Kıdem Teşvik Primi Nedir

İşverenlerin kadınlar, gençler ve engellilerin istihdamını artırmaya yönelik çeşitli kanunlarda yer alan sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanabilme imkânları bulunuyor. Desteklerden yararlanabilmek için işçi istihdamını artıran işverenler işsizlik oranını düşürürken, kurumun prim gelirlerini de artırıyor.

İlave İstihdam Teşvikleri İçin Aranan Şartlar Neler?

• Prim hizmet beyannamesinin zamanında verilmesi
• Prim borcu ve İPC ile bunlara ilişkin gecikme zammı bulunmamalı (Taksitlendirilmiş veya yapılandırılmış olanlar hariç)
• Kayıt dışı veya sahte sigortalı çalıştırılmamalı
• İş yeri sayılı kanunun maddesinin ikinci fırkası kapsamına giren kurum ve kuruluşlardan olmamalı
• Yapılan iş sayılı kanun, sayılı kanun ve sayılı kanunun 3. maddesi kapsamında veya uluslararası anlaşmalara istinaden alım ve yapım işlerinden olmamalı

Sigorta Kollarına Göre SGK İşçi-İşveren Prim Oranları

Teşvikli Kanun Numaraları

İşsizlik Sigortası Prim Teşviki

sayılı Kanun&#;un ek 4. maddesi hükmü uyarınca, sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında çok tehlikeli sınıfta yer alıp 10 kişiden fazla çalışanı bulunan ve üç yıl içinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen iş yerlerinde çalışanların işsizlik sigortası, işveren hissesi teşviki olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve 3 yıl süreyle %1 olarak alınacağı belirtiliyor.

Kanun Numarası ile Sağlanan Vergi İndirimleri

ve kanun numaraları ile SGK prim teşviklerinin yanı sıra işverenlere her çalışan için damga vergisi ve gelir vergisi indirimi de sağlanıyor.

Damga Vergisi İndirimi: ,5 x 0, = 27,15 TL (Asgari ücretin binde 7,59&#;u)

Gelir Vergisi İndirimi: Aylık brüt asgari ücretin prim ödeme gün sayısına isabet eden tutarı üzerinden hesaplanan gelir vergisinin AGİ tutarı düşüldükten sonra kalan kısmı verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin ediliyor.

,5 x 15% (SGK Primleri) = ,63 TL

,5 – ,63 = ,88 TL

,88 x 15% = ,13 – ,31 (AGİ) = ,82 TL

Ar-Ge Çalışanlarının Gelir Vergisi İstisnası

Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin, bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin;

• Doktoralı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 95’i,
• Yüksek lisanslı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için yüzde 90’ı,
• Diğerleri için yüzde 80’i verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin ediliyor.

Çalışan ve işverenlerin en çok merak ettiği konuların başında kıdem tazminatı geliyor. sayılı İş Kanunu ile şartları belirlenen kıdem tazminatı, çalışanlara maddi güvence sağlamayı hedefliyor. Sizin için “Kıdem tazminatı nedir?” ve “Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?” gibi soruların cevaplarını derledik.

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kısaca özetlemek gerekirse kıdem tazminatı; çalışanın, çalışmış olduğu her yıla karşılık olarak bir maaş ödeme aldığı toplu tazminattır.

Bir iş yerinde belirlenen şartlar altında çalışan kişi, iş akdine son verilmesi durumunda kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Tazminat, her geçen tam yıl için çalışana ödenir ve ödenmesi kanuni olarak zorunludur. Aksi takdirde çalışan, kıdem tazminatının tahsil edilmesi için yasal yollara başvurabilir. 

Kıdem Tazminatının Hukuki Niteliği Nedir?

Kıdem tazminatı ile çeşitli yasa, yönetmelik ve kararlarda karşılaşılabilir. Ancak en net tanımlardan biri Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarafından yapılmıştır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarafından yapılan tanım şöyledir: “İşverene ait bir ya da birkaç işyerinde belli bir süre çalışmış bir işçinin, işini kaybetmesi halinde işinde yıpranması, yeni bir iş edinmede karşılaşacağı güçlükler ve işyerine sağladığı katkı göz önüne alınarak, geçmiş hizmetlerine karşılık işveren tarafından işçiye kanuni esaslar dahilinde verilen toplu paraya kıdem tazminatı denilmektedir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E/, K/)

Kıdem Tazminatına Hak Kazanmanın Koşulları Nelerdir?

