Kediler Neden Etrafa Işer
Kedim Başka Yere İşiyor Ne Yapmalıyım?
Bazı durumlarda kediler kum kapları yerine başka yerlere idrarını yapmayı tercih edebilmektedir. Kedilerin bu davranışı her ne kadar doğaçlama gibi görünüyor olsa da bu davranışın altında yatan bazı faktörler olduğu bilinmektedir. Bu bağamda kedinizin tuvalet alışkanlığını kazanabilmesi adına çözüm yolları da bulunmaktadır. En yakın veteriner aracılığıyla bu sorunun çözüme kavuşması mümkün olmakla birlikte dikkat edilmesi gereken bazı püf noktaları olduğu da belirtilmelidir.
Kedilerde Yaşanan Uygunsuz İşeme Davranışı
Bilineceği üzere kediler çok hareketli canlılardır ve yaşam enerjileri kolaylıkla tükenmez. Buna karşın bazı durumlarda anlamsız hareketler gösterdikleri de bilinmektedir. Kum kabı yerine başka bir alana idrar yapma bunlardan biri olmakla birlikte sorunun kaynağı olabilecek birden fazla durum bulunmaktadır
Kedilerin uygunsuz yere idrar yapma alışkanlığının temelde ilk olarak tıbbi sebeplerden dolayı kaynaklanabileceği belirtilmelidir. Bu taraz durumlarda kedinin mesanesi ile ilgili sorun olması mümkün olmakla birlikte çözüm için kullanılabilecek yöntemler Veteriner İstanbul hizmetleri veren klinikler aracılığıyla profesyonellikle belirlenebilmektedir.
· Kedilerde yaşanan uygunsuz işeme davranışları kapsamında tıbbi nedenler şu şekilde sıralanabilir:
· Mesanede Tahrişe Bağlı Sağlık Sorunlarının Oluşması
· Kedilerde Gözlemlenen Metobolik Hastalıklar
· İdrar Yolu Enfeksiyonları
· Mesane İltihabı
Bu tarz durumlar çoğunlukla erkek kedilerde gözlemleniyor olmakla birlikte kedilerin bu tarz sağlık sorunlarının yaşamaları durumunda temel davranışları kum kabından farklı yerlere idrar yapma şeklindedir.
Kedilerde yaşanan başka yere işeme davranışlarının bir diğer sebebi de davranışa bağlı etmenlerdir. Bilineceği üzere kediler tuvaletlerini yapma konusunda son derece yüksek düzeyde hassasiyete sahiptir ve dolayısıyla çevresel etmenlere çabuk adapte olamamaktadır.
Kedinin Her Yere Çiş Yapmasını Önlemek İçin Ne Yapmalıyım?
Kedilerde gözlemlenen olması gereken yerden başka alana idrar yapma alışkanlıklarının giderilmesi adına yaşanan problemin sebebi tıbbi ise acil veteriner hizmetleri alınarak hızla tedavi aşamasına geçilmelidir. Tıbbi sebeplerden kaynaklanmayan davranışlar için ise dikkat edilmesi gereken hususlar kedinin idrarını yapacağı kumun temizliği üzerinedir. Tuvalet yapma konusunda son derece yüksek düzeyde hassasiyete sahip olan kediler tuvalet yapacakları alan kirli ise sağlıklı şekilde tuvaletlerini yapamamaktadır. Çözüm için temizliğe özen gösterilmelidir.
Kedim çişini etrafa yapıyor. Neden olabilir? Ne yapmalıyız?
Kedinizin kum kabı dışına çişini yapıyor olması psikolojik ve metabolik sebeplere bağlı olabilir.
- Psikolojik olarak kedilerde kum kabı dışına idrar yapma,
- Koku bırakarak bölgesini belirlemek istiyor olabilir.
- Kum kabının sık temizlenmemesi sebebi ile dışarıya yapmak zorunda kalıyor olabilir.
- Eve bir yabancının gelmesi halinde yaşadığı gerginlik sebepli bir tepki olabilir.
- Sağlık problemi sebebi ile kedilerde kum kabı dışına idrar yapma,
- İdrar yolları enfeksiyonu yaşıyor olabilir. Çişini yaparken yaşadığı yanma sebebi ile kum kabı dışına yapmak zorunda kalıyor olabilir.
- Karın ağrısı gibi sebeplerle kum kabında rahat edemiyor olabilir.
- İdrar yollarında taş, kum birikimi gibi metabolik hastalıklar etrafa çiş yapmasına sebep olabilir.
- Yavru kediler için durum farklıdır,
- Kum alışkanlığı iç güdüsel olsa da ilk başlarda kum kabı dışına çiş yapması normaldir.
