Geleneksel olarak keçiler süt, et, tüy ve yün için yetiştirilir. Çoğu zaman süt ve süt ürünleri önce gelir. Bunu elde etmek için süt keçisi satın almanız tavsiye edilir. Ya bir süt keçisi satın aldıysanız, ancak sıradan, saf olmayan bir keçiden daha az süt veriyorsa? Süt verimini artırmak için evcil bir keçiyi nasıl besleyeceğinizi biliyorsanız, o zaman hayvanın cinsine bakılmaksızın onu bir buçuk, hatta iki kat artırmak kolaydır.
Keçiler küçükbaş hayvanlardır. Süt verimini artırmak için doğru diyeti oluşturursanız, keçi tutmak büyük fiziksel ve finansal maliyetler gerektirmez.
Otlatma sırasında ve (veya) biçilmiş otları hayvanlara beslerken süt verimini artırmak mümkündür. Keçiler sadece merada ot yemekten mutlu değil, aynı zamanda ahır bakımı sırasında onu yemliklerden de çıkarır.
En çok süt üreten bitkiler:
Uzman görüşü
Zarechny Maxim Valerievich
12 yıllık deneyime sahip Ziraat Mühendisi. En iyi yazlık uzmanımız.
Önemli! Yonca, yonca ve ısırgan otu, hayvanların sindirim sisteminde rahatsızlık yaratmaması için kurutulmuş halde verilmelidir. Sağım keçilerinin diyetine mümkünse ahududu ve çilek yaprakları eklenebilir.
Sıcak mevsimde toplam ot miktarı, kafa başına günde 5 kg'a kadar olmalıdır. Bitki sadece süt verimini arttırmakla kalmaz, aynı zamanda sütün tadını da iyileştirir.
Süt keçilerinin sulu yemle beslenmesinden süt verimi ve sütün yağ içeriği olumlu yönde etkilenir. Bunlar şunları içerir:
Mümkünse hayvanlara evde elma, armut, kayısı ve çekirdeksiz erik verilebilir. Meyveler yıkanır, kesilir ve günde yaklaşık 1 kg miktarında hayvana verilir.
Sulu yemlere yıl boyunca verilir, çünkü bunların çoğu yeni hasada kadar iyi bir şekilde depolanır ve Kudüs enginar rizomları ilkbahardan itibaren yerden çıkarılabilir. Baş başına etli yem miktarı değişebilir. Bireysel tercihlere ve hayvanın genel diyetine bağlıdır. Genellikle günde 2-3 kg sulu yem verirler.
İyi süt verimi elde etmek için hiçbir keçi kaba yem olmadan yapamaz. Bunlar şunları içerir:
Süt keçileri en iyi şekilde yulaf, arpa ve darı samanı ile beslenir. Buğday samanı daha az sindirilebilir ve birçok hayvan çavdarı reddeder.Pipeti vermeden önce bıçakla doğranmalı veya özel bir saman kıyıcıyla doğranmalıdır. Sağım keçilerini eski saman, tozlu ve aşınmış toza yememelisiniz.
Süt verimini artırmak için çayır otu veya orman samanı uygundur. İçinde timothy, bluegrass, muz, karahindiba, kırmızı yonca, buğday çimi varlığı arzu edilir. Hayvanlar sığ samanı daha çok sever ve ayrıca bir bıçakla doğranabilir veya özel bir doğrayıcıdan geçirilebilir. Hay, yılın herhangi bir zamanında süt keçilerinin günlük diyetinde olmalıdır. Bir keçinin günde yaklaşık 2-3 kg saman ve samana ihtiyacı olacaktır.
Ağaç dalları da kaba yemlere aittir. Yaz ortasında süpürge şeklinde hasat edilir. Şunlardan dal samanı ile süt verimini artırabilirsiniz:
Yaklaşık 0,6 m uzunluğundaki ağaçlardan kesilen dallar süpürgelere bağlanır, kurutulur ve kışın beslenir, hayvan başına günde 2-4 süpürge.
