kaynağı değiştir]
İçlerine üflenen nefes sayesinde titreşen çalgılardır. İki gruba ayrılırlar: Tahta üflemeliler ve Bakır üflemeliler. Bu gruplar çalgıların imal edildikleri maddeye göre ayrılmaz, çalışma stillerine göre ayrılır.
Klasik batı müziği, genelde yüksek kültür seviyesi ile bağdaştırılan, halk müziklerinden net çizgilerle ayrılmış, Avrupa kökenli ve ağırlıklı müzik türüdür. En önemli özelliği, çok sesli olmasıdır.
[hide] g • t • d Klasik Batı Müziği | |
---|---|
Nevit Kodallı Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi | |
Müzikte Dönemler | Ortaçağ Dönemi < Renaissance Dönem( yılları arası) < Barok Dönem( yılları arası) < Klasik Dönem( yılları arası) < Romantik Dönem( yılları arası) < Modern Dönem( yılları Arası) |
Oturuş Düzenleri | Barok Orkestra Oturuş Düzeni < YY Orkestra Oturuş Düzeni < YY Orkestra Oturuş Düzeni < Klasik Orkestra Oturuş Düzeni < Bando Orkestrası < Piano Trio < String Quartet < Barok Trio Sonat < Wind Octet |
Opera Sanatçıları | Atilla Manizade < Aydın Gün < Ayhan Aydan < Ayhan Baran < Azra Gün < Bülent Bezdüz < Cemal Sahir < Ertuğrul İlgin < Güneş Gürle < Hülya Kazan < Jaklin Çarkçı < Leyla Demiriş < Leyla Gencer < Melek Kobra < Muammer Esi < Ruhsar Öcal < Saadet İkesus < Semiha Berksoy < Suna Korad < Zehra Yıldız < Ömer Yılmaz < Özay Günay < İclal Ar < Linet Şaul < Şevkiye May |
Orkestra Şefleri | Zuhal Uzundere < Umut Asil < Aytuğ Ülgen < Durul Gence < Emre Aracı < Ender Sakpınar < Erol Erdinç < Fırat Yükselir < Gürer Aykal < Hikmet Şimşek < Mehmed Ali Bey < Orhan Şallıel < Osman Zeki Üngör < Osman İşmen < Rengim Gökmen < Saffet Atabinen < Selim Giray < Veli Kanık (müzisyen) < İbrahim Yazıcı (orkestra şefi) < İhsan Servet Künçer |
Çalgılar | Yaylı Çalgılar < Vurmalı Çalgılar < Nefesli Çalgılar < Klavyeli Çalgılar < Telli Çalgılar |
Çağdaş Türk Bestecileri | Nuri Sami Koral < Samim Bilgen < Kemal İlerici < Ekrem Zeki Ün < Faik Canselen < Bülent Tarcan < İlhan Usmanbaş < Nevit Kodallı < Ferit Tüzün < Cenan Akın < Muammer Sun < İlhan Baran < Yalçın Tura < Nedim Oytam < Mithat Fenmen < Sabahattin Kalender < Bülent Arel < Ertuğrul Oğuz Fırat < İlhan Mimaroğlu <Turgay Erdener < Cengiz Tanç < Necdet Levent < Okan Demiriş < Semih Korucu < Hasan Uçarsu < Ali Özkan Manav < Nihan Atlığ Atay < Mehmet Aktuğ < Ali Doğan Sinangil < Kemal Çağlar < Sarper Özsan < İstemihan Taviloğlu < Betin Güneş < Sıdıka Özdil < Aydın Esen < Perihan Önder Ridder < Çetin Işıközlü < Fazıl Say < Server Acim < Necati Gedikli <Turgut Aldemir < Kamran İnce < Mehmet Nemutlu < Kemal Sünder < İlteriş Sun < Selman Ada |
Türk Beşleri | Ahmet Adnan Saygun < Ulvi Cemal Erkin < Cemal Reşit Rey < Hasan Ferit Alnar < Necil Kazım Akses |
Çağdaş Türk Müziği Opera Sanatçıları | Hikmet Şimşek < Gürer Aykal < Koral Çalgan < Erol Erdinç < Rengim Gökmen < Emin Güven Yaşlıçam < Nezih Seçkin < Ender Sakpınar < Cem Mansur < Serdar Yalçın < İnci Özdil < Naci Özgüç < Orhan Şallıel < İbrahim Yazıcı |
Belli başlı ilk bestelerin ortaya çıktığı (teksesli müzikten çoksesli müziğe geçilen) dönemdir. Müzik, kilise çevresinde gelişmiştir. Vokal müzik yaygındır (özellikle madrigaller). Bunun yanısıra, basit çalgı toplulukları olan konsortlar için de müzikler yazılmıştır. Dönemin ünlü bestecileri Guillaume Dufay, Johannes Ockeghem, Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Carlo Gesualdo'dur.
