Kanlı Ay Tutulması Kaç Yılda Bir Olur
Yılın son Ay tutulması başlıyor: Kanlı Ay nedir?
Türkiye'den gözlenemeyecek tutulma, Türkiye saati ile 11.02'de Ay'ın Dünya'nın yarı gölgesine girmesiyle başlayacak.
Dünya'nın gölge konisine saat 12.09'da girmeye başlayacak, saat 13.17'de tamamıyla girecek olan Ay, saat 13.59'da tutulma ortasına ulaşıp bakır renginde görülecek.
Tam tutulma, saat 14.41'de tamamlanacak. Ay, saat 15.52'de yarı gölgeden çıkacak ve tutulma sonlanacak.
Tutulma nasıl gerçekleşiyor?
Ay, Dünya'nın etrafındaki yörüngesinde dolanırken zaman zaman Dünya'nın gölgesine giriyor. Dolunay evresinde gerçekleşen bu geçişlerde, Güneş'ten aldığı ışığın bir kısmının ya da tamamının Dünya tarafından engellenmesiyle Ay'ın parlaklığı azalıyor.
Bu olay, Ay tutulması olarak adlandırılıyor.
Ay tutulması "parçalı", "tam" veya "yarı gölge" tutulmaları olarak üç şekilde gerçekleşebiliyor.
Tam tutulma sırasında Ay, gölge konisinin içerisine giriyor ve Dünya'nın gölgesi tamamen Ay'ın üzerine düşüyor.
Kanlı Ay tutulmasında ise Güneş ışınlarının Ay`a ulaşması engellendiğinden Ay yalnızca Dünya`nın atmosferinden mavi bir filtreyle yansıyan ışıkla aydınlanıyor ve bu yüzden kızıl bir görünüme bürünüyor.
Kanlı Ay Tutulması Nedir? Ne Zaman Başlayacak? Nerelerden İzlenebilir?
Bugün yüzyılın en uzun Ay tutulması yaşanacak. Ay tutulmasının 1 saat 42 dakika ve 57 saniye sürmesi bekleniyor. Bilim adamları, Mars ile Ay'ın aynı hizada olacağı 'kanlı ay tutulması' nedeniyle 6 ile 8 büyüklüğünde depremlerin tetiklenebileceğini öne sürdü. Türkiye'de kanlı ay tutulması ne zaman başlayacak? Türkiye'de en güzel kanlı ay tutulması nerelerden izlenecek? En güzel kanlı ay tutulması fotoğrafı nasıl çekilir? Kanlı ay tutulmasını izlerken nelere dikkat etmek lazım?.. İşte kanlı ay tutulmasıyla ilgili bilmeniz gerekenler...
Bugün yüzyılın en uzun Ay tutulması yaşanacak. Ay tutulmasının 1 saat 42 dakika ve 57 saniye sürmesi bekleniyor. Ay tutulması Kuzey Amerika hariç 6 kıtadan rahatlıkla izlenebilecek. Tutulma Türkiye saati ile 20:13'de başlayıp ertesi gün sabaha karşı 02:30'da sona erecek. Kanlı Ay tutulması, ülkemizde saat 22.00’dan sonra izlenebilecek ve Türkiye’de yaklaşık 2 saat boyunca görülebilme imkanı elde edilebilecek.
'AY KAN RENGİNE BÜRÜNÜNCE FELAKET ALEMETLERİ...' Ancak bu doğa olayı, felaket söylentilerini de beraberinde getirdi. Hollandalı deprem araştırmacısı Frank Hoogerbeets, kişisel sitesinde bu tutulmanın Dünya'daki tektonik plakaları harekete geçireceğini iddia etti. Bu hareketlenmenin 6 ilâ 8 büyüklüğünde depremlere neden olacağı öngörülüyor. Hristiyanların kutsal kitabı İncil'de ise “Ay kan rengine bürününce felaket alametleri başlayacak” deniyor.
EN GÜZEL TUTULMA NEREDEN İZLENİR?.. Kanlı Ay Tutulması en iyi Ortadoğu, Afrika'nın doğusu, ve Asya'nın batısından izlenebilecek. Bu doğa olayı Türkiye'de en iyi Doğu ve İç Anadolu'da gözlemlenecek. İstanbullu ve İzmirliler de tam tutulmaya tanıklık edebilecek. 22.30'da başlayacak tutulma 00.13'te sona erecek.