Konsantre tahıl yemi kullanarak sütün miktarını ve kalitesini artırabilirsiniz. Bunlar şunları içerir:
Tahılın daha iyi asimilasyonu için özel bir değirmen veya tahıl öğütücü kullanılarak ezilir. Süt hayvanlarının protein kaynağı olarak ihtiyaç duyduğu konsantre yem olduğunu unutmamak önemlidir. Baş başına birleşik yem miktarı 300-600 g'a eşit olmalıdır.Laktasyon başlangıcında, konsantre yem miktarı daha yüksek olmalı ve sağım döneminin sonuna doğru kademeli olarak azalmalıdır.
Özel keçi ezmesi süt verimini önemli ölçüde artırabilir. Su ve ezilmiş tanelerden, kekten hazırlanır. Genellikle 2-3 bardak arpa, buğday kabuğu çıkarılmış tane, yulaf ezmesi karışımı alırlar ve 3.0-3.5 litre kaynar su dökerler. Karıştırın ve soğumaya bırakın. Sonra hayvana beslenirler. Swill'in çekiciliği için içine bir avuç kuru elma veya çilek atabilir, biraz tuz ekleyebilirsiniz.
Bazen su yerine makarna ve patateslerin pişirildiği su eklenir. Bu su, katkısız olsa bile, süt keçileri için çekici bir et suyudur.
Daha fazla süt elde etmek için kombine yemler de kullanılır. Hazır olarak satın alabilir veya kendiniz pişirebilirsiniz. Süt verimini artırmak için ikinci seçenek tercih edilir. Bir tarif, ihtiyacınız olan yaklaşık 1 kg karma yem hazırlamanıza yardımcı olacaktır:
Adım adım talimat:
Bitmiş karışım keçilere verilir. Evde, ileride kullanmak üzere böyle bir karma yem hazırlamamalısınız.
Çoğu süt türü aşağıdakileri içerir:
İlk doğumdan sonra süt keçilerinden yüksek laktasyon beklenmemelidir. Süt verimi ikinci veya üçüncü hamilelikten sonra maksimuma ulaşır.
Süt verimindeki düşüş, keçilerin hareketsiz kalmasından kaynaklanıyor olabilir. Normal emzirme için hayvanlar oldukça aktif hareket etmelidir. Onları otlatmak mümkün değilse, o zaman ahırın yakınında bir yürüyüş alanı donatmanız gerekir.
Süt verimindeki düşüşün nedenleri, ahırdaki sıcaklığın +6 derecenin altında olduğu kış donları olabilir. Yemde keskin bir değişiklik, kalitesizliği de bu göstergeyi kötüleştiriyor. 8-9 yaş üzeri keçilerde süt verimi düşer. Bu, vücuttaki yaşa bağlı değişikliklerden kaynaklanmaktadır.
KULLANIM ŞEKLİ
KULLANMA ALANLARI
FAYDALARI
Keçilerde sağmal dönem boyunca kullanılabilecek örnek beslenme programı:
Keçiler, diğer çiftlik hayvanlarına göre kalitesi ve fiyatı fazla olmayan kaba yemleri daha iyi değerlendirirler.
Keçilerin bakım ve beslenmeleri kolaydır. Bu nedenle fazla iş gücüne ihtiyaç göstermezler.
Süt ve et verimleriyle çiftçi ailelerine gelir sağlayan ekonomik hayvanlardır.
Bu dersimizde keçilerin özelliklerini bakım ve beslenmelerini inceleyeceğiz.
KEÇİLERİMİZİN SÜT VERİMİ ÇOK DEĞİL
Ülkemizde en yaygın olan kıl keçisidir. Kıl keçisinin süt verimi çok olmamasına rağmen, süt bu hayvanlar için önemli bir üründür.
Tiftik keçileri de süt verimi ile işletmeye gelir sağlar. Zaten keçi varlığımızın en büyük bölümünü de bu iki ırk oluşturmaktadır.
Süt verimi yüksek keçi ırkımız yok mu?
Mesela, Malta keçisinin süt verimi daha yüksektir. Ege ve Marmara bölgelerimizde yetiştirilir. Ancak sayıları çok değildir.
Malta keçileri 6-7 ay süreyle sağılırlar. Bu sürede ortalama 400 kilo kadar süt verirler.
