Kedi Tüyü Öksürük

Evcil hayvan alerjisi hayvanların deri hücreleri, salya ya da idrarlarında bulunan proteinlere karşı gelişen alerjik bir reaksiyondur. Saman nezlesinde görülen hapşırık ve burun akıntısı gibi belirtiler verir bu yüzden  karıştırılabilir. Sizlere bu yazımızda evcil hayvan alerjisini yazdık.

Evcil hayvan alerjisi , hayvanların deri hücreleri, salya ya da idrarlarında bulunan proteinlere karşı gelişen alerjik bir reaksiyondur. Saman nezlesinde de görülen hapşırık ve burun akıntısı evcil hayvan alerjisi belirtileri arasındadır. Bazı kişilerde hırıltılı solunum (wheezing) ve solunum güçlüğü gibi astım belirtileri de gelişebilmektedir.

Evcil Hayvan Alerjisi en sık hayvanların dökülen ölü cilt tabakalarıyla karşılaşılması ile tetiklenir. Tüyü olan herhangi bir hayvan alerji kaynağı olabilir; fakat alerji çoğunlukla kedi ve köpekler ile ilişkilidir.

Eğer evcil hayvan alerjiniz varsa en iyi strateji, hayvana olan maruziyeti önlemek veya mümkün olabildiğince azaltmak olacaktır. Semptomları hafifletmek ve astım ile başa çıkabilmek için medikal veya diğer tedavilere ihtiyaç olabilmektedir.

Evcil Hayvan Alerjisi Nedenleri Nelerdir?

Alerjiler, bağışıklık sisteminizin polen, küf ya da hayvanların deri döküntüleri gibi yabancı maddelere karşı reaksiyon vermesi ile ortaya çıkar.

Bağışıklık sisteminiz antikor olarak bilinen proteinler üretir. Bu antikorlar, enfeksiyona yol açabilen ya da sizi hasta edebilen istenmeyen saldırganlardan sizi korumaktadır. Alerjiniz olduğunda, bağışıklık sisteminiz -neye alerjiniz varsa- o spesifik alerjeni tehlikeli olmasa bile tehlikeli olarak tanımlayarak antikor üretir.

Alerjeni soluyarak aldığınızda ya da alerjen ile temasa girdiğinizde bağışıklık sisteminiz cevap verir ve burun boşluklarınızda veya akciğerlerinizde inflamatuar yanıt oluşturur. Alerjenle düzenli veya uzamış karşılaşmalar sonucu astım ile ilişkili kronik hava yolu inflamasyonu meydana gelebilir.

Evcil Hayvan Alerjisi Belirtileri

Burun kanallarının inflamasyonundan kaynaklanan evcil hayvan alerjisinin bulgu ve belirtileri şunlardır:

-Hapşırık
-Burun akıntısı
-Gözlerde kaşıntı, kızarıklık veya sulanma
-Burun tıkanıklığı
-Gırtlak, üst damak veya burunda kaşıntı
-Postnazal akıntı
-Öksürük
-Yüzde basınç hissi ve ağrı
-Uykudan sık uyanma
-Göz altlarında şişlik, mavi renkli cilt
-Çocukta, burnun sıkça yukarı doğru sıvazlanması (alerjik selam)

Evcil hayvan alerjiniz astım gelişimine katkıda bulunursa, şu belirtileri de gösterebilirsiniz:

-Solunum güçlüğü
-Göğüste sıkışma hissi veya ağrı
-Nefes alırken duyulabilen ıslık benzeri ses veya hırıltı
-Nefes darlığı, öksürük veya hırıltının neden olduğu uyku bozukluğu

Evcil hayvan alerjisi cilt belirtileri

Evcil hayvan alerjisi olan bazı kişilerde alerjik dermatitis olarak bilinen cilt bulguları ortaya çıkabilmektedir. Bu dermatit, deride inflamasyona yol açan bir immün sistem reaksiyonudur. Alerjiye neden olan hayvan ile direkt temas edilmesi alerjik dermatiti tetikleyerek aşağıdaki bulgu ve belirtilere neden olabilmektedir:

-Deriden kabarık, kırmızı renkli lezyonlar

-Egzama

-Ciltte kaşıntı

Evcil Hayvan Alerjisi Tanısı

Doktorunuz belirtilere, burun muayenesine ve sorduğu sorulara verdiğiniz yanıtlara dayanarak evcil hayvan alerjisinden şüphelenebilir. Burun mukozasını ışıklı bir alet ile bakarak değerlendirebilir. Eğer hayvan alerjiniz varsa burun boşlukları mukozası şiş olabilir veya soluk ya da mavimsi görülebilir.

