İş yoğunluğundan veya farklı nedenlerle hiç izin kullanamayanlar var. Çoğu izinler bir sonraki yıla devrediyor, biriktikçe birikiyor. Ancak bu hak kaybolmuyor. İşçinin hakları sayılı İş Kanunu ile korunuyor. Buna göre; işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçi, yıllık izne hak kazanıyor.
Yoğun iş temposu veya personel eksikliği nedeniyle çoğu çalışan, yıllık izinlerini tam olarak kullanamıyor. İzinler birikiyor ama yanmıyor. İşten çıkarken işveren izinlerin ücretini ödemek zorunda. Bir İşçiye verilecek izin çalışma süresi ve yaşa göre değişiyor. İzin, hizmet süresi 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 14 gün; 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 gün; 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz. 18 ve daha küçük yaştaki işçiler ile 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi ise 20 günden az olamıyor. Yeraltı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4’er gün artırılarak veriliyor. İşçi herhangi bir nedenle işten ayrıldığında hak kazandığı izin sürelerine ilişkin paraları, sözleşmenin sona erdiği tarihteki (son) net veya brüt ücret üzerinden alması gerekiyor.
Artış 5 yılda
Bir İşçiye verilecek izin çalışma süresi ve yaşa göre değişiyor. İzin, hizmet süresi 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 14 gün; 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 gün; 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz. 18 ve daha küçük yaştaki işçiler ile 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi ise 20 günden az olamıyor.
Son ücrete göre
Yeraltı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4’er gün artırılarak veriliyor. İşçi herhangi bir nedenle işten ayrıldığında hak kazandığı izin sürelerine ilişkin paraları, sözleşmenin sona erdiği tarihteki (son) net veya brüt ücret üzerinden alması gerekiyor.
Yani patron bu ücreti mutlaka ödemek zorunda. İzin parası hesabı genelde net ücrete göre yapılıyor. Net ücrete asgari geçim İndirimi (AGİ) dahil edilmiyor.
Brüt hesapta ise vergi ve prim kesintisi oluyor.
İspatı patrona ait
Yasaya göre; izin zamanına denk gelen hafta tatili, ulusal bayram, genel tatil günleri yıllık izin süresinden düşülemiyor.
Örneğin; 1 haftalık izne çıkan işçinin 3 günlük izni bayrama denk gelirse izin 4 gün sayılır. İşveren izni 1 hafta olarak yazsa da 4 gün olarak hesap edilir. Ayrıca, iznin kullanıldığını imzalı defter ve belgeyle işveren ispat etmek zorunda.
Yıllık izin nasıl hesaplanır?
Aynı işverenin yanında aralıklı çalışma halinde gündeme gelen ikinci bir soru da yıllık izin hakkının hangi süreye göre belirleneceğidir. İş Kanunu aynı işverenin yanında geçen aralıklı sürelerin bir bütün olarak dikkate alınacağını ifade etmektedir. Yargıtay eski tarihli kararlarında daha önce kıdem tazminatı ödenen sürelerin tasfiye edildiğini, bu nedenle yıllık izin hakkında dikkate alınmayacağını belirtmiştir. Yeni tarihli kararlarında ise aralıklı çalışmada yıllık izin hakkının kıdem tazminatının ödenmiş olmasına bağlı olmadığını isabetli olarak belirtmiş, kıdem tazminatı ödenmiş olsa bile aynı işverenin yanında daha önce çalışılan sürelerin yıllık izne hak kazanma ve hak kazanılan sürenin tespiti konusunda dikkate alınacağını vurgulamıştır. Bununla birlikte, aynı işverenin yanında daha önce çalışılan sürenin yıllık izin hakları kullandırılmış veya önceki işten çıkışta ücreti ödenmişse, ilgili dönemin tasfiye edildiğini, bu nedenle yeni dönemde önceki sürelerin yıllık izne esas sürelerin hesabında dikkate alınmayacağına karar vermektedir. Dolayısıyla, Yargıtay aynı şekilde yıllık izne esas kıdemin sıfırlanmasına imkân tanımakta, fakat sıfırlama kriterini değiştirmektedir. İşten ayrılma durumunda, kullandırılmayan izin süresinin ücretinin ödenmesi, yasal bir zorunluluk olduğundan, önceki dönemin tasfiye edilmemiş olmasının çok sık karşılaşılan bir durum olmayacağı düşünülmektedir.