Süt verimi yüksek olan diğer keçi ırkı ise Kilis keçisidir. Adını bulunduğu yöreden almıştır. Kilis ve dolaylarında yetiştirilmektedir. Bir sağım döneminde 300-500 kilo kadar süt vermektedir.
Melezleme Verimi Artırıyor
Bilim adamları ”Bizim kıl keçilerinin süt verimi artmaz mı?” diye düşündüler ve üstün süt verimi olan ırklarla melezlemeler yaptılar. Bu çalışmalardan çok memnuniyet verici sonuçlar alınmıştır. Eğer, melezlemeyi yaygınlaştırabilirsek melez ırklarla daha az keçi besleyip daha çok süt alabileceğiz.
Diyelim ki melezleme yaptık. O zaman ne olacak? Süt verimi artacak. Süt verimini yüksek tutabilmek için, keçilerin çok iyi beslenmesi gerekir. öyleyse, besleme konusunda daha çok şeyler bilmemiz gerekecek.
SÜT KEÇİLERİNİN BESLENMESİ
Keçiler, selülozca zengin olan kaba yemlerden çok iyi yararlanırlar. Keçiler, yemden yeme geçerken çabuk uyum gösteremezler. Bir yem verilirken, o yem bırakılıp başka bir yeme geçilecekse, acele etmemeli yavaş yavaş, alıştırarak verilmelidir. Hızlı değişikliklerde sindirim sistemi bozuklukları ortaya çıkmaktadır.
Bir keçi ne kadar yem yer?
Bunun kesin bir cevabı yoktur. Verilen yemin içindeki besin maddeleri; hayvanın yaşına, cinsiyetine, gebeliğe, süt verimine, yemleme tekniğine ve çevrenin sıcaklığına göre değişir. Diyebiliriz ki; yemin bazı özelliklerine ve yemin çeşidine göre 2 ila 8 kilo arasında günlük yem yer.
Gebeliğin son aylarında yem ihtiyacı artar.
Süt verimi döneminde yem ihtiyacı artar.
Süt verimi arttıkça yem ihtiyacı da artar.
Protein Çok İse, Yem Az
Bazı yemler protein bakımından zengindir. Bu gibi yemler, keçi beslenmesinde önemli yer tutar. Çünkü, keçiden elde edilen ET-SÜT-TİFTİK gibi ürünleri, protein yapılıdır. Bu ürünlerin yapılabilmesi için, verilen yeminde protein bakımından zengin olması gerekir.
Proteini fazla yemler, daha az tüketilen yemlerdir. Bir yemin protein miktarı ne kadar yüksek ise, o kadar az tüketilir.
Protein deyince aklımıza ayçiçeği, pamuk tohumu, kolza ve soya küspeleri gelir.
Kaliteli kuru yonca ve iyi kalite kuru otlarda da bol protein vardır.
Yeterli protein alamayan keçiler; iştahsız olur, zayıflar, süt verimi , tiftik verimi ve yavru verimi az olur.
Keçilerin de Enerji İhtiyacı Var
Her canlının enerjiye ihtiyacı vardır. Keçilerinde enerjiye ihtiyacı var. Yaşaması, gelişmesi ve verimlerinin iyi olması için enerji gerekir.
Nereden alacak bu enerjiyi ? Yemlerden...
Bilindiği gibi, keçiler çok hareketlidir. Onun için, keçilere, koyunlardan daha fazla enerji gereklidir. Yani, keçiye ihtiyacı olan yemi vermek lazımdır. Keçi, harcadığı enerjiyi karşılayamazsa ne olur? Büyümesi yavaşlar, et ve süt verimi düşer, süt verme süresi kısalır. Ayrıca hastalıklara karşı direnci azalır.
Resim 49: İyi çayır otu veya mera varsa keçilere yeterli olur
Mineraller Ve Vitaminler
İyi bir besleme yapılırken, mineraller ihmal edilmez. Keçiler yemle birlikte tuz, kalsiyum, fosfor, kükürt alırsa iştahlı olur. Zayıflamaz, süt verimi artar.
Tuz çok önemli bir mineraldir. Tuz yemeyen hayvanların gözleri donuk olur.
Kalsiyum ihtiyacı için, otlar ve baklagiller iyi yemlerdir.