Bir kişinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için öncelikle sayılı İş Kanunu’nda belirtilen “işçi olma” şartlarını karşılaması gerekir. Ayrıca şartları karşılayan herhangi bir çalışan, 1 yıldır sigortalı olarak aynı iş yerinde veya aynı şirketin farklı iş yerlerinde çalışıyor olmalıdır. Bu şartları karşılayan her çalışan kıdem tazminatına hak kazanmanın ilk aşamasını geçmiş demektir. Ancak bu şartları karşılamak, kıdem tazminatına hak kazanmak için tek başına yeterli değildir. 

İşçi Hangi Hallerde Kıdem Tazminatına Hak Kazanır?

Kıdem tazminatı alabilmek için, aşağıda saymış olduğumuz durumlardan herhangi birinin gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Kısaca kıdem tazminatı şartları şöyle sıralanır:

• İşverenin, kanunda belirtilen haklı nedenlerin hiçbirine dayanmadan çalışanı işten çıkarması.
• İş sözleşmesine konu olan işin, çalışanın sağlığını ya da yaşam şeklini tehlikeye sokması.
• İşveren ya da birlikte çalışmak zorunda olduğu başka bir çalışanın taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanması.
• İşverenin, iş sözleşmesinin imzalanması sırasında çalışana işin nitelikleri ile ilgili yanlış bilgi vermesi.
• Çalışana veya çalışanın aile fertlerinden herhangi birine işveren tarafından hakaret edilmesi, onur kırıcı ithamlarda ya da cinsel tacizde bulunulması.
• İşverenin, çalışandan yasadışı bir iş yapmasını istemesi.
• Çalışanın başka bir çalışan tarafından cinsel tacize uğradıktan sonra bu durumu işverene bildirmesine rağmen işveren tarafından herhangi bir önlem almaması.
• İş yerinde bir haftadan daha uzun süre ile işin durmasına neden olacak bir durumun oluşması.
• Kadın çalışanın, evlendikten sonraki 1 yıl içerisinde işten ayrılmak istemesi.
• Erkek çalışanın askerlik görevini yerine getirmek için silah altına alınması.
• Emekliliğe hak kazanılması.
• Malullük durumunun oluşması.
• Çalışanın ölmesi.

Yukarıda yer alan bu durumların herhangi biri oluşmuşsa, çalışan kıdem tazminatı almaya hak kazanır. 

, ve sayılı kanunlar gibi bazı özel durumlara sahip işletmelerde çalışanlar için farklı işlemler uygulanabilir. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda, mahkeme yoluyla ve yasal faiziyle birlikte alınabilmektedir.

Son olarak yukarıda sıralanan ve çalışanın haklı fesih ile kıdem tazminatı alabilmesine sebep olan durumlar, aynı zamanda da dava konusu olabilir. 

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İş Kanunu’na tabi bir iş yerinde en az bir yıl çalışmış olan işçi, kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde ayrılması halinde; çalıştığı her yıl için kendisine en son verilen 30 günlük brüt ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Her yıl için ödenecek olan kıdem tazminatı miktarı tavan rakamını geçemez. Tam yıl dışında kalan süre için ise 30 gün üzerinden oranlama yapılarak tazminat miktarı hesaplanır. 

Kısaca özetlemek gerekirse kıdem tazminatı şöyle hesaplanır: 

Kıdem Tazminatı = Çalışanın En Son Brüt Ücreti Tutarı x Çalıştığı Yıl Sayısı

yılı için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kıdem tazminatı tavan tutarı ,40 TL’ydi. yılı için ise kıdem tazminatı tavan tutarı ,83 TL olarak belirlenmiştir. Yani brüt ücreti veya TL olan bir çalışanın alabileceği maksimum kıdem tazminatı ,83 TL’dir. 

