Karaciğerin Yarısının Alınması

Robotik sistemin karaciğer-safra yolları cerrahisine getirdiği kazanımlar

• Açık ameliyatın ve laparoskopik ameliyatın kazanımlarını bir araya getirmesi

• Daha iyi bir kanser kontrolü

• Daha az kan kaybı

• Komplikasyon riskinin azalması

• Düşük yara enfeksiyonu oranları

• Ameliyat sırasında damarların, lenf düğümlerinin ve diğer oluşumların daha iyi görüntülenmesi

• Bağırsakların daha erken çalışmaya başlaması

• Hastanın ağızdan gıda alabilmeye daha erken başlaması

• Daha az ağrı

• Daha kısa süre hastanede kalış

• Daha hızlı iyileşme ve günlük hayata dönüş

• Daha iyi kozmetik sonuç (küçük kesiler ve daha az iz)

Hangi hastalıklarda kullanılabilir?

• Karaciğer kist ve tümörlerinin çıkarılması

• Hepatektomi (karaciğerin sağ veya sol yarısının veya daha küçük bir bölümünün çıkarılması)

• Hepatikojejunostomi (safra yolları ile ince barsak arasında bağlantı yapılması)

• Kolesistektomi (safra kesesinin alınması)

Karaciğer nedir?

Karaciğer insan vücudunda yer alan en büyük iç organdır. Karnın üst kısmında yerleşiktir. Göğüs ve karın boşluğunu ayıran ve solunumun yapılmasını sağlayan anatomik yapı olan diyafram kası ile yakın ilişkidedir. Karaciğer karnın sağ tarafından başlayarak sol tarafına dek uzanır ancak büyük bir kısmı sağ tarafta yer alır. Mide, dalak, onikiparmak bağırsağı ve kalın bağırsak ile yakın komşuluktadır.

İç yapısı yoğun olarak damarsal yapılardan meydana geldiği için oldukça fazla kan içeren bir organdır. Sindirim sistemi organlarından ve dalaktan gelen bütün kan önce karaciğere uğrar ve burada süzüldükten sonra kalbe gider. Vücudun büyük bir kısmının kirli kanını taşıyan ana toplardamar olan vena kava inferiyorun karaciğerdeki bir oluktan geçtiği gerçeği de göz önünde bulundurulursa, karaciğer cerrahisinin neden zor ve riskli olduğu daha iyi anlaşılacaktır.

Sayısız göreve sahip olmakla birlikte, karaciğerin en önemli görevleri bazı maddelerin sentezlenmesi ve bazı maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Karaciğer hücreleri pıhtılaşma, taşıma, depolama ile ilgili birçok biyolojik maddenin yapılmasından sorumludur. Karaciğerde zararsız hale getirilen atıklar ise safra yoluyla bağırsağa atılırlar. Bu nedenle safra yapımı ve salgılanması vücut için elzem bir olaydır.

Karaciğer müthiş bir işlev yeteneğine ve inanılmaz bir yenilenme kapasitesine sahiptir. Sağlıklı karaciğerin %’i çıkartılsa dahi, geriye kalan karaciğer dokusu yeterli olabilir. Geride kalan karaciğer dokusu hızla kendini yenilemeye başlar ve ilk bir hafta içinde hacminin iki katına ulaşabilir.

Karaciğer ameliyatlarını zor ve riskli kılan nedir?

“Basit karaciğer ameliyatı” diye bir kavram yoktur, tüm karaciğer ameliyatları büyük ve ciddi ameliyatlardır. Elbette ki bunun haklı gerekçeleri vardır. Diğer taraftan, gerek anestezi gerek cerrahi tekniklerinde kat edilen gelişmelerle birlikte karaciğer ameliyatları daha sorunsuz ve güvenli uygulanabilir hale gelmiştir. Ameliyatlar artık daha az kan kaybı ile yapılabilir durumdadır; öyle ki karaciğer ameliyatlarında bir zamanlar kural olan kan nakli artık neredeyse istisna haline gelmiştir. Büyük karaciğer ameliyatlarında %20 civarında olan ölüm oranı bu gün artık %1’lere inmiştir.  Ancak %1 oranının elde edildiği kurumlar karaciğer ameliyatları konusunda belirgin bir hacme ve tecrübeli bir ekibe sahip olan kurumlardır.

