Kemik Gelişimi Ne Zaman Durur

Kemiklerin vücudun yapısını oluşturma, organları koruma, kasların bağlanmasını sağlama ve kalsiyum depolama gibi birçok önemli görevi var. Güçlü ve sağlıklı kemiklere sahip olmak için, çocukluk ve ergenlik dönemlerinde önlem almak önemli ancak yetişkinlik döneminde de bazı noktalara dikkat etmek gerekiyor. Kemik sağlığını korumak için diyet, fiziksel aktivite ve yaşam tarzı gibi faktörlerin kemik yoğunluğunu nasıl etkilediğini bilmek önem taşıyor.

Kemikler sürekli değişir, yeni kemik dokusu oluşurken yaşlı kemik dokusu bozularak kaybolur. Gençken, vücutta yeni kemiklerin yapılma hızı, yaşlanmış kemiklerin yıkılma hızından daha fazladır ve bu yüzden kemik yoğunluğu artar. Birçok insan 30 yaş civarında maksimum kemik yoğunluğuna ulaşır. Bu yaşlardan sonra, kemik yapılanması devam eder ancak yeni kemik dokusu yapımı, yıkımından daha az olduğundan kemik yoğunluğu zamanla azalır.

Osteoporoz, kemiklerin zayıflamasına ve kolayca kırılmasına yol açan bir hastalık. Bu hastalığa yakalanma riski 30 yaşına kadar kişinin ne kadar kemik yoğunluğu kazandığına ve bu kemik yoğunluğunu 30 yaşından sonra ne kadar hızla kaybettiğine bağlı. Kemik yoğunluğu ne kadar yüksekse yaşlandıkça osteoporoza yakalanma riski de o oranda azalıyor.

KEMİK SAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Kemik sağlığını etkileyen birçok faktör var. Bunlardan bazılarını şöyle sıralamak mümkün: Tüketilen kalsiyum miktarı: Düşük kalsiyum içeren diyetler kemik yoğunluğunun azalmasına, erken kemik kayıplarına ve kırık ihtimalinin artmasına yol açar.
Fiziksel aktivite: Fiziksel olarak aktif olmayan insanlar, aktif olanlara oranla daha fazla osteoporoza yakalanma riskine sahiptir.
Tütün ve alkol kullanımı: Araştırmalar tütün kullanımının zayıf kemiklere yol açtığını gösteriyor. Aynı şekilde, düzenli olarak günde ikiden fazla alkollü içecek tüketimi osteoporoz riskini arttırır çünkü alkol vücudun kalsiyum emilimini engeller.
Cinsiyet, beden ve yaş: Eğer kadınsanız osteoporoza yakalanma riskiniz daha fazladır, çünkü kadınlar erkeklere oranla daha az kemik dokusuna sahiptir. Ayrıca çok zayıfsanız veya küçük bir bedene sahipseniz kemik yoğunluğunuz daha az olur. Ayrıca yaşlandıkça kemikleriniz incelir ve zayıflar.
Soy ve aile geçmişi: Osteoporoz olan anne babaya ya da ikiz kardeşe sahipseniz, veya ailenizde çok fazla kırık gözlenmişse, sizde de görülme olasılığı artabilir.
Hormon seviyeleri: Tiroid hormonunun gereğinden fazla salgılanması kemik kaybına neden olabilir. Menopozda östrojenin azalmasıyla kemik kaybı çarpıcı biçimde artar. Menopoz öncesi uzun süre adet kanamasının olmaması da riski arttırır. Erkeklerde de düşük testosteron seviyesi kemik kaybına yol açabilir.
Yeme bozukluğu ve diğer koşullar: İştahsızlık veya bulimia gözlenenler kemik kaybı riski taşır. Ayrıca mide ameliyatı, kilo kaybı için yapılan ameliyatlar ile crohn, çölyak ve cushing hastalığı gibi kronik rahatsızlıklar kalsiyum emilimini etkiler.
Bazı ilaçlar: Kortikosteroidlerin uzun süreli kullanımı kemiklere zarar verir. Osteoporoz riskini artıran diğer ilaçlar; meme kanseri tedavisinde kullanılan aromataz inhibitörleri içeren ilaçlar, selektif serotonin geri alım inhibitörleri, metotreksat, bazı anti-nöbet ilaçları ve proton pompası inhibitörleridir.

SAĞLIKLI KEMİKLER İÇİN NELER YAPILMALI?
Kemik kaybını birkaç küçük önlem alarak yavaşlatabilir ya da önleyebilirsiniz. Örneğin:
Diyetinize kalsiyum ekleyin: yaş arası kadın–erkek için ve yaş arasındaki erkekler için önerilen günlük kalsiyum miktarı günde miligramdır. 50 yaşından büyük kadınlar ve 70 yaşından büyük erkekler için günlük önerilen kalsiyum miktarı ise miligrama çıkıyor. Süt ürünleri, brokoli, karalahana, kemikleri ile konserve somon, sardalya ve soya ürünleri iyi birer kalsiyum kaynağıdır. Günlük yeterli kalsiyumu almakta zorlanıyorsanız, takviye için doktorunuza danışabilirsiniz.
D Vitamini tüketiminize dikkat edin: Kemiklerinizin kalsiyumu absorbe etmesi için D vitaminine ihtiyacı vardır. yaş arası yetişkinler için önerilen günlük D vitamini ihtiyacı birimdir. 71 yaşından sonra günlük önerilen miktar birime çıkar. Uskumru, somon, lüfer, alabalık gibi yağlı balıklar, yumurta sarısı ve süt, D vitamini yönünden oldukça zengin ürünlerdir. Güneş ışığı da vücudun D vitamini üretmesine yardımcı olur.
Günlük rutininize fiziksel aktiviteleri de ekleyin: Yürüyüş, hafif tempolu koşu, tenis ve merdiven çıkmak gibi egzersizler kemikleri güçlendirir ve kemik kaybını yavaşlatır.
Sigara ve alkolden kaçının: Sigara içmeyin, günde 2 bardak alkollü içecekten fazla tüketmeyin.
Kaynak: NeoLife Tıp Merkezi