- Kum kabını bulamamış olabilir, yetişememiş olabilir.
- Yavru kedilerde idrarı tutmasına yarayan kas ve sinir dokuları tam gelişene kadar normaldir.
- Biraz sabredin ;)
Evde ne yapabilirsiniz?
Bu durumu yakından takip etmelisiniz. Kedinizin içtiği su miktarını belirlemelisiniz. Çişini günlük yapıyor mu kontrol etmelisiniz. Kum kabı içine gittiğinde davranışlarını izlemelisiniz. Damla damla çiş yapıyor mu? idrarında kanama var mı? kum kabında uzun süre vakit geçiriyor mu? kum kabına defalarca gidip çiş-kaka yapmadan geri dönüyor mu? gibi belirtiler kedinizin böbrek ve idrar yolları hastalığı yaşadığını gösterir.
Şimdiden geçmiş olsun dileklerimizle :)
TÜM SORULAR
Kedi niye her yere bu kadar işer? Çıldıracağım, Yardım!!!
Şimdi, kedimiz çok tatlı çok güzel ama yaklaşık son 1 aydır kumu dışındaki her yere işemeye başladı. Ne kum markasını değiştirdim, ne kumunu kirli tuttum, ne kumunun olduğu odayı kirli tuttum, ne kabına farklı bir koku bulaştırıp kabından tiksinmesine neden oldum, ne çüküne tıpa tıkadım falan feşman. yani bu hayvanın benim aklıma gelen, kabına işememek için bir sebebi yok.
hayvanın işediği yerlerden bazıları, yatağım, 3 koltuğum, kilim, ayakkabılık, mutfakta dolapta duran leğen ve tencere, taburelerin altı, matkabın kutusu, çöpün altı, merdivenler, üst kattaki halıfleksler, 3 ayrı odanın halıfleksi, yedek çarşaflar, yedek perdeler, yedek kılıflar, poşet kutusu, gazetelik, alet kutusu, bornoz, havlu (ki az önce işediğini farkedip şalterimin atmasına sebep veren bu oldu), atlet çekmecesi, boxer çekmecesi, çorap çekmecesi, askı çekmecesi, çamaşır sepeti, bas gitar kılıfım (bas gitar içindeyken, allahtan sıvı geçirmezmiş), banyo teknesi, banyo çöpü, çamaşır makinesinin arkası
bunlar aklıma ilk çırpıda gelenler. yemin ediyorum sinir krizi geçiriyorum ve güzelim yavrumuzu sokağa atmanın eşiğindeyim keza bu kadar stresin arasında bir de o hiç yardımcı olmuyor.
çiftleşme istediğinden koku bırakıyor diyene 3 cevabım var:
1) kendisi bir adet dişi iran kedisiyle çatır çutur çiftleşti bir ay önce.
2) haziran geldi lan daha neyin çiftleşmesi!!!
3) bu kadar kokuyla bu hayvan benke çiftleşir, saçma bi cevap olur o yüzden
erkek kediler her zaman işer.
ayrıca etrafta kedi falan varsa camda gördüğü mesela, alanını işaretlemek amacıyla da yapıyor olabilir.
- trista
( )
Sen tabiata karsi gelmeye calisiyosun, bu da odedigin bedel.
O "domain" belirliyor. Yani bu isedigim alan benim hakim oldugum alan diye isaretliyor. "Benim bolgeme girenin bacagina iserim" diyor.
Kedi turunun Latince adi Felis domesticus. Domesticus evcil demek biliyosun. Ama senin kedin de bu kadar evcil iste.
Bi kere o ev senin degil, onun evi. (O oyle dusunuyor yani.) Sen de onu besleyen sahibi degil, o evde yasamasina goz yumdugu bi mahlukatsin.
Sokaga atarsan da muhtemelen "beni kendi mekanimdan kovdu lan, evimi gaspetti alcak" diye dusunecektir.
- compadrito
koku bıraktığı yerlerdeki kokuyu başka kokularla bastırırsan daha da çok koku bırakır. neye karşı alan belirlediğini bir düşün. eve giren çıkan çok mu?
erkek kediler her zaman çiftleşmeye hazır değildir, belli zamanlarda kızgınlığa girerler.
ayrıca tek dişi ile çiftleşmek tabi ki kesmez, farklı dişileri döllemek onların amacı zaten.
- kediebesi
eve yeni(!) birileri geliyorsa kıskanıp işeyebiliyormuş kedi sağa sola.
- supergirl
şimdi sıradan cevaplayayım:
@trista: ev 4. katta. etrafta erkek kedi görüyosa "oha" diyorum kendisine. ve bu işeme adeti 2 aydır olan bir şey, bunca yıldan sonrabirden başladı. yeni bir adet. her zaman işemezdi yani.