Karaciğer ameliyatlarında ameliyat sırasındaki ve sonrasındaki en büyük tehlike kanamadır. Karaciğer adeta kan emdirilmiş bir sünger gibidir. Bu nedenle karaciğer dokusuna yapılan tüm müdahaleler az ya da çok kanlı geçer. Diğer dokularda oldukça etkili olan kanama durdurma yöntemleri karaciğer dokusunda etkisiz kalırlar. En etkili kanama durdurma yöntemlerinden biri olan dikiş ile kanama kontrolü yapma yöntemi karaciğer dokusunda kısmen etkilidir çünkü karaciğer dokusu dikiş bağlanırken dahi yırtılabilir ve bu da daha fazla kanama ile sonuçlanabilir. Karaciğer dokusunu ayırmak için birçok yöntem tanımlanmıştır ancak bunların hepsi mükemmelden uzaktır.

Karaciğer ameliyatlarından sonraki erken dönemde ise en önemli risk karaciğer yetmezliği riskidir. Bu risk özellikle karaciğer dokusunun büyük bir kısmının çıkartıldığı durumlarda veya sirozu olan hastalarda belirgindir. Herhangi bir hastada geride kalacak karaciğer dokusunun kesin olarak yeterli olacağını gösterebilen hiçbir güvenilir yöntem yoktur. Mevcut yöntemlerle az çok tahmin yürütülebilse de, halen karaciğer ameliyatı sonrası karaciğer yetmezliği tamamen önlenebilir bir sorun değildir.

Karaciğer ameliyatlarına alternatif yöntemler var mıdır?

Tıbbi teşhis araçlarında devasa gelişmelerle birlikte, birçok karaciğer hastalığının tanısı ameliyat öncesinde konulabilmektedir. Ancak, buna rağmen, bazı durumlarda kesin tanı için karaciğerdeki hastalıklı kısımdan bir doku örneği alınması ve özel işlemlere tabi tutularak incelenmesi gerekli olur. Doku örneği alınması işlemi ciltten girilen bir iğne ile yapılır. Doğru alandan örnek alınabilmesi için bu işlem ultrason veya tomografi gibi görüntüleme yöntemlerinin kılavuzluğunda yapılır. Buna rağmen, doğru doku örneği alınamayabilir veya alınan doku örneği ile tanı koymak mümkün olmayabilir. Yine, kötü huylu hastalık düşünülen ve cerrahi olarak tedavi edilebilir aşamada olduğu varsayılan hastalarda, tümörün doku örneği alınması sırasında çevre dokulara bulaşma riskini ortadan kaldırmak için ve inceleme cerrahi kararını değiştirmeyeceği için doku örneği alınma işlemine girişilmez.

Görüntüleme yöntemleri kılavuzluğunda radyologlar tarafından yapılan tedavi yöntemleri çeşitli karaciğer hastalıklarının tedavisinde giderek atran sıklıkta uygulanmaya başlanmıştır. Bu tedavi yöntemleri iki şekilde uygulanır: Özel cihazlarla ciltten girilerek doğrudan karaciğer dokusuna uygulananan tedaviler ve anjiyografi ile hastalıklı karaciğer dokusunu besleyen damardan uygulanan tedaviler. Özel cihazlarla ciltten girilerek doğrudan karaciğer dokusuna uygulananan tedaviler, genel olarak, hastalıklı kısmı kimyasal veya fiziksel ajanlarla tahrip etme prensipi üzerine dayanır. Alkol enjeksiyonu, radyofrekans tedavisi, kriyoterapi bunlar arasında en sık uygulananlardır. Anjiyografi ile hastalıklı karaciğer dokusunu besleyen damardan uygulanan tedavilerde ise, ya hastalıklı alanın damarını tıkayarak beslenmesini engellemek ya da kanser ilaçlarını doğrudan hastalıklı kısma zerk etmek amaçlanır. Ancak, tüm bu cerrahi dışı tedavi yöntemleri seçilmiş bazı durumlarda uygulanır. Çünkü, cerrahi ve cerrahi dışı tedavilerin başarı oranları ve sonuçları aynı değildir. Ayrıca, bir ameliyat söz konusu olmasa dahi, bu tip işlemler sırasında veya sonrasında da istenmeyen yan etkiler görülebilir.

Karaciğer ameliyatları kapalı yöntemle yapılabilir mi?