İnsanlarda yetişkinlik için genellikle kabul edilen yaş 18'dir. Kedilerde ise yetişkin olmanın daha farklı kriterleri bulunmaktadır. Kedinin büyümeyi bıraktığı sihirli bir yaş bulunmamaktadır. "Kediler ne zaman büyür? " sorusuna net bir cevap vermek çok mümkün değildir. Kediler için bir gelişim yaşı olmasa da büyümenin sona erdiği ve yetişkinliğin başladığı yaş aralıkları bulunmaktadır. Bu geçiş sürecinde meydana gelen değişikler sadece fiziksel değildir. Kedilerde yetişkinliğe geçiş ile beraber kedilerin davranışlarında ve alışkanlıklarında da değişiklikler başlar. Kedilerin büyüme evreleri kedilerde meydana gelen değişiklikler hakkında bize ipuçları sunar. Bu evrelere bakarak onların büyümenin hangi evresinde olduğunu kestirmek mümkündür.

Kedilerde Büyüme Ne Zaman Biter?

Kedilerde fiziksel büyüme genellikle kedi 12 aylık olduğunda sona erer. Ancak bu her kedi için geçerli değildir. Kedilerde 12 aylık olana kadar meydana gelen değişimler insanlardaki 15 yaşına kadar olan değişimlere benzetilebilmektedir. Kediler 18 aylık olduğunda ise tam yetişkin olarak kabul edilirler. Bu noktada kediler gelişim açısından 21 yaşındaki bir insana eşit olmaktadır. Her ne kadar yavru kedilerin büyüme süreci 12 aylıkken sona erse de bu durum daha öncede ifade ettiğimiz gibi tüm kediler için geçeli değildir. Bazı kedilerde büyüme 18 aya kadar oldukça yavaş olsa da devam etmektedir. Bu nedenle kedilerin tam olarak ne zaman yetişkin boyutlarına erişebileceğini söylemek pek mümkün değildir. Bazı kedilerde büyümenin 2 yaşına kadar devam edildiği bilinmektedir. Özellikle Maine Coon gibi büyük ırk kediler gelişimlerini 2 yılın sonunda tamamlamaktadır.

Yavru Kedi Büyüme Evreleri

Yavru kedi büyüme evreleri, kedilerin büyüme sürecinde meydana gelen değişikliklerin takibi için kullanılan bir çizelge olarak düşünülebilir. Yavru kedi büyüme aşamaları olarak da bilinen bu aşamalar kedilerde ciddi değişiklilerin meydana geldiği dönemlerdir.

• 3 - 4 aylık dönemde yavru dişleri, yetişkin dişleriyle değişmeye başlar. Tüm dişlerin değişmesi 6. ayı bulabilmektedir.
• 4 - 9 aylık dönemde yavru kediler cinsel olgunluğa erişmektedir.
• 9 - aylar arasında yavru kediler neredeyse yetişkin hale gelmektedir.
• 1. yılın sonunda kediler yetişkinliğe erişir.
• 2. yıl ile beraber kediler artık hem sosyal iletişimleri hem de davranışları açısından daha olgundur.

Yavru kedi gelişim tablosu genel bir fikir sunar. Gelişim süreci kedilerde değişiklik göstermektedir. Kedinizin hangi gelişim sürecinde olduğunu anlamak ve onun ihtiyaçlarını sağlıklı bir biçimde karşılamak için veteriner hekime danışmanız gerekmektedir.

Yetişkin Kedi Mamasına Ne Zaman Geçilmeli?

Yavru kediler için olan mamalardan yetişkin kedi mamalarına geçiş için birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır. Birçok kedi için bu geçiş 10 - 12 aylık dönemde gerçekleştirilmektedir. Kedinizin severek tüketeceği yetişkin kedi maması çeşitlerini burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz. Ancak Maine Coon gibi büyük ırk kedilerde bu değişiklik kedinin kilo kaybetmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle Maine Coon ya da benzeri büyük ırk kedilerin neredeyse iki yaşına kadar yavru kedi mamasıyla beslenmesi tavsiye edilmektedir. Hatta bazı kediler için bu süre daha da uzamaktadır. Kedilerin yavruluk dönemlerindeki gelişim ihtiyaçlarını karşılayan yavru kedi maması çeşitlerini burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz. Diğer taraftan bazen kedilerde erken olgunlaşma da görülebilmektedir. Bu kedilerde yavru kedi mamasından yetişkin kedi mamasına geçiş yaklaşık 8 aylıkken bile yapılabilmektedir.

Yavru kediler hızlı bir şekilde büyüdükleri için yüksek miktarda enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle yaklaşık 6 aylık olana kadar istedikleri zaman beslenmeleri gelişimleri açısından büyük bir öneme sahiptir. Yavru kedilerin çevresinde sürekli mama bulundurmak onlar için yararlı olmaktadır. 6 - 12 aylık süreçte kedilerin günde 3 öğün olacak şekilde beslenmeleri kilo artışlarının kontrolsüz olmaması açısından önemlidir. Bir yılın sonunda ise öğün sayısının ikiye düşürülmesinde bir sakınca yoktur. Ancak benzer düzenle devam etmek isteyenler için porsiyonları günde üç öğün beslenmeye devam etmenin bir zararı bulunmamaktadır.