Alerji deri testi

Doktorunuz neye karşı alerjik olduğunuzu değerlendirmek için alerji deri testi önerebilir. Bu test için bir alerji uzmanına yönlendirilebilirsiniz.

Bu testte, hayvansal proteinleri de içeren küçük miktarlarda saflaştırılmış antijen ekstraları deri yüzeyine verilir. Genellikle kolun ön kısmı olmakla beraber sırtın üst kısmına da uygulanabilir.

Doktor veya hemşireniz 15 dakika sonra cildinizi alerjik reaksiyon bulguları açısından inceler. Örneğin kediye karşı alerjiniz varsa, cildinizde kedi ekstraktının verildiği bölgede kırmızı, kaşıntılı bir kabarıklık gelişecektir. Bu deri testlerinin en sık yan etkileri kaşıntı ve kızarıklıktır. Bu yan etkiler genellikle 30 dakika içinde kaybolur.

Kan tahlili

Bazı durumlarda, belli ilaçlarla etkileşimlerden veya cilt ile ilgili bazı nedenlerden dolayı deri testi yapılamayabilir. Alternatif olarak, doktorunuz kan testi isteyebilir. Bu kan testi, birçok hayvanı da kapsayan yaygın allerjenlere karşı vücutta üretilen, alerjiye neden olan spesifik antikorları tespit etmek için yapılır. Bu test aynı zamanda alerjene ne kadar duyarlı olduğunuzu da gösterebilir.

Evcil Hayvan Alerjisi Tedavisi

Evcil hayvan alerjisini kontrol etmek için tedavinin ilk basamağı alerjiye neden olan hayvandan mümkün olduğunca uzak durmaktır. Hayvan alerjenlerine maruziyetinizi en aza indirdiğinizde genellikle alerjik reaksiyonların daha seyrek veya daha az ciddi olması beklenir.

Hayvansal alerjenlere maruziyeti tamamen ortadan kaldırmak sıklıkla zor ya da imkansız olmaktadır. Evcil bir hayvanınız yoksa bile diğer insanların kıyafetleri ile taşınan alerjenlerle karşılaşabilirsiniz. Alerjenlerden uzak durmanın yanı sıra semptomları kontrol etmek için ilaçlara ihtiyacınız olabilir.

İlaç tedavisi

Doktorunuz burunla ilgilil alerji belirtilerini gidermek amacı ile aşağıdaki ilaçlardan birini almanızı söyleyebilir:

• Antihistaminikler, bağışıklık sistemi tarafından üretilen ve alerjik reaksiyonda etkili olan bir kimyasal maddeyi azaltarak kaşıntı, hapşırık ve burun akıntısının hafiflemesine yardımcı olur. Reçete ile alınan antihistaminikler arasında burun spreyi olarak kullanılan azelastine (Astelin, Astepro) ve olopatadine (Patanase) bulunmaktadır. Reçetesiz alınabilen antihistaminik tabletler ise fexofenadine (Allegra Allergy), loratadine (Claritin, Alavert) ve cetirizine (Zyrtec Allergy)’dir. Çocuklar için reçetesiz antihistaminik şuruplar bulunmaktadır. Levocetirizine (Xyzal) ve desloratadine (Clarinex) gibi antihistaminikler de diğer seçeneklerdir.

