Kara Kaka

Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın % okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.

Popüler Yazılar

EA Akademi

Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.

Etkinlik & İlan

Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.

Podcast

Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.

Aklımdan Geçen

Kafana takılan neler var?

yılından beri Türkiye'de bilim iletişimini geliştirmek adına durmaksızın ter döküyoruz ve sizin gibi bilimseverlerin destekleri sayesinde Türkiye'nin en çok ziyaret edilen, en güvenilir, en büyük bilim arşivini yaratmaya devam ediyoruz. Sitemizde reklamlar görüyor olsanız da bunların bize getirisi önemsenmeyecek kadar az. Bizi ayakta tutan, Türkiye'deki bilimseverlerin gönüllü destekleri. Eğer yılında da Türkiye'de bilimi yeşertme çabalarımıza katkı sağlamak isterseniz, maddi destekçilerimiz arasına katılabilirsiniz. Hatta bu sayede sitemizi ve mobil uygulamamızı tamamen reklamsız bir şekilde kullanmanız mümkün olacak. Tek seferlik destek olun veya daha iyisi, aylık destekçilerimiz arasına şimdi katılın.

Evrim Ağacı

Evrim Ağacı, tamamen okur ve izleyen desteğiyle sürdürülen, bağımsız bir bilim oluşumu. Ücretsiz bir Evrim Ağacı üyeliği oluşturmanın çok sayıda avantajından biri, sitedeki reklamları %50 oranında azaltmak (destekçilerimiz arasına katılarak reklamların %'ünü kapatabilirsiniz). Evrim Ağacı'nda geçirdiğiniz zamanı zenginleştirmek için, sadece 30 saniyenizi ayırarak üye olun (üyeyseniz, giriş yapmanızı tavsiye ederiz).

Hamilelik döneminde vücutta birçok değişim yaşanır. Bu değişimlerin çoğu da aslında sindirim sistemiyle ilgilidir. Gerek hormonların etkisi gerekse yaşanan fiziksel değişimden dolayı kabızlık, şişkinlik veya mide yanması gibi şikâyetler oluşabilir. Peki ya, hamilelikte dışkının siyah olması normal mi? Detaylar yazımızda

Hamilelikte Dışkının Siyah Olması Normal mi?

Hamilelikte siyah dışkı özellikle demir takviyesi kullanan anne adaylarında görülür. Bununla birlikte kabızlık, tüketilen yiyecekler veya kullanılan ilaçlar da gebelikte siyah dışkılamaya neden olabilir. Buradan da anlaşılacağı üzere hamilelikte dışkının siyah olması sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak nadiren enfeksiyon veya iç kanama gibi daha ciddi hastalıklara bağlı olarak gelişebilir. Bu nedenle rutin muayenelerde gebelik takibini yapan hekimi bilgilendirmek faydalı olacaktır.

Siyah dışkılamaya ek olarak aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçı da görülüyorsa mutlaka bir uzmana danışmak gerekir:

• Karın ağrısı,
• Baş dönmesi,
• Ateş,
• Mide bulantısı,
• Baş ağrısı,
• Böbrek ağrısı,
• Bilinç bulanıklığı.

Hamilelikte Siyah Dışkı Neden Olur?

Hamilelikte siyah dışkının birçok nedeni olabilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

1. İlaçlar

Bazı ilaçların hamilelikte siyah dışkıya neden olduğu biliniyor. Özellikle mide rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılan çeşitli antasitler dışkının koyulaşmasına yol açabilir. Bu durum basit bir yan etki gibi görülse de bazı ilaçların gebelik döneminde çok daha ciddi yan etkileri olabilmektedir. Bu nedenle hamilelik boyunca doktora danışmadan reçetesiz ilaç kesinlikle kullanılmamalıdır.

2. Besinler

Koyu renkli besinler de siyah dışkılamaya neden olabilir. Özellikle mavi veya siyah renkli gıda boyası kullanılan besinlerde bu etki daha yoğun olur.