Kıdem ve ihbar tazminatı asgari ücret gelir ve damga vergisi istisnasına tabidir ancak hesaplamalarda dikkate alınmayacaktır.

Kıdem tazminatı Gelir Vergisi Kanunu'nun maddesine göre gelir vergisinden, sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun maddesine göre de sigorta priminden muaftır.

Hesaplama ilgili bilinmesi gereken son husus ise yan haklar ile yapılan ödemelerdir. Yol, yemek ve ikramiyeler gibi bazı ücretler, kıdem tazminatı hesaplamalarında dikkate alınabilir. 

Kıdem Tazminatı Hesaplama İşlemi Nasıl Yapılır?

Sanılanın aksine çalışanlar son brüt maaşlarının tamamı kadar kıdem tazminatı ödemesi yapılmaz. Damga vergisi gibi bazı kalemlerde kesinti uygulanır. Kıdem tazminatı hesaplaması için kullanılması gereken yöntem şöyledir: 

• Çalışanın çalıştığı toplam süre belirlenir.
• Çalışanın çalıştığı toplam yıl sayısı ile aldığı son brüt ücret (yol, yemek ve diğer yan ödemelerle birlikte) çarpılır.
• 1 tam yıllık sürenin dışında kalan sürenin toplam gün sayısı belirlenir ve günlük brüt ücretle çarpılır.
• Ortaya çıkan tutardan %0, oranında damga vergisi kesilir ve geriye kalan tutar, kıdem tazminatı tutarını gösterir ve çalışana bu tutar ödenir. 

Kıdem tazminatına ek olarak çalışanların ihbar tazminatı alması da mümkündür. İhbar tazminatı, ihbar süresine göre belirlenir. Kıdem tazminatından farklı olarak gelir vergisi gibi bazı kesintilere uğrayarak ödeme yapılır. 

İhbar Tazminatı Nedir?

sayılı İş Kanunu’nun maddesine göre çalışanların bazı hallerde ihbar tazminatı hakkı bulunur. Bu hallerin oluşmasında da en temel sebep iş sözleşmesinin önceden bilgilendirilmeden feshedilmesidir. 

Bilgilendirme işveren tarafından yazılı olarak yapılmalıdır. İhbar süreleri ise yine yasal olarak belirlenmiştir ve çalışma süresine göre değişiklik gösterir. İhbar süreleri şöyle sıralanır: 

Çalışan veya işveren, iş sözleşmesini feshedecekse bu süreleri dikkate alarak bilgilendirme yapmakla yükümlüdür. Yani çalışan veya işveren tarafından fesih işlemi gerçekleşir ve ihbar süresine uyulmazsa ihbar tazminatı ödenir. 

Çalışana bilgilendirme yapılmaz ve işten çıkarılırsa son maaşına göre ihbar tazminatı ödemesi yapılır. Ödenecek tutar ise ihbar süresine göre belirlenir. 

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı, kıdem tazminatı gibi alınan son brüt maaş üzerinden hesaplanır. Çalışanlar ihbar tazminatı ihbar süresine göre verilir ve gelir vergisi ile damga vergisi düşüldükten sonra net ücrete ulaşılır.

İhbar Tazminatı ile Kıdem Tazminatı Arasındaki Fark Nedir ?

Kıdem tazminatı ile ihbar tazminatı arasındaki en temel fark, ödeyen taraftır. Kıdem tazminatı sadece işveren tarafından ödenir. İhbar tazminatı ise hem işveren hem çalışan tarafından ödenebilir. Çünkü ihbar tazminatının şartı, ihbar süresine uyulmamasıdır. Yani çalışan, ihbar süresine uymadığı takdirde iş yerine ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem ve ihbar tazminatları arasındaki diğer farklar şöyle sıralanır:

• Kıdem tazminatıdan sadece damga vergisi kesintisi yapılır. İhbar tazminatında ise damga vergisine ek olarak gelir vergisi kesintisi de yapılır. 
• Belirli süreli iş sözleşmesinde ihbar tazminatı ödenmez. Belirli süreli iş sözleşmelerinde kıdem tazminatı da ödenmez. Ancak işveren haksız fesih yaparsa veya çalışan haklı fesih hakkını kullanırsa kıdem tazminatı hakkı doğabilir. 

