Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İşadamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, yıllardır yaptıkları uyarıların dikkate alındığını belirterek, “Burada vatandaş da mağdur olmayacak. Kanun taslağında vatandaşın hattının kapanması durumunda açtırma hakkı da olacak. Bir mağduriyet yaşanmayacak. Aksine şu anda mağduriyet var. İsteği dışında telefonlarının IMEI’leri kopyalananlar zor durumda kalıyor” dedi.
Klonlama nedeniyle oluşan kayıt dışılığın sektörde oranının yüzde 35’lere geldiğini aktaran Turnacı, “Pazar 10 milyon adet civarında, yılı 11 milyon adetle kapatacak. Ama buna artı olarak milyon kayıt dışı getirilen cihaz var. Telefonda bavul ticareti arttı. Bu hem vatandaşı hem vergisini veren şirketleri mağdur ediyor. Ayrıca vergi kaybına neden oluyor. Bu kanunun çıkıyor olmasından dolayı memnunuz” diye konuştu.
Öte yandan sıfır telefon fiyatlarındaki artış, tüketiciyi ikinci el satışa yöneltti. İşin uzmanı ise ikinci el telefonlarda dikkat edilmesi gereken en önemli hususun, IMEI numarasının sorgulamasında telefonun kayıtlı olup olmadığına dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekildi.
Pandemiye bağlı olarak tedarik sorunu nedeniyle sıfır cep telefonu fiyatları cep yakarken, ikinci el telefonlara ilgi arttı. Vatandaşın ikinci el telefon alırken dikkat etmesi gereken hususlara değinen esnaf Seyfettin Ballı, 10 yıla aşkın telefon satışı yaptığını belirterek, ikinci el telefon alırken müşteriyle karşılıklı güven duyulması gerektiğini söyledi. Ballı, “İkinci el telefon aldığımızda mutlaka telefonun kutu, fatura ve aksesuarlarının tam olmasına dikkat ediyoruz. Özellikle IMEI numarasının sorgulamasını yapıyoruz. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) kendi sisteminden telefonun geçmişini sorguluyoruz. Herhangi kayıp ve çalıntı ihtimali olduğu zaman kesinlikle telefonu almıyoruz. Mümkünse emniyete ‘bu cihaz kayıp’ diye bildirimde bulunuyoruz” dedi.
İkinci el telefon alırken 3 sorgulamanın önemli olduğunun altını çizen Ballı, “Müşteriler 2’nci el telefon alışverişi yaptığında mutlaka güvendiği şahıslardan alsınlar. Kesinlikle telefonun kutusundaki IMEI ile faturadaki IMEI’nin eşleştiğine dikkat etmeli. Aynı zamanda telefondan IMEI sorgulamasını da yapmalıdırlar. Bu üç parçanın birbiriyle uyumlu olması gerek. Bir diğer konu da telefon kasasının, ekranının sağlamlığına dikkat etmeli” diye uyardı.
Öte yandan, son günlerde telefon bataryalarının patlamasına neden olan unsurlara değinen Ballı, “Telefon bataryalarında son zamanlarda sıcaklıkların etkisiyle patlamalar meydana geliyor. Fiziksel olarak batarya şişmiş ve bariz görünüyorsa, direkt onarım yapıp o şekilde müşteriye sunuyoruz. Batarya patlamaları genelde telefonun şarjda sıklıkla kullanılması sonucu meydana geliyor. Kullanıcılar bataryalarda şişkinlik hissettikleri an telefonu şarjdan çekmeli. Batarya eğer telefondan ayrılıyor ise ayırtıp o şekilde teknik servise başvurmalı. Orijinal olmayan şarj makinesi ve bataryalar, telefona gereğinden fazla güç uygulanması gibi eylemler, bataryanın şişmesine sebebiyet veriyor. Bu tür uygulamaların sonucunda batarya patlaması meydana geliyor” İfadelerinde bulundu.
Milliyet / Hanife Baş
PİYASALARDAKİ SON DAKİKA GELİŞMELERİNİ TAKİP ETMEK İÇİN TIKLAYIN: CNN TÜRK FİNANS
Türkiye'de son dönemde, artan fiyat ve vergiler nedeniyle kullanıcılar yurt dışı cihazlara yöneldi. Kimi kullanıcı yolcu beraberinde getirdiği telefonu pasaport ile resmi yoldan kayıt yaptırırken, kimi telefonlar ise kaçak yollarla getiriliyor ve IMEI klonlanma işlemiyle kaydediliyor. Türkiye'de milyonlarca telefon için IMEIkopyalama işlemi yapılırken, TBMM'ye sunulan yeni bir öneride bu devir tamamen kapanabilir.
Türkiye'de son dönemde akıllı telefon pazarında önemli bir sorun haline gelen, IMEI bilgisi değiştirilmiş, diğer ifadeyle IMEI'si klonlanmış cihazlarla ilgili olarak yeni düzenleme geliyor. Sektör temsilcilerinin yıllık 10 milyon adetlik pazarın yaklaşık üçte birinin klon ürünlerden oluştuğunu belirttiği ve yurt dışından getirilip, Türkiye’de IMEI klonlama yöntemi ile pazara sunulan cep telefonlarına yönelik olarak yeni resmi adımlar atılacak.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan “Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne göre halihazırda 7 yıl olan elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan cihazların elektronik kimlik bilgilerinin pasife alınması süresi 1 yıla düşürülecek.
Son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz bir yıl boyunca sinyal alınmayan cep telefonlarının IMEI’leri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından pasife çekilecek. Peki bu durumun gerekçesi ne?
IMEI klonlaması yoluyla sisteme entegre edilmeye çalışılan cep telefonların sektörün yapısını bozduğu, IMEI havuzunun daraltılması ve usulsüz kullanımının engellenerek caydırıcılığın artırılmasına dikkat çekilen ilgili kanun teklifinin gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:
“Yapılan tespitlerde yurda kaçak olarak getirilen cep telefonlarının kullanıma açılması için klonlama işleminin kolaylıkla gerçekleştirilebilmesi ve cep telefonlarına klonlanacak IMEI havuzunun geniş olması gibi etkenlerin kaçakçılık faaliyetlerinin devam etmesinde önemli role sahip olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle IMEI havuzunun daraltılması ve usulsüz kullanımın engellenerek caydırıcılığın artırılması amacıyla madde kapsamında sayılı kanunun maddesinin üçüncü fıkrası ile; halihazırda yedi yıl olan elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan cihazların elektronik kimlik bilgilerinin pasife alınması süresi bir yıla düşürülerek, son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz bir yıl boyunca sinyal alınmayan cep telefonlarının IMEI’lerinin BTK tarafından pasife alınması amaçlanmaktadır.”
Telefonun kimlik bilgisi kopyalanması (Klon IMEI), nasıl önüne geçilebileceği ve telefonun kimlik bilgileri kopyalandığı zaman yapılması gerekenler hakkındaki bilgileri, soru-cevap formatında hazırladığımız bu makale bulabilirsiniz.
Tebliğlerle elektronik kimlik bilgisini taşıyan eşyanın ihracatı ve ithalatında BTK tarafından elektronik ortamda gerçekleştirilecek kontrole ilişkin usul ve esaslar düzenlendi. Buna göre, mobil cihazlara ait uluslararası IMEI numarasını taşıyan eşyanın ihracatı ve serbest dolaşıma girişi öncesinde, bu numaranın uygunluk kontrolü için Tek Pencere Sistemi üzerinden beyan sahibi tarafından BTK'ye başvurulacak.