Evet. Karaciğer ameliyatlarının büyük bir kısmı laparoskopik veya robotik yöntemle yapılabilir. Ancak zaten yeterince zor ve riskli olan karaciğer cerrahisini kapalı yöntemle yapmak oldukça ciddi düzeyde beceri ve tecrübe gerektirir.

Bir karaciğer ameliyatının süreçleri nelerdir?

Her ameliyat için ortak süreçler şunlardır: Hastanın ameliyathaneye indirilme süreci, ameliyat öncesi hazırlıkların yapılma süreci, anestezi (narkoz) süreci, cerrahi işlemlerin yapıldığı süreç, hastanın uyandırılma süreci, derlenme süreci, hastanın yeniden yatağına veya yoğun bakım ünitesine alınma süreci.

Öncelikle servis hemşiresi tarafından size ameliyathane için uygun giysiler giydirilir. Yine servis hemşiresi eşliğinde yatağınızla ameliyathane indirilirsiniz. Bu aşamada, Anestezi hekimleri sizi kabul ederek gerekli hazırlıklara başlarlar. Damardan ilaç verilmesi için kullanılan kanül takılarak (eğer daha önceden takılmamış ise) endişenizi ve heyacanınızı bastıracak sakinleştirici bazı ilaçlar uygulanır. Daha sonra ameliyathane masasına alınırsınız. Burada gerekli hazırlıkları takiben, Anestezi hekimi sizi tamamen uyutacak ilaçlar uygular. Bilincinizin kapanmasını takiben de, ağzınızdan soluk borunuza anestezi yani narkoz gazlarının verileceği tüp yerleştirilir. Anestezik gazların akciğere verilmesi ile tam bir anestezi hali (bilinç tamamen kapalı, ağrı hissi yok, kaslar tamamen hareketsiz) oluşturulur. İşte bu aşamadan sonra cerrah devreye girer.

Cerrahi işlemlere başlamadan önce karın bölgesi, memebaşından kasığa dek, antiseptik (mikrop öldürücü) solüsyonla temizlenerek ameliyat bölgesi zararlı mikroplardan arındırılır. Antiseptik solüsyon olarak sıklıkla povidon iyot veya klorheksidin kullanılır. Aynı zamanda, Anestezi hekimi tarafından, ameliyatın ve hastanın özelliklerine uygun olarak, damardan da uygun antibiyotik uygulanır. Alan temizliğinin ardından steril örtülerle ameliyat sahası sınırlandırılır; diğer bir deyişle, ameliyatın gerçekleşeceği alanlar dışındaki vücut alanları steril örtülerle örtülerek ameliyat sırasında ameliyat alanına mikropların geçişi engellenir.

Açık yöntemle yapılan karaciğer ameliyatı için genellikle iki tip kesiden biri tercih edilir: karnın üst kısmında yapılan yatay ve eğik bir kesi veya karnın üst kısmında tam orta hat üzerinde yapılan dikey bir kesi. Buna karşın, laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılan karaciğer ameliyatının aşamaları daha farklıdır. Klasik laparoskopik karaciğer ameliyatları küçük kesilerden (boyutları mm arasında değişen)  yapılır. Gerek açık gerekse kapalı ameliyatta bazı durumlarda karnın içine “dren” adı verilen bir tüp yerleştirilmesi gerekli olabilir. Dren yerleştirilmesindeki amaç, ameliyat sonrasında sızabilecek kan ve safra gibi sıvıların karın dışına alınması ve böylece bu sıvıların karın içinde birikmesini önlemektir. Ameliyat sonunda kesiler kapatılarak ameliyata son verilir.

Karaciğer ameliyatı ne kadar sürer?

Daha önce bahsettiğim üzere, her ameliyatın belli aşamaları vardır: Hastanın ameliyathaneye indirilme süreci, ameliyat öncesi hazırlıkların yapılma süreci, anestezi (narkoz) süreci, cerrahi işlemlerin yapıldığı süreç, hastanın uyandırılma süreci, derlenme süreci, hastanın yeniden yatağına alınma süreci. Bu süreçlerin herbiri hastadan hastaya ve ameliyattan ameliyata farklılık gösterir. Ancak, bu süreçler içinde belki de en değişken olanı cerrahi işlemlerin yapıldığı süreçtir; zira, bir karaciğer ameliyatında bu süreç 1 saat gibi kısa bir zaman da alabilir, 10 saat gibi uzun bir süre de. 