Kıdem Tazminatı Tavan Ne Demek?

Kıdem tazminatında her yıl için alınan son brüt ücret, damga vergisi düşüldükten sonra çalışana verilir. Ancak alınabilecek tavan tutar söz konusudur. Örnek vermek gerekirse 30 Ocak tarihine kadar emekli olacak bir çalışan için tavan ücret ,83 TL’dir. Yani son brüt maaşı 30 bin TL olsa bile bir çalışan, her yıl için ,83 TL’den daha fazla kıdem tazminatı alamaz. 

Yıllara Göre Kıdem Tazminatı Tavan Ücretleri Ne Kadar?

Yıldan yıla kıdem tazminatının tavan ücretleri değişiklik gösterir. ’ten geriye doğru bakıldığında taban ve tavan ücretleri şöyle sıralanır:

Tabloda da görebileceğiniz gibi kıdem tazminatı tavan ücreti, bazı yıllarda iki kere güncellenmiştir. Bu nedenle de hesaplama yapılırken dikkat edilmesi gerekir. 

Kıdem Tazminatı Ne Kadar?

Kişilerin çalışma süresi ve aldıkları maaşa göre kıdem tazminatı tutarı değişebilir. yılı için bir çalışanın alabileceği maksimum kıdem tazminatı, ,83 TL’dir. 

Taban Kıdem Tazminatı Ne Kadar?

Asgari ücretli olarak çalışan bir kişinin brüt maaşı yılında TL’dir. Kıdem tazminatında sadece damga vergisi hesaba katılır. Damga vergisi alındıktan sonra ise ,21 TL kıdem tazminatı ödemesi alınabilir. Ancak bu tutar 1 yıldır çalışan bir işçi için geçerlidir. 

10 yıldır aynı iş yerinde çalışan bir işçi için ödenecek tutar,,1 TL’dir. 

1 Yıl Kıdem Tazminatı Ne Kadar? ()

1 yıldır maaşlı olarak aynı iş yerinde çalışan işçinin kıdem tazminatı ,21 TL ile ,83 TL arasında değişiklik gösterir. Değişiklik nedeni ise çalışanın brüt maaşıdır. Çünkü çalışanın alacağı kıdem tazminatı tutarı brüt maaşa göre hesaplanır. 

1 Yıllık Tazminat Nasıl Hesaplanır? ()

1 yıllık tazminat hesaplanırken son alınan brüt maaş dikkate alınır ve bu maaş oranında kıdem tazminatı ödenir. 1 yıllık minimum kıdem tazminatı ,21 TL, maksimum kıdem tazminatı ise ,83 TL’dir. 

Kıdem tazminatına ek olarak ihbar tazminatının hesaplanması gerekir. Ancak ihbar tazminatında kümülatif vergi matrahı da hesaplamalara dahil edilir. Bu nedenle net bir tutardan bahsetmek mümkün değildir. 

Aynı İş Yerinde 10 Yıl Çalışan Kıdem Tazminatı Alabilir mi? 

Kıdem tazminatı şartlarını karşılayan herhangi bir çalışan, işten ayrılırken kıdem tazminatı alabilir. 10 yıllık ve 5 yıllık asgari ücretli çalışanların kıdem tazminatı hesaplamaları aşağıdaki gibidir.  

10 Sene Asgari Ücretten Kıdem Tazminatı Ne Kadar? ()

10 yıl çalışan ve aldığı son maaş brüt asgari ücret olan bir çalışanın toplam kıdem tazminatı tutarı ,1 TL’dir. İhbar ücretiyle beraber alınacak ücret farklılık gösterebilir. 

5 Yıllık Kıdem Tazminatı Ne Kadar? ()

5 yıllık kıdem tazminatı minimum ,05 TL, maksimum ise ,15 TL’dir. İhbar ücreti eklendiğinde alabileceği ücret farklılık gösterebilir. 

