Kronik ağrılar tıbbın bilinmezliğini koruyan konularından birisidir. Nedenleri tam olarak bilinemez. Genellikle jinekolojik, ürolojik, sindirim sistemi, kas-iskelet sistemi veya nörolojik sebeplerden olabilir. 18-50 yaş aralığındaki kadınların %15-20 oranında kronik ağrıya rastlanmaktadır.
Çoğunlukla ağrıların altta yatan bir nedeni bulunamadığından tedavi kısmı zordur. Organik bir neden bulunamadığında çoğu zaman ağrının sebebi psikolojiktir.
Kronik pelvik ağrının tanısı hem şikayetlerin çeşitliliğinden dolayı hem de nedenlerinin çok farklı olabilmesinden ötürü zor bir rahatsızlıktır. Amaç altta yatan nedeni bulabilmektir.
Tanıda hastanın detaylı öyküsü ve muayenesi dışında enfeksiyonu gösterme açısından yapılan kan ve idrar tahlilleri, ultrason ve bazen karın içerisini görebilmek amacıyla laparoskopi gerekebilmektedir.
Ağrı altta yatan nedene yöneliktir. Ağrının çok çeşitli nedenleri olduğundan kesin bir sebep bulunabilmişse o sebebe yönelik tedavi esastır. Yapılan tetkiklerde hiç bir sebep bulunamadığı durumlarda tedavi olarak ağrı kesici ve bazen doğum kontrol hapları verilebilmektedir.
Psikolojik sebepler düşünülüyorsa anksiyolitikler, antidepresan ilaçlar ile tedavi denenebilir. Psikoterapi ağrı tedavilerinde yardımcı olabilir. Akupunktur tedavisinin de bazı hastalarda tedavide başarılı olabildiği söylenmektedir.
Sürekli Kasık Ağrısı yani kronik pelvik ağrı, karnınızın altındaki alanda, kasık bölgesinde altı ay veya daha uzun süren ağrıdır.
Kronik pelvik ağrının birçok nedeni olabilir. Başka bir hastalığın belirtisi olabilir veya kendi başına bir durum olabilir.
Kronik pelvik ağrı başka bir tıbbi sorundan kaynaklanıyorsa, bu sorunu tedavi etmek ağrıyı gidermek için yeterli olabilir.
Bununla birlikte, çoğu durumda, kronik pelvik ağrı için tek bir neden belirlemek mümkün değildir. Bu durumda, tedavinin amacı ağrıyı ve diğer semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini arttırmaktır.
Ağrının tespit edilmesi istendiğinde, el tek bir noktaya işaret etmek yerine tüm pelvik bölge üzerinden geçirilebilir.
Kronik pelvik ağrı aşağıdaki yollardan biri veya birkaçı ile tanımlanabilinir:
• Şiddetli ve sürekli ağrı
• Gelen ve giden ağrı (aralıklı)
• Künt ağrı
• Keskin ağrılar veya kramplar
• Pelvisin derinliklerinde basınç veya ağırlık
• İlişki sırasında ağrı
• Bağırsak hareketi veya idrar yaparken ağrı
• Uzun süre oturulduğunda ağrı
Rahatsızlık, uzun süre bekledikten sonra şiddetlenebilir ve yatınca rahatlayabilir. Ağrı hafif ve sinir bozucu olabileceği gibi, ağır formlarda işe gidememe, uyuyamama sebebi olabilir ve egzersiz ile şiddeti artabilir.
Kronik pelvik ağrı, çeşitli nedenlere sahip olabilen karmaşık bir durumdur. Bazen tek bir hastalık nedeni olarak tanımlanabilir.
Bununla birlikte, diğer durumlarda, ağrı birkaç tıbbi durumun sonucu olabilir. Örneğin, bir kadının her ikisi de kronik pelvik ağrıya katkıda bulunan endometriozis ve interstisyel sistit olabilir.
Kronik pelvik ağrının bazı nedenleri arasında şunlar vardır:
• Endometriozis: Bu, rahmin yani uterusun iç kısmındaki dokunun uterusun dışında başka organlarda büyüdüğü bir durumdur. Bu doku birikintileri, uterus astarının yaptığı gibi, adet döngüsünüze yanıt verir – her ay hormon seviyesi yükselip alçaldıkça koyulaşır, kırılır ve kanar. Rahmin dışında olduğu için kan ve doku vücuttan çıkamaz. Bunun yerine, karında kalırlar; burada ağrılı kistler ve skar dokusu (adezyonlar) fibröz bantlarına neden olabilirler.
• Kas-iskelet sistemi problemleri: Kemiklerinizi, eklemleri ve bağ dokularını (kas-iskelet sistemi) etkileyen durumlar – örneğin fibromiyalji, pelvik taban kas gerginliği, kasık ekleminin iltihaplanması (kasık semfizisi) veya fıtık – tekrarlayan pelvik ağrıya neden olabilir.