• Burun spreyi olarak piyasayada bulunan kortikosteroidler inflamasyonu azaltarak saman nezlesi semptomlarını kontrol edebilir. Bu grup ilaçlar arasında fluticasone propionate (Flonase Allergy Relief), mometasone furoate (Nasonex), triamcinolone (Nasacort Allergy Hour) ve ciclesonide (Omnaris) bulunmaktadır. Burun spreyi olarak kullanılan kortikosteroidler oral kullanılanlara göre daha düşük dozlarda kullanılır ve daha az yan etki riski taşır.

• Dekonjestanlar, burun boşluğunuzdaki dokuların ödeminin geçmesine yardım ederek burnunuzla nefes almanızı kolaylaştırabilir. Reçetesiz satılan bazı alerji tabletlerinde bir antihistaminik ve bir dekonjestan beraber bulunur. Oral dekonjestanlar kan basıncını yükseltebilir, bu yüzden hipertansiyon, glokom ve kardiyovasküler bir hastalığınız varsa tercih edilmemelidir. Dekonjestanı güvenle kullanıp kullanamayacağınızı doktorunuzla konuşunuz. Burun spreyi olarak kullanılan reçetesiz alınabilen dekonjestanlar alerji belirtilerini azaltabilir. Eğer bir dekonjestanı üst üste üç günden fazla kullanırsanız burun tıkanıklığına yol açabilir.

• Lökotrien modifiye ediciler, bazı immün sistem kimyasallarının etkinliğini önlerler. Kortikosteroidli burun spreyleri veya antihistaminikler sizin için iyi bir seçenek değilse doktorunuz montelukast (Singulair) reçete edebilir. Montelukast’ın muhtemel yan etkileri arasında üst solunum yolu enfeksiyonu, baş ağrısı ve ateş bulunmaktadır. Davranış değişiklikleri veya anksiyete, depresyon gibi ruh hali değişiklikleri daha az görülen yan etkilerindendir.

Diğer tedaviler

• İmmünoterapi. Bağışıklık sisteminizi allerjene karşı duyarlı olmaması için eğitebilirsiniz. Bu, immünoterapi adı verilen bir dizi alerji aşıları aracılığı ile yapılmaktadır. Haftalık bir ya da iki aşı, çok küçük dozlarda alerjen –alerjik reaksiyona neden olan hayvansal protein- ile karşılaşmanızı sağlar. Doz kademeli olarak artırılır, genellikle ay devam edilir. İdame fazında yıl boyunca dört haftada bir aşı uygulanır. İmmünoterapi genellikle diğer tedavi seçenekleri yeterli olmadığı zaman kullanılır.
• Nazal irrigasyon. Sinüslerinizden yoğunlaşmış mukus ve irritanları hazır tuzlu su solüsyonları ile yıkamak için bir neti pot veya özel olarak tasarlanmış plastik şişeler kullanabilirsiniz. Tuzlu su solüsyonlarını kendiniz hazırlıyorsanız suyun distile, sterilize, önceden kaynatılmış ve soğutulmuş ya da 1 mikron veya daha küçük porları olan bir filtreden geçirilmiş olmasına dikkat ediniz. Her kullanımdan sonra irrigasyon aletinizi kontamine olmayan su ile duruladığınızdan emin olun ve kurumak üzere açık bırakın.

20 Ekim

Sevgi yumağı küçük kedicikleri hangimiz sevmeyiz? Ne yazık ki, kediler, ev hayvanları arasında en çok alerjiye sebep olanları belki de.

Genel kanının aksine, kedinin tüylerinden çok, tükürük, idrar ve deri döküntüleri alerji yapar. Bazen de kişinin kediye alerjisi olmasa bile, kediyle temas neticesinde alerjik yakınmaları olabilir. Bu durum, kedinin tüylerine yapışmış olan polen, küf mantarı, ev tozu akarı gibi diğer alerjenlerden kaynaklanabilir.

Aslında kediden kaynaklanan alerjenler birden fazladır, ancak bunlar içinde en sık alerji yapanı “Fel d1” isimli bir proteindir. Bu alerjen, kedinin deri, yağ, tükürük ve gözyaşı bezlerinde bulunur. Oldukça yapışkandır, giysilere de yapışabilir ve böylece kedi bulunmayan yerlere taşınabilir. Kedi alerjisi olan bir kişi, kedi ile karşılaşmamış olsa dahi, kedisi olan bir başkası aracılığıyla bu alerjene maruz kalır ve alerjik yakınmaları ortaya çıkabilir.