Kaynak: Akşam
Yayımlanma Tarihi: 14 Şubat Perşembe
Yıllık izin ücreti hesaplamalarınızı Kadim Hukuk ve Danışmanlık güvencesiyle yapabilir, yıllık izin ücreti hesaplama programı ile yıllık izin ücretinizi öğrenebilirsiniz. Yıllık izin ücreti hesaplama ekranında, işe giriş ve çıkış tarihinizi, kullanılan izin günlerini ve net ücreti girerek hesaplayabilirsiniz. Hesaplama yılı yılı olup bu yılın yasal parametrelerine göre hesaplama yapılmaktadır. Yıllık izin ücreti hesaplama programı ile yılı için yıllık izin ücreti hesaplamalarınızı yapılmaktadır.
Yıllık izin ücreti hesaplamalarınızı için programımızı kullanabilirsiniz.
Yıllık ücretli izin hakkı, sayılı İş Kanununun 53 ve maddeleri arasında düzenlenmiştir. Kanunun ilgili maddelerinin uygulanması için de Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği düzenlenmiştir.
sayılı İş Kanunu’nun ‘Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleri’ başlıklı maddesinde ‘İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.’ denilmiştir.
Çalışanların dinlenme hakkının kanunla güvence altına alınmasının en önemli göstergelerinden biri de yıllık ücretli izindir. Çalışanlara tanınan yıllık ücretli izin, işçinin işe ara vererek işyerinden uzakta dinlenmesi ve sağlığını koruyarak, iş yeri performansı açısından çok önemlidir. Bu izin süreci aynı zamanda ücretli olup, işçi izne çıkmadan önce işveren tarafından peşin olarak ödenmesi gerekmektedir.
İş Kanunu maddesine göre işçinin yıllık izin ücretine hak kazanabilmesi için işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olması gerekir. Bu bir yıllık süre işçinin işe başlama tarihinden itibaren işlemeye başlar. İş sözleşmesinin belirli süreli olmasının yıllık izin ücretine hak kazanma açısından bir önemi bulunmamaktadır.
Bu süre, aynı işverenin farklı işyerlerinde yaptığı işler birleştirilerek hesaplanmaktadır. Yıllık izin ücretini hak edebilmenin bir diğer koşulu ise İş kanunu kapsamında yer alan işyerleri ve işçiler için geçerli olmasıdır. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlar için yıllık izine ilişkin hükümler uygulanmamaktadır.
Ancak, on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Ayrıca, yukarıdaki asgari yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
İş Kanunu’nun maddesinde öngörülen yukarıdaki izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.
Yıllık ücretli izin hesaplamayı örnekleyerek izah edecek olursak:
Örneğin aynı işyerinde 14 ay sigortalı olarak çalışan işçinin yasal olarak kullanabileceği yıllık izin süresi 14 gündür. Sigortalı işçinin günlük kazancının ,00 TL olduğunu varsayarsak, ,00 14 = ,00 TL yıllık ücretli izin ücretinin işçiye ödenmesi gerekmektedir. ,00 TL yıllık izin ücretinden, gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapıldıktan sonra net tutar işçiye ödenecektir.
Taraflar aralarında anlaşarak dahi yıllık ücretli izin hakkını ortadan kaldıramayacakları gibi izin kullanmak yerine ücret ödemesi de yapamayacaklardır. Yıllık ücretli izinlerini işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara talep etmeleri ve belgelemeleri halinde, yolda geçecek süreleri karşılamak üzere toplam 4 güne kadar ücretsiz yol izni verilmesi zorunludur. Yukarıda bahsedilen belge bilet, rezervasyon, fatura gibi kayıtlar olabilir.
İş Kanunu maddesine göre işçinin yıllık izin ücretine hak kazanabilmesi için aynı işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az 1 yıl çalışmış olması gerekmektedir.
