’nin birçok bölgesinde görülen bir bitkidir.

Kaldırık Otunun Faydaları Nelerdir?

Kaldırık otu, içerdiği kalsiyum, potasyum sayesinde birçok rahatsızlığa iyi geliyor. Faydalarını şöyle sıralayabiliriz;
1-Kemik sağlığını ve gelişimini olumlu etkiliyor.
2-Kalp ve damar sağlığını koruyor.
3-Tansiyonun normal seviyede kalmasına yardımcı oluyor.
4-İdrar sökücü özelliği sayesinde ödem oluşumunu önlemede etkilidir.
5-Balgam söktürücü özelliği bulunuyor. Balgam nedeniyle oluşan öksürüklerin kesilmesini sağlıyor.
6-Boğaz ağrılarına karşı etkilidir.
7-İltihapların hızlı iyileşmesinde yardımcı rol oynuyor.
8-Sinir sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı oluyor. Böylece sinir ve strese bağlı olarak uykusuzluk, depresyon gibi sorunları çözülmesini sağlıyor.
9-Böbrek üstü bezlerini uyararak, cesaret hissi uyandırıyor.
Tohumundan elde yağ, sivilce lekeleri, çatlak, selülit gibi cilt sorunlarında faydalıdır.

Kaldırık Otu Nerelerde Kullanılır?

Kaldırık otunun yetiştiği bölgelerde yöre halkı bu bitkiyi genellikle yemek yapmakta kullanıyor. Kavurma, omlet, börek, salata olarak tüketiyorlar. Bitki yabani olarak yetiştiği için, bitkiyi tanıyanlar ve müsait olanlar araziye çıkıp topluyorlar. Toplamaya müsait olmayanlar da pazardan satın alıyorlar.

Kaldırık otu, yemek olarak taze tüketildiği gibi, aktarlarda kurutulmuşu ve tohumundan çıkarılan yağı satılıyor. İsteyen aktarlardan kurutulmuşunu ve yağını satın alabilir. Kurutulmuşunu salatalara, omlete veya yoğurda ekleyerek tüketebilirsiniz. Kurutulmuş kaldırık otunu çay olarak da tüketebilirsiniz. Bir bardak kaynar suya bir yemek kaşığı hodan otunu ekleyip, en fazla 5 dakika bekleyin. Sonra süzüp, afiyetle içebilirsiniz.

Kaldırık otu yağını krem gibi kullanıyorsunuz. Sivilce, selülit, çatlak gibi cilt problemleriniz bulunuyorsa, bu bölgelere sürüyorsunuz.

Kaldırık otu, eczanelerde hodan kapsülü olarak da satılıyor. Uyku bozukluğu, stres, iltihap, boğaz ağrısı, çocuklar için kemik gelişimi gibi durumlarda bu kapsülden kullanabilirsiniz.

Kaldırık Otu Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kaldırık otu, yabani olarak yetiştiği için, çok iyi temizlemeden ve kumlarından arındırmadan tüketmeyin. İyi tüketim şekli otları bir tencerede kaynatmaktır. Otlar, tencerede iyice kaynadıktan sonra kevgirle tencereden alın. Çünkü kumlar dibe çökecektir.

Kaynayan otların suyu süzüldükten sonra istediğiniz yemekte kullanabilirsiniz. Bütün bitkilerde olduğu gibi kaldırık otunu kullanırken de fazla tüketmemeye dikkat etmelisiniz. Özellikle hamile kadınlar bu dönemde kaldırık otunu tüketmemeleri gerekiyor.

Kaldırık otunu, herhangi bir hastalığınız için tedavi amaçlı kullanacaksanız öncelikle doktorunuza danışmanız gerekiyor. Doktorunuzun tavsiyesi ve yönlendirmesine göre bu bitkiyi kullanmalısınız.

Kaldirik otunun bilinen başlıca faydaları şunlardır:

SİZDEN GELENLER

Galdirik Kavurması nasıl yapılır? Kaldirik otu bulabilenlerin kesinlikle denemesi gereken bir lezzettir. Tomara bitkisi mahalli olarak çok sayıda farklı isimlere sahiptir. Tomara otu, Tomari otu, Isırgan otu, Galdirik, Kaldirik otu, hodan "Tomara tavası nasıl olur?" denilirse farklı tariflerle karşılaşılabilir. İşte güzel bir tomara tavası tarifi

Tomari Tavalısı -Tomara (Galdirik) Kavurması Tarifi Malzemeleri - Tomara Tavası Tarifi İçindekiler

Yarım kg tomara sapı

İki orta boy kuru soğan

İki - üç diş sarımsak

Bir çay kaşığı karabiber

Bir çay kaşığı kırmızı pul biber

Üç – dört yemek kaşığı sıvı yağ

Bir tatlı kaşığı tuz

Tomari Tavalısı (Rize) Tomara (Galdirik) Kavurması (Trabzon, Ordu, Giresun) Tarifi - Tomara Tavası Kaldirik

1. Tomaralar bütün halde birkaç defa yıkanarak kumlarından arındırılır. Dört – beş santim büyüklüğünde kesilerek bir tencereye konulur.
2. Üzerlerini geçecek kadar su ve bir tatlı kaşığı tuz konularak hafif yumuşayana kadar haşlanır, süzdürülür.
3. Tavaya sıvı yağ konulur. Isınınca yemeklik doğranan soğanlar ve ince doğranmış sarımsak ilave edilir. Soğanlar hafif karamelize oluncaya kadar kavrulur.
4. Haşlanmış tomaralar (galdirikler) eklenir. Tuz, karabiber ve pul biber ilave edilir ve karıştırılır.
5. Yedi – sekiz dakika daha kavrulan tomaralar ocaktan alınır. Tomara Kavurması sıcak olarak servis edilir. Arzu edilirse üzerine sarımsaklı yoğurt konulabilir.