Barok stilin Rönesans stilinden farkı, daha süslü bir anlatıma sahip olmasıdır. Dönemin en ünlü çalgısı klavsendir. Klavsen neredeyse her müzik çeşidinde kullanılıyordu (çoğu zaman arkaplanda olmak üzere). Dönemde vokal müziğin yanı sıra enstrumantal müzik de gelişmiştir: konçerto ve süit, bu dönemin iki yaygın orkestral beste türüdür. Dönemin ünlü bestecileri Antonio Vivaldi, Johann Sebastian Bach, George Frideric Handel ve Georg Philipp Telemann'dır.
Klasik stilin Barok stilden farkı, Klasik stildeki eserlerin Barok stildeki eserlerden daha sade olmasıdır. Barok dönemin kapanmasına yol açan şeylerden biri de piyanonun icadıdır. Klasik dönemde her orkestrada klavyeli çalgı bulundurma zorunluluğu kalkmış, piyano orkestraya katıldığı zaman da mutlaka solist görevi görür olmuştur. Dönemi seçkinleştiren bir başka şeyse senfoninin yaygınlaşmasıdır. Dönemin ünlü bestecileri Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart, Christoph Willibald Gluck ve Muzio Clementi'dir.
Müziğin kilise ve saray egemenliği altından çıkıp halka yayıldığı, kalıpların ve düzenin yıkılıp yerine daha özgür olan romantizmin geldiği dönemdir. Kendi içinde 3 döneme ayrılır:
Modern dönem içerisinde Romantizmi sürdürenler (Richard Strauss, Gustav Mahler, Sergey Rahmaninov, Edward Elgar) olduğu gibi müziğin genel kimliğini değiştiren asıl Modern besteciler (Claude Debussy, Maurice Ravel, Bela Bartok, İgor Stravinski, Dimitri Şostakoviç, Sergey Prokofiyev) kendilerine has bir stil geliştirmişlerdir. George Gershwin klasik müzikle cazı birleştiren besteciler arasında en ünlüsüdür. Edgard Varèse, elektronik müzik akımını başlatmıştır. Arnold Schönberg ve öğrencileri Alban Berg ile Anton Webern atonal müzik akımının yaratıcısı ve ilerleticisi olmuşlardır. Carl Orff, ilkel çağların müzikleri ve metinlerini yeniden canlandırıp modernize etmiştir. Ayrıca Türkiye'de çoksesli müziğin başlaması da bu döneme rastlar (Cemal Reşit Rey, Ahmet Adnan Saygun, Necil Kazım Akses) Günümüzde Krzysztof Penderecki, Arvo Pärt gibi besteciler de modern dönemi sürdürmektedirler.
Yaylı çalgılar bir orkestranın en önemli öğesidir. Yayla sürtündüğünde titreşen tellerden oluşan tahta çalgılardır. Diğer bir adı da "keman ailesi"dir.
Avrupa'da yaylı çalgılar "telli çalgılar" olarak adlandırılır ve böylece bu aileye arp (harp) da eklenir. Arp, çok sayıda tele ve pedala sahip olan bir çalgıdır ve telleri parmakla çekilerek titreştirilir. Keman ailesinin üyeleri de buna benzeyen bir biçimde çalınmaya müsaittir (pizzicato).
İçlerine üflenen nefes sayesinde titreşen çalgılardır. İki gruba ayrılırlar: Tahta üflemeliler ve Bakır üflemeliler. Bu gruplar çalgıların imal edildikleri maddeye göre ayrılmaz, çalışma stillerine göre ayrılır.
Tokmak, baget veya fırça gibi cisimlerle vurularak titreştirilen çalgılardır. Orkestranın en arkasında bulunurlar.