Kibirlenmek Ne Demek

Türk Dil Kurumu (TDK) taraf&#;ndan yap&#;lan çal&#;&#;malar sayesinde merak edilen Kibirlenmek kelimesinin anlam&#;na kolayl&#;kla ula&#;&#;lmas&#; mümkündür. Yaln&#;zca kelime anlamlar&#;n&#; incelemeyen TDK, kelimelerin yaz&#;l&#;&#; &#;ekilleri ve kökenleri ile ilgili de ara&#;t&#;rma yapar. Dil ve kelimeleri kapsayan incelemelerde kafalarda olu&#;an tüm sorular&#;n cevaplanmas&#;n&#; hedefler. TDK, Türkçe kelimeler aras&#;nda bulunan Kibirlenmek kelimesi ile ilgili bilgiler de sunmu&#;tur.

Kibirlenmek Ne Demek? Kibirlenmek TDK sözlük anlam&#; nedir?

• Kibirlenmek kelimesinin TDK sözlü&#;e göre 1 farkl&#; anlam&#; vard&#;r.
• Kibirlenmek kelimesinin kökeni Türkçe dilidir.

Kibirlenmek TDK sözlük anlam&#; &#;u &#;ekildedir:

1. nesnesiz Kendini üstün görmek, büyüklenmek

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Büyüklenmek, büyüklük taslamak, ululuk iddia etmek. Kendini başkalarından yüksek görerek onları aşağılamak.

Şeytan'a ait bir özellik olan kibir, onun Hz. Adem'e secde etmesini engellemişti. Cenab-ı Allah bunu Kur'ân-ı Kerim'de şöyle anlatmaktadır:

"(Hz. Adem'e) secde etmekten yalnızca İblis kaçındı. Kibirlendi ve kâfirlerden oldu" (el-Bakara, 2/34).

Küfür ve inkârın en önemli sebebi kibirdir. Bunu Hz. Adem (a.s)'ın kıssasında görmek mümkündür. Nitekim şeytan'ın kibrinden dolayı isyanından sonra, inkâr ve isyan edenlerin çoğu kibir nedeniyle isyan etmişlerdir. Hz. Musa'nın apaçık delilleri karşısında Firavun inkâr etmişti. "Sonra da Musa'yı ve Harun'u, firavun ve topluluğuna mucizelerimizle gönderdik. fakat onlar, kibirlendiler ve suçlu bir kavim oldular" (Yûnus 10/75). Hz. Peygamber (s.a.s) döneminde inkâr eden zengin ve ileri gelen insanlar kibir neticesinde inkar etmişlerdir. Bu durum Kur'an-ı Kerim'de şöyle anlatılmaktadır: "En sonunda da sırt çevirdi. Büyüklük tasladı ve şöyle dedi: "Bu eskilerden kalan bir sihirden başka bir şey değildir" (el-Müddesir, 74/), Zenginlik, ululuk ve makam sahibi olmakla kibrin yakın alakası, Allah Teâlâ'nın beytan'a şu hitabında görülmektedir: "Kibirlendin mi, yoksa kendini yüce mi zannettin?" (Sâd, 38/75),

Kibir inkârda önemli bir rol oynadığından Allah Teâlâ Kur'ân'da kibirden ve bu kelimenin türevleri olan istikbâr, müstekbir ve kibriya'dan sık sık bahsetmektedir,