• Kronik pelvik inflamatuar hastalık: Bu, sıklıkla cinsel yolla bulaşan uzun süreli bir enfeksiyon, pelvik organları tutan yapışıklıklara neden olursa oluşabilir.
• Yumurtalık kalıntısı: Rahim, yumurtalıklar ve fallop tüplerinin cerrahi olarak çıkarılmasından sonra, içinde küçük bir yumurtalık parçası yanlışlıkla bırakılabilir ve daha sonra ağrılı kistler gelişebilir.
• Myomlar: Bu iy huylu uterus kitleleri, alt karında basınç veya ağırlaşma hissine neden olabilir. Kanlanması bozulmadıkça ve dejenere olmadıkça keskin ağrıya neden olmazlar.
• İrritabl barsak sendromu: İrritabl barsak sendromu ile ilişkili semptomlar – şişkinlik, kabızlık veya diyare – bir pelvik ağrı ve basınç kaynağı olabilir.
• Ağrılı mesane sendromu (interstisyel sistit): Bu durum mesanede tekrarlayan ağrı ve sık idrara çıkma ihtiyacı ile ilişkilidir. Mesane dolduğunda, mesane boşaldıktan sonra geçici olarak iyileşebilecek olan pelvik ağrı oluşabilir.
• Pelvik tıkanıklık sendromu: Bazı doktorlar rahim ve yumurtalıkların etrafındaki genişlemiş, varisli damarların pelvik ağrıya neden olabileceğine inanmaktadır. Bununla birlikte, karşıt görüşteki doktorlar, pelvik tıkanıklık sendromunun pelvik ağrının bir nedeni olduğunu düşünmezler , çünkü pelviste genişlemiş damarları olan kadınların çoğunda ilişkili ağrı yoktur
• Psikolojik faktörler: Depresyon, kronik stres veya cinsel veya fiziksel istismar öyküsü, kronik pelvik ağrı riskinizi artırabilir. Duygusal stres, ağrıyı daha da kötüleştirir ve kronik ağrı ile yaşamak duygusal strese katkıda bulunur. Bu iki faktör genellikle bir kısır döngü haline gelir.
Kronik pelvik ağrıya neyin neden olduğunu bulmak çoğu zaman bir eleme sürecini içerir, çünkü birçok farklı bozukluk pelvik ağrıya neden olabilir.
Ağrı, kişisel sağlık geçmiş ve aile geçmişi hakkındaki ayrıntılı öykü almanın yanı sıra, ağrı ve diğer semptomların günlüğü tutularak tanınır.
Doktorun tanı yöntemleri şunları içerebilir:
• Pelvik muayene: Bu enfeksiyon, anormal büyüme veya gergin pelvik taban kasları belirtileri ortaya çıkarabilir. Doktorunuz hassasiyet alanlarını kontrol eder. Bu muayene sırasında herhangi bir rahatsızlık hissederseniz, özellikle de yaşadığınız ağrıya benzer bir durum varsa, doktorunuza bildirin.
• Laboratuvar testleri: Pelvik muayene sırasında klamidya veya bel soğukluğu gibi enfeksiyonları araştırmak için bazı testler istenebilir. Ayrıca kan sayımı ve idrar yolu enfeksiyonunu kontrol etmek için idrar tahlili istenebilir.
• Ultrason: Yüksek frekanslı ses dalgaları ile vücuttan görüntüler sağlayan bu yöntem ile özellikle yumurtalıklar, uterus veya fallop tüplerindeki kitleleri veya kistleri tespit etmek için kullanılır.
• Diğer görüntüleme testleri: Doktorunuz, anormal yapıları veya büyümeleri tespit etmeye yardımcı olmak için karın röntgenleri, bilgisayarlı tomografi ( BT ) taramaları veya manyetik rezonans görüntüleme ( MRG ) önerebilir.
• Laparoskopi: Bu cerrahi işlem sırasında doktorunuz karnınıza küçük bir kesi yapar ve küçük bir kameraya (laparoskop) bağlı ince bir tüp yerleştirir. Laparoskopi doktorunuzun pelvik organlarınızı görmesini ve anormal dokuları veya enfeksiyon belirtilerini kontrol etmesini sağlar. Bu prosedür özellikle endometriozis ve kronik pelvik inflamatuar hastalığın tespitinde faydalıdır.
Kronik pelvik ağrının altta yatan nedenini bulmak uzun bir süreç olabilir ve bazı durumlarda net bir açıklama asla bulunamayabilir.
Bununla birlikte, sabır ve açık iletişim sayesinde, siz ve doktorunuz, en az rahatsızlıkla dolu bir yaşam sürmenize yardımcı olacak bir tedavi planı geliştirebilirsiniz.
