Karaciğeri Yenileyen Yiyecekler

Karaciğer, protein, safra ve kolesterol üretmekten, vitamin ve mineralleri depolamaya kadar çeşitli görevleri yerine getiren organlardır. Ayrıca ilaçları ve metabolizmanın doğal yan ürünleri gibi toksinleri de parçalar. Karaciğer sağlığını korumak, genel sağlık için de çok önemlidir. 

Karaciğere İyi Gelen Besinler Nelerdir?

1. Kahve

Kahve, karaciğer sağlığı için içebileceğiniz en iyi içeceklerden biridir. Araştırmalar, kahve içmenin karaciğer hastalıklarından koruduğunu göstermiştir. Kahve içmek ayrıca yaygın bir karaciğer kanseri türü geliştirme riskini de azaltmaya yardımcı olabilir. Karaciğer iltihabı üzerinde olumlu etkileri vardır. Karaciğer hastalığının ana belirteçlerinden olan yağ ve kolajen birikimini de önler. Ancak ölçülü bir şekilde tüketilmesi gerekir.

1. Yeşil Çay

Bir Japon araştırmasına göre, yeşil çay içmenin karaciğer sağlığının iyileştirilmiş kan belirteçleri ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) olan kişileri içeren daha küçük bir çalışma, 12 hafta boyunca antioksidanları yüksek yeşil çay içmenin karaciğer enzim düzeylerini iyileştirdiğini ve ayrıca karaciğerdeki oksidatif stres ve yağ birikintilerini azaltmaya yardımcı olabileceğini buldu.

1. Greyfurt

Kaynak, Getty Images

Sarımsak

Elma

Brokoli

Limon

Avokado

Kahve

Prof. Dr. Onur Yaprak, her 3 kişiden birini tehdit eden karaciğer yağlanmasına karşı etkili 11 besini açıkladı.

Prof. Dr. Yaprak, “Karaciğer vücudumuzdaki en büyük ve kanlanan organ olup ağırlığı ortalama olarak kişinin kilosunun yüzde 2’sine tekabül eder. Karaciğerin önemli görevlerinden başlıcaları; yediğimiz besinlerle alınan karbonhidrat, protein ve yağların birçok kimyasal işlemden geçirilip metabolizmasının sağlanması ve vücutta kullanılır hale getirilmesi, safra üretimi ve salgılanması, ağız yoluyla alınan ilaçların ve kimyasal maddelerin zararlı etkilerinin temizlenmesi, bağışıklık sisteminin desteklenmesi, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan pıhtılaşma faktörlerinin üretilmesidir. Karaciğer yağlanması her 3 kişiden 1’ini etkileyen ve sıklığı dünyada gün geçtikçe artan bir sorun haline gelmiştir” diye konuştu. 

BEL ÇEVRESİNE DİKKAT

Modern çağın hastalığı haline gelen karaciğer yağlanmasına ilişkin açıklamalarını sürdüren Prof. Dr. Yaprak, “İşlenmiş birçok katkı maddesini içeren hazır besinlerin, glukoz şurubunun, früktozun yaygın kullanımı, fastfood, hareketsizlik, obezite, diyabet, yüksek kolesterol modern çağın hastalığı olan karaciğerde yağlanmayı da beraberinde getirmiştir.

Türk halkı özelinde konuşacak olursak, erkeklerde santimetre bel çevresi, kadınlarda ise 85 santimetre üzerinde bel ve karın çevresi kişide bir karaciğer yağlanması olup olmadığını tahmin ettirir.

Karaciğerde yağlanma saptanan kişilerde vücut ağırlığının yüzde 10 kadarını verecek bir diyet ve egzersiz programı ile yağlanma giderilebilmektedir. Karbonhidrattan zengin gıdaları, fastfood ürünlerini, doymuş yağ içeren gıdaları azaltılıp Akdeniz tipi beslenmeye geçilmesi önerilir.