Hz, Nuh (a.s) oğluna vasiyet ederken "iki şeyden seni menederim, biri şirk diğeri kibirdir" buyurmuştur (Ahmed b. Hanbel, I, ). Ebu Reyhâne (r,a) Hz. Peygamber (s.a.s)'den şöyle rivayet etmiştir: "Cennete kibirden hiçbir şey giremez". Orada bulunanlardan biri şöyle dedi: "Ey Allah'ın Rasülü! Ben, kamçımın şaklaması ve ayakkabımın sağlamlığı ile güzel görünmekten hoşlanırım, bu kibir midir?" Hz, Peygamber (s.a.s) "Hayır bu kibir değildir. Allah güzeldir güzeli sever Kibir hakkı küçük görmek ve başı gözü ile insanlarla alay etmektir" (Müslim, İman, 47; Ahmed b Hanbel, lV, ) buyurdu. Bu hadis-i şerif hakk karşısındaki alaycılık ve inkârın kibir olduğunu anlatmakla birlikte insanlarla alay etmenin kibirden kaynaklandığına işaret etmektedir. Hz. Peygamber yanında sol eli ile yemek yiyen bir adama "sağınla ye" demiştir. Adam "sağımla yiyemiyorum" deyince Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Yiyemez ol; Bu adamın sağıyla yemek yiyemiyorum demesi yalnızca kibrindendir" (Müslim, Eşribe, ).

Hz. Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur: "Kalbinde hardal tanesi kadar iman olan hiç bir kimse cehenneme girmez; kalbinde hardal tanesi kadar tekebbür bulunan hiç bir kimse de cennete giremez" (Müslim, İman, , , ; Ebû Dâvud, Libâs, 26; Tirmizi, Birr, ; İbn Mâce Mukaddime, 9; Zühd, 16), Bu hadis-i şerifin Müslim'in es-Sahih'indeki bab başlığı, "kibrin haram olması ve bunun açıklanması" şeklindedir. Buradan da anlaşılacağı gibi kibir haram olan kötü huylardan birisidir. Hadisteki ifade kibirli insanın cennete giremeyeceğini anlatmaktadır. Ancak buradaki kibir, Allah'a ve Peygamber (s.a.s)'e karşı olan kibirdir. Ahlâkî bir özellik olarak kibir, başkalarını küçük görmek ve onlarla alay etmek anlamıyla düşünülürse bu özellik insanı dinden çıkaran bir özellik değildir. Ancak haramdır, insanı dinden çıkarabilecek fiiller işlenmesine sebep olabilir. Böyle bir özellik sahibi de cehennemde kibrinin cezasını çektikten sonra Allah'ın afv ve mağfiretiyle cennete girecektir, Nitekim bir âyet-i kerime'de Allah Teâlâ: "Biz onların kalblerindeki kin ve hasedi çıkaracağız" (el-Hicr, 15/47) buyurarak, cennete giren insanların kalbinden dünyadaki ahlâkî kusurlarının temizleneceğini anlatmaktadır.

Bu konudaki bir başka hadis-i şerif şöyledir: "Kendini büyük gören yahut kibirli kibirli yürüyen kimse Allah'ın huzuruna, Allah kendisine gazablanmış olarak çıkar" (Ahmed b. Hanbel, II, ). Bu hadis kibirlinin âhiretteki durumunu gözler önüne sermektedir. Bu tür bir gazab-ı ilâhiye sebep olarak Hz. Peygamber insanın elbisesini sürüyerek çalım satmasını ve kibirlenmesini de göstermiş ve: "Elbisesini kibirle yerde sürüyen kimseye Allah merhamet nazarı ile bakmaz" (Müslim, Libâs, 42) buyurmuştur. Bu hadis-i şerifler ahlâkı bir kusur olan kibrin Allah nezdinde ne derece kötü kabul edildiğini anlatmaktadır. Bir başka kibir şekli olan hakka karşı büyüklenmek ise kâfirlikle bir kabul edilmiş ve lanetlenmiştir. Hz, Peygamber şöyle buyurur: "Mütekebbirler kıyamet gününde, insan şeklinde küçük karıncalar gibi hasredilir. Bütün her taraflarından zillet onları kuşatır" (Tirmizî, Kıyâme, 47; Ahmed b Hanbel, II, ).

Hz, Peygamber, kibirlilerin cehenneme gireceğini şöyle anlatmıştır: "Cennet ile cehennem münakaşa ettiler. Cehennem şöyle dedi: "Bana zâlimlerle kibirliler girecek" Cennet onu şöyle cevapladı. "Bana zayıflarla yoksullar girecek" Bunun üzerine Allah (c.c) berikine "Sen benim azabımsın seninle dilediğime azab ederim" buyurdu. Ötekine de "Sen benim rahmetimsin, Seninle dilediğime rahmet ederim Sizin her biriniz için dolu dolu insanlar var" (Müslim, Cenne, 34, 35, 36) buyurdu. Bu konudaki kudsi bir hadis-i şerifte Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır: "Kibriyâ ridam, azâmet izârımdır. Kim bu ikisinden herhangi birinde benimle çekişirse onu cehenneme atarım" (Ebû Dâvud, Libâs, 25; İbn Mâce, Zühd, 16). Hz. Peygamber (s.aş) kibri zemmettiği gibi, kibrin müspet karşıtı olan tevâzuyu da övmüştür. Bir hutbelerinde Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Allah azze ve celle bana şöyle vahyetti: Mütevâzî olun, öyle mütevâzî olun ki, biriniz diğerine karşı övünmede bile bulunmasın" (ibn Mâce, Zühd, 16)

İslâm bir ahlâkî kusur olan kibri yasaklamıştır. Böyle bir kibir haramdır, Allah'ın rahmetinden kovulma sebebidir. Ancak bir kibir daha vardır ki Kur'an bunu "Müstekbir" ifadesiyle ifade etmiştir. Müstekbirler Allah'ın arzında bizzat kendi güzelliklerini tesis etmek için gayret gösteren azgınlar ve zorbalardır. Bunlar Allah'ın kullarını kendi köleleri yapmak için Allah'ın dinine karşı büyüklenirler. Allah Teâlâ bu çeşit insanlar için şöyle buyurmaktadır: "İşte âhiret yurdu; Biz onu yeryüzünde büyüklenmeyi ve bozgunculuk çıkarmayı istemeyenlere (armağan) kılarız. (Güzel) sonuç muttakilerindir" (el-Kasas, 28/83). (Ayrıca bk. İstikbar, Müstekbir maddeleri).

Zübeyr TEKKEŞİN

Kibir ne demektir, insanların kendilerini diğerlerinden üstün görmeleri ve başkalarını aşağılamalarıdır. Bu davranış, birçok kişi tarafından hoş karşılanmaz ve genellikle insanlar arasında negatif bir algı yaratır. Kibirli insanlar, diğer insanları görmezden gelir, onları küçümser ve kendi egolarını tatmin etmek için ellerinden geleni yaparlar.

Kibir Ne Demektir

Kibir kelimesi TDV ansiklopedisinde: “kişinin kendini üstün görmesi ve bu duyguyla başkalarını aşağılayıcı davranışlarda bulunması ”demektir. Kibir kelimesi Kuran’da terim anlamıyla Mümin suresi Ayette geçmektedir. Kibirlenme ise “kibir” kelimesini içerisinde barındırmasından anlaşılsa da şöyle bir tanım yapılabilir: “insanın ilim, ibadet, soy, güzellik, makam vb. nedenlerle başkalarına karşı üstünlük taslaması, kendini büyük görüp çevresindekileri aşağı seviyede görmesi”.

Kibir, insanlar arasındaki ilişkileri olumsuz etkileyen bir faktördür. İnsanlar kibirli biri ile iletişim kurmaktan kaçınabilirler ve böylece birçok fırsatı kaçırabilirler. Kibirli insanlar, genellikle başkalarıyla işbirliği yapmaktan kaçınır ve bu da iş hayatlarında sorunlara neden olabilir.

Kibir, aynı zamanda insanların kişisel gelişimini de olumsuz yönde etkiler. Kibirli insanlar, hatalarını kabul etmekte zorlanabilirler ve bu da öğrenme ve büyüme süreçlerini engelleyebilir. Ayrıca, kibirli insanlar, başarısızlık durumunda suçu başkalarına atarlar ve sorumluluk almaktan kaçınırlar.

