16 yıl önce - Pts 11 Arl ,
Kamil Koç otobüs şirketi: Taşımacılıkta en önce o vardı
Türkiye'de soyadları benzediğinden hep karıştırılan iki dev vardır. Büyük Sanayici Vehbi Koç ve Türkiye'de ilk şehirlerarası insan taşımacılığını başlatan Kamil Koç
Türk sanayisinin duayeni rahmetli Vehbi Koç, bir gün trenle Ankara'dan İstanbul'a giderken, o günlerin en popüler kadınlardan biri olan Neriman Köksal ile karşılaştığında, "Ben Koç'um" diye tanıtmış kendisini. Neriman Köksal da, kendisini tanımayan bu yabancıya kızıp, "Ne olacak yani, Koç Otobüsleri sahibisiniz" demiş.
Yine bir başka gün Vehbi Koç, Büyükdere'deki evinden işyerine giderken, yoldan otomobiline iki kadın almış. Kadınlarla konuşma sırasında, yine kendisini "Ben Koç'um" diye tanıtınca, kadınlar "Aaa siz o meşhur Koç Otobüsleri'nin sahibi misiniz?" diye cevap almış.
Tüm bu olaylardan çok etkilenen Vehbi Koç, bir gün Erdek Pınar Oteli'nde Kâmil Koç'la karşılaşınca, O'na ilginç bir teklifte bulunmuş:
"Soyadını değiştirirsen, sana 2 milyon lira (o zamana göre çok büyük para) veririm."
Kâmil Koç ise Vehbi Koç'a şu cevabı vermiş:
"Ben sana 3 milyon lira vereyim, sen soyadını değiştir!.."
Çocukluğumda bu hikâyeyi, adeta mitolojik bir efsane gibi dinlediğimde, bir Bursalı olarak ne kadar da gurur duyduğumu anlatamam. Yıllardır doğruluğunu merak ettiğim bu hikâyeyi, üçüncü kuşak Koç, Sena Kaleli'ye sorup da gerçek olduğunu öğrendiğimde gururum daha da arttı.
ÖNCE KAMİL KOÇ VARDI
Rahmetli Kâmil Koç'un yaşam öyküsü, aslında Türk taşımacılık tarihidir de. Bu nedenle, bu yazımda her ne kadar Kâmil Koç'un tarihini yazmış olsam da, aslında cumhuriyet dönemi Türk taşımacılık tarihini yazıyorum.
Kurtuluş Savaşı'nda babasını kaybettiği için rüştiye ikinci sınıftan okulu terk ederek yaşam mücadelesine başlayan Kâmil Koç, askere gidinceye kadar kardeşleriyle birlikte sadece çiftçilik yapmıştı. yılında Ali ve Ayşe'nin oğlu olarak Pazaryeri'nde doğan Kâmil Koç, taşımacılığa daha yılında, Pazarcık-Bursa arasında manda arabasıyla yük taşıyarak başladı. Çünkü bu tarihte ülkemizde sadece bu tür taşımacılık yapılmaktaydı.
yılında ehliyet alan Kâmil Koç, satın aldığı Fiat marka otomobilin üstünü ahşap ve tente kaplatarak, Bursa ile Karaköy Tren İstasyonu arasında, ilk kez yolcu taşımacılığına başladı.
yılında ise kendisine ait üç araçla taşımacılık işini geliştirmiş, daha sonra da araç ve şoför sayısını giderek artırarak gelişmişti.
yılında yerli kasa Chevrolet, Dodge, Overland marka 5 arabanın katılımıyla ilk kez Bursa-Ankara yolcu taşımacılığı yaparak ülkemizde ilk kez şehirlerarası çalışan düzenli bir taşımacılık şirketi kurmuş oldu.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra bir süre yük taşımacılığına önem veren Kâmil Koç, yılında Marshall Planı çerçevesinde yol ağlarının gelişmesiyle şirketini daha da genişletti. yılında 4 Mercedes otobüs alarak Bursa-İstanbul yolcu taşımacılığına başladı. yılında ise Ege firmasını da bünyesine katarak İstanbul-İzmir hattını devreye soktu.
KAMİL KOÇ OTOBÜSLERİ HER GÜN DÜNYAYI 7 KEZ DOLANIYOR
Kâmil Koç, ülke çapında asıl modern otobüs işletmeciliğini, yılından sonra gerçekleştirdi. yılında 15'i öz mal olmak üzere toplam Magirus Deutze otobüsü sefere koyarak, Türkiye'nin hemen her yerinde Kâmil Koç adını duyurdu. 'lerde adet öz mal otobüsten taşeron sistemine geçilerek, ilk özelleştirme işlemi gerçekleştirdi. Böylelikle mal sahipleri, bizzat kendi işlerini üslenir oldu.
Efsane Kâmil Koç yılında ölünce, ailesi aynı titizlikle işi sürdürmeye devam etti. Bugün Kâmil Koç Otobüsleri AŞ 6 öz mal, 51 sözleşmeli olmak üzere toplam 57 yazıhane, yaklaşık satış noktası, 20 mola yeri ve kendi bünyesinde istihdam ettiği ortalama personelle hizmet vermekte.
Günümüzde her gün ortalama otobüsle sefer yapılarak bin km yol kateden Kâmil Koç otobüsleri 15 bin yolcuya hizmet vermekte. Yılda ise yaklaşık bin sefer yapılmakta olup milyon km yol kat edilmekte ve 5,5 milyonun üzerinde yolcu taşınmakta.
yılında 3 otobüsle taşımacılık serüvenine başlayan Kâmil Koç, yılında son model ve lüks kadar otobüsüyle, her gün dünyayı 7 kez dolanıyor.