3. Demir Takviyeleri

Gebelikte siyah dışkılamanın en sık karşılaşılan sebebi demir takviyeleridir. Bu dönemde anne ve bebeğin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için hekimler demir takviyesi önerebilmektedir. Bu takviyeler genellikle güvenlidir ve ıspanak gibi demir açısından zengin besinlerle birlikte tüketilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.

4. Kabızlık

Hamilelik döneminde artan hormonlar, bağırsak hareketlerinin yavaşlamasına neden olabilir. Bu da başta kabızlık olmaz üzere pek çok sindirim sistemi sorununun doğmasına yol açar. Kabızlık geliştiğinde dışkı bağırsakta uzun süre kaldığı için kuru, sert ve koyu renkli görünebilir.

5. Diğer Hastalıklar

Hamilelikte dışkının koyu olmasının nedeni kanama, polip veya anal fissür de olabilir. Bu nedenle gebelikte koyu dışkılama gibi bir durum söz konusu olduğunda hekime danışmak ve nispeten daha ciddi olan hastalıkları ekarte etmek mantıklı olacaktır.

Teşhis İçin Neler Yapılabilir?

Hamilelikte koyu dışkının nedeni için doktorlar genellikle hastanın şikâyetlerini dinleyerek teşhis koyabilirler. Zira yukarıda da değindiğimiz gibi demir takviyeleri veya kabızlık gibi durumlar dışkının koyulaşmasına neden olabilmektedir. Ancak şüpheli durumlarda kan testi, gaita tahlili veya röngten gibi seçeneklerden faydalanılabilir. Tüm bunlara rağmen hala bir sebep bulunamazsa endoskopi muayenesi önerilebilir. Ayrıca kolon enfeksiyonları veya kolon kanseri gibi hastalıkları elemek için kolonoskopi yapılabilir.

Hamilelikte Siyah Dışkı Nasıl Geçer?

Hamilelikte siyah dışkı aslında oldukça sık rastlanılan bir durumdur. Özellikle demir takviyesi veya antasit kullanan hamilelerde koyu dışkılama normal karşılanır. Ancak bu durumun kabızlığa bağlı geliştiği düşünülüyorsa aşağıdaki öneriler işe yarayabilir:

1. Lif Alımını Artırın

Hamilelik sırasında sindirim sorunlarıyla başa çıkmanın en temel yolu bol lifli gıdalar tüketmektir. Zira lifli yiyecekler, bağırsaktaki dışkının yumuşamasını, parçalanmasını ve geçişini kolaylaştırır. Böylece hemoroid, anal fissür, kabızlık ve bunlara bağlı gelişen kanama riski azalmış olur.

2. Bol Su İçin

Su, sağlıklı bir sindirim sisteminin olmazsa olmazıdır. Bu nedenle gün içinde ortalama 2,5 litre su içmeye ve su açısından zengin olan salatalık gibi yiyecekler tüketmeye dikkat edin.

3. Egzersizi İhmal Etmeyin

Egzersiz yapmak genel sağlığı korumakla birlikte bağırsak hareketlerini hızlandıracağı için kabızlığın önlenmesine yardımcı olur. Eğer riskli bir gebeliğiniz yoksa ve doktorunuz onay veriyorsa, haftada en ortalama dakika egzersiz yapabilirsiniz.

Kaynak

Dışkının Siyah Olması Nedenleri

1) Sindirim Kanalı Kanamaları
Dışkının siyah olması ağızda, yemek borusunda, midede veya ince bağırsağın ilk bölümlerinde bir kanama olduğunun göstergesi olabilir.

