Kanda Üre Kaç Olmalı

Protein metabolizma sisteminin son ürünü üredir. Üre, idrarda bulunan azotlu bileşiklerin çoğunu oluşturmaktadır. Ürenin asıl fizyolojik sentezi yani ortaya çıkarıldığı organ karaciğerdir. Karaciğerde oluşturulan atık maddeler böbrekler tarafından süzülür ve idrar yolu ile vücudun dışına atılması gerçekleştirilir. Üre süzülmesi işlemi yeteri kadar gerçekleşmez ise kanda mevcut olan üre miktarı artar. Artan üre ise vücutta toksik etki oluşmasına sebep olur.

Üre Nedir?

Gıdalar ile alınan proteinler, ince bağırsak ve mide tarafından sindirime uğrar. Kan vasıtasıyla karaciğere ulaşan protein, bu organda parçalanarak amonyak (NH3) ya da diğer adı ile atık maddeye dönüştürülür.

Ortaya çıkan amonyak, üreye dönüştürülerek amonyağa göre daha az zararlı hale dönüştürülür. Karaciğerden sonra üre, kana ulaştırılır. Kan yolu ile böbreklere varan üre, böbrekler içerisinde süzülerek idrar ile dışarı atılması sağlanır. Görevini iyi bir şekilde yerine getirmeyen böbrek vücutta toksik etkiye sahip olan üre birikimlerinin oluşmasına sebep olur.

Üre Kan Değeri Kaç Olmalıdır?

Normal koşullarda mililitre kan içerisinde 50 gramdan daha az üre olmalıdır. Laboratuvar test değerlerinde üre mg/dL, Blood Urea Nitrogen (BUN) ise mg/dL arasındadır. Bu rakamların altında olan üre değeri, gereksinim duyulan proteinlerin vücut tarafından yıkıma uğratılmadığını veya proteinin eksik alındığına işaret etmektedir.

Üre Yüksekliği Ve Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Karaciğer organında protein maddelerinin parçalanması ile meydana gelen ürenin, böbrekler aracılığı ile vücudun dışına atılamaması ile üre seviyesinde yükselme meydana gelmektedir. Üre değerlerinin yüksek çıkması birçok hastalığın belirtisi olabilmektedir.

Hasta kişiler tarafından sürekli olarak sorulan kan değerlerindeki üre nedir sorunun en kısa cevabı ise, proteinlerin sindirimlerinin sonucunda oluşan atık maddelere denir. Üre testine BUN testi de denmektedir. BUN testleri kan damar yolunda alınmış olan kandan test yapılması şeklinde gerçekleştirilir. Bu saye böbrek ve karaciğerlerin işlevlerini doğru şekilde yerine getirip getirilmediği anlaşılmaktadır.

Kan seviyelerinde üre düşüklükleri, sık görülmeyen bir durum olmakla beraber yetersiz ve düzensiz beslenme sonucu oluşmaktadır. Proteinli gıdaların az tüketilmesi ve karbonhidratlı besinlerin çok tüketilmesi ile oluşabilir.

Böbrek Yetmezliği Yönünden Kontrol Olmalı (mıyım)?

Böbrek yetmezliği; günlük hayatta kanda üre ve kreatinin değerlerinin yüksek seyretmesi olarak bilinir. Polikliniğimize gelen hastalarla konuştuğumuzda hep dile getirdikleri bol su içerek çözebilecekleriydi. Bu durumun doğru olduğu fakat birde doğru olmadığı süreci zorlaştırdığı durumlar söz konusudur. Böbrek yetmezliği denildiğinde süreç sadece üre kreatinin yükselmesi demek değil, eş zamanlı ya da yalnız idrarda protein atılımı fazlalığıdır. Bir diğer durum ise özellikle diyabetik hasta grubunda karşılaştığımız klinik olarak stabil fakat laboratuvar değerlerinde ön planda sodyum ve potasyum gibi vücut dengesinde önemli rolü olan minerallerimizin dengesizliği ile seyreden tablolar vardır. Bunlar göz önüne alındığında böbrek yetmezliğine geniş bir çerçeveden bakılması gerektiği görülecektir.

Günümüz Türkiye Cumhuriyeti sınırlarında da yaşam süresi uzamaktadır. Hastalıkların tanı alması da daha kolaylaşmıştır. Çok değil bundan en fazla sene önce insanlara eceli ile vefat ettiği belirtilirdi. Bunların bugünün tanı imkanları ve genel durumları göz önüne alındığında büyük çoğunluğunun böbrek yetmezliği nedeni ile kaybedildiğini belirtebiliriz. Bugün ise tüm hastalık tanıları konulabilmekte ve yaşam süreleri ve tedaviler hastalığa ait komplikasyon olarak belirttiğimiz ek rahatsızlıkları beraberinde  getirmektedir. Bunların başında diyabet, hipertansiyon, romatizmal hastalıklar(Sistemik Lupus Eritematozus, Romatoid Artrit, Ankilozan Spondilit gibi) sistemik rahatsızlıklar gelmektedir. Bu hastalıkların bir komplikasyonuda böbrek tutulumudur. İlgili hekime kontrollerini aksatmadıkları gibi nefroloji poliklinik kontrollerini de belli periyotlarda yaptırmaları gerekmektedir. Her hastalıkta olduğu gibi erken tanı böbrek yetmezliği hastalıkları içinde en etkin ve en ucuz tedavi yöntemidir. Erken tanı ; sonuçları açısından da yüz güldürücüdür.

Ülkemizde sadece hemodiyaliz alan hasta sayısı yıllar içinde  çığ gibi artmaktadır. verilerine göre bu rakam iken bugün için civarı bir rakama gelindiği tahmin edilmektedir. Bir diğer tablomuz olan yine Sağlık Bakanlığı verileri ile düzeltilmiş Türk Nefroloji Derneği verilerinde böbrek nakli olan hasta sayısı 'e gelindiğinde 'e ulaşmıştır. Böbrek nakli; kronik böbrek yetmezliği olan hastalarımız için en iyi tedavi seçimidir. Fakat düzenli poliklinik kontrolleri ya da yılda birde olsa yaptıracağımız check-up takiplerimizde kanda birkaç parametre ve  idrar tahlilimizle ne böbrek yetmezliği ile ne de nakil için koşuşturmamıza gerek kalacaktır.

Yeni düzenlenen kronik böbrek yetmezliği kılavuzlarında evre-1'de hastanın özgeçmişinde ya da soygeçmişinde taş hastalığı, proteinin idrardan kaybı, böbrek yetmezliği öyküsü, diyabet, hipertansiyon gibi böbrek yetmezliği komplikasyonu oluşturabilecek hastalıkların varlığı ilave edilmiştir. Yani bu hastalık ve bulguları olanlarda artık böbrek hastası olarak kabul ediliyor.

Bunun haricinde günlük hayatta kullandığımız tüm ilaçlar başta ağrı kesiciler ,antibiyotikler olmak üzere hepsi böbrek işlevini etkileme potansiyeline sahiptir. Akut dediğimiz geçici ya da kronik(kalıcı) böbrek yetmezliği sürecine neden olabilirler.

Tüm bu bilgiler ışığında kanda ve idrarda basit tetkiklerle böbreğimizin durumu hakkında bilgi almak ve önlem alabilmek adına kontrollerimizi ihmal etmeyelim.

ÜRE NEDİR?

Kronik böbrek hastalığı, pek çok farklı duruma bağlı olarak gelişebilir. Hastalık sonucu böbrekte meydana gelen hasar, böbrek fonksiyonlarında bozulmaya neden olur. Dolayısıyla böbrek; vücuttaki atık maddeleri, zararlı bileşikleri ve fazla sıvıyı süzme görevini tam olarak yerine getiremez.

Üre, proteinlerin yıkımı sonucu oluşan azotlu bir bileşiktir. Proteinlerin yıkımı sonucu oluşan azot, zararlı bileşiklere dönüşerek vücutta toksik madde birikimine yol açabilir.

Üre, vücuttaki fazla azotun böbreklerden süzülerek idrarla atılmasını sağlar. 

ÜRE DEĞERİ KAÇ OLMALI?

Rutin kan testleri ya da kanda sabit olarak bulunan üre azotunun ölçümü için kullanılan BUN (Blood Urea Nitrogen) testinde normal değerler yetişkinlerde 10 mg/dL mg/dL arasındadır. Çocuklarda ise bu değerler 5 mg/dL ile 18 mg/dL arasında normal kabul edilmektedir.

Normal aralıklar, testin yapıldığı laboratuvar tarafından kullanılan referans aralığına göre küçük farklılıklar gösterebilir. Ayrıca testi yaptıran kişinin yaşına bağlı olarak da referans aralıkları değişebilmektedir.

Üre değerlerinin yaşla birlikte artış eğiliminde olduğu kabul edilmektedir. Bebeklerdeki seviye yetişkin insanlara göre daha düşüktür.

Normal hamileliklerde de üre değerlerinde bir miktar yükselme normal kabul edilebilmektedir. Sonuçları uzman bir doktorun değerlendirmesi gerekir.

ÜRE YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Ürenin yüksek olması başta böbrek hastalıkları olmak üzere birçok sağlık sorununa işaret edebilir. Bu yüzden mutlaka kontrol altına alınmalıdır. Yüksekliğe neden olabilecek belirtilerden bazıları şu şekildedir:

-Kas zayıflığı

-Düzensiz uyku

-Halsizlik ve yorgunluk

-Mide bulantısı ve kusma

-Şuur bulanması

-Nefeste amonyak kokusu

-Ağız kuruluğu

-Ağızda yanma

-Baş ağrısı

-İştah kesilmesi

-Kilo kaybı

-Solunum düzensizliği

-Devam eden hıçkırık

-Anemi.

ÜRE DÜŞÜKLÜĞÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Nadiren yaşanan düşüklük, genellikle proteinden fakir beslenme veya aşırı su tüketiminden kaynaklanır. Düşüklük halinde oluşan semptomlar çoğunlukla ürenin düşmesine yol açan hastalıkların şikayetleri ile bağlantılı olsa da, sık tuvalete çıkma ve köpüklü idrar yaygın görülen belirtilerdendir.

NTV’yi sosyal medyadan takip edin