İhbar ve Kıdem Tazminatı Sıkça Sorulan Sorular

Birçok işveren ve çalışanın kıdem tazminatı ile ilgili aklına takılan sorular bulunmaktadır. Öne çıkan sorular ve cevapları ise şöyle sıralanır: 

Hangi Hallerde İşçi İş Sözleşmesini Feshetse Bile Kıdem Tazminatına Hak Kazanabilir?

Çalışan iş sözleşmesini feshederse aşağıdaki durumlarda tazminata hak kazanır. 

• İş sözleşmesine konu olan işin, çalışanın sağlığını ya da yaşam şeklini tehlikeye sokması.
• İşveren ya da birlikte çalışmak zorunda olduğu başka bir çalışanın taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanması.
• İşverenin, iş sözleşmesinin imzalanması sırasında çalışana işin nitelikleri ile ilgili yanlış bilgi vermesi.
• Çalışana veya çalışanın aile fertlerinden herhangi birine işveren tarafından hakaret edilmesi, onur kırıcı ithamlarda ya da cinsel tacizde bulunulması.
• İşverenin, çalışandan yasadışı bir iş yapmasını istemesi.
• Çalışanın başka bir çalışan tarafından cinsel tacize uğradıktan sonra bu durumu işverene bildirmesine rağmen işveren tarafından herhangi bir önlem almaması.
• İş yerinde bir haftadan daha uzun süre ile işin durmasına neden olacak bir durumun oluşması.
• Kadın çalışanın, evlendikten sonraki 1 yıl içerisinde işten ayrılmak istemesi.
• Erkek çalışanın askerlik görevini yerine getirmek için silah altına alınması.
• Emekliliğe hak kazanılması.
• Malullük durumunun oluşması.

Kıdem Tazminatının Hesabında Dikkate Alınacak Ödemeler Nelerdir?

Kıdem tazminatı maaşa ek herhangi bir ödeme yoksa her yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır. Yani çalışanın çalıştığı yıl sayısı ile son aldığı brüt ücret çarpılarak kıdem tazminatına ulaşılır. Çalışanın brüt ücretinin, kıdem tazminatı tavan ücretini geçtiği hallerdeyse o yılın veya dönemin tavan ücreti baz alınır. 

Çalışan, maaşına ek olarak ödeme veya ödemeler alıyorsa kıdem tazminatı hesaplaması değişebilir.Kısaca özetlemek gerekirse çalışanın maaşına ek olarak para veya para ile ölçülebilen menfaatleri varsa kıdem tazminatına dahil edilebilir. Burada aranan şartlar ise şöyledir: 

• Ödemelerin süreklilik arz etmesi gerekir. 
• Çalışana sağlanan bir menfaat niteliği olmalıdır. 
• Para ve para ile ölçülebilir olmalıdır. 
• Sözleşme veya kanundan doğan bir hak nedeniyle ödeme yapılmalıdır. 

Çalışanın ücretine, bu tip yan haklardan doğan ücretler ödendiği takdirdeyse giydirilmiş ücret tanımı ortaya çıkar. Yani çalışana verilen ödemelerin maaşa yansıması durumuna giydirilmiş ücret adı verilir. 

Kıdem Tazminatı Neye Göre Hesaplanır?

Kıdem tazminatı, son alınan brüt maaşa ve çalışılan süreye göre hesaplanır. Çalışanın son aldığı brüt maaş tutarından damga vergisi kesintisi yapılır ve elde edilen sonuç ile çalıştığı yıl çarpılır. Örneğin brüt maaşı TL olan ve 20 yıl boyunca aynı iş yerinde çalışan bir kişinin alacağı kıdem tazminatı, ,2 TL’dir. 

İhbar Tazminatı Alma Şartları Nelerdir?

İhbar tazminatının şartları şöyle sıralanır: 

• Yasal olarak belirlenmiş ihbar süresine uyulmadan iş sözleşmesinin feshedilmesi. 
• İşveren veya çalışanın haklı fesih sebebi bulunmaması. 
• Belirsiz süreli iş sözleşmesi olması. 

1 Yıllık İhbar Tazminatı Ne Kadar?

1 yıldır aynı iş yerinde çalışan bir kişinin ihbar tazminatı, son aldığı brüt maaşın 4 haftalık ücretine eşdeğerdir. Net ihbar tutarına ulaşılabilmesi için damga ve gelir vergisi kesintileri yapılır. Böylece çalışanın 1 yıllık ihbar tazminatına ulaşılır. 