Aşağıdakilerden biri söz konusu olabilir:

• Ağız veya burun kanaması
• Karın bölgesine veya yemek borusuna darbe almak
• Sindirim kanalının çizilmesine yol açan sivri, büyük veya sert yabancı cisimler
• Özafagus varis yırtılması (yemek borusunda damarı genişlemesinin yırtılması)
• Şiddetli Reflü
• Aşırı miktarda alkol almak
• Mide veya ince bağırsak ülseri
• Mide iltihabı
• Gastrit
• Ülseratif kolit, Crohn hastalığı gibi iltihaplı bağırsak hastalıkları
• Bağırsak iskemisi (bağırsağın bir bölümüne kan gitmemesi nedeni ile doku kaybı yaşanması)
• Radyasyon tedavileri
• Mide kanseri veya sindirim kanalının diğer bölgelerinde ortaya çıkan kanserler

2) Bazı İlaçlar
Reçetesiz satılan bazı ilaçlar bile çok veya uzun süreli kullanımlarda kanamaya ve kakanın siyah olmasına yol açabilir.

Ancak aşağıdaki ilaçlar az miktarda alındıklarında da kanamaya yol açabilir:

• Aspirin, warfarin, clopidogrel gibi kan incelticiler
• Ibuprofen, naproksen gibi NSAID iltihap giderici ağrı kesiciler
• Yoğun etkili bitkisel takviyeler

3) Renk Değişimi
Aşağıdaki etkenler kanama olmaksızın dışkının siyah olmasına yol açabilir:

• Demir destekleri
• Pepto bismol veya Kaopectate gibi bizmut içeren ilaçlar
• Kömür (karbon) ilaçlar
• Maalox
• Kanlı et, pancar siyah meyankökü veya yabanmersini gıdalarının aşırı tüketimi

4) Yenidoğan Kakası
Bir bebekte doğduktan sonraki ilk iki-dört gün boyunca dışkının siyah olması tamamen sağlıklı bir durumdur. Mekonyum isimli bu kakanın rengi, anne karnında yutulan amniyon sıvısından kaynaklanmaktadır.

Dışkının Siyah Olması Nasıl Geçer?
Dışkının siyah olması tehlikeli bir durumun habercisi olabilir. Bir diş sorunu vb. nedeni ile çok fazla kan yuttuğunuzdan emin olduğunuz durumların haricinde doktor muayenesi şarttır. Aksi takdirde şiddetli kansızlık (anemi) çekebilir, kan kaybına uğrayabilir veya şoka girebilirsiniz.

Bu muayene esnasında aşağıdaki sorulara hazırlıklı olmalısınız:

• Dışkı ne kadar uzun süredir siyah?
• Makattan kan gelmesi, dışkıda kan veya kan kusma gibi sorunlar yaşadınız mı?
• Kullandığınız ilaçlar, vitaminler ve bitkisel takviyeler nelerdir?
• Başka bir hastalık belirtiniz var mı?

Bu sorulara alınan yanıtlar ve diğer tahliller sayesinde kanamanın nedeni tespit edilecektir. Sonrasında aşağıdaki tedavilerden biri önerilebilir:

1) Kanamanın Durdurulması
Gerekli tahlillerden sonra, doktorunuz bir endoskopi cihazı yardımı ile kanamanın yerini tespit edecektir. Sonrasında aşağıdaki müdahalelerden en uygun olanını uygulayabilir:

• Isıl sondalarla yarayı dağlayabilir. (Özellikle ülserler için bu yöntem önerilebilir.)
• Kriyoterapi ile anormal damarları dondurabilir.
• Klipslerle açık yarayı kapatabilir.
• Siyanoakrilat bazlı doku yapıştırıcıları şırınga ederek kanayan damarı mühürleyebilir.

2) İlaç Değişimi
Kanamanın nedeni kullandığınız bir ilaç ise alternatif tedavi yöntemleri önerilecektir. Bitkisel takviyeler kanamaya yol açıyorsa, sonlandırmanız istenecektir. Kanama olmaksızın dışkının siyah olmasına yol açan ilaç ve gıdalar ise sorun teşkil etmez.

3) Cerrahi Müdahale
Bağırsak iskemisi, doku yırtılmaları, büyük yara veya kanser vakalarına cerrahi müdahale gerekli olabilir.