İş sözleşmesinin belirli süreli olmasının yıllık izin ücretine hak kazanma açısından bir önemi bulunmamaktadır. İş sözleşmesi ister belirli süreli olsun ister belirsiz süreli olsun şartlar oluştuğunda işçi yıllık izin ücretini hak edecektir. Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır.
Yıllık izin ücretini hak edebilmenin bir diğer koşulu ise İş kanunu kapsamında yer alan işyerleri ve işçiler için geçerli olmasıdır. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlar için yıllık izine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Yıllık izin süreleri ve işçiye ödenmesi gereken ücret hesaplanırken işçinin yıllık ücretli izne hak kazandığı tarihteki kıdemi esas alınır. İş Kanununda yıllık izin süreleri işçinin işyerindeki kıdemine göre şu şekilde belirlenmiştir.
Hizmet Süresi 1 yıldan 5 yıla (5 yıl dahil) kadar olanlar | 14 gün |
Hizmet Süresi 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlar | 20 gün |
Hizmet Süresi 15 yıl (15 yıl dahil) ve daha fazla olanlara | 26 gün |
Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4’er gün arttırılarak uygulanır. 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir. Yıllık ücretli iznin sürekli olarak verilmesi zorunlu olmakla beraber tarafların anlaşması halinde bir bölümü 10 günden az olmamak üzere en çok üçe bölünebilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Yıllık izne ilişkin düzenlemeler kamu düzeni kapsamında olduğundan işçinin iş sözleşmesi ile bu hakkından vazgeçmesi ya da kanunun belirlediği sürelerden daha az bir sürenin belirlenmesi mümkün değildir.
Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Fakat yıllık izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir. İş kanunda bazı izin sürelerinin yıllık izinden mahsup edilemeyeceği öngörülmüştür. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık izin süresi bu günlere denk gelen işçiye ayrıca bu günler de tatil olarak verilir. Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır. Bu işyerleri bir mağazalar zincirinin şubeleri olabileceği gibi, aynı işverenliğin farklı alanlarda hizmet veren işyerleri de olabilir.
İşçi dilediği zaman yıllık izin hakkını kullanamayacaktır. İşçi hak ettiği yıllık ücretli iznini, kullanmak istediği zamandan en az 1 ay önce işverene yazılı olarak bildirmek zorundadır.
İşveren veya işveren vekilleri, bu istekleri izin kuruluna veya izin kurulu oluşturulması zorunlu olmayan hallerde işçi temsilcisi ile işveren temsilcisine ileterek izin isteğini yanıtlar. İşyerinde işin durumuna, aynı tarihte istenen diğer izinlere ve bir önceki yıl kullanılan izin dönemlerine göre uygun bir zaman belirlenir.
İşveren; çalıştırdığı işçilerin izin durumlarını gösteren, yıllık izin kayıt belgesini tutmak zorundadır. İşçinin yıllık izin durumu aynı esaslara göre düzenlenecek izin defteri veya kartoteks sistemiyle de takip edilebilir. İspat yükümlülüğü açısından düzenlenen kaydın işçinin imzasını taşıması önemlidir.
İşçi her hizmet yılına ilişkin iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanacaktır. İşçinin yıllık izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilmektedir.
Yıllık ücretli izinlerin kullandırılması esas olmakla beraber çeşitli nedenlerle çalışanların izinleri birikmektedir. Bu gibi durumlarda yıllar içinde birikmiş izin alacakları kullandırılarak eritilemiyorsa, iş sözleşmesinin son bulduğu tarihte işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden ödenir. İzin ücretine ilişkin beş yıllık zaman aşımı süresi iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.
Yıllık ücretli izinlerin kullandırılması esas olmakla beraber çeşitli nedenlerle çalışanların izinleri birikmektedir. Bu gibi durumlarda yıllar içinde birikmiş izin alacakları kullandırılarak eritilemiyorsa, iş sözleşmesinin son bulduğu tarihte işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden ödenir. İzin ücretine ilişkin beş yıllık zaman aşımı süresi iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Eğer yıllık izin ücreti işçi izne başlamadan önce ödenmemişse yapılmayan ödeme için gecikme faizi uygulanır.