EN GÜZEL AY TUTULMASI FOTOĞRAFI NASIL ÇEKİLİR?.. Peki 2123 yılına kadar bir daha yaşanmayacak bu Ay tutulması en iyi şekilde nasıl görüntülenebilir? 28 yıldır dünyanın farklı bölgelerinde Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi'nin (NASA) görevlerini takip eden kıdemli fotoğrafçı Bill Ingalls, amatör fotoğrafçılara bazı ipuçları veriyor... İşte o ipuçları...
SADECE AY'I ÇEKMEYE ÇALIŞMAYIN... Emin olun binlerce kişi o fotoğrafı çekecek. Sadece Ay tutulmasının fotoğraf karesine alınması olayı sıradanlaştırıyor. Bu, yapılabilecek en büyük hata ve emin olun ben de bu hataya sıklıkla düştüm. Yapılması gereken tutulmayı çevrede bulunan diğer yapılarla kıyaslanabilecek şekilde çekmek. Yani bulunduğunuz yerde ünlü binalar varsa o binaların yakınlarındaki yüksek yerleri tercih edin. Bu da biraz ev ödevi yapmak demek. Ben Google'ın haritalarını ve pusulamı kullanarak doğru yerde doğru noktada olmaya çalışacağım.
ZAMANINIZ BOL ACELE ETMEYİN... Ay tutulmaları meteor yağmuru ve hatta Güneş tutulmasından daha uzun sürüyor. Yani fotoğraf makinanızı ayarlamak, tripodunuz için birden fazla nokta belirlemek için yeterli zamanınız var. Tutulmayı kaçırma telaşına kapılmayın. Yaklaşık 1 saat 43 dakika sürecek olan tam tutulma sırasında lokasyonunuzu değiştirerek nerelerden çekim yapabileceğinizi önceden hesaplamaya gayret edin.
AKILLI TELEFONLARINIZI YABANA ATMAYIN... Evet, akıllı telefonların lensiyle dev bir Ay karesi yakalamanız imkansız. Ancak daha panoramik kareler çekebilirsiniz. Yapmanız gereken şehir ışıklarının biraz daha yoğun olduğu yerlerde çekim yapmayı tercih etmeniz. İlk ipucunda olduğu gibi sadece Ay'ı çekmeye uğraşmayın. Ay tutulmasını kıyaslanabileceği yapılarla birlikte fotoğraf karesine alın. Akıllı telefonlarda doğru ışık ayarını yapabilmek için ekranda Ay'ı gördüğünüz yerin üzerine parmağınızla basılı tutun. Böylece fotoğraf karesinin Ay'a odaklanmasını sağlarsınız. Sonra parmağınızı ekran üzerinde aşağı yukarı hareket ettirerek istediğiniz ışık ayarını bulun.
ANKARA ÜNİVERSİTESİNDE KANLI AY TUTULMASINI İZLEMEK 5 LİRA... Kanlı Ay tutulması bu akşam Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi’nde de izlenebilecek. Rasathane Müdür Vekili Doç. Dr. Tolgahan Kılıçoğlu, rasathanedeki etkinliğin saat 20.45’te başlayacağı söyledi. Kılıçoğlu, “Etkinlik ücreti tam 5 lira, öğrenci ise 2,50 liradır. Etkinliğimizde havanın açık olması durumunda teleskoplarla Ay, Jüpiter, Satürn gözlenecek ve Ay’ın görüntüsü canlı yayın olarak bir perdeye yansıtılacaktır. Gece yarısına kadar sürdürmeyi planladığımız etkinlik kapsamında Ay tutulmalarına ilişkin ayrıntılı bir sunum da gerçekleştirilecektir. Rasathanemizde her ay en az bir etkinlik düzenlemeye gayret etmekteyiz.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ’NDEN DE İZLENEBİLECEK... İstanbul Üniversitesi’nden yapılan açıklamada, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nde, Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliği ve Amatör Astronomlar Kulübü’nün desteğiyle 2017 yılının başından beri halka açık olarak her ay düzenlenen “Gözlem Geceleri” kapsamında 27 Temmuz Cuma akşamı, 1 saat 43 dakika sürmesi beklenen Ay tutulmasının izlenebileceği kaydedildi.
