Kip Nedir Kısaca
kaynağı değiştir]
-(i)yor ve -mekte ekleri ile oluşturulur:
Görülen (Bilinen) Geçmiş Zaman[değiştir Kip eki nedir ve nasıl bulunur? Kip eki &#;rnekleri ve c&#;mleleri ile konu anlatımı
Haberin Devamı''Gençken çok fazla kitap okurdum.''
Okurdum fiilinde hem -ur (Geniş zaman) hem de -dum (Geçmiş zaman) eki kullanılmıştır.
Kip Eki Örnekleri ve Cümleleri
A- Gereklilik Kipi (-meli, -malı)
1- Sağlığını korumak istiyorsan bu kadar yoğun çalışmamalısın.
Çalışmak - Çalışmamalısın
2- Ben yokken kardeşlerine göz kulak olmalısın.
Olmak - Olmalısın
3- Her şeye rağmen sakin kalmayı başarmalı.
Başarmak - Başarmalı
4- Sen ne olursa olsun milletin dediklerine kulak asmamalısın.
Asmak - Asmamalısın
B- Emir Kipi
Emir kipinde fiiller ek almaz.
Örnek Cümleler:
1- Hemen elindeki işi bırakıp buraya gel.
Gel
2- Önce bu odayı sonra mutfağı süpür.
Süpür
3- Odanı en geç yarına kadar temizle.
Temizle.
4- Sen bu tür dedikoduları ciddiye alma.
Alma.
C- Dilek - Şart Kipi (-se, -sa)
1- Keşke o da bizimle pikniğe gelseydi.
Gelse - Gelseydi
2- Gelip de oğlunun yaşadığı yeri bir görsen
Görse - Görsen
D- İstek Kipi (-e, -a)
1- Oraya geleyim de sana işlerinde yardım edeyim.
Etmek - Edeyim
2- Vallahi ne sen sor ne ben söyleyeyim
Söyle - Söyleyeyim
E- Şimdiki Zaman Kipi (-yor)
1- Şu an dört sayfalık bir şiiri tamamlamak üzereyim.
Üzere - Üzereyim
2- Burada çok gürültü olsa da sesini duymaya çalışıyorum.
Çalışmak - Çalışıyorum
Not: Bazı fiillerin sonuna şimdiki zaman kipi olan -yor eki getirilse de cümledeki eylem ''bir süredir'' yapılmakta olduğu için, cümle şimdiki zaman değil geniş zaman cümlesi olarak nitelendirilmelidir.
Örneğin:
Haberin Devamı''İki saattir ders çalışıyorum.''
Yukarıdaki cümlede ders çalışmak eylemi bir süredir devam ettiği için geniş zaman cümlesidir.
F- Duyulan Geçmiş Zaman (-mış, -mış)
1- Meğer iki saat önce eve ulaşmış.
Ulaşmak Ulaşmış
2- Dedemden bize on dönümlü arazi kalmış.
Kalmak - Kalmış
G- Bilinen Geçmiş Zaman (-dı, -di)
1- Geçen geldiğinde seni sorup durdu.
Durmak - Durdu
2- Yeni transfer iki maçta üç gol attı.
Atmak - Attı
H- Geniş Zaman (-er, -ar)
1- Babam her hafta sonu arabasını yıkar.
Yıkmak - Yıkar
2- Sahilde uzun yürüyüşler yapmayı severim.
Sevmek - Severim
I- Gelecek Zaman (-ecek, -acak)
1- Bu sürpriz annemin çok hoşuna gidecek.
Gitmek - Gidecek
2- Babam da bizimle gelecek.
Gelmek - Gelecek
Kip eki nedir ve nasıl bulunur? Kip eki &#;rnekleri ve c&#;mleleri ile konu anlatımı
''Gençken çok fazla kitap okurdum.''
Okurdum fiilinde hem -ur (Geniş zaman) hem de -dum (Geçmiş zaman) eki kullanılmıştır.
Kip Eki Örnekleri ve Cümleleri
A- Gereklilik Kipi (-meli, -malı)
1- Sağlığını korumak istiyorsan bu kadar yoğun çalışmamalısın.
Çalışmak - Çalışmamalısın
2- Ben yokken kardeşlerine göz kulak olmalısın.
Olmak - Olmalısın
3- Her şeye rağmen sakin kalmayı başarmalı.
Başarmak - Başarmalı
4- Sen ne olursa olsun milletin dediklerine kulak asmamalısın.
Asmak - Asmamalısın
B- Emir Kipi
Emir kipinde fiiller ek almaz.
Örnek Cümleler:
1- Hemen elindeki işi bırakıp buraya gel.
Gel
2- Önce bu odayı sonra mutfağı süpür.
Süpür
3- Odanı en geç yarına kadar temizle.
Temizle.
4- Sen bu tür dedikoduları ciddiye alma.
Alma.
C- Dilek - Şart Kipi (-se, -sa)
1- Keşke o da bizimle pikniğe gelseydi.
Gelse - Gelseydi
2- Gelip de oğlunun yaşadığı yeri bir görsen
Görse - Görsen
D- İstek Kipi (-e, -a)
1- Oraya geleyim de sana işlerinde yardım edeyim.
Etmek - Edeyim
2- Vallahi ne sen sor ne ben söyleyeyim
Söyle - Söyleyeyim
E- Şimdiki Zaman Kipi (-yor)
1- Şu an dört sayfalık bir şiiri tamamlamak üzereyim.
Üzere - Üzereyim
2- Burada çok gürültü olsa da sesini duymaya çalışıyorum.
Çalışmak - Çalışıyorum
Not: Bazı fiillerin sonuna şimdiki zaman kipi olan -yor eki getirilse de cümledeki eylem ''bir süredir'' yapılmakta olduğu için, cümle şimdiki zaman değil geniş zaman cümlesi olarak nitelendirilmelidir.
Örneğin:
''İki saattir ders çalışıyorum.''
Yukarıdaki cümlede ders çalışmak eylemi bir süredir devam ettiği için geniş zaman cümlesidir.
F- Duyulan Geçmiş Zaman (-mış, -mış)
1- Meğer iki saat önce eve ulaşmış.
Ulaşmak Ulaşmış
2- Dedemden bize on dönümlü arazi kalmış.
Kalmak - Kalmış
G- Bilinen Geçmiş Zaman (-dı, -di)
1- Geçen geldiğinde seni sorup durdu.
Durmak - Durdu
2- Yeni transfer iki maçta üç gol attı.
Atmak - Attı
H- Geniş Zaman (-er, -ar)
1- Babam her hafta sonu arabasını yıkar.
Yıkmak - Yıkar
2- Sahilde uzun yürüyüşler yapmayı severim.
Sevmek - Severim
I- Gelecek Zaman (-ecek, -acak)
1- Bu sürpriz annemin çok hoşuna gidecek.
Gitmek - Gidecek
2- Babam da bizimle gelecek.
Gelmek - Gelecek