İş kanunu maddesinde ‘Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.’ hükmü yer almaktadır. Yasanın amir hükmü uyarınca, işçinin hak ettiği yıllık izin ücretinin ödenmemesi halinde mevduata uygulanan en yüksek faiz oranları uygulanarak hesaplanmaktadır.
Yıllık izin ücreti almaya hak kazanan işçi bu hakkını belirli bir süre içerisinde talep etmesi gerekmektedir. Talep edilmediği takdirde zamanaşımına uğrayarak bu hakkını kaybedecektir. İş kanunun göre yıllık izin ücretine ilişkin zamanaşımı diğer ücret alacaklarından farklı olarak iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. Böylelikle iş kanunu yıllık izin ücreti alacağı için zamanaşımı süresinin hangi tarihten itibaren başlayacağını belirtmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları neticesinde, yıllık izin ücreti dönemsel alacak niteliğinde olmadığından bu alacağın on yılda zamanaşımına uğradığı kabul görmüştür. Bu nedenlerle yıllık izin ücret alacağı sayılı Türk Borçlar Kanunun maddesindeki 10 yıllık zamanaşımı süresine tabii olduğuna karar vermiştir. Dolayısıyla yıllık izin ücreti alacağı ödenmeyen ya da eksik ödenen işçi iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren belirtilen süreler içerisinde talep etmesi veya dava yoluna başvurması gerekmektedir.
Yıllık izin ücreti bir işçilik alacağı olduğundan bu konuda yaşanan uyuşmazlıklarda görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. Yıllık izin almaya hak kazanan işçinin yıllık izin ücreti işveren tarafından ödenmemesi veya kısmi ödenmesi halinde dava şartı olan arabuluculuk faaliyeti sonrası iş mahkemelerinde dava açmak gerekmektedir. Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır.
İşçinin yıllık izin ücreti alacağına ilişkin iş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme; davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.
İşveren tarafından kullandırılmayan ya da işçi tarafından kullanılmayan ücretli yıllık izin ücreti; işçinin son günlük brüt ücreti ile kullanılamayan yıllık izin gün sayısı çarpılarak hesaplanmaktadır. Bulunan tutardan, damga vergisi, gelir vergisi ve SGK payı kesildikten sonra kalan tutar, işçiye yıllık izin ücreti olarak ödenir.
14 Günlük Yıllık İzin Ücreti Ne Kadar: 14 günlük yıllık izin ücretinin hesaplanmasında; işçinin aldığı en son brüt ücret esas alınmaktadır. Örneğin; en son brüt maaşı ,00 TL olan bir işçinin günlük maaşı ,00/30=,00 TL’dir. ,=,00 TL’den damga vergisi, gelir vergisi ve SGK payı kesildikten sonra kalan tutar, işçiye yıllık izin ücreti olarak ödenir.
İşçinin yıllık izin ücreti; işçinin puantajındaki ek kazanç bölümüne eklenmektedir. Ek kazanç bölümüne gün olarak hesaplanıp, eklenmektedir.
Kullanlmayan yllk izin süresine denk gelen ücretin hesaplanmas için hangi deerlerin bilinmesi gerektii sklkla sorgulanr. Bu balamda senelik izin ücreti hesaplamasna dahil olan kesintiler de yaygn olarak aratrlr. Söz edilen deerlerin açklanmasna bal olarak net yllk izin ücretinin hesaplanmas kolaylar. Senelik izin ücretinden bamsz olan kdem ve ihbar tazminatlar ise farkl deerlerin dikkate alnmas sonucunda hesaplanabilir.
Senelik izin ücretinin nasl hesaplandnn açklanmas için ilk olarak bu dinlenme hakkna yönelik olan baz bilgilere deinilmelidir. yerinde minimum 1 sene boyunca çalan her bir içinin senelik izin hakkn kullanmas mümkündür. Ancak baz durumlarda çalan kiinin i sözlemesi herhangi bir nedene bal olarak feshedilebilir.