@compadrito: trista'ya da dediğim gibi, bu yeni bir şey. bunca zaman sonra durup dururken "domain, territory" mi belirlemeye başladı? bana pek mantıklı gelmedi. ayrıca bu kedi ana karnından çıktığından beri domesticus bir hayvan. içgüdüsel olabilir bazı hareketleri mamafih dediğim gibi, bu yeni bir adet. 2 aydır devam ediyor. durup dururken oluşan bir olayı doğanın kanununa bağlamak çok da mantıksal bir anlamlandıra gelmedi bana.
@elxa: veterinerimiz ilk önce çiftleşme dürtüsüne bağladı ama haziran ayında bu kadar da olmaz diye de ekledi. çiftleşmeyle pek alakadar olmadığını da düşündüğümü belirttim zaten yazarken.
@oz biritanika: doğal olmayan deterjan gibi şeylerle yıkandığı doğrudur mevzubahis kabın. ve hatta yıkanması daha rahat olduğundan, giyim dükkanlarının poşetlerini kesip kabın altındaki gazete kağıtarıyla değiştirdim. ancak bunların hepsi bu alışkanlığını başlatmadan önce oldu. ama yine de en mantıklı açıklama bu geldi bana. c/p olmayan emeğiniz için teşekkürler :)
@supergirl: 5 yıllık kız arkadaş dışında eve yeni gelen kimse yok. 5 yıl da yeni değildir heralde :S
- alexander the one point five
erkek kediler neden hep işer dedim çünkü her zaman çiftleşmeye hazırdır. ayrıca compadrito arkadaşın dediği de doğru. kediler neden işer? dişilere kendini gösterebilmek için içgüdüsel olarak işer ayrıca "burası benim alanım" anlamında da işer. genelde bütün memelilerde vardır zaten bu. alanını işaretlemek veya dişiyi çekebilmek için koku bırakırlar ve bu her zaman çiş yöntemiyle de olmayabilir.
dişi kediler de yapar ama onlar genelde çiftleşme zamanı yapıyor. erkek kedilerin belli bir zamanı yok. bizim kedi de zırt pırt işiyordu. şimdi salıyorum dışarı o kafasına göre eve girip çıkıyor. çiş olayı bitti. gerçi biz giriş kattayız.
yani demek istediğim şu ki, erkek kedi bunu içgüdüsel olarak yapar, öyle ya da böyle. kısırlaştırmak çözüm olabilir, ama o da kesin değil.
- trista
peki varsayalım ki içgüdüsel olarak yapıyor bunu, yıllar sonrasında bunu birden neden yapmaya başlıyor? bunca yıl bu hayvan adam gibi kabına işeyip bir defa olsun dışarya dışkılamamış ve işememişken son 2 ayda bunun abarmasının sebebi ne olabilir? 40'ından sonra mı azmıştır bu hayvan? nedir bu sebep işte onu aklım almıyor?
- alexander the one point five
hayvanlardaki bazı değişikliklerin daha kapsamlı açıklamaları vardır aslında :) hava durumu, dünya durumu gibi.
mesela benimki de sınırlar konusunda bir süredir çok tepkili. kesinlikle özgür olmak, kaçmak istiyor. nereye kaçacak bilmiyorum. ama sanıyorum ki dünyada oluşan bazı değişikliklere tepki veriyorlar. mesela son iki aydır bildiğin gibi depremsellik ve güneş ve volkanlarda bazı değişiklikler var.
bunlarla ilgili bile olabilir.
ev içindeki değişiklikler konusunda hep birlikte fikrimizi sunduk.
bu da sana alternatif yanıt olsun napam :)
ermanen in bahsettiği sağlık durumu tabi daha yakın bir ihtimal içgüdüden sonra :) konuyu bir vet ile görüştüğünü varsayarak o kısma aldırış etmemiştim ben. ermanen sağolsun ne diyem. :P
- kediebesi
sağlık problemi olabileceğini hiç hesaba kattınız mı? idrar yolu hastalığı olabilir mesela, veterinere götürdüğünüzden bahsetmemişsiniz.
ayrıca evdeki eşyaların yerinin değişmesi ya da dağınık bir ev de bunu tetikleyebilirmiş, ya da eve alınan yeni eşyalar.
bir de kediye olan ilginin azalması da buna neden olabilir. daha yoğun bir dönemde misiniz mesela, ondan da olabilir, ya da tatilden geldiyseniz falan
diğer türlü arkadaşların dedikleri gibi alan belirleme en baskın neden.
- ermanen