Fosfor ise, küspelerde ve tane yemlerde bulunur. Hayvanlara verilecek yemlerde kalsiyum ve fosforun dengeli olması gerekir. Vücutta kalsiyum – fosfor dengesi bozulursa idrar taşları meydana gelir.
Vitaminlerden A vitamini kuru otlarda bolca bulunur. Bu vitamin yetersiz olursa gece körlüğü, yavru veriminde azalma ortaya çıkar. Tekelerin aşım kabiliyeti azalır.
D vitamini ise hayvanların kuvvetli olmasını sağlar. Güneşte kurutulan otları yiyen ve açık havada gezen keçiler D vitaminini kolayca almış olurlar. Yemlerinde yeterince bu vitaminden bulunmayan, dışarı çıkarılmayan ve güneş ışınlarından yararlanmayan hayvanlarda gelişme bozuklukları, kemik hastalıkları, verim düşüklüğü görülür. O nedenle karma yemlere vitamin, mineral karışımları ilave edilmeli veya hayvanların önüne yalama taşı konulmalıdır.
İyi bir çayır otu veya mera varsa keçilere beslenme bakımından yeterli olur. Kesif yemde vermek lazım ama, kesif yem pahalıdır. Pahalı yemi, süt verme devresinde yedirmelidir. Onun dışında kuru otlarla, diğer kaba yemlerle beslenen keçiler besin ihtiyacını karşılayabilirler.
Kuru yonca otu : Günde 1 kg
Mısır silajı : Günde 1 kg
Tane yem karışımı : Günde 0.5 - 1 kg
verebiliriz. Mısır silajı bulunmuyorsa yonca miktarı artırılabilir.
Kuru yonca otu : Günde 1.5 kg
Tane yem karışımı : Günde 0.5 - 1 kg
KEÇİLERİN BESLENMESİNDE öNEMLİ KURALLAR
• Yemlerini ve kuru otu azar azar fakat sık sık vermeliyiz.
• Yemliklerde kalan iri bitki saplarını dışarı atmalıyız.
• Yem verme süresini uzun tutmalıyız.
KURUYA ÇIKARMA
Doğumuna 6 hafta kala keçilerde sağım yapılmaz. Çünkü dişi hayvanların kuruya çıkarılması gerekmektedir. Kuruya çıkarmada;
• Sağım sayısı günde bire indirilir.
• İki günde bir sağım yapılır.
• Günlük verilen kesif yem miktarı azaltılır.
• Böylece 5–8 gün içinde süt verimi azalır ve dişi hayvan kuruya çıkmış olur.
Kuruya çıkarmanın faydaları;
• Gebeliğin sonuna doğru ana yavrusunu daha iyi besler.
• Ana doğuma iyi hazırlanır, sağlıklı ve güçlü oğlaklar doğurur.
• Doğum stresini kolaylıkla atlatır.
• Doğum sonrasındaki süt sağımı süresince daha fazla süt verir.
OĞLAKLARIN BESLENMESİ
Yeni doğan oğlak için en iyi besin ağız sütüdür. Ağız sütünde en yararlı besin maddeleri vardır. Ağız sütü emen oğlaklar hastalıklara dayanıklı olur. Ağız sütü emen oğlaklar sağlam yapılı olur. Onun için, doğumdan sonra 3-4 gün mutlaka ağız sütü emmelidir. Ondan sonra süt zaten normale döner.
Oğlaklar kaç ay emebilir?
Resim 50 : Oğlaklar 2.5-3 ay anasını emmelidir.
Oğlaklar, 2.5-3 ay anasını emmelidir. Doğumdan iki hafta sonra alıştırarak kaliteli kuru ot ve kesif yem verilmeye başlanır. İyi kaliteli kuru ot ve kesif yem de verilince, oğlağın emdiği süt azalır. Bu yolla, bir oğlağın emeceği sütün toplamı 60 kiloya kadar inebilmektedir. Oğlaklar sütten kesildikten sonra, günde 500 gram kesif yem verilmelidir. Oğlak büyüdükçe kesif yem daha az proteinli olabilir. Protein miktarı gitgide azaltılır.
Facebook'ta Yayınla>