çinin mevcut i yerinden ayrlmad durumunda senelik izin ücretini almay talep edebildii belirtilmelidir. Bu balamda genellikle kullanlmayan yllk izin ücreti hesaplama ileminin aratrld söylenebilir. Fakat bu ilemin doru bir ekilde tamamlanabilmesi amacyla senelik izin ücreti hesaplamas yaplrken hangi deerlerin kullanld bilinmelidir. Dolaysyla yllk izin ücreti hesaplanrken dikkate alnmas gereken temel deerler aadaki gibi sralanmaldr:
yerinden ayrlan ve buna bal olarak sözlemesinin akdi sona eren bir kiinin kullanlmayan yllk izin süresini ücret olarak hak etmesi mümkündür. Bu durumda kiinin yllk izin ücretinin muaccel olmas amacyla basit bir hesaplama yaplr. Bordroda da çalann ek kazançlar ksmnda gösterildii bilinen yllk izin ücreti birkaç aamada hesaplanabilir. Ancak bu hesaplamann doru bir ekilde yaplmas için ilemlere konu olan deerlerin net olarak bilinmesi mühimdir.
Bununla beraber kullanlmayan yllk izin ücreti SGK primine esas olan kazançlar arasndadr. Dolaysyla bu tutarn SGK pay, gelir ve damga vergisi gibi kesintilerin de dikkate alnmas sonucunda net olarak saptand belirtilmelidir. Net yllk izin ücreti hesaplama ileminde takip edilen aamalar göz önünde bulundurularak oluturulan örnek aadaki gibidir:
Yllk izin ücreti ile kdem ve ihbar tazminatlarnn ayn olmad bilinmelidir. Dolaysyla kdem ve ihbar tazminatlarnn hesaplanmas için dikkate alnan deerler ile yllk izin ücretinin belirlenmesinde rol oynayan parametreler de ayn deildir. Kdem tazminat ksaca çalan kiinin mevcut i yerinde hizmet verdii süre boyunca sarf ettii emein karln almasn salayan bir ücrettir. hbar tazminat ise çalan kiinin ihbar süresi dolmadan iten çkarlmas durumunda alabildii bir ödemedir. Bununla birlikte çalan kii ihbar süresine yönelik olan yasal ilemleri göz ard ettii takdirde bu ücreti ödemek durumunda da kalabilir. Bu iki ayr tazminat ücretinin nasl hesapland ise u ekilde açklanabilir:
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
Yıllık izin ücreti hesaplama, çalışanların bir yıl boyunca çalışması karşılığında alacağı ücreti belirlemek için yapılmaktadır. Yıllık izin ücreti, çalışanın normal ücreti üzerinden hesaplanır ve çalışanın izin kullanırken de maaşını almaya devam etmesini sağlar.
Türk İş Kanununa göre, çalışanların yılda en az 14 iş günü ücretli izin kullanma hakkı vardır. Bu izin süresince çalışanın normal maaşını alması gerekmektedir. Yıllık izin ücreti hesaplaması, işverenin çalışanların izin kullanımı sırasında hak ettikleri ücreti ödemelerini sağlar ve çalışanların izin süresince maddi açıdan mağdur olmalarını önler.
Yıllık izin ücreti hesaplaması, Türkiyedeki iş kanunu ve mevzuatına göre yapılan bir hesaplamadır. İşçilerin çalıştıkları süre boyunca, belirli sayıda iş gününe karşılık gelen kullanım izni hakkı bulunmaktadır. Yıllık izin ücreti hesaplamasında dikkate alınması gereken faktörler:
Yıllık izin ücreti hesaplaması şu formülle yapılır:
Yıllık İzin Ücreti Hesaplama = (Brüt Ücret / 30) * Yıllık İzin Süresi
Örnek:
İşe başlama tarihi: Bugünkü tarih: Brüt ücreti: TL
Çalışma süresi: 5 yıl, 3 ay (Yıllık izin süresi için sadece tam yıllar dikkate alınır.) Yıllık izin süresi: 20 iş günü (5 depo 15 biriktirene kadar çalışan işçi)
Yıllık İzin Ücreti Hesaplaması = ( / 30) * 20 Yıllık İzin Ücreti = * 20 Yıllık İzin Ücreti = TL
Bu örnekte işçinin yıllık izin ücreti hesaplama sonucu TLdir.