Ameliyat sırasında ve sonrasında hangi sorunlar ortaya çıkabilir?

Karaciğer ameliyatları sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilecek sorunlar üç ana başlıkta değerlendirilir:

• Anestezi (narkoz) ile ilişkili olanlar
• Karın cerrahisine özgü olanlar
• Karaciğer ameliyatına özgü olanlar

Anestezi (narkoz) uygulamasına bağlı ortaya çıkabilecek sorunlar tüm anestezi alan hastalarda görülebilen sorunlardır. Bu konuda çok söz söylemek istemiyorum; zira, bunlar Anestezi hekimi tarafından size ayrıntılı olarak anlatılacaktır.

Karın cerrahisi yapılan tüm hastalarda ortaya çıkabilecek genel sorunlar şunlardır:

1. Cerrahi işlemin vuku bulduğu anatomik bölgelerin herhangi birinde ameliyat sonrasında enfeksiyon gelişebilir. Buna “cerrahi alan enfeksiyonu” adı verilir. Cerrahi alan enfeksiyonu gelişmesi halinde uzun süreli antibiyotik tedavisi, uzun süreli yara bakımı, ek bir radyolojik veya cerrahi girişim gerekliliği doğabilir.
2. Cerrahi işlemin vuku bulduğu anatomik bölgelerde ameliyat sırasında veya sonrasında kanama meydana gelebilir. Bu durum özellikle kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda daha sıktır. Kanamanın ameliyat sonrasında ortaya çıktığı hastaların yeniden acil olarak ameliyata alınması gerekebilir.
3. Anestezi ve ameliyatın etkisi ile akciğerlerin bir kısmı veya bütünü sönebilir. Bu durum akciğer enfeksiyonu gelişimine zemin hazırlayabilir. Akciğer enfeksiyonu gelişmesi halinde uzun süreli antibiyotik tedavisi, solunum fizyoterapisi gerekli olabilir. Bazı ciddi olgularda yoğun bakım desteği ve solunum desteği gerekebilir.
4. Ameliyatın kalbe getirdiği yük nedeniyle hasta ameliyat sırasında veya sonrasında kalp krizi geçirebilir.
5. Ameliyat sonrasında bacaktaki toplardamarlarda pıhtı oluşabilir. Bu pıhtılar bacaktaki toplardamarları tıkayarak bacakta ağrı ve ödeme neden olabilir. Ayrıca, bu pıhtılar koparak kan akımına karışıp, akciğer damarlarını tıkayabilirler. Bu durumda, uzun süreli veya ömür boyu kan sulandırıcı tedavi yapılması, acil anjiyografik veya cerrahi müdahale uygulanması gerekebilir.
6. Ameliyat öncesinde, sırasında veya sonrasında damarlara takılan kateterler çeşitli sorunlara yol açabilir. Kol ve bacaklardaki damarlara takılan kateterler damar iltihaplanmasına neden olabilir. Büyük damarlara kateter takılması sırasında komşu damar veya akciğer yaralanması meydana gelebilir. Bu durumda, acil anjiyografik girişim, acil ameliyat veya göğüs boşluğuna tüp takılması gerekebilir. Damarlara takılan kateterler ameliyat sonrasında enfekte olabilir. Bu durumda, uzun süreli antibiyotik tedavisi gerekli olabilir.
7. Ameliyat sırasında veya sonrasında takılan idrar sondası idrar yolu şikayetleri veya enfeksiyonuna yol açabilir.
8. Ameliyat sonrasında ortaya çıkan yara ve akciğer komplikasyonlarına genel olarak şişman hastalarda ve tütün ürünleri kullanan hastalarda daha sık rastlanır.
9. Yukarıda belirtilen komplikasyonlar, erken ve uygun tedavi yapılması durumunda dahi, ölümle sonuçlanabilir.