Kedinin alerjenleri, kedi alerjisi olan kişilerde solunum yollarına girince öksürük, hapşırık, nefes darlığı, burunda kaşıntı, tıkanma veya akıntı, gözlerde kızarıklık, kaşınma ve akıntı gibi belirtilere yol açabilir, astımlı hastalarda astım krizini tetikleyebilir.

Kedi alerjisinin başlıca tedavisi, kedilerden uzak durmaktır. Ancak, kedisini aileden bir birey kabul eden bir kişi, bunu kolayca başaramayacak, kedisini büyük olasılıkla evden uzaklaştıramayacaktır. Alerjik kişi kedi ile temastan tamamen kaçınamıyorsa, hiç değilse yatak odasından kedinin uzak tutulması bir derece yararlı olabilir. Bu durumda, yatak odasının kapısı alerjenlerin girişini biraz olsun önlemek için mutlaka kapalı tutulmalıdır. Yine, kedinin ev içinde dolaşabileceği alanların kısıtlanması daha az bölgeye alerjen yayılımını sağlar.

Alınabilecek diğer önlemler arasında, kedinin belli aralıklarla yıkanması, “HEPA” (İngilizce, “High Efficiency Particulate Arrestance”, yani “Yüksek Etkinlikli Parçacık Tutulumu” kelimesinin baş harflerinden oluşan kısaltma) adı verilen özel filtreleri içeren hava temizleyici cihazların kullanımı sayılabilir. Yine, HEPA filtresi içeren elektrik süpürgeleri, kedi alerjenlerinin süzülmesinde fayda sağlayabilir.

Kedi alerjenlerinin kolayca yapışmasını önlemek amacıyla kumaş kaplı mobilyaların azaltılması, mümkün olduğunca halıları kaldırma ve yerlerin cilalanması da alınabilecek önlemler arasındadır. Halılar, sert yüzeylere göre çok daha fazla alerjen tutarlar. Evin bolca havalandırması da yarar sağlayabilir. Bunların yanı sıra, kediyle temas sonrası ellerin yıkanması, kedinin bakımı ve atıkları ile mümkünse alerjik olmayan birinin ilgilenmesi önerilebilir. Kedinin tüylerinin ev içinde değil de, dış ortamda taranması, alerjenle kaplı tüylerin ev içine dökülmesini engeller. Kedilerin tüylerine uygulanabilecek bazı alerjen azaltıcı solüsyonlar da faydalı olabilir.

Kedilerde Fel d1 adı verilen alerjenin üretimi, hormonlarla kontrol edilir. Erkek kedilerin alerji yapma olasılığı, dişi kedilere göre daha fazladır. Erkek kediler kısırlaştırıldıklarında, bu alerjenin miktarı bariz derecede azalmaktadır.

Kedi evden uzaklaştırılsa dahi, alerjenleri uzun bir süre (aylarca) evde kalabilir. Bu nedenle, kedi evden ayrıldıktan sonra, ya da daha önce kedi yaşamış bir eve taşınılacaksa, iyi bir temizlik yapılması faydalı olacaktır.

Kedi alerjisi olan kişi, kedili bir evi ziyaret edecekse, öncesinde doktor önerisiyle alerji önleyici bazı ilaçlar kullanması yararlı olabilir. Bunlar arasında ağızdan alınan alerji tabletleri, bazı burun spreyleri sayılabilir.

Kedi alerjisinden şüphelenildiğinde, deri testi ya da kan testleriyle alerji tanısı konabilir. Kedi evden uzaklaştırılamıyorsa ve yukarıdaki tedbirlere rağmen kişinin alerjisi kontrol altına alınamıyorsa, alerji uzmanınca aşı tedavisi önerilebilir.

Astım ve Alerji

Kedi alerjisiyle başa çıkmanın en basit yolu kedilerden uzak durmaktır! Bir kediniz varsa veya bu harika hayvanlarla birlikte vakit geçirmekten keyif alıyorsanız, üzülmeyin – hayatı kolaylaştırmak için yapabileceğiniz çok şey var.