Yıllık izin ücreti hesaplamak için ilk önce işçinin ne kadar süredir iş yerinde çalıştığı bilinmelidir. yılı için yıllık izin ücreti hesaplaması İş Kanunu’nda yer alan kıdemine ve maaşına göre yapılmaktadır.
yılı için yıllık izin ücreti hesaplama formülü:
Yıllık izin ücreti: Günlük Brüt Ücret * Yıllık İzin Gün Sayısı
Örneğin yılında asgari ücret TL olmuştur. TL ile iki yıldır çalışan işçinin yıllık izin ücreti hesaplaması şöyle olacaktır.
/30= Çıkan sonuç izinli gün sayısı ile çarpılmaktadır.
*14= TL den ise vergiler ve diğer kesintiler de kesilmektedir. Kesintilerden
14 günlük yıllık izin ücreti hesaplaması işçinin son aldığı günlük brüt ücret üzerinden hesaplanmaktadır. Örneğin TL brüt ücret alan işçi için 14 günlük yıllık izin ücreti hesaplaması; TL den günlük brüt ücret bulunarak 14 ile çarpılmasıdır.
/30 = TL günlük brüt ücret
* 14 = TL yıllık izin ücreti bulunmaktadır. Ancak çıkan bu sonuçtan damga vergisi, gelir vergisi, SGK payı kesilmektedir.
Yıllık izin ücreti, çalışanların yıllık izinlerini kullanırken alacakları ücrettir. Bu ücret, ülkeden ülkeye ve işveren tarafından sunulan koşullara bağlı olarak değişebilir.
Yıllık izin ücreti, çalışanların belirli bir süreliğine çalıştıktan sonra yasal olarak hak kazandığı, işveren tarafından ödenen ücretli izin süresidir. İş Kanununa göre, Türkiyede yıllık izin süreleri; 1 ve 5 yıl dahil çalışanlara en az 14 gün; arası çalışanlara 20 gün; 15 yıl ve üzeri çalışanlara 26 gün yıllık izin süresi verilmektedir yaşından küçük ve 50 yaşından büyük çalışanlar için ise en az yıllık izin süresi 20 gündür.
Yıllık izin ücreti, işveren tarafından çalışanın kullanacağı izin süresi boyunca ödenir ve çalışanın maaşının izin süresine oranlanmış miktarıdır. Yıllık izin süresi boyunca çalışanın maaşı ve diğer hakları kesintisiz devam eder.
Unutulmamalıdır ki, yıllık izin hakkı bir sonraki yıla devredilebilir ancak iki yıl üst üste kullanılmayan yıllık izin hakkı kaybedilir. Eğer çalışan yıllık izin hakkını kullanamadan işten ayrılırsa, kullanılmayan yıllık izin hakkı karşılığı ödeme alır.
Yıllık izin ücreti, bir çalışanın brüt maaşı ve yasal olarak hak kazandığı izin gün sayısına bağlı olarak değişir. Yıllık izin ücreti hesaplamak için şu adımları takip edebilirsiniz:
Bu şekilde yıllık izin ücreti hesaplaması tamamlanarak, çalışana izne çıkmadan önce ödenmelidir.
yılında yıllık izin süreleri, Türkiyede sayılı İş Kanununa göre belirlenir. İş Kanununa göre yıllık izin ücreti hesaplamasında kullanılan çalışanların yıllık izin süreleri, hizmet sürelerine bağlı olarak şu şekilde sıralanır:
Ek olarak, 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük çalışanlar için en az yıllık izin süresi 20 gündür.
Bu yıllık izin süreleri, işveren ve çalışan arasındaki anlaşmaya veya toplu iş sözleşmesine göre arttırılabilir, ancak yukarıdaki minimum sürelerin altında olamaz. Yıllık izin sürelerinde herhangi bir değişiklik olması durumunda, resmi düzenlemeler ve yasal değişiklikler takip edilmelidir.
Bir çalışanın yıllık izin hakkını kullanabilmesi için en az 1 yıl hizmet süresi bulunmalıdır. Bu nedenle, 11 ay çalışan bir kişi resmi olarak yıllık izin hakkına sahip değildir. Ancak işveren, işçiyle anlaşarak veya toplu iş sözleşmesiyle çalışanın kısmi yıllık izin kullanmasına izin verebilir. Bu durumda, 11 aylık çalışanın yıllık izin hakkı, işverenin takdirine bağlı olarak belirlenir ve genellikle çalışma süresine orantılı olarak hesaplanır.
Ancak genel olarak 11 ay çalışan işçinin yıllık izin ücreti hesaplaması yapılmamaktadır.
Türkiyede yıllık izin ücreti ile ilgili zamanaşımı süresi, sayılı İş Kanununa göre 5 yıldır. Bu süre zarfında kullanılmayan ve ücreti talep edilmeyen yıllık izin hakkı zamanaşımına uğrar ve çalışan bu hakkını kaybeder.
Özellikle, çalışanlar işten ayrıldıklarında kullanmadıkları yıllık izinlerinin ücretini talep etmeleri gerekmektedir. İşten ayrılan bir çalışan, işverenden kullandığı yıllık izin hakkı kadar ücret talep edebilir. Bu talep, işten ayrılma tarihinden itibaren 5 yıl içinde yapılmalıdır. 5 yılın sonunda, kullanılmayan yıllık izinlerin ücreti talep edilemez ve bu hakkın zamanaşımı süresi dolmuş kabul edilir.
Yıllık izin ücretinin zamanaşımı süresi dolduktan sonra talep edilmesi durumunda, işveren bu talebi reddedebilir ve çalışanın hakkını kullanması mümkün olmaz. Bu nedenle, kullanılmayan yıllık izin ücretlerini talep etmek için zamanında hareket etmek önemlidir.
Türkiyede, yıllık izin ücreti ödenmediği veya eksik ödendiği durumlar için faiz talep edilebilir. İşveren, çalışanın yıllık izin hakkını kullanmasına izin vermediğinde veya çalışanın yıllık izin hakkını kullanamadan işten ayrıldığında, kullanılmayan yıllık izin süresine karşılık gelen ücreti ödemekle yükümlüdür.
Eğer işveren, ödemesi gereken yıllık izin ücretini geç öderse veya eksik öderse, işçi bu durumu iş mahkemelerine taşıyarak alacaklarının tahsili için dava açabilir. Mahkeme süreci sonunda, hakim işçinin lehine karar verirse, işverenin ödemesi gereken yıllık izin ücretine ek olarak faiz ödemesi de yapması gerekebilir. Faiz oranı, mahkeme tarafından belirlenir ve genellikle yasal faiz oranları dikkate alınarak yıllık izin ücreti hesaplaması faiziyle birlikte yapılır.
Ancak, faiz talebinde bulunmadan önce, çalışanın işveren ile iletişime geçmesi ve durumu müzakere etmeye çalışması önerilir. İşveren ile anlaşmaya varılamazsa, işçi iş mahkemelerine başvurarak haklarını arayabilir.
Türkiyede, yıllık izin ücreti ile ilgili yaşanan anlaşmazlıklar İş Mahkemelerinde çözümlenebilir. İşverenin yıllık izin ücretini ödememesi veya eksik ödemesi durumunda, çalışan haklarını korumak için dava açabilir. Yıllık izin ücreti davası açmak için aşağıdaki süreçleri izleyebilirsiniz:
Dava açarken dikkat etmeniz gereken önemli bir husus zamanaşımı süresidir. Yıllık izin ücreti taleplerinde zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu süre zarfında dava açmazsanız, hakkınızı kaybedebilirsiniz. Bu nedenle, zamanında hareket etmek önemlidir.
Türkiyede, yıllık izin ücreti alacak davalarında görevli ve yetkili mahkeme İş Mahkemesidir. İş mahkemeleri, işçi ve işveren arasındaki bireysel ve toplu iş uyuşmazlıklarını çözmekle görevli olan özel mahkemelerdir.
Yıllık izin ücreti alacak davası açarken, yetkili mahkemeyi belirlemek de önemlidir. İş Kanununa göre, iş uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme, uyuşmazlığın doğduğu yerdeki İş Mahkemesi veya işçinin işe başladığı yerdeki İş Mahkemesidir. Genellikle, işçinin çalıştığı veya işverenin merkez adresinin bulunduğu yerdeki İş Mahkemesine başvurulması tercih edilir.
Özetle, yıllık izin ücreti alacak davası açarken, dava İş Mahkemesinde açılmalı ve uyuşmazlığın doğduğu yer veya işçinin işe başladığı yerdeki İş Mahkemesine başvurulmalıdır. Bu konuda emin olmak için, iş hukuku avukatı veya alanında uzman tan hukuki destek almanız faydalı olabilir.
Yıllık izin ücreti hesaplaması, çalışanın brüt maaşı ve yasal olarak hak kazandığı izin gün sayısı kullanılarak yapılır. İşte detaylı adımlar:
Günlük ücret = Brüt maaş / 30 gün
Yıllık izin ücreti hesaplama = Günlük ücret x Yasal izin gün sayısı
İlgili İçerik: Kıdem Tazminatı Hesaplama
Geriye dönük yıllık izin ücreti hesaplama, çalışanın geçmiş yıllarda kullanmadığı ve ödenmemiş yıllık izin sürelerine karşılık gelen ücreti ifade eder. Türkiyede, sayılı İş Kanununa göre, çalışanların kullanmadıkları yıllık izinlerin ücretini talep etme hakkı bulunmaktadır.
Ancak, geriye dönük yıllık izin parası taleplerinde zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Bu süre, talep edilmeyen yıllık izin ücreti için 5 yıldır. 5 yıl içinde talep edilmeyen yıllık izin ücretleri zamanaşımına uğrar ve çalışan bu hakkını kaybeder.
Geriye dönük yıllık izin ücreti hesaplamak için, kullanılmamış yıllık izin sürelerini ve çalışanın brüt maaşını dikkate alarak aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
Yıllık izin ücreti hesaplama sonucu, geriye dönük yıllık izin parası olarak ödenmesi gereken tutarı verecektir.
Eğer çalışan işten ayrılırsa ve kullanmadığı yıllık izin sürelerine karşılık gelen ücreti talep ederse, işverenin bu tutarı çalışana ödemesi gerekmektedir. Bu ödeme, kıdem tazminatı ve diğer tazminatlarla birlikte yapılmalıdır.
İşten ayrılırken yıllık izin parası, çalışanın işten ayrıldığı tarihe kadar kullanmadığı yıllık izin günlerine karşılık gelen ücreti ifade eder. Türkiyede, sayılı İş Kanununa göre, işten ayrılan çalışanlar kullanmadıkları yıllık izinlerin ücretini talep etme hakkına sahiptir.
İşten ayrılırken yıllık izin ücretini hesaplamak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
Günlük ücret = Brüt maaş / 30 gün
Yıllık izin ücreti hesaplama = Günlük ücret x Kullanılmamış izin gün sayısı
Bu şekilde hesaplanan yıllık izin parası, işten ayrılma tarihinde veya iş akdinin sona ermesinden hemen sonra ödenmelidir. İşten ayrılırken yıllık izin parası, işveren tarafından çalışana ödenen kıdem tazminatı ve diğer alacaklarla birlikte ödenir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi / Esas, / Kararı yıllık izin ücreti hesaplamasına emsal olacak bir karardır;
‘Yıllık ücretli izinlerin kullanıldığına dair imzalı belgeler hakkında davacının beyanı alınmalıdır. Mahkemece iş müfettişinin yaptığı hesaplama yeterli görülerek davacının yıllık ücretli izin alacağı hüküm altına alınmış ise de, davalı işveren yargılama sırasında davacının yıllık ücretli izinlerini kullandığına dair imzalı belgeler sunmuş olup ,söz konusu belgelere karşı davacı işçiden diyecekleri sorulmadan ve anılan belgeler değerlendirilmeden izin alacağı hakkında karar verilmiş olması hatalıdır’.
Daha fazla yıllık izin ücreti hesaplama Yargıtay kararı için tıklayınız.
İlgili İçeriklerimiz: