T.C. UYUMAZLIK MAHKEMES HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : / KARAR NO : / KARAR TR : | ÖZET : Emekli Sandna tabi iken vefat eden babasndan dolay yetim ayl alan davacnn, boand ikinci eiyle birlikte yaad gerekçesiyle aylnn kesilmesine ve borç çkartlmasna ilikin daval idare ileminin iptali istemiyle açlan davann, DAR YARGI YERNDE çözümlenmesi gerektii hk. |
Davac : M. S.
Vekili : Av. E.B.A.
Daval : Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanl
Vekili : Av. F..A. (Adli Yargda)
Av. E.Y. (dari Yargda)
O L A Y : Davac vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, daval kurum'dan tarihinden itibaren, sicil numaras ile Emekli Sandna bal babas N.S.üzerinden yetim ayl almakta olduunu, müvekkilinin, aylnn kesildiini, nedeni hakknda kendisine bilgi verilmedii gibi herhangi bir karar da tebli edilmediini, müvekkilinin bunun üzerine Ankara'ya gittiini, daval Kurum'dan kendisine sözlü olarak muvazaal boanmas nedeniyle aylnn kesildiinin söylendiini, müvekkilinin daval kurum'a tarihinde (ayn gün) dilekçe ile bavurduunu ve muvazaal boanmasnn söz konusu olmadn, kardei N.S.'in böyle bir iftirada bulunabileceini, konunun aratrlmasn ve aylnn yeniden balanmasn aksi halde dava açma yoluna gidileceini bildirdiini, müvekkilinin bavurusu üzerine daval Kurum tarafndan herhangi bir aratrma yaplmadn aksine ayn gün yani tarihli BSGK/ sayl borç bildirimi kararnn gönderildiini, anlan yaznn müvekkilince tarihinde tebellü edildiini, müvekkilinin muvazaal bir boanma gerçekletirmediini, müvekkilinin babas N.S.'in tarihine vefat ettiini, müvekkilinin einden babas öldükten 6 ay sonra boandn, daval kurumun ileminin hukuka ve kanuna aykr olduunu belirterek, daval kurumca kesilen yetim aylnn, kesilme tarihi itibariyle yasal faizi ile birlikte tekrar ödenmesine, kesilme tarihi itibariyle dava sonuna kadar ihtiyati tedbir yoluyla ödenmesine ve daval kuruma ,25 TL borçlu bulunmadnn tespitine karar verilmesi istemiyle adli yarg yerinde dava açmtr.
zmir Mahkemesi: gün ve E/, K/ say ile özetle; davann idari yarg yerinde görülmesi gerektiini belirterek, davann görev yönünden reddine karar vermi, taraflarca temyiz talebinde bulunulmamas üzerine karar kesinlemitir.
Davac vekili ayn istemle bu kez idari yarg yerinde dava açmtr.
zmir 3.dare Mahkemesi: gün ve E/, K/ sayl karar ile özetle; kamu personeli olmayan davac hakknda tesis edilen ileme kar açlan davann görüm ve çözümü dava konusu ilemi tesis eden daval idarenin bulunduu yerdeki Ankara dare Mahkemesinin yetkisine girmektedir.
Açklanan nedenlerle,mahkememizin yetkisi dnda kalan davann sayl Kanunun 15/1-a maddesi uyarnca yetki yönünden reddine, dosyann Ankara dare Mahkemesine gönderilmesine eklinde karar vermi ve karar kesinlemi olup, ibu dava dosyas Ankara 1. dare Mahkemesinin / Esas srasna kaydedilmitir.
Ankara 1. dare Mahkemesi: gün ve E/, K/44 sayl karar ile özetle; Olayda, zmir Mahkemesince verilen görev ret kararnn tarihinde kesinletii görülmekte olup, bu tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde ve en geç gününde davann açlmas gerekirken, bu süre geçtikten sonra gününde açlan davann süre am nedeniyle esasn inceleme olana bulunmamaktadr.
Her ne kadar, dava dilekçesinde, zmir Mahkemesinde dava açlmasyla, 60 günlük dava açma süresinin duraca, görevsizlik kararnn kesinlemesinden sonra sürenin tekrar ileyecei iddia edilmi ise de, sayl Kanun'un maddesinde, idari ilemi tesis eden idareye kar yaplan madde kapsamnda yaplan bavurularda sürenin duraca belirtilmi olup, görevsiz yarg yerinde açlan dava madde kapsamnda olmadndan ve görevsiz yarg yerine açlan davalarda sürenin duracana ilikin sayl Kanun'da bir hüküm de bulunmadndan, bu iddiaya itibar edilmesine olanak bulunmamaktadr.
Açklanan nedenlerle; sayl Yasann maddesinin l/b bendi uyarnca davann süre am nedeniyle reddine, eklinde karar vermitir.
bu karara kar yaplan temyiz bavurusu üzerine Dantay Daire gün ve E/, K/ sayl ilam ile özetle; Dosyann incelenmesinden, einden boanmas üzerine, Emekli Sandndan aylk almakta iken vefat eden babasndan dolay yetim ayl balanan davacnn, boanmasnn muvazaal olduunun tespit edildiinden bahisle aylnn kesilerek tarihleri arasnda ödenen ,25 TL tutarndaki aylklarn adna borç çkartld, bu ileme kar açlan davann Mahkemesince görev yönünden reddi üzerine baklmakta olan davann açld anlalmaktadr.
Bu durumda, her ne kadar davacnn kesilen ve geriye yönelik olarak borç çkarlan aylnn Emekli Sandndan aylk almakta iken vefat eden babasndan dolay sayl Kanun uyarnca balanan yetim ayl olduu görülmekte ise de, dava konusu ilemin sayl Kanunun maddesi uyarnca tesis edildii, anlan Kanunun maddesi uyarnca bu Kanunun uygulanmasndan doan uyumazlklarn Mahkemelerinde görülmesi gerektii açkça düzenlenmi olduundan, davann görev yönünden reddi gerekirken, davann süre am nedeniyle reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemitir.
Açklanan nedenlerle, davacnn temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararnn BOZULMASINA; dosyann yeniden bir karar verilmek üzere Mahkemeye gönderilmesine eklinde karar vermitir.
Ankara 1. dare Mahkemesi: Dantayn bozma ilamna uyduktan sonra gün ve E/, K/ sayl karar ile özetle; davann adli yarg yerinde görülmesi gerektiini belirterek davann görev yönünden reddine, yarglama giderinin davac üzerinde braklmasna karar vermitir.
Daval vekili tarafndan süresi içerisinde ibu karara kar vekalet ücretine hükmedilmedii gerekçesiyle yaplan temyiz bavurusu üzerine Dantay Daire gün ve E/, K/ sayl ilam ile özetle; ()vekille takip edilen davada daval idare lehine avukatlk ücretine hükmedilmesi gerekirken, dare Mahkemesince bu konuda bir karar verilmemesinde usul hükümlerine uygunluk görülmemitir.
Açklanan nedenlerle daval idarenin temyiz isteminin kabulü ile, dare Mahkemesi kararnn, vekalet ücretine hükmedilmemesi ksmnn bozulmasna; bozulan ksm hakknda yeniden karar verilmek üzere dosyann Mahkemeye gönderilmesi eklinde karar vermitir.
Ankara 1. dare Mahkemesi: gün ve E/, K/ sayl karar ile özetle; Dosyann incelenmesinden, daval idare adna yasal süreler içinde, yetkili ve görevli avukat tarafndan savunma verildii anlalmaktadr.
Bu durumda davann reddine karar verildiine göre idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektii açktr.
Açklanan nedenlerle; daval lehine vekalet ücretine hükmedilmesine, ( tarihinde yürürlükte olan) A.A.Ü.T. uyarnca belirlenen TL vekalet ücretinin davacdan alnarak daval idareye verilmesine, temyiz bavururu neticesinde iin esasna yönelik hakllk durumunda herhangi bir deiiklik olmadndan ve bu ksm kesinletiinden temyiz öncesi aamaya ilikin yarglama giderleri (daval lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi haricinde kalan ksm) açsndan hüküm kurulmamasna, temyiz aamasnda daval idare tarafndan karlanan TL posta giderinin davac üzerine braklmasna eklinde karar vermi ve karar kesinlemitir.
NCELEME VE GEREKÇE :
Uyumazlk Mahkemesi Hukuk Bölümünün, Serdar ÖZGÜLDÜRün Bakanlnda, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENK, Alaittin Ali ÖÜ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Yüksel DOANn katlmlaryla yaplan günlü toplantsnda:
l-LK NCELEME: Dosya üzerinde sayl Yasann maddesi uyarnca yaplan incelemeye göre; adli ve idari yarg yerleri arasnda sayl yasann maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyumazl doduu, davac vekilinin istemi üzerine, idari yarg dosyasnn, adli yarg dosyas da temin edilmek suretiyle Uyumazlk Mahkemesine gönderildii ve usule ilikin herhangi bir noksanlk bulunmad anlaldndan görev uyumazlnn esasnn incelenmesine oy birlii ile karar verildi.
II-ESASIN NCELENMES: Raportör-Hakim Selim amil KAYNAKn, davann çözümünde idari yargnn görevli olduu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Basavclarca görevlendirilen Yargtay Cumhuriyet Savcs Uurtan ALTUN ile Dantay Savcs Yakup BALn davada idari yargnn görevli olduu yolundaki sözlü açklamalar da dinlendikten sonra GERE GÖRÜÜLÜP DÜÜNÜLDÜ:
Dava, Emekli Sand itirakçisi iken vefat eden babasndan dolay yetim ayl alan davacnn, daval kurum tarafndan boand ei ile birlikte yaadnn tespiti üzerine, yetim ayl ödenmesinin iptaline ilikin olarak tesis edilmi olan ilemin, hukuka aykr olduundan bahisle iptaline ve birikmi maalarn ödenmesine karar verilmesi istemiyle açlmtr.
sayl Kanunun iptali amacyla açlan davada Anayasa Mahkemesi, tarih ve E: /, K: / sayl kararyla, anlan Kanunun birçok maddesi ile birlikte, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce sayl T.C. Emekli Sand Kanunu hükümlerine tabi olarak görev yapmakta olan memurlar ve dier kamu görevlilerini dier sigortallarla ayn sisteme tabi klan (bata 4/c maddesi) hükümlerin iptaline karar vermi; bu karardan sonra kabul edilen tarih ve sayl Kanunla sayl Kanunda düzenlemeler yaplm ve anlan Kanuna eklenen Geçici 1 nci ve Geçici 4 ncü maddelerle, sayl Kanunun yürürlüe girdii 1 Ekim tarihinden önce sayl Kanunun 4 ncü maddesinin birinci fkrasnn (c) bendi kapsamnda olanlar (memurlar ile dier kamu görevlileri) ile bunlarn dul ve yetimleri hakknda, bu Kanunla yürürlükten kaldrlan hükümleri de dahil sayl Kanun hükümlerine göre ilem yaplaca hüküm altna alnmtr. sayl Kanunun kimi hükümlerinin iptali istemiyle açlan dava Anayasa Mahkemesinin tarih ve E: /56, K/58 sayl karar ile reddedilmitir.
sayl Kanunun nci maddesinde yer alan bu Kanun hükümlerinin uygulanmasyla ilgili ortaya çkan uyumazlklar Mahkemelerinde görülür. bölümünün iptali istemiyle yaplan itiraz bavurusunda Anayasa Mahkemesi, tarih ve E: /65, K: / sayl kararyla (RG. sayl Kanunun yürürlüüyle birlikte, artk Sosyal Sigortaclk esasna göre faaliyet gösteren ve yapt, tesis ettii ilem ve muameleler idari ilem saylamayacak bir sosyal güvenlik kurumunun varlndan söz etmek gerekli bulunmaktadr. Ancak, yukarda açkland üzere sayl Kanunun yürürlüe girmesinden önce statüde bulanan memurlar ve dier kamu görevlileri ile ilgili sosyal güvenlik mevzuatnn uygulanmasndan doan idari ilem ve idari eylem niteliindeki uyumazlklarda idari yargnn görevinin devam edecei açktr
Kald ki; T.C. Anayasasnn maddesindeki dier mahkemelerle, Anayasa Mahkemesi arasndaki görev uyumazlklarnda Anayasa Mahkemesinin karar esas alnr hükmü uyarnca Anayasa Mahkemesi kararnn bu uyumazln çözümünde esas alnaca tartmaszdr.
gerek sayl Yasann maddesinin, yürürlükten kaldrlan sayl Yasann maddesinin geniletilmi hali olmas, Yasann dava konusu olaya ilikin maddesinin son fkrasnn tarihinde yürürlüe girmesi; buna karlk davacya, sayl Yasa hükümlerine göre, müteveffa babasndan dolay yetim ayl balanmas ileminin sayl Yasa uyarnca tesis edilmesi hususlar da gözetildiinde, idari yarg yerinde görülecei sonucuna varlmtr.
Açklanan nedenlerle, Ankara 1.dare Mahkemesince verilen görevsizlik kararnn kaldrlmas gerekmitir.
SONUÇ: Davann çözümünde DAR YARGI YERNN görevli olduuna, bu nedenle Ankara 1. dare Mahkemesince verilen gün ve E/, K/ sayl GÖREVSZLK KARARININ KALDIRILMASINA, gününde OY BRL LE KESN OLARAK karar verildi.
Bakan Serdar ÖZGÜLDÜR
| Üye Ali ÇOLAK
Üye Süleyman Hilmi AYDIN | Üye Yusuf Ziyaattin CENK
Üye Mehmet AKBULUT | Üye Alaittin Ali ÖÜ
Üye Yüksel DOAN |