Kedilere karşı alerjimin olduğunu nasıl anlarım?

Kedi alerjisi biraz gribe benzer. Gözlerde ağrı, hapşırma nöbetleri ve bazen de ciltte kaşıntı ortak semptomlar arasındadır. Kedisi bazı insanlar alerjileri olduğunun farkında değildir, onun yerine bu semptomların tozdan kaynaklandığını düşünür ya da virüs kaptıklarını sanırlar.

Eğer kedileriniz etrafınızdayken semptomlar kötüleşiyorsa ya da yatağınızda uyuyorlarsa, büyük ihtimalle kedi alerjiniz vardır.

Kedi alerjisine ne yol açar?

Pek çok insan gibi sorunun kedinizin tüylerinden kaynaklandığını düşünebilirsiniz. Aslında, kedi alerjisi kedinizin hormon bezlerinden gelen protein salgılarından kaynaklanır. Kendisini temizlerken kürkünde kalan kurumuş tükürükte bu salgılardan bol miktarda bulunur.

Kediniz evin her yerine kurumuş cilt bırakır. Kuru cilt, evdeki toz partiküllerinden beş kat daha küçüktür ve bu nedenle yere düşmeden önce havada çok uzun süre dolanır ve kolaylıkla solunabilir.

Kısa tüylü kediler uzun tüylü kedilerden daha mı iyidir?

Pek değil. Aslında, araştırmalar alerji söz konusu olduğunda uzun tüylü kedilerin kısa tüylü kedilerden daha iyi olabileceğini göstermektedir. Tüm cinsler alerjiye neden olabilir ancak erkek kediler dişi kedilere göre daha fazla protein salgılarken, kısırlaştırılmış erkek kedilerde protein salgılaması kısırlaştırılmamış olanlara göre daha azdır.

Semptomları hafifletmek için ne yapmalıyım?

Evde alerjen miktarını azaltmak için alabileceğiniz iki önemli önlem mevcuttur:

• Yumuşak mefruşata dikkat etmek
• Kedinizi evde kontrol altında tutmak

Eğer kediniz evde kalıyorsa, onu evin belirli kısımlarından – özellikle de mobilyalardan – uzak tutmaya çalışın! Yataklar, yorganlar, çarşaflar ve koltuk kılıfları alerjenleri mıknatıs gibi çeker, bu yüzden yatağına kıvrılmayı ne kadar seviyor olursa olsun, kedinizin bunların üzerinde uyumasına izin vermeyin!

Evi temizlemek işe yarar mı?

Evinizde alerjenlerle başa çıkmanın en etkili yolu – halılarınız da dahil olmak üzere – evinizi mümkün olduğunca temiz tutmaktır. Elektrikli süpürge alerjenleri havaya püskürterek işleri daha da kötüleştirebileceği için halılarınızı buharla temizlemeye gayret edin – üç ayda bir buharla temizlemek büyük bir fark yaratacaktır.

Yıkanabilir, anti-alerjen yatak kılıfları kullanmak iyi bir fikirdir. Yatak kılıflarınızı en azından haftada iki kez 40° veya daha sıcak suda yıkayın. Ve camları açmayı alışkanlık haline getirin – temiz hava alerjenleri uzaklaştırmanıza yardımcı olur.

Radikal bir değişiklik yapmak istiyorsanız, pürüzsüz ahşap veya laminant parke döşetip düzenli olarak yıkanabilecek kaplamaları olan silinebilir mobilyalara geçebilirsiniz.

İlaç kullanmaya ne dersiniz?

Kaşıntılı boğazınızı ve akan gözlerinizi rahatlatmak için kullanabileceğiniz pek çok ilaç – ve hatta aşı – mevcuttur. Bunlar reçetesiz veya reçeteli olarak satılabilmektedir. Eczacınıza veya hekiminize danışmanızı öneririz. Yukarıdaki tavsiyelerle birlikte doğru ilaçları kullandığınızda, kedinizi gönül rahatlığıyla kucaklayabileceksiniz!