KAÇIRMAMANIZ GEREKEN ŞEYLER... Yüzyılın en uzun kanlı Ay tutulmasında kaçırmamanız gerekenler şöyle: Tutulmuş Ay, sıradan Dolunay'a kıyasla çok daha küçük görünecek. Ay Dünya'nın neredeyse yuvarlak yörüngesinde dönse bile Dünya'ya en en yakın olduğu nokta (yerberi) ile en uzak olduğu nokta (yeröte) arasında oldukça mesafe var. Ay Dünya'dan 406 bin 223 kilometre uzaklıkta olacak. Bu son 5 bin yılın maksimum yerötesinden 502 kilometre daha az. Sonuçta Ay Süper Ay'ların çapından yüzde 12 daha küçük görünecek.
Maksimum tam tutulma için Ay'ın tüm yüzeyinin sıradışı biçimde kızıl olması gerekiyor. Tam Ay tutulması için Ay'ın Dünya'nın gölgesine bütünüyle girmesi gerekli. Ve uzun bir tutulma için Güneş, Dünya ve Ay'ın aynı çizgiye gelmesi ve Ay'ın Dünya'nın gölgesinin ortasından geçmesi lazım. 27 Temmuz'daki tutulma bu yüzyılda diğer tutulmalardan çok daha fazla bu kriteri karşılıyor. TSİ 23:21:44'te (GMT 20:21:44) gerçekleşen maksimum tutulmanın en tepesinde Ay kusursuz, eşit oranda kızıl olacak. Tutulmanın diğer anlarında ise Dünya'nın gölgesinin kıyısına yakın bölgeler daha beyaz görünecek. Bu hayatınızda görebileceğiniz en doğal kızıl Ay olacak.
Tutulmuş Dolunay'ın ışığı o kadar sönük olacak ki, Mars bile daha parlak görünecek. Normalde geceleri gökyüzündeki en parlak cisim, hilal şeklinde bile olsa Ay'dır. Dünya'ya en yakın cisim olduğu için Güneş ışınlarını geri yansıtıyor. Tutulma sırasında özellikle de tepe tutulma noktasında yeni Ay'dan bile daha sönük olacak. 27 Temmuz gecesi Ay gökyüzünde Mars'a çok yakın görünecek. Bir seferliğine Mars ve Ay gökün aynı cephesinde görünür olacak ve Mars daha parlak olacak. Jüpiter ve Venüz gezegenleri de tutulmuş Ay'dan daha parlak görünecek. Bu görebileceğiniz en sönük Ay olacak.
Ay tutulması sırasında Güneş Dünya'dan bakıldığında daha küçük görülecek. Dünya'nın yıl boyunca Güneş'e olan mesafesi günberi (en yakın) ile günöte (en uzak) arasında yüzde 3'lük bir değişim gösteriyor. 3 Ocak 2018'de günberi, 6 Temmuz'da da günöte yaşandı. 27 Temmuz'da günöteye yakın olduğumuz için Güneş normalden daha küçük görünecek.
Dürbün ya da teleskoplar Ay'ı herhangi bir filtre olmadan görebilirsiniz. Normalde Ay'a sadece dürbün ya da teleskopla bakmak Ay'ın çok parlak olmasından ötürü gözler için pek iyi değil. Ancak tutulma sırasında Ay'ı bu aletlerle izlemek özel bir şölen olacak.
Ay Tutulması: Kanlı Ay Tutulması nedir, bugünkü tutulmanın özelliği ne?
Kaynak, Reuters
Tutulmalar göz kamaştırıcı astronomik olaylar arasında yer alıyor ve dünyada milyonlarca kişinin ilgisini aynı anda gökyüzüne çeviriyor.
Ay ve Güneş tutulmalarını izlemek isteyen insanların yeni bir turizm sahası yaratmış olmasına şaşırmamalı.