Kibirli davranışlar, aynı zamanda toplumda da olumsuz sonuçlar doğurabilir. Kibirli insanlar, diğer insanlara kötü örnek olabilir ve gençler arasında da bu davranışların yaygınlaşmasına neden olabilirler. Bu da toplumda hoşgörüsüzlük, ayrımcılık ve haksızlıkların artmasına sebep olabilir.

Kibirli davranışların olumsuz sonuçlarını göz önünde bulundurarak, insanlar kibirli davranışlardan kaçınmalıdır. Kendilerini diğer insanlardan üstün görmek yerine, herkesin birbirine eşit olduğunu kabul etmeliler. Başkalarına saygı göstermeli, onları dinlemeli ve onların fikirlerine açık olmalılar. Bu şekilde, insanlar arasındaki ilişkileri geliştirebilirler ve toplumda daha hoşgörülü bir ortam yaratabilirler.

Kibirle İlgili Ayetler

Kibir kelimesi ve benzer kavramlar ile ilgili Hadislerden örnek verecek olursak, Peygamberimizin kibir hakkında “kibir insanı zalimler arasına sokar” dediği, bu uyarının biz Müslümanlara kibir konusunda ne kadar dikkatli olmamız gerektiğini hatırlatır.

Kibirle ilgili birçok hadis bulunmaktadır. İşte bazıları:

1. “Kendini beğenmek, insanın Allah’tan uzaklaşmasına sebep olan bir huydur.” (Tirmizi)
2. “Allah, kibirlenenlerin yüzüne bakmaz.” (Müslim)
3. “Kim kalbinde zerre miktarı kibir bulunan birisiyle cennete giremez.” (Müslim)
4. “Kibir, insanın imanını yok eder.” (Müslim)
5. “Kişi, kendisini Allah’ın yarattığı şekilde görürse, Allah da onu sevindirir.” (Müslim)
6. “Hiç kimse, diğer bir kişiden daha üstün değildir.” (Müslim)
7. “Bir kimse, kendisini başkalarından üstün görürse, Allah da onu başkalarından aşağı görür.” (Müslim)

Bu hadislerde kibirin ne kadar tehlikeli bir davranış olduğu vurgulanmaktadır. İnsanların kendilerini yaratandan daha üstün görmeleri, Allah’ın hoşnutluğunu kaybetmelerine neden olabilir ve insanların cennete girmelerini engelleyebilir. Ayrıca, kibirli davranışlar insanların birbirleriyle olan ilişkilerini de olumsuz yönde etkileyebilir ve toplumsal huzuru bozabilir.

Kibirlenen insanı tanımak için kibrin tezatı denilebilecek tevazu kelimesine de dikkat çekmek gerekir. Neydi tevazu: kişinin başkasını aşağı görecek duygu ve davranıştan kendini uzak tutmasıdır. Kibirlenen insanı tevazu göstermemesinden tanıyabiliriz. Kibirli insan lakırdıları: “En iyi ben bilirim” , “benim seviyemde değil” , “o kim ki benle laf yarıştıracak” gibi bir sürü örnek verebiliriz.

Son olarak yüce kitabımız Kuran’ı Kerim’den kibir konusu ile alakalı İsra suresi Ayeti belirtmek istiyorum: “Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü sen (ağırlık ve azametinle) ne yeri yarabilir ne de dağlarla ululuk yarışına girebilirsin.” Konunun bu ayeti kerime ile taçlandığını ve anlaşıldığını düşünüyorum. Rabbimiz bizi, kibirden, kibirlenmekten ve kibirli insandan muhafaza eylesin. Umarım istifade ettiğiniz bir yazı olmuştur.

Sonuç olarak, kibirli davranışlar insanlar arasındaki ilişkileri olumsuz etkileyen bir faktördür. İnsanlar kibirli davranışlardan kaçınmalı ve birbirlerine saygı göstermelidirler. Böylece, toplumda daha hoşgörülü bir ortam yaratılabilir ve insanların kişisel gelişimleri de olumlu yönde etkilenebilir.