Kayseri Ekonomik Faaliyetleri

Aksaray, tarih ve / sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Yeni Teşvik Sisteminde 5. Bölge iller arasında yer almaktadır. Artan yatırım taleplerinin karşılanması için ha’lık mevcut OSB alanına ha’lık 3. genişleme alanı ilave edilmiş olup, ha bir OSB alanı mevcuttur. Alan bakımından Türkiye’nin Büyük Organize Sanayi Bölgesidir. Aksaray Teşvik Sisteminde 5. Bölgede yer almaktadır ancak Organize Sanayi Bölgesi’nde yapılacak yatırımlar 6. Bölgenin yani Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki iller aynı oranda teşviklerden faydalanmaktadır.

Son yıllarda Brisa, Doğuş Çay, Orsan A.Ş., Magna, Assan Hanil, Karakaya 86, Ekol Lojistik, Akmoda Konfeksiyon, Özser Giyim, Termoform Plastik Sanayi ve Ticaret A.Ş., BİM, A,Sarıgözoğlu gibi büyük firmaların şirket merkezleri Marmara Bölgesi’nde olmasına rağmen teşvikler, lojistik imkanlar, ucuz işgücü, merkezi konumda olması sebebiyle yeni yatırımlarını Aksaray’da gerçekleştirmişlerdir.  Ayrıca OSB dışında Mercedes Benz firmasının yaklaşık çalışanı vardır yeni yatırımlarıyla bu sayının bandına ulaşması beklenmektedir. Ayrıca Brisa da yeni kurulan bir firma olması sebebiyle şu an itibariyele 1/3 kapasite ile çalışmaktadır, global piyasalarda durgunluğun atlatılmasına müteakip kişinin çalışması beklenmektedir. Aksaray OSB’de den fazla işçi çalıştıran firma bilgileri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Aksaray’da artan sanayi yatırımları hızlı bir nüfus artışına da sebep olmuştur, TÜİK verilerine göre yılında olan Aksaray Nüfusu yıl sonu itibariyle ’ye ulaşmıştır. Ayrıca Aksaray ili çevre illerden yılında kişi, yılında ise kişi göç almıştır. Sanayinin hızlı gelişmesi ve iş imkanlarının fazla olması sebebiyle sürekli göç almakta  böylelikle Aksaray ilinde faaliyette bulunan firmalar işgücü sıkıntısı yaşamamaktadır.

Çalışanlar açısından konut sıkıntısı da bulunmamaktadır. Aylık T.L’ye doğalgazlı kiralık daireler rahatlıkla bulunmaktadır. Yeterli sağlık kuruluşları da  mevcuttur. Aksaray’da yataklı Aksaray Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin yanısıra Özel Aksaray Hastanesi, İnova Hastanesi, Maya Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi, Başak Tıp Merkezi (Çocuk Sağlığı) gibi özel sağlık kuruluşları da ilde faaliyette bulunmaktadır. Bunlara ek olarak, Aksaray Üniversitesi’ne 2 yıl önce Tıp Fakultesi açılmıştır.

Aksaray ilinde yeterli eğitim olanakları mevcuttur. Şehir merkezinde 2 tane Fen Lisesi, Ortaköy ilçesinde de bir tane Fen Lisesi mevcuttur. İlköğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısı 19’dur. İlköğretim de 4 adet özel okul bulunmaktadır. Aksaray Üniversitesi’nin şu an öğrencisi vardır.

Orta Anadolu’nun ortasında kuzeyi güneye, doğuyu batıya bağlayan Aksaray; Kuzey-Güney, Doğu-Batı doğrultusunda bulunan tüm yolların kesişme noktasında bulunmaktadır. Ankara’ya km, Konya’ya km, Adana’ya km ve Mersin Limanı’na km uzaklıktadır. Mersin limanına karayolu ile uzaklığı sadece iki saattir. Özellikle dış pazarlara ulaşım noktasında Mersin limanına olan yakınlık ilde ihracatı da geliştirmektedir. Aksaray’a en yakın havaalanı, 75 km uzaklıktaki Nevşehir Kapadokya havaalanıdır. Ayrıca, İç Anadolu Bölgesini Akdeniz Bölgesine bağlayacak ve Kuzey-Güney aksının önemli bir hattı olacak Yerköy-Kırşehir-Aksaray-Ulukışla Demiryolu projesi ve Antalya-Konya-Aksaray-Nevşehir-Kayseri Tren Projesi ile yüksek standartlı bir demiryolu hattı proje aşamasındadır.

İç Anadolu Bölgesinin ticaret ve sanayi merkezidir. Sanayi geliri tarım gelirini aşmıştır. Karayolları ve Demiryollarının kavşak noktası olan Kayseri önemli bir ticaret merkezidir. Ayrıca tarım sektöründe de önemli yer tutar. Ticaret ve sanayide hamle yapmış bir ildir. İklim ve arazi şartları sanayi ve ticaretle uğraşmayı mecbur kılmıştır.

Tarım: İl toprakları tarıma çok elverişlidir. Her tarafında gübreleme ve modern tarım araçları kullanılır. Bazı yerlerde sulu tarım yapılır. Faal nüfusun % 25’i tarımla uğraşır. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, çavdar, mahlut, baklagiller (nohut, fasulye, mercimek ve burçak), şekerpancarı, patates ve soğandır.