İşten Ayrılan Çalışan İhbar Tazminatı Ödemek Zorunda mı?

İhbar süresine uymayan çalışanların ihbar tazminatı ödemesi gerekir. Ancak bazı hallerde bu durum geçerli değildir. Bu nedenle de çalışanların hukuki yardım alması önerilir. 

İhbar Tazminatı Neye Göre Hesaplanır?

İhbar tazminatı, kıdem tazminatı gibi çalışılan süreye göre hesaplanır. Çalışanın iş yerinde bulunduğu süreye göre ihbar süresi yükselir ve 8 haftaya kadar ulaşabilir. Çalışanın ihbar süresi ile son aldığı brüt maaş çarpılarak ihbar tazminatının brüt tutarına ulaşılır. 

İhbar tazminatı, kıdem tazminatından farklı olarak gelir vergisinden muaf değildir. Bu nedenle de elde edilen tutardan damga vergisine ek olarak gelir vergisi kesintisi de yapılır. Böylece ihbar tazminatına ulaşılır. 

Hangi Ücretler Kıdem Tazminatına Dahil Edilir?

Maaşa ek olarak yukarıda yer alan tanımlara uyan bazı ödemeler şöyle sıralanır: 

• Yemek ücreti 
• Temettü
• İkramiye
• Sürekli yapılan prim ödemeleri
• Mali sorumluluk tazminatı
• Gıda yardımı 
• Yakacak yardımı 
• Konut yardımı 
• Sosyal yardım niteliğinde olan ayakkabı veya ayakkabı bedeli 
• Yıllık izin ödenen harçlık
• Çocuk zammı
• Çocuk yardımı
• Eğitim yardımı 
• Sağlık yardımı 
• Giyim yardımı

Kısaca özetlemek gerekirse işverenlerin birçok noktada ödediği ve süreklilik arz eden destekler, kıdem tazminatına dahil edilebilir. 

Yan haklar ile ilgili detaylı bilgi almak için “Yan Haklar Nedir?” başlıklı yazımızı ziyaret edebilirsiniz.

Yemek Kartı Ücreti Kıdem Tazminatına Dahil Edilir mi?

Hangi yöntemle ödenirse ödensin yemek ücreti, kıdem tazminatına dahil edilir. Yemek ücreti nakit olarak ödeniyorsa her ay gelir vergisi, damga vergisi, SGK işçi hissesi ve SGK işveren hissesi gibi ücretlerinde ödenmesi gerekir. 

Yemek ücreti, işveren tarafından yemek kartı olarak verilirse günlük yemek bedeli istisnasına kadar olan tutar için gelir vergisi, damga vergisi, SGK işçi hissesi ve SGK işveren hissesi ödemesi yapılmaz. Günlük yemek bedeli istisnasının aşıldığı durumlardaysa sadece aşılan miktar kadar gelir vergisi ve damga vergisi hesaplaması yapılır. Son olarak yemek kartı ile ödenen ücret için ödenen KDV tutarının iadesi de yapılabilir.

Kıdem Tazminatına Dahil Olmayan Ödemeler Nelerdir?

Yıllık izinler için ödenen ücret, doğum veya ölüm yardımı, fazla mesai ücreti, bir defaya mahsus ikramiyeler, teşvik ikramiyesi ve iş arama yardımı gibi ödemeler, kıdem tazminatına dahil edilmez. 

Kıdem Tazminatı Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

İhbar ve kıdem tazminatı ile ilgili sayılı İş Kanunu’nda tarihinde düzenlemeye gidildi. Bu tarihe kadar tazminat alacakları için 10 yıllık zamanaşımı süresi uygulanmaktaydı. Ancak yapılan düzenleme ile beraber ’den itibaren sonlanan iş sözleşmeleri için kıdem tazminatı zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlendi. 

Sayılı Mülga İş Kanunu’nun Maddesi Nedir?