Tomari Tavalısı (Rize) Tomara (Galdirik) Kavurması (Trabzon, Ordu, Giresun) Tarifi ile Alakalı Diğer Hususlar ve "Kaldirik Kızartması", "Tomara Tavasi Nasil Yapilir" Püf Noktaları:

1. Ancak mahallî pazarlardan temin edebileceğiniz tomara umumiyetle Karadenizliler tarafından bilinen ve tarifleri yapılan bir bitki çeşididir. Bu bitkiyi şekline bakarak almak isteyenler için şöyle tarif edilebilir: Uzun sap kısımları hafif tüylü, yeşil - mor karışık renkte, uç kısımları ise bir el ayası genişliğinde yeşil yapraklıdır. Pazardan yapraklı olarak alınmışsa, tam yaprak bitiminden kesilerek bu kısımlar ayrılır. Çoğunlukla saplarının kullanılmasına karşın kartlaşmamış yaprakları (salata ve sarmada), çiçekleri ve köklerinin bir kısmı da yenilebilir. Turşusu ve turşu kavurması da yapılır. Yumurtalı kavurma halinde yapım şekli de yaygındır. Bu tarif için: YUMURTALI TOMARA KIZARTMASI (KALDİRİK KAVURMASI, HODAN, İSPİT TAVASI; Trabzon, Ordu, Giresun)
2. Hodan Bitkisinin Faydaları, Tomara otu faydaları, Ispıt otu faydaları Tomara, tomari, galdirik, kaldirik, kaldırık aynı bitkiye verilen değişik mahallî adlardır. Birebir aynısı veya çok benzeyen bir başkası olabilecek şekilde geniş bir coğrafyada hodan, kürtün küne, sığırdili, ıspıt, zılbıt, zulbut, zibidik, zırbıt, zembil çiçeği, hıyar otu, çiçekli mancar, turşu otu gibi adlarla tanınan bitkinin mutfak tatbikatı aynı olup sağlığa da faydalı olduğuna inanılır. Ispıt Dolması, ıspıt yemeği gibi yemekleri yapılır. Kaldirik otu faydaları: Öksürük ve boğaz ağrıları gibi solunum yolları rahatsızlıklarında ve romatizmada faydalı olması, sinirlere iyi gelmesi, cesaret ve neşe vermesi beklenir.
3. Kaldirik kavurması Kaç Kalori, tomara tavası kaç kalori? gramının 40 kcal civarında olması beklenir.
4. Galdirik Turşusu KAVURMASI Karadeniz'in bazı yörelerinde galdirik turşusu kurulur. Olan turşularında kavurması yapılır. Ne gibi? FASULYE TURŞUSU KAVURMASI (Trabzon, Giresun, Ordu, Rize)
5. Isırgan otu Tarifleri, Isırgan Otu KavurmasıISIRGAN OTU KAVURMASI, Isırgan otu haşlaması, Haşlanmış Isırgan Otu Salatası, Isırgan otu yoğurtlu ısırgan otu salatası, ısırgan gözlemesi: ISIRGAN OTLU GÖZLEME. Yogurtlu ısırgan otu salatasi tarifi de YOĞURTLU ISPANAK SALATASI🥗 na benzer.
6. Ordu Galdirik Kavurması Ordu elini çabuk tuttu. 'de tescillenen Ordu Galdirik Kavurması; Latince adı Trachystemon orientalis olan galdirik bitkisinin yaprak ve çiçek kısımları ayrıldıktan sonra gövde kısmının haşlanıp kuru soğan, ayçiçek yağı ve tuz ile kavrulması suretiyle yapılan bir yemektir. Üzerine karabiber ve pul biber serpilerek sunulur. Kuru soğan yerine yeşil soğan veya pırasa da kullanılabilir. İsteğe bağlı olarak tereyağı da ilave edilebilir. Galdirik bitkisi coğrafi sınırda “kaldirik”, “ıspıt”, “hodan” ve “balık otu” isimleriyle anıldığı için Ordu Galdirik Kavurması kaldirik, ıspıt, hodan veya balık otu kavurması olarak da bilinir. Galdirik bitkisi, kendiliğinden yetişir ve mayıs - eylül ayları arasında toplanır. Yetişme döneminde taze olarak kullanılan galdirik bitkisi, diğer dönemlerde kullanılmak üzere salamura ya da dondurularak saklanıp tüketilir. Tadı mantarımsı bir aromaya sahiptir. Yapılışı: kişilik Ordu Galdirik Kavurması Malzemeleri: 1 kg galdirik bitkisi, 2 adet orta boy kuru soğan (tercihe göre yeşil soğan veya pırasa), 50 - 60 ml ayçiçek yağı, 15 - 20 g tereyağı (isteğe bağlı), 10 - 15 g tuz, 2 g karabiber, 5 g pul biber. Tarifi: Galdirik bitkileri temizlenir, yaprak ve çiçekleri ayıklanır. Gövde kısımları yıkanır ve 2 - 3 cm uzunluğunda doğranır. Kaynayan suda 10 - 15 dk haşlandıktan sonra süzülüp soğuk sudan geçirilir. Küp şeklinde doğranıp rengi pembeleşinceye kadar ayçiçek yağında kavrulan soğanlara, isteğe bağlı olarak tereyağı, galdirik otları ile tuz eklenip kısık ateşte 3 - 5 dk ara ara karıştırılarak kavurulur. Ordu Galdirik Kavurmasının servisi, üzerine pul biber ve karabiber serpildikten sonra sıcak olarak yapılır.