Meyvecilikte oldukça ileridir: Elma, erik, zerdali, kayısı, armut, ceviz, vişne ve üzüm yetişir. Üzümlerden pekmez yapılır. Bu bölgenin razaki, misket, hafızalı ve parmak cinsi üzümleri meşhurdur. Önemli ölçüde sebze de yetişir.

Hayvancılık: Çayır ve meraların çok ve verimli olması hayvancılığın gelişmesini temin etmiştir. Pastırma ve sucuk imalathaneleri için dışarıdan da çok miktarda hayvan satın alınır. Sığır, koyun, kılkeçisi ve manda beslenir. Arıcılık gelişmiştir. Tavukçuluk önemli bir yer tutar.

Her sene kesilen bin inek (sığır) etinden pastırma ve sucuk yapılır. Pastırma ve sucuk dünyaca meşhurdur. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Kayseri için “Melukat ve imalat-ı has beyaz ekmeği, lavaşa yufkası, katmerli böreği, matbah baharlı böreği, lahm-ı kadit namı ile şöhret bulan kimyonlu sığır pastırması ve miskli et sucuğu hiçbir yerde yoktur. İstanbul’a hediye olarak gider.” demektedir. Kayseri’de yüzlerce sucuk ve pastırma imalathanesi bulunur. Kayseri pastırmasının 20 çeşidi vardır: Sırttan yapılan Kuşgömü, Sağrıdan çıkarılan Dilme, Şekerpare, Eğrice, omuz kısmından yapılan Mehle ve sırttan yapılan Arka Sırt en meşhurlarıdır.

Ormancılık: Orman bakımından zengin değildir. İl topraklarının % 4’ü ormanlarla kaplıdır. Orman genişliği 70 bin hektardır. Ormanlarda yılda 27 bin m3 sanayi odunu ve 15 bin ster yakacak odun elde edilir.

Madencilik: İlde zengin ve çeşitli maden yatakları vardır. Bunlardan ancak krom, demir, çinko, kurşun, barit ve linyit işletilir.

Sanayi: Türkiye’nin belli başlı sanayi merkezlerinden biridir. Demiryolu ve karayolu ağının kavşak noktası olması sanayinin gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Türkiye’nin büyük sanayi kuruluşunun 10 tanesi Kayseri ilindedir. İlde civarında büyük sayılacak sanayi kuruluşu mevcuttur. Sanayi kuruluşlarından bazıları şunlardır: Hava İkmal Bakım Merkezi, Taksan A.Ş., Şeker Fakbirası, Aspilsan A.Ş., Orta Anadolu Mensucat, Sümerbank Pamuklu Sanayii, Süntaş A.Ş. As Maksan, Yuvam Maksan, Ulubaş Maksan, Kemsan, Atlantik Halı, Erciyes Boru Sanayii A.Ş., Çinkur, Lüks Kadife Ticaret ve San. A.Ş., Hema Traktör Sanayii ve Tic. A.Ş., Sümerbank Bünyan Yünlü Sanayii, Birlik Mensucat Ticaret ve San. A.Ş., Hes-Hacılar Elektrik Sanayii ve Tic. A.Ş., Atlas Halıcılık İşletmesi A.Ş., Kayseri Tekstil Fab. A.Ş., Saray Halı A.Ş., Bunlara ilaveten 17 adet dokumu ve iplik fabrikası, 5 makina halı fabrikası, 22 elektrikli fırın imalathanesi, ’den fazla briket imalathanesi ile traktör, elektrik motoru, hidrolik ve eksantrik pres, hidrofor, kalorifer kazanı vs. imal eden fabrika ve atölyeler vardır. Askeriyeye ait tank tamir fabrikası mevcuttur.

10 Temmuz Ağustos tarihleri arasında Kayseri Fuarında bu fabrikaların ürünleri teşhir edilir. Fuar, bin m2lik sahaya kurulmuştur. Doğunun en büyük fuarıdır. Türkiye’nin en büyük organize sanayi bölgesi şehre 10 km uzaklıkta 8 milyon m2lik bir sahada kurulmuştur. () bin m2 büyüklüğünde fabrika kurulacak şekilde planlanmıştır.

Ulaşım: Kayseri kara ve demiryolu ulaşımında önemli bir kavşak noktasıdır. Anadolu’nun batısını Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile; Karadeniz’i Akdeniz’e birleştiren karayolu güzergahları Kayseri’den geçer. İl merkezi ile ilçeleri birleştiren karayolu da kalitelidir.

Demiryolu bakımından Edirne’den başlayan Haydarpaşa-Ankara hattı Kayseri’den sonra Sivas yoluyla doğuya ulaşır. İzmirden başlayan Uşak-Afyon-Konya-Niğde yolu Kayseri’ye ulaşır ve Kayseri-Sivas yoluyla Doğu’yu birleştirir. Kayseri-Samsun istasyonları ile Karadeniz’e ve Mersin-İskenderun istasyonları ile Akdeniz’e bağlanır. Kayseri’den İstanbul’a havayolu seferleri yapılmaktadır.