Karaciğer ameliyatına yani kolesistektomiye özgü olan sorunlar ise şöyle özetlenebilir:

1. Ameliyat sırasında veya sonrasında karaciğerde belirgin kanama meydana gelebilir. Bu durumda, yeni bir acil ameliyat ve kan nakli söz konusu olabilir.
2. Ameliyat sonrasında karaciğerden karın boşluğuna safra sızıntısı olabilir. Bu durumda, eğer zaten mevcut ise karın dreninin uzun süreyle yerinde tutulması ve eğer mevcut değil ise radyolojik veya cerrahi olarak karın boşluğuna dren yerleştirilmesi gerekebilir. Safra sızıntısının kendiliğinden düzelmediği durumlarda endoskopik veya cerrahi tedavi gerekli olabilir.
3. Ameliyat sırasında safra yollarında yaralanma meydana gelebilir. Bu durum ameliyat sırasında veya sonrasında fark edilebilir. Ameliyat sırasında fark edilen safra yolu yaralanmalarında cerrahi işlemin boyutu büyüyebilir. Ameliyat sonrasında fark edilen hastalarda ise yeni bir ameliyat gerekli olabilir. Ciddi safra yolu yaralanmaları için uygulanan ameliyatların kısa ve uzun dönemde yaşam kalitesi üzerine belirgin etkileri mevcuttur.
4. Ameliyat sırasında karaciğer dışı karın içi organlarda yaralanma meydana gelebilir. Bu durum ameliyat sırasında veya sonrasında fark edilebilir. Bu durumda, yeni bir ameliyat gerekli olabilir. Bağırsak yaralanması durumunda, yaralanan bağırsağın geçici olarak karın dışına alınması gerekebilir.
5. Tüm karın ameliyatlarında olduğu gibi, bağırsaklarda ameliyat sonrası dönemde bir felç hali gözlenebilir. Bu durum bazı hastalarda günlerce sürebilir. Hastalar buna bağlı olarak bulantı, kusma ve şişkinlikten şikayetçi olabilirler. Ağızdan beslenmeye başlanmasında gecikme, burundan mideye yerleştirilen tüpün uzun süreli tutulması gibi durumlar söz olabilir.
6. Yara iyileşmesinde bir sorun olması halinde, karın duvarındaki yaranın bir kısmında veya tümünde ayrışma meydana gelebilir. Erken dönemde meydana gelen yara ayrışmalarında yeni bir ameliyat gerekliliği söz konusu olabilir. Geç dönemde kesi yeri fıtığı oluşabilir ve bu nedenle hastanın ameliyat olması gerekebilir.
7. Ameliyat sonrasında herhangi bir dönemde karın içinde yapışıklıklar ve buna bağlı bağırsak tıkanıklıkları meydana gelebilir. Bu durumda bazen yeni bir cerrahi girişim gerekli olabilir.
8. Yukarıda belirtilen komplikasyonlar, erken ve uygun şekilde tedavi edilse dahi, ölümle sonuçlanabilir. Büyük karaciğer rezeksiyonları ile ilişkili ölüm oranı %1 civarındadır.

Karaciğer ameliyatı olduğum gün beni hangi sıkıntılar bekliyor?

Anestezinin (narkozun) etkisinden çıktığınız zaman sizi normal yatağınıza alacaklar. Anestezi uzmanı ameliyat bitiminde size güçlü bir ağrı kesici uygulayacağı için bu işlemler sırasında ciddi bir ağrınız olmayacaktır. Daha sonra sorumlu hemşire size düzenli aralıklarla ağrı kesici, bulantı giderici, vb. ilaçlar uygulayacaktır. Ameliyat sırasında sürekli aynı pozisyonda durduğunuz için, özellikle de ameliyat uzun sürerse, bazı bölgelerinizde kas-kemik-eklem ağrıları olabilir ancak bunlar çok kısa sürer ve ağrı kesicilere çok iyi yanıt verirler.

Karaciğer ameliyatından sonra ne zaman normal beslenmeye geçebilirim?

Aslında ameliyatın ertesi gününde dahi normal beslenmeye geçebilirsiniz. Ancak, bazı kişilerde bu durum ciddi rahatsızlık yaratabilir. Bu sorun açık yöntemle yapılan ameliyatlardan sonra daha belirgindir.

Karaciğer ameliyatından sonra ne zaman duş alabilirim?

Ameliyattan sonraki saatin sonunda,  sorumlu hekim aksi yönde bir bilgi vermediği sürece, duş almaya da başlayabilirsiniz. Duş alırken yara yerlerine su değmesinde veya yara yerlerini sabunla nazikçe ovalamanızda herhangi bir sakınca yoktur ancak kese veya tırnak ile temizlik yapmamalısınız.