Bugün Kuzey ve Orta Amerika, Asya ve Okyanusya bölgelerinden görülebilecek Tam Ay Tutulması yaşandı.
Tutulma, Türkiye saati ile 13:17'de Ay'ın Dünya'nın yarı gölgesine girmesiyle başladı, 14:42'de bitti.
NASA'ya göre bundan sonra Mart 2025'e kadar Ay Tutulması olmayacak.
Dünyanın neresinde olduğunuza göre tutulma sırasında Ay'ın kırmızıya döndüğünü görebilirsiniz. Buna "Kanlı Ay Tutulması" deniyor.
"Kanlı Ay Tutulması" aslında bilimsel bir terim değil. Ay tamamen tutulduğunda kırmızı bir renge dönüştüğü için böyle bir isim veriliyor.
Ay, Dünya'nın gölgesinden geçtiğinde ve güneş ışığının Ay'ın yüzeyini aydınlatmasını engellediğin böyle bir tutulma yaşanıyor.
Güneş ışığının ufak bir kısmı, Dünya'nın atmosferi yoluyla dolaylı olarak Ay yüzeyine hala ulaşıyor ve Ay kırmızı, sarı ve turuncu bir parıltıyla kaplanıyor.
Ay Tutulması tiplerini derledik:
Ay tutulmaları
Ay tutulması, Dünya'nın Güneş ile Ay arasına girerek Ay'a düşen ışığı kestiğinde gerçekleşiyor.
Bir başka deyişle, Ay Tutulması sırasında Dünya'nın gölgesini Ay üzerinde görebiliriz.
Uluslararası Astronomi Merkezi'ne (IAC) göre bunun Güneş Tutulması'ndan farkı, Güneş Tutulması'nın ne kadar görülebileceğinin, Dünya üzerindeki gözlemicinin konumuna bağlı olması. Ay Tutulması'nda ise gezegenimizin neresinde olursanız olun, Ay gökyüzünde görülebildiği müddetçe Ay Tutulmasını da izleyebilirsiniz. Güneş Tutulması'nın derecesi de coğrafi konuma bağlı. Ay Tutulması'nda ise gözlemcinin coğrafi konumu, tutulmanın derecesini belirlemiyor.
Ay Tutulmaların üç tipi var:
Tam Ay Tutulması (Kanlı Ay Tutulması)
NASA'ya göre Tam Ay Tutulması sırasında, Ay ve Güneş, Dünya'nın tam ters yönlerinde hizalanıyor.
NASA, "Ay bütünüyle Dünya'nın gölgesinde kalıyor olsa da, bir miktar Güneş ışığı Ay'a ulaşır" diye ekliyor.
Ancak bu Güneş ışığı Dünya'nın atmosferinden geçerken, mavi ışığın büyük kısmı atmosfer tarafından filtreleniyor ve Ay kırmızı görünüyor. Bu nedenle bu olaya "Kanlı Ay Tutulması" da deniliyor.
IAC'ye göre "Dünyamızın yarıçapı, Ay'ınkinin dört katı genişliğinde olduğu için, gölgesi de geniş oluyor ve Tam Ay Tutulması 104 dakikaya kadar sürebiliyor."
Bugün göreceğimiz de tam olarak bu.
Parçalı Ay Tutulması
İsminden de anlaşılabileceği gibi, parçalı Ay Tutulması'nda Ay'ın yalnızca bir kısmı Dünya'nın gölgesinde kalıyor.
Tutulmanın derecesine göre, koyu kırmızı ve bazen de kömür grisi bir gölge görülebiliyor.
Bu renkler, gölgede kalan ve ışık alan bölgeler arasındaki farklılıktan kaynaklanıyor.
NASA'ya göre parçalı Ay Tutulması yılda iki kez gerçekleşiyor.
Gölgeli Ay Tutulması
Bu olay, Ay Dünya'nın yarı gölgesinden geçerken gerçekleşir ve daha zayıf bir gölge oluşur.
Dolayısıyla bu tutulmalar daha az belirgindir ve insan gözü tarafından kolaylıkla algılanamıyor.
Bu nedenle bu tutulmalar genellikle gök olayları takvimlerinde kendisine yer bulamıyor.