Tedavinin amacı semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini arttırmaktır.
Doktorunuz belirli bir nedeni tespit edebiliyorsa, tedavi bu nedene odaklanacaktır. Bununla birlikte, bir neden tespit edilemezse, tedavi ağrınızı ve diğer semptomlarınızı yönetmeye odaklanacaktır. Birçok kadın için en uygun yaklaşım tedavilerin bir kombinasyonunu içerir.
İlaçlar
Sebebe bağlı olarak, doktorunuz durumunuzu tedavi etmek için bir dizi ilaç önerebilir:
• Ağrı kesiciler: Aspirin, ibuprofen veya asetaminofen gibi reçetesiz satılan ilaçlar, pelvik ağrınızdan kısmi bir rahatlama sağlayabilir. Bazen reçeteli bir ağrı kesici gerekebilir. Yalnız ağrı kesici ilaç tedavisi nadiren kronik ağrı problemini çözer.
• Hormon tedavileri: Pelvik ağrı eğer adet döngüsü ve yumurtlama ile ilgili ise doğum kontrol hapları veya diğer hormonal ilaçlar pelvik ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Antibiyotikler: Pelvik ağrının kaynağı bir enfeksiyon ise antibiyotik tedavisi işe yarayabilir.
• Antidepresanlar: Bazı antidepresan tipleri kronik ağrı için faydalı olabilir. Amitriptilin, nortriptilin ve diğerleri gibi trisiklik antidepresanlar, ağrı kesici ve antidepresan etkilere sahiptir. Depresyonu olmayan kadınlarda bile kronik pelvik ağrının iyileşmesine yardımcı olabilirler.
Kronik pelvik ağrı için tedavisinin bir parçası olarak önerilen özel tedaviler veya prosedürler şunları içerebilir:
• Fizik Tedavi: Germe egzersizleri, masaj ve diğer rahatlama teknikleri kronik pelvik ağrıyı iyileştirebilir. Fiziksel bir terapist bu terapilerde yardımcı olabilir ve ağrı için başa çıkma stratejileri geliştirilmesine yardımcı olabilir. Bazen fizyoterapistler, deri altı elektriksel sinir stimülasyonu ( TENS ) adı verilen tıbbi bir alet kullanarak belirli ağrı noktalarını hedef alırlar . TENS , yakındaki sinir yollarına elektriksel uyarı verir. Fiziksel terapistler ayrıca, biofeedback adı verilen ve bu kasları gevşetmeyi öğrenebileceğiniz sıkı kas bölgelerini belirlenmesine yardımcı olan bir psikoloji tekniği kullanabilirler.
• Nörostimülasyon (omurilik stimülasyonu): Bu tedavide sinir yollarını tıkayan bir cihazın implante edilir ve böylece ağrı sinyalinin beyne ulaşmasını engeller. Pelvik ağrının nedenine bağlı olarak faydalı olabilir.
• Tetik nokta enjeksiyonları: Ağrı hissedilen belirli noktalara uzun etkili lokal anestezik maddeler verilerek ağrı engellenebilir ve rahatsızlık giderilir.
• Psikoterapi: Ağrı depresyon, cinsel istismar, kişilik bozukluğu, sıkıntılı bir evlilik ya da aile krizi ile iç içe geçebilirse, bir psikolog veya psikiyatrla konuşmak yararlı olabilir . Bilişsel davranışçı terapi ve biofeedback gibi farklı psikoterapi türleri vardır. Ağrının altında yatan sebep ne olursa olsun, psikoterapi ağrı ile başa çıkma stratejileri geliştirilmesine yardımcı olabilir. Cerrahi Kronik pelvik ağrıya neden olan altta yatan bir sorunu düzeltmek için doktorunuz aşağıdakiler gibi cerrahi bir prosedür önerebilir:
• Laparoskopik cerrahi: Endometriozis varsa, laparoskopik cerrahi kullanılarak yapışıklıklar açılabilir, endometriotik dokular çıkarılabilir.
• Histerektomi: Nadir görülen karmaşık durumlarda, uterusun (histerektomi), fallop tüplerinin (salpenjektomi) veya yumurtalıkların (ooferektomi) çıkarılması önerilebilir. Bu prosedürün yapılmasının önemli sağlık sonuçları vardır. Bu seçeneği önermeden önce doktorunuz yararları ve riskleri detaylı olarak tartışacaktır.
Akupunktur Sınırlı kanıt, akupunkturun bazı pelvik ağrı nedenleri için faydalı olabileceğini göstermektedir. Tamamlayıcı veya alternatif bir terapi kullanmayı düşünüyorsanız, doktorunuzla konuşmalısınız.