Akdeniz diyeti meyveler, sebzeler, kepekli tahıllar, bakliyat, fındık, zeytinyağı, balık ve az miktarda yüksek kaliteli süt ve etten oluşur. Karaciğere iyi gelen besinlerin ortak özelliği antioksidan içermesi, E vitamini ya da glutatyon depolarını artırıyor olmasıdır” ifadelerini kullandı. 

"KAHVE, BROKOLİ, ISPANAK, FINDIK VE BALIK TÜKETİN"

Prof. Dr. Yaprak, karaciğere en iyi gelen besinleri şu şekilde sıraladı: “Günde fincan içilmesi tavsiye edilen kahve iltihaplanmayı azaltırken karaciğerdeki antioksidan seviyelerini arttırır. Karaciğerde sertleşmeyi azaltır. Ayrıca karaciğer hastalığı, kanser ve yağlı karaciğer geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olur.

Brokoli, lahana, karnabahar, turp, şalgam gibi turpgiller ise karotenoid (beta-karoten, lutein), vitamin C, E, K, folat ve mineraller gibi besin bileşenleri açısından zengin olup iyi bir posa kaynağıdır. Buna ek olarak glukozinolatlar olarak bilenen kükürt içeren kimyasalları içermektedir. Bu kimyasallar acı tat ve aromadan sorumludur.

Ispanak, tere, roka gibi yeşil yapraklılarda yine acı aromadaki sebzelerdir. E vitamini açısından zengindirler ayrıca glutatyon depolarını artırarak detoksa yardımcı olurlar. Her gün gram tüketilmesi tavsiye edilen fındık omega 9, çiğ badem ise E vitamini yönünden zengindir. Antioksidan görevi gören fındık ve çiğ badem karaciğere de iyi gelir. Omega-3 açısından zengin yağlı balık yemenin ise karaciğer için birçok faydası vardır.” 

ZEYTİNYAĞI, SARIMSAK, ZERDEÇAL, ENGİNAR VE YULAF EZMESİ

Prof. Dr. Yaprak, şöyle devam etti: “Araştırmalar zeytinyağı tüketiminin karaciğerdeki yağ seviyelerini düşürmeye, kan akışını artırmaya ve karaciğer enzim seviyelerini iyileştirmeye yardımcı olduğunu gösteriyor.

Sarımsak ise antioksidandır. Kükürt içerir ve glutatyon depolarını yükseltir.

Zerdeçaldaki aktif bileşen olan kurkumin, güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar etkilere sahiptir ve karaciğer sağlığı için faydaları olduğu gösterilmiştir. Çalışmalar zerdeçalın sadece 8 hafta sonra karaciğer enzimlerinin kan seviyelerini ve karaciğerdeki yağ miktarını azalttığını bulmuştur. Birçok faydası olan enginar da karaciğerinizden zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olan safra üretimini artırır.

Bilim adamları, enginarda bulunan antioksidanların (sinarin ve silimarin, quercetin, kolin ve C vitamini) bu faydalardan sorumlu olduğunu düşünüyorlar. Kolin çok kuvvetli bir antioksidan olan klorojenik asid öncüsüdür. Yağlı karaciğer hastalığı olan 90 kişide yapılan bir deneme, iki ay boyunca günde mg enginar özü tüketmenin karaciğer fonksiyonunu iyileştirdiğini ortaya koydu.

Yaban mersini, ahududu ve kızılcık, avokado, üzüm dahil olmak üzere pek çok koyu renkli meyve de karaciğeri hasardan korumaya yardımcı olabilecek polifenol adı verilen antioksidanlar içerir. Son olarak zengin lif kaynağı olan yulaf beta glukan içerir. Beta glukan deneysel çalışmalarda karaciğere faydalı bulunmuş aynı zamanda LDL kolesterol ve kilo verme üzerine de yulaf ezmesinin faydaları olduğu belirtiliyor.” 

Karaciğerin vücutta vitamin ve minerallerin depolanması, toksik maddelerin dışarı atılması gibi birçok hayatı önemi bulunuyor. İçinde birçok vitamin ve mineral bulunan bazı doğal gıdalar ise karaciğer sağlığını doğrudan etkiliyor.

İŞTE KARACİĞERİ YENİLEYEN BESİNLER

SARIMSAK

İçeriğinde ‘sülfür’ bulunan sarımsak, karaciğerin yenilenmesinde önemli bir görev üstleniyor. Vücuda sayısız faydası olan bu besin, karaciğer enzimlerini harekete geçiriyor ve vücuttan tüm zararları toksinleri söküp atıyor. Ayrıca insan sağlığına zararlı kimyasal maddelerin karaciğer hücrelerinden uzaklaştırılmasına da yardımcı oluyor. Uzmanlar, doğal bir antibiyotik olan sarımsağın çiğ tüketilmesini tavsiye ediyor.

AVOKADO

Birçok sağlıklı yağ içeren avokado, karaciğer yağlanması ile savaşıyor. Özellikle içinde bulunduğu Omega6 yağ asitleri ile karaciğerin yenilenmesine katkıda bulunuyor. Vücutta bulunan zararlı toksinleri de yok eden bu besin karaciğer sağlığı için son derece önemli.

ÜZÜM

Sağlıklı bir karaciğer için üzüm olmazsa olmaz! Bu meyvenin hem kendisi hem de çekirdeği şifa dağıtıyor. Yapılan pek çok çalışma, üzüm çekirdeğinin karaciğer hasarı üzerinde çok olumlu sonuçlar verdiğini ortaya koyuyor. Karaciğerin temizlenmesi için üzümün mutlaka beslenme programında yer alması gerekiyor.

ENGİNAR

Karaciğerin dostu olarak bilinen enginar, diyet listelerinde yer alması gereken besinlerin başında geliyor. Karaciğer sağlığı için enginarı mevsiminde ve taze olarak tüketilmesi gerekiyor.

KUŞKONMAZ

Her ne kadar tüketimi çok yaygın olmasa da kuşkonmaz, karaciğer sağlığı için faydalı besinlerin başında geliyor. Vücudu toksinlerden arındırmaya yarayan bu sebze karaciğer hastalıklarına karşı koruma sağlıyor.

KARACİĞERİ YENİLEYEN KÜR

İşte karaciğeri toksinlerden arındırıcı kürün malzemeleri ve hazırlanışı

dal maydanoz

1 kahve fincanı zeytinyağı

2 diş ezilmiş sarımsak

2 yemek kaşığı limon

1 su bardağı su

Karaciğeri yenileyen kürü hazırlamak için bir rondoya tüm malzemeleri sırasıyla koyup çekin. Maydanozun iyice parçalandığından emin olun. Bu karışımı her sabah taze olarak hazırlayıp kahvaltıdan bir saat önce için. Kürü 15 gün boyunca düzenli olarak tüketmelisiniz. Bu kürü yılda iki kez yapabilirsiniz. Belirtilen süreyi aşmamaya özen göstermelisiniz.

KARACİĞER SAĞLIĞI İÇİN BUNLARA DİKKAT!

-Karaciğer sağlığı için yararlı besinlerin yanı sıra, tüketilmesi zararlı gıdalar da bulunuyor. Uzak durulması gereken besinlerin başında yağlı et grupları, sosis ve salam gibi şarküteri ürünleri, yağda kızartılmış yiyecekler yer alıyor. Bu besinler karaciğeri yorabileceği için uzmanlar tarafından tüketilmesi önerilmiyor.

-Karaciğer sağlığı için gün içinde yeterli miktarda su içmek gerekiyor. Ayrıca içilen suyun içine bir miktar zerdeçal atmak vücudu temizliyor ve karaciğerden zararlı toksinleri atıyor.

- Karaciğer yağlanmasına karşı spor yapmak da şart. Uzmanlar günlük 30 dakika da olsa yürüyüşlerin ihmal edilmemesi gerektiğinin altını çiziyor.