Hukuki bir terim olan mülga sözcüğünün TDK Güncel Türkçe Sözlük’te yer alan tanımı “Varlığı kaldırılan, kapatılan.” şeklindedir. sayılı İş Kanunu, çalışma hayatını düzenler. Ancak kıdem tazminatı konusunda yürürlükten kaldırılan sayılı İş Kanunu’nun maddesine atıfta bulunur ve bu madde esas alınır. 

Kıdem Tazminatı Kimlere Verilir?

Kıdem tazminatı sadece çalışanlara verilir. İşveren için kıdem tazminatı söz konusu değildir. Kıdem tazminatı şartları şöyle sıralanır: 

• Çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için sayılı İş Kanunu’na göre “ahlâk ve iyi niyet kurallarına aykırılık halleri” dışında bir sebeple çalışanın iş akdine son verilmesi gerekir. 
• Kadın çalışanlar evlendikten sonra iş sözleşmesini feshedebilir ve kıdem tazminatından yararlanabilir. 
• Erkek işçiler askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılabilir ve kıdem tazminatı alabilir. 
• Yaş dışında emeklilik koşullarının sağlanması durumunda çalışan kıdem tazminatı alabilir. 
• Çalışan; yaşlılık, emeklilik, malullük aylığı veya toptan ödeme almak için işten ayrılması durumunda kıdem tazminatından yararlanabilir. 
• İş, çalışanın sağlığını ya da hayatını tehlikeye sokuyorsa kıdem tazminatı hakkı doğar. 
• İşveren ya da birlikte çalışmak zorunda olduğu başka bir çalışanın taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanması.
• İşverenin, iş sözleşmesinin imzalanması sırasında çalışana işin nitelikleri ile ilgili yanlış bilgi vermesi.
• Çalışana veya çalışanın aile fertlerinden herhangi birine işveren tarafından hakaret edilmesi, onur kırıcı ithamlarda ya da cinsel tacizde bulunulması.
• İşverenin, çalışandan yasadışı bir iş yapmasını istemesi.
• Çalışanın başka bir çalışan tarafından cinsel tacize uğradıktan sonra bu durumu işverene bildirmesine rağmen işveren tarafından herhangi bir önlem almaması.
• İş yerinde bir haftadan daha uzun süre ile işin durmasına neden olacak bir durumun oluşması.
• Çalışanın ölmesi.

Bu sebeplerden birini veya birkaçını sağlayan çalışanlar, kıdem tazminatı almaya hak kazanır. 

İşçi Hangi Hallerde Kıdem Tazminatı Alamaz?

Çalışanlar bir yılı doldurmadan işten çıkarılır veya emekliye ayrılırsa kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz. Bunun dışında işveren tarafı haklı fesih gerektirecek bir durum nedeniyle haklı fesih hakkını kullanırsa yine çalışanlar kıdem tazminatından yararlanamaz. 

İş kanunları, ücret hesaplamaları, iş sözleşmeleri ve insan kaynakları ile ilgili çeşitli bilgiler içeren yazılarımıza Multinet Up Blog sayfasından ulaşabilirsiniz.

Multinet Up Blog’da yer alan içeriğin yalnızca bilgi verme amaçlı olduğunu, hukuki görüş ve tavsiye içermediğini, bilgilerin Multinet Up Blog’un hazırlanma tarihindeki mevzuata dayalı olduğunu ve zamanla mevzuat değişiklikleri ile ilgili kurumların görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabileceğini bildiririz.

ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI
Kıdem tazminatını artıran diğer kalemler şöyle: Yemek yardımı, kasa tazminatı, gıda yardımı, yakacak yardımı, eğitim yardımı, konut yardımı, giyecek yardımı, erzak yardımı, sosyal yardım niteliğindeki ayakkabı ya da bedeli, unvan tazminatı, aile yardımı, temettü, havlu ve sabun yardımı, taşıt yardımı, yıpranma tazminatı, nitelik zammı, sağlık yardımı, mali sorumluluk tazminatı, bayram harçlığı, özel sağlık sigortası, lojman tahsisi, aydınlatma, yakıt, su bedeli, teşvik primi, &#;devamlı ödenen&#; primler tazminat için hesaplanan brüt ücrete dahil edilir.