Karaciğer ameliyatı sonrasında taburculuğu takiben yeniden hastaneye başvurmamı gerektiren durumlar neledir?

Bu anlamda sizi uyarması gereken belirti ve şikayetleri hekiminiz taburculuk öncesi size anlatacaktır. Bunları şöyle özetleyebiliriz;

• Ameliyat kesilerinin olduğu yerlerde veya karında ciddi ağrı
• Ameliyat yarasında açılma veya dışa doğru balonlaşma
• Ameliyat yarasından iltihabi, kötü kokulu veya kanlı akıntı
• Ateş
• Sarılık
• Kusma
• Karında rahatsız edici düzeyde şişkinlik
• Nefes darlığı, göğüs ağrısı
• İdrarda yanma
• Kanlı kusma veya kanlı dışkılama

Bu liste daha da genişletilebilir ancak en sık görülen ve en ciddi olanları sıralamakla yetindim. Ben taburculuk sırasında bunları hastalarıma anlatmakla birlikte, iki önemli bilgiyi de ekliyorum. Birincisi, bunlar dışında da olsa sizi rahatsız eden en ufak bir sorunda bana danışın. İkincisi, bunlardan herhangi birinin varlığı mutlaka bir sorun olduğuna işaret etmez ancak olası sorunlar açısından daha erken davranmamızı sağlar.

Karaciğer ameliyatından sonra dikişlerimi ne zaman aldırmalıyım?

Eğer yara kendiliğinden eriyen iplerle dikildi ise, dikişleri aldırmanız gerekmez; zira; bu ipler ya dışarıdan görülmezler ya da görünüyorsalar dahi gün civarı kendiliğinden düşerler. Eğer yara kendiliğinden erimeyen iplerle dikilmişse, dikişler genellikle ameliyattan sonraki günler arasında alınır. Dikişlerin ne zaman alınacağı konusunda sorumlu hekim farklı bir öneride bulunabilir. Örneğin, yaranın yeterli iyileşmediği durumlarda dikişleri daha geç alabilir veya apse oluşması halinde dikişleri daha erken alıp yarayı açık bırakabilir. Son olarak, bazı hastalar dikiş aldırmak için birkaç gün gecikince aşırı derecede endişelendiklerine şahit oluyorum. Bu yersiz bir endişe. Birkaç gün gecikme ile ciddi bir sorun oluşmaz. Ancak, bu süre uzadıkça kötü yara izi kalması ve dikiş hattında küçük apseler oluşması riski giderek artar.

Karaciğer ameliyatından sonra çok iz kalır mı?

Ameliyattan sonra ne kadar iz kalacağını belirleyen hastaya ait ve işleme ait birçok unsur vardır. Hastanın alışkanlıkları, ek hastalıkları, kullandığı ilaçlar ve bünyesel özellikleri gibi unsurlar yara iyileşmesini olumsuz yönde etkileyebilir. İşleme ait unsurlar arasında en önemlileri ameliyatın hangi yöntemle yapıldığı ve enfeksiyon gelişip gelişmediğidir. Örneğin, açık yöntemle yapılan karaciğer ameliyatlarından sonra belirgin ölçüde daha büyük bir yara izi kalır.

Karaciğer ameliyatından sonra ne zaman normal hayatıma dönebilirim?

Laparoskopik ameliyatlardan sonra hafif fiziksel aktiviteler (yürüyüş, merdiven çıkma gibi) birinci haftanın sonunda rahatlıkla yapılabilir. Ancak, birinci ayın sonuna dek ağır fiziksel aktivitilerden (mekik çekme, ağırlık kaldırma gibi) uzak durmak gerekir.

Açık yöntemle yapılan ameliyattan sonra ise iyileşme ve normal yaşantıya dönüş süresi nispeten daha uzundur. Yara bölgesinde ağrıyı tetiklediği için günlük olağan faaliyetlere geçmek günler alabilir. Ancak, yarada sorunsuz iyileşme olsa dahi, ağır fiziksel aktivitelerden ay süre ile uzak surmak gerekir.

Son Söz

Karaciğer ameliyatları zor ve ciddi cerrahi işlemlerdir. Ne olursa olsun, günümüzde karaciğer cerrahisi donanımlı merkezlerde tecrübeli cerrahlar tarafından eskiye kıyasla oldukça düşük bir risk ile gerçekleştirilebilmektedir.