"BABA BENİ OKULA GÖNDER"
Türkiye'de çağdaş anlamda otobüs işletmeciliğinin öncülerinden Kâmil Koç, birçok girişimci gibi siyasete atılıp gazete çıkarmıştı. yılında Millet Partisi ve daha sonra bu partinin Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'ne ve Milliyetçi Hareket Partisi'ne dönüşümlerinde görev alan Kâmil Koç, Millet Partisi'nin yayın organı olan Milletyolu ile yılında Millet gazetesini çıkardı.
Birçok sosyal hizmete adını yazdıran rahmetli Kâmil Koç, kızlarını ve kız torunlarını okutmak için büyük çaba göstermiş, her zaman kız çocukların okutulmasını tavsiye etmişti. İşte bu düsturla hareket eden üçüncü kuşak Kâmil Koç yönetimi, "Baba beni okula gönder" projesine bugün büyük destek vermekte.
Kâmil Koç, aile bağlarına çok önem verir, kaba kuvvetten hiç hoşlanmaz, haramdan çok korkardı. "Doğru, sendeler ama yıkılmaz; haram yedi, sülaleden çıkar" diyerek bu korkusunu sıkça dile getirirdi. Ona göre "Aza kanaat etmeyen, çoğu hiç bulamaz"dı. Çevresindekilerin gurura kapılmasından hiç hoşlanmaz, "Aşağıdakine bakıp gerinmeyin, yukarıdakine bakıp yerinmeyin" diyerek, "Feleğin gözünün tek ve tepede" olduğunu hatırlatırdı. Borçlanmaktan hiç korkmayan Kâmil Koç, borcuna da sadık bir insandı: "Dağa çıkan, kurdu görür" diyerek işlerini genişletmişti.
TAŞIMACILIKTA ÖNCÜ FİRMA KAMİL KOÇ
yılında Türkiye'nin ilk otobüs firması olarak faaliyete başlayan Kâmil Koç, sonraki yıllarda da bu öncülüğünü sürdürdü. Bu yazımda sadece bunlardan birkaçını yazmakla yetiniyorum.
yılında Bursa-Ankara arasında yolcu taşıyan ilk otobüs firması.
yılında ithal otobüslerle, İstanbul-Ankara hattını hizmete açan ilk otobüs firması.
yılında şehirlerarası otobüslerde, hosthostes ve ikram uygulamasını başlatan ilk otobüs firması.
yılında sektörde kurumsallaşan ve "AŞ" unvanı alan ilk otobüs firması.
yılında Türkiye'de, özelleştirme uygulamasına başlayan ilk otobüs firması.
yılında otobüslerde kargo taşımacılığı yapan ilk otobüs firması.
yılında sağlık gerekçesiyle, sigara kısıtlaması ve yasağını uygulayan ilk otobüs firması.
yılında bagaj sigortasını, çağdaş anlamda uygulayan ilk otobüs firması.
yılında sektörde, spor kulübü kuran ilk otobüs firması.
yılında Bursa-Ankara-İstanbul hatlarında non-stop sefer uygulamasını başlatan ilk garaj ve Bursa firması.
yılında bilgi işlem bölümü oluşturan ilk otobüs firması.
yılında sektörde, şoförlerine yönelik hizmet içi eğitim çalışmasını başlatan ilk otobüs firması.
yılında tüm kaptanlarını psiko-teknik değerlendirmeden geçiren ilk otobüs firması.
TAŞIMACILIKTA 80 YILLIK BİR DEV KAMİL KOÇ
Kâmil Koç, cumhuriyetle yaşıt, ülkemizin en eski otobüs şirketi. Ülkemizde, yılını kutlayan ilk otobüs şirketi. Bursa'dan ülkemize yayılan bir marka.
Bugün, Kâmil Koç şirketini üçüncü kuşak Koçlar yönetiyor. Kâmil Koç'un ölümünden sonra, onun bıraktığı devasa şirketi önce kızları Sadiye, Samiye ve İsmet yönetti, şimdi ise üçüncü kuşak kız torunları yönetiyor.
Sena Kaleli'nin icra kurulu başkanlığını yaptığı Kâmil Koç şirketinin üçüncü kuşak Koçları olan Sema Gülez, M. Feza Kıray, Ayşegül Aslan, İ. Fatoş Pekkul, Osman Çağlıkoç ve Ceyda Ataç'tan oluşan yedi yöneticisinin altısı kadın. Bu açıdan da ülkemizde örnek bir kuruluş.
Kâmil Koç'un soyadını taşıyacak hiç erkek çocuğu yoktu. Belki rahmetli Kâmil Koç, yaşarken, bu duruma çok üzülmüştü. Oysa Kâmil Koç'un soyadı, kızları ve kız torunları tarafından 80 yıldır büyük bir onurla yaşatılıyor. Asırlarca da Kâmil Koç adını yaşatacaklarına hiç kuşku yok.
Yukarıdaki yazı bana ait değil Bursa Hakimiyet gazetesinden aldım ve bence çok önemli bilgiler içerdiğinden sitemizdede durmasını faydalı olarak gördüseafoodplus.info ile ilgili fotoğraflar elimde yok ama ulaşan arkadaş olursa bu başlığada eklerse